Συνήθως, στην Κύπρο, δεν φημιζόμαστε για το εκλεπτυσμένο μας γούστο και κυρίως για την αισθητική μας. Μια πρόχειρη ματιά να ρίξει στον έξω κόσμο, θα μετρήσεις τόσες πλαστικές καρέκλες και «φλορέντζες» που σίγουρα θα έρεπε να κάναμε εξαγωγή. Ωστόσο, ενίοτε, υπάρχουν μερικά διαμαντάκια που μας αποκαλύπτουν ένα νέο κόσμο, βασισμένο στην καλαισθησία που μπορεί παράλληλα να είναι οικολογική και εξαιρετικά πρακτική για τους ενοίκους.

Η Χριστιάνα Ιωάννου και ο Χρίστος Παπαστεργίου, του αρχιτεκτονικού γραφείου draftworks*architects, σκέφτηκαν, σχεδίασαν και κατασκεύασαν ένα σπίτι στη Λευκωσία, το οποίο αποτελεί αναμφίβολα ένα αρχιτεκτονικό διαμάντι, εξ ου και πρόσφατα (14/7) βραβεύτηκε στα ‘Βραβεία Ελληνικής Αρχιτεκτονικής’, στο Μουσείο Μπενάκη από τον οργανισμό DOMa.

Η συγκεκριμένη διοργάνωση (γνωστή και ως βραβεία του περιοδικού ΔΟΜΕΣ) αποτελεί την πλέον έγκυρη διοργάνωση βράβευσης σύγχρονης αρχιτεκτονικής στην Ελλάδα και την Κύπρο τα τελευταία δέκα χρόνια. Το έργο ‘Κατοικία με 4 Κήπους’ στην Λευκωσία έλαβε ταυτόχρονα το πρώτο βραβείο ‘Πραγματοποιημένου Έργου’ καθώς και το βραβείο ‘Συναδέλφων’, επιτυχία πολύ σπάνια τα τελευταία 10 χρόνια διοργάνωσης του θεσμού, ενώ αποτελεί το πρώτο Κυπριακό έργο το οποίο λαμβάνει πρώτο βραβείο, ανάμεσα σε εξαιρετικά αξιόλογα έργα αρχιτεκτονικής από την Ελλάδα και την Κύπρο.

ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Η ιδέα του περίκλειστου η ‘μυστικού’ κήπου, ως μέρος της κατοικίας, συναντάται στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική της Κύπρου και ειδικά της Λευκωσίας, όπου βρίσκεται η εν λόγω ιδιωτική κατοικία.

Ο κήπος παραδοσιακά λειτουργούσε ως φυτώριο για καλλωπιστικά αλλά και παραγωγικά φυτά και δέντρα και εξυπηρετούσε τις ‘ανεπίσημες’ λειτουργίες της οικιακής ζωής.

Η οικογένεια που κατοικεί στο σπίτι εκτιμά τη στενή επαφή με διαφορετικά είδη φύσης. Ταυτόχρονα, η παρουσία κήπων σε συνάφεια με τα διάφορα μέρη του σπιτιού εξυπηρετεί καθημερινές πρακτικές ανάγκες, όπως τον έλεγχο της εισόδου του ήλιου στο σπίτι, τον έλεγχο της θερμοκρασίας και της ροής του αέρα. Οι διαφορετικοί προσανατολισμοί των κήπων προορίζονται για να προσφέρουν άνεση σε διάφορες εποχές του χρόνου.


Ο Νότιος Κήπος φιλτράρει τον ήλιο κατά την διάρκεια των θερινών μηνών και προσφέρει έναν ευχάριστο εξωτερικό χώρο κατά την διάρκεια των ηλιόλουστων χειμερινών ημερών. Ο Βόρειος Κήπος επιτρέπει στο ευχάριστο Βορειοδυτικό αέρα της Λευκωσίας να εισέλθει στο σπίτι κατά τους καλοκαιρινούς μήνες και προσφέρει στο εσωτερικό του σπιτιού σταθερό φωτισμό, κατάλληλο για διάβασμα, κατά την διάρκεια της μέρας.

Ο Ανατολικός Κήπος προσφέρει τον ζωογόνο πρωινό ήλιο στα υπνοδωμάτια και βοηθά τους κατοίκους να ξεκινήσουν την μέρα τους με αισιοδοξία, ενώ προσφέρει μια επέκταση των δωματίων προς τον εξωτερικό χώρο. Τέλος, ο Κήπος στο Κέντρο τους σπιτιού είναι ένας εσωτερικός κήπος, ο οποίος προσφέρει ποιότητες εξωτερικού χώρου στο εσωτερικό της κατοικίας, ενώ διαχωρίζει ελαφρά τον ενιαίο χώρο του καθιστικού σε υπό-χώρους και διευκολύνει την κυκλοφορία. Οι τέσσερις κήποι εξυπηρετούν επίσης ως φυτώριο για την ανάπτυξη φυτών και την εξοικείωση τους με το κλίμα, προτού αυτά μεταφυτευθούν στον υπόλοιπο χώρο του οικοπέδου που περιβάλλει την κατοικία.

Τα ανοίγματα έχουν τοποθετηθεί και σχηματοποιηθεί κατάλληλα στην δυτική και ανατολική όψη του σπιτιού προκειμένου να δημιουργούν διαμπερή αερισμό με εισροή και αύξηση της ταχύτητας του τοπικού αέρα κατά την διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών, ενώ το άνοιγμα της οροφής επιτρέπει την δημιουργία κατακόρυφου εξαερισμού και απαγωγής αέρα κατά την διάρκεια των ημερών χωρίς ιδιαίτερο αέρα.

Έχει δοθεί έμφαση στην παθητική θέρμανση και ψύξη της κατοικίας. Τα υλικά στο εσωτερικό του σπιτιού έχουν επιλεχθεί να διαθέτουν μεγάλη θερμοχωρητικότητα, ώστε να δημιουργούν μεγάλη θερμική μάζα για την διατήρηση σταθερής εσωτερικής θερμοκρασίας καθ’ όλη την διάρκεια του χρόνου.

Μέγεθος: 170 μ2

Τόπος: Λευκωσία, Κύπρος

Σχεδιασμός: 2015-2017

Κατασκευή: 2018-2019

Ομάδα μελέτης: Christiana Ioannou, Christos Papastergiou (draftworks*architects)

Σύμβουλοι: Νίκος Καλαθάς, Νίκος Κυπρής / EPS πολιτικοί μηχανικοί, Χρίστος Τοπουζής, Σάββας Χριστοδούλου / Eplan Ηλεκτρολόγοι μηχανικοί, Προκόπης Πολυδώρου / Polypro Μηχανολόγοι μηχανικοί, Στέλιος Μακρίδης σύμβουλος επιμέτρησης.

Φωτογραφίες: Μαρία Ευθυμίου / Creative Photo Room