Η Έλεν Κέλερ ήταν πολλά περισσότερα από μια συγγραφέας. Ήταν μια τυφλή και κωφή Αμερικανίδα κοπέλα, ακτιβίστρια και λέκτορας. Η ιστορία της ζωής της είναι μοναδική, ενώ η ίδια χαρακτηρίστηκε ως το μεγαλύτερο θαύμα θέλησης του 20ού αιώνα. Η (υπέροχη) ζωή της έγινε, μάλιστα, ταινία με τον τίτλο «The miracle worker» (στις ελληνικές αίθουσες κυκλοφόρησε ως «Τα χρόνια στο σκοτάδι»).

Η Έλεν γεννήθηκε στις 27 Ιουνίου 1880 στην Αλαμπάμα από πλούσιους και μορφωμένους γονείς. Γεννήθηκε υγιής, αλλά στην ηλικία των 19 μηνών κόλλησε μια ασθένεια, πιθανότατα μηνιγγίτιδα ή οστρακιά, με αποτέλεσμα να μείνει τυφλή και κωφή. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να ζει σε απομόνωση, ενώ είχε αναπτύξει επιθετική συμπεριφορά. Ζούσε μέσα στο σπίτι και περιφερόταν σαν αγρίμι, σπάζοντας αντικείμενα, αρπάζοντας τροφή από τα πιάτα της οικογένειας και μουγκρίζοντας σαν θηρίο. Πολλοί, μάλιστα, γνωστοί της οικογένειας συμβούλευαν του γονείς της να την κλείσουν σε ίδρυμα.

Η δασκάλα που τής άλλαξε τη ζωή

Ευτυχώς, οι γονείς της δεν άκουσαν κανένα. Αφού συμβουλεύτηκαν τον Δρα Τζούλιαν Κίζολμ, ειδικό ωτορινολαρυγγολόγο στη Βαλτιμόρη, ήρθαν σε επικοινωνία με τον τον Αλεξάντρερ Γκράχαμ Μπελ, που εκείνο τον καιρό εργαζόταν με κωφάλαλα παιδιά. Ο Μπελ τους συμβούλευσε να επικοινωνήσουν με το Ινστιτούτο Πέρκινς για τους κωφάλαλους, το οποίο βρισκόταν στη νότια Βοστώνη. Εκεί, ο διευθυντής του σχολείου ζήτησε από τη μόλις 20 ετών πρώην σπουδάστρια Αν Σάλιβαν να αναλάβει την εκπαίδευση της Έλεν.

Αυτή ήταν η αφετηρία μιας φιλίας 49 χρόνων, κατά την οποία η Αν έγινε δασκάλα ζωής για την Έλεν. Η Σάλιβαν έφθασε στο σπίτι της Έλεν τον Μάρτιο του 1887 και ξεκίνησε αμέσως την εκπαίδευσή της, μαθαίνοντάς την να σχηματίζει λέξεις στο χέρι της. Η πρώτη λέξη που προσπάθησε να της διδάξει ήταν η λέξη «κούκλα», μιας και της είχε φέρει μια κούκλα για δώρο. Στην αρχή, τα πράγματα ήταν δύσκολα, καθώς η μικρή Έλεν αρνιόταν πεισματικά να συνεργαστεί. Η Σάλιβαν, όμως, δεν το έβαλε κάτω και ζήτησε από τους γονείς της Έλεν να απομονωθεί με το παιδί σε ένα σπιτάκι της οικογένειας μέσα στη φυτεία, ώστε να αφοσιωθούν χωρίς περισπασμούς στον σκοπό τους.


Εκπαιδεύοντας την Έλεν

Το «θαύμα» έγινε τον Απρίλιο του ίδιου έτους, όταν η Αν είχε σχεδόν διά βίας στριμώξει τη μικρή σε μια αντλία νερού στον κήπο. Στο ένα χέρι του παιδιού έριχνε νερό και στο άλλο της συλλάβιζε τη λέξη. Τότε, η Έλεν, ως εκ θαύματος, συνειδητοποίησε αυτό που επί έναν μήνα προσπαθούσε να της διδάξει η δασκάλα της, ότι δηλαδή η λέξη που της συλλάβιζε στη μια παλάμη αντιστοιχούσε με εκείνο το πράγμα που της δρόσιζε το άλλο χέρι, δηλαδή το νερό.

Μετά το συμβάν, ήταν τέτοια η δίψα της για μάθηση που όλη την υπόλοιπη μέρα έτρεχε τη δασκάλα στον κήπο και στο σπίτι, ζητώντας της επίμονα να της διδάξει και άλλες λέξεις. Μέχρι το βράδυ είχε μάθει 30 λέξεις, ενώ στους έξι μήνες κιόλας 625!

Η μετέπειτα πορεία της είναι άξια θαυμασμού. Παρακολούθησε μαθήματα για κωφούς και τυφλούς και εν συνεχεία έγινε δεκτή στο κολέγιο Radcliffe. Ήταν, μάλιστα, το πρώτο άτομο με αυτήν την ιδιαιτερότητα που αποφοίτησε, λαμβάνοντας το πτυχίο Καλών Τεχνών. Η Έλεν έμαθε να διαβάζει με τη μέθοδο Μπράιγ και μέσω αυτής διδάχθηκε Αγγλικά, Γαλλικά, Ελληνικά και Λατινικά.

Ακτιβίστρια, ειρηνίστρια και υπέρμαχος των γυναικών

Η Έλεν Κέλερ ήταν μια δυναμική προσωπικότητα, η οποία αφιέρωσε τη ζωή της στην υπεράσπιση των ανθρώπων με αναπηρίες. Υπήρξε ακτιβίστρια για τα δικαιώματα των γυναικών, προασπίζοντας το δικαίωμά τους να αποφασίζουν για τη διακοπή μιας ανεπιθύμητης κύησης. Ταξίδεψε σε 40 χώρες, δίνοντας διαλέξεις υπέρ των δικαιωμάτων των αδυνάτων και κατά των πολέμων.

Γνώρισε σημαντικές προσωπικότητες και ασπάστηκε τις αρχές του σοσιαλισμού. Έγινε μέλος του σοσιαλιστικού κόμματος και έκανε αγώνες υπέρ της εργατικής τάξης. Μελέτησε ξένους συγγραφείς και φιλοσόφους και λάτρεψε την ελληνική γλώσσα και γραμματεία. Έλεγε, μάλιστα, χαρακτηριστικά: «Αν δεχτούμε ότι το βιολί είναι το τελειότερο μουσικό όργανο, τότε η ελληνική είναι το βιολί της ανθρώπινης σκέψης».

Έγραψε 12 βιβλία και πολλά άρθρα, καθώς και την αυτοβιογραφία της με τη βοήθεια της δασκάλας της. Πέθανε στον ύπνο της, το 1968, σε ηλικία 88 ετών. Κατά την επιθυμία της, αποτεφρώθηκε και η στάχτη της τοποθετήθηκε δίπλα σε αυτήν της αγαπημένης της δασκάλας, η οποία είχε φύγει πολύ πιο πριν, το 1936.

H περίφημη σκηνή με το νερό.

Τον Οκτώβριο του 2009 ένα μπρούντζινο άγαλμα στήθηκε προς τιμήν της στην Αλαμπάμα. Δείχνει την Έλεν σε ηλικία επτά ετών δίπλα από μια αντλία νερού συμβολίζοντας τη μαγική στιγμή που κατάλαβε την πρώτη της λέξη: νερό! Στη βάση του αγάλματος υπάρχει μια επιγραφή που λέει ότι τα πιο όμορφα πράγματα στη ζωή δεν τα βλέπουμε, ούτε τα αγγίζουμε, αλλά τα νιώθουμε με την καρδιά.