Την 1η Δεκεμβρίου του 1955, στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα, η Ρόζα Παρκς, μια γενναία Αφροαμερικανίδα μοδίστρα, δεν σηκώθηκε για να καθίσει στη θέση της στο λεωφορείο ένας λευκός άνδρας και συνελήφθη.

Σύμφωνα με ένα διάταγμα της πόλης του Μοντγκόμερι (1955), οι Αφροαμερικανοί έπρεπε να κάθονται στο πίσω μέρος των δημόσιων λεωφορείων και ήταν επίσης υποχρεωμένοι να παραχωρήσουν αυτές τις θέσεις σε λευκούς επιβάτες εάν γέμιζε το μπροστινό μέρος του λεωφορείου. Η Παρκς βρισκόταν στην πρώτη σειρά του «μαύρου τμήματος» όταν ο (λευκός) οδηγός απαίτησε να παραχωρήσει τη θέση της σε έναν λευκό άνδρα.

Η άρνηση της Παρκς ήταν αυθόρμητη, αλλά δεν προκλήθηκε μόνο από τα κουρασμένα πόδια της. Στην πραγματικότητα, οι τοπικοί ηγέτες των πολιτικών δικαιωμάτων σχεδίαζαν μια αμφισβήτηση των ρατσιστικών νόμων για τα λεωφορεία του Μοντγκόμερι για αρκετούς μήνες και η Παρκς ήταν φυσικά γνώστης αυτής της συζήτησης. Και την έκανε πράξη… Αμφισβήτησε έναν νόμο πέρα για πέρα ρατσιστικό.

Μποϊκοτάζ των δημόσιων συγκινοινωνιών

Αργότερα και μαθαίνοντας για τη σύλληψη της Παρκς, όλοι οι Αφροαμερικάνοι του Μοντγκόμερι, με επικεφαλής τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, έναν δραστήριο τότε νεαρό εφημέριο, αποφάσισαν να μποϊκοτάρουν τα λεωφορεία. Το μποϊκοτάζ διήρκησε τελικά περισσότερο από έναν χρόνο και οι μαύροι πολίτες είτε μετακινούνταν ομαδικά με αυτοκίνητα ή το σύνηθες περπατούσαν μίλια και μίλια για να φτάσουν στη δουλειά ή στο σχολείο, όταν δεν υπήρχε άλλος τρόπος. Καθώς, όμως, οι Αφροαμερικανοί αποτελούσαν το 70% των επιβατών στα λεωφορεία στο Μοντγκόμερι, το δημοτικό σύστημα συγκοινωνίας υπέφερε σοβαρά κατά τη διάρκεια του μποϊκοτάζ και ουσιαστικά γονάτισε οικονομικά.

Πέραν τούτων, καθ' όλη τη διάρκεια του μποϊκοτάζ, οι μαύροι δέχονταν συνεχώς επιθέσεις. Απειλητικά τηλεφωνήματα, βανδαλισμούς στα σπίτια τους, πρόστιμα για ανύπαρκτες παραβιάσεις. Διατήρησαν όμως την ψυχραιμία τους και δεν ανταπέδωσαν. Μάλιστα, ο ΜΘΚ που εμφανίστηκε ως ηγέτης του μποϊκοτάζ των λεωφορείων, δέχθηκε πολυάριθμες απειλές θανάτου. Κάποια στιγμή «βομβαρδίστηκε» και το σπίτι του, αλλά ο ίδιος και η οικογένειά του γλίτωσαν με λίγα σωματικά τραύματα.

Τελικά και υπό το βάρος της «κατάρρευσης» του συστήματος συγκινοινωνιών, στις 13 Νοεμβρίου του 1956, το Ανώτατο Δικαστήριο αποφάσισε ότι οι νόμοι φυλετικού διαχωρισμού στο Μοντγκόμερι ήταν αντισυνταγματικοί.

Την επόμενη μέρα, η Ρόζα Παρκς μαζί με τον Έντγκαρ Νίξον και τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ επιβιβάστηκαν σε ένα λεωφορείο. Η Παρκς προχώρησε αγέρωχη και έκατσε στην πρώτη θέση. Σχεδόν δίπλα στον οδηγό. Κανείς δεν την κατέβασε.

Στην αυτοβιογραφία της έγραψε: «Όλοι λένε ότι δεν άφησα τη θέση μου, επειδή ήμουν κουρασμένη, αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Δεν ήμουν κουρασμένη σωματικά (…) είχα κουραστεί να υποχωρώ».