Η πανδημία του κορωνοϊού δημιούργησε ένα νέο δημοφιλές θέμα στις συζητήσεις της καθημερινότητάς μας ή σε αυτές που γίνονται στα διαδικτυακά «πηγαδάκια». Κάπως έτσι, λοιπόν, ο εμβολιασμός εξελίχθηκε σε ένα από τα πιο πολυσυζητημένα θέματα με τον καταιγισμό των πληροφοριών να έρχεται κυριολεκτικά από παντού και να είναι και τεράστιος.

Αρκετές γυναίκες που θέλουν να κάνουν παιδί ανησυχούν ότι σε περίπτωση εμβολιασμού θα επηρεαστεί η γονιμότητά τους, ενώ κάποιες άλλες που ήδη εγκυμονούν αρνούνται πεισματικά να βάλουν το εμβόλιο, γιατί φοβούνται ότι αυτό θα επηρεάσει το έμβρυο.

Με τον ίδιο τρόπο, πολλοί γνωστοί (και άγνωστοί) μας αγωνιούν ότι τα εμβόλια θα αλλάξουν το DNA τους ή ότι θα προκαλέσουν σοβαρές παρενέργειες, αφού όπως ισχυρίζονται βγήκαν γρήγορα στην αγορά χωρίς να ελεγχθεί επαρκώς η ασφάλειά τους.

Επειδή, όμως, σε τέτοιες περιπτώσεις η πλέον κατάλληλη για να μιλήσει είναι (μόνο) η επιστήμη, εμείς μαζέψαμε 10 πληροφορίες για τον εμβολιασμό που σίγουρα θέλεις να ξέρεις, για να τον δεις με άλλο μάτι!

Πρώτον και σημαντικό! Οι κλινικές δοκιμές δεν ήταν βεβιασμένες. Ή για να το θέσουμε σε ορθότερη βάση. Τα νέα φάρμακα και εμβόλια πρέπει να περάσουν από εξαντλητικούς ελέγχους και δοκιμές. Σε κανονικές συνθήκες αυτό παίρνει κάποια χρόνια, όμως σε συνθήκες πανδημίας έπρεπε η επιστήμη να δράσει γρήγορα και να αξιοποιήσει όλους τους διαθέσιμους πόρους. Σκέψου ότι γράφεις αύριο μάθημα πτυχίου ή ότι πρέπει να προλάβεις το deadline στη δουλειά. Θα δράσεις άμεσα γιατί η ανάγκη είναι έκτακτη! Έτσι, έπραξε, λοιπόν, και η επιστήμη, καθιστώντας εφικτό σε λιγότερο από έναν χρόνο από την έναρξη της πανδημίας να έχουμε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια, χωρίς να γίνουν εκπτώσεις στην αξιολόγηση για την ασφάλεια, την ποιότητα και την αποτελεσματικότητα.


Και για να πάμε στο δεύτερο, ίσως, πιο πολυσυζητημένο θέμα: Εμβόλιο και εγκυμοσύνη. Όχι, λοιπόν, το εμβόλιο δεν επηρεάζει την εγκυμοσύνη. Αντίθετα, μάλιστα! Οι εγκυμονούσες επειδή ακριβώς ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, είναι πολύ σημαντικό να εμβολιάζονται, καθώς τα οφέλη από τη λήψη του εμβολίου υπερτερούν σημαντικά των γνωστών ή πιθανών σπάνιων ανεπιθύμητων ενεργειών εμβολιασμού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Υπέρ του εμβολιασμού των εγκύων τάσσονται, επίσης, οι πιο έγκριτες διεθνείς και τοπικές επιστημονικές εταιρείες.


Επίσης, καμία μελέτη δεν κατέδειξε συσχέτιση του εμβολίου με τη γονιμότητα. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, τα εμβόλια κατά του SARS-Cov-2 δεν επηρεάζουν τη γονιμότητα ούτε στις γυναίκες ούτε και στους άνδρες.

Και, εντάξει, όπως όλα τα φάρμακα, έτσι και τα εμβόλια μπορεί να προκαλέσουν παρενέργειες. Μην σπεύσεις να τρομάξεις! Πρόκειται για ήπιες συνήθως παρενέργειες, όπως πυρετό, ρίγος, κόπωση ή πόνο στο σημείο του εμβολιασμού, οι οποίες διαρκούν μερικές ώρες ή μέρες μετά τον εμβολιασμό. Άλλωστε, τα εμβόλια έχουν εγκριθεί, αφού έχει επιβεβαιωθεί ότι τα οφέλη τους υπερτερούν των κινδύνων, ενώ η ασφάλειά τους βρίσκεται συνεχώς υπό παρακολούθηση.


Οπότε, ναι, είναι ασφαλή τα εμβόλια! Αυτά που έχουν μέχρι στιγμής λάβει άδεια κυκλοφορίας από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, έχουν περάσει τον πήχη για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα και έχει δοθεί το πράσινο φως, για να κυκλοφορήσουν.


Και δεν είναι μόνο ασφαλή, αλλά και αποτελεσματικά, αφού παρουσιάζουν πολύ υψηλά ποσοστά αποτελεσματικότητας έναντι της βαριάς νόσησης, νοσηλείας και θανάτου, ακόμα και έναντι της (περιβόητης πια) παραλλαγής Δέλτα, με ποσοστά που υπερβαίνουν το 90%. Αυτό επιβεβαιώνεται από πραγματικά δεδομένα μετά τη χορήγηση πέραν των 4 δισεκατομμυρίων δόσεων παγκοσμίως. Επομένως, δεν συντρέχει κανένας λόγος ανησυχίας, αφού, σύμφωνα με τα μέχρι στιγμής στοιχεία, όλα τα αδειοδοτημένα εμβόλια είναι αποτελεσματικά και έναντι των μεταλλάξεων ενδιαφέροντος του SARS Cov-2, παρ' όλο που η αποτελεσματικότητα έναντι της παραλλαγής Δέλτα είναι μειωμένη όσον αφορά στην ανάπτυξη συμπτωματικής νόσου. Είναι, εντούτοις, ενθαρρυντικό ότι αναφορικά με τη σοβαρή μορφή της νόσου, τα ποσοστά αποτελεσματικότητας εξακολουθούν να παραμένουν εξαιρετικά υψηλά.


Μη νομίζεις, όμως, ότι αν είσαι νέος, είσαι άτρωτος! Αν και τα νέα άτομα δεν ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου για σοβαρή νόσηση ή θάνατο, εντούτοις το ρίσκο παραμένει και εμφανίζεται αυξημένο και γι’ αυτούς, ειδικά με την επικράτηση της παραλλαγής Δέλτα, η οποία προκαλεί πιο βαριάς μορφής νόσηση και σε νεαρότερες ηλικίες.


Επίσης, αν είσαι νέος ή τελοσπάντων δεν έχεις κάποιο σοβαρό πρόβλημα υγείας, δεν θα χρειαστεί να «τρυπηθείς» για τρίτη φορά. Με απλά λόγια, η ενισχυτική δόση θα είναι απαραίτητη για συγκεκριμένους πληθυσμούς, όπως ανοσοκατασταλμένους ή άτομα μεγαλύτερης ηλικίας. Προς το παρόν δεν είναι ανάγκη να λάβει ενισχυτική δόση ο γενικός πληθυσμός.

«Τα εμβόλια mRNA θα αλλάξουν το DNA μου». Όχι και πάλι όχι. Με κανέναν τρόπο τα εμβόλια ενάντια στον SARS-Cov-2 δεν αλλάζουν ή αλληλοεπιδρούν με το DNA μας. Τα εμβόλια mRNA παρέχουν στα κύτταρα του ανοσοποιητικού μας συστήματος οδηγίες, με στόχο να ξεκινήσουν την οικοδόμηση αντισωμάτων προστασίας κατά του ιού. Τάδε έφη η επιστήμη!


Τέλος, μη ξεχνάς ότι ακόμα και αν εμβολιαστείς δεν θα ξεχάσεις αυτοστιγμεί όλα τα μέτρα ασφαλείας. Οι μη φαρμακευτικές παρεμβάσεις ισχύουν για όλους τους πολίτες, άρα και για τους πλήρως εμβολιασμένους. Η χρήση μάσκας, το συχνό πλύσιμο των χεριών και η τήρηση των αποστάσεων, μειώνουν τον κίνδυνο μετάδοσης του ιού σε άλλα άτομα. Η τήρηση αυτών των μέτρων είναι απαραίτητη από όλους, αφού υπάρχει το ενδεχόμενο κάποιοι εμβολιασμένοι να μολύνονται και να υπάρχει ιός στο ανώτερο αναπνευστικό τους σύστημα. Οι εμβολιασμένοι δυνατόν να μην εκδηλώνουν συμπτώματα, αλλά να διασπείρουν έτσι τον ιό εν αγνοία τους. Οπότε keep washing!

Για την εμπεριστατωμένη ενημέρωση σχετικά με τον εμβολιασμό, η ΑΗΚ σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας ξεκίνησε παγκύπρια εκστρατεία ενημέρωσης για τον εμβολιασμό στους νέους μέχρι 30 ετών. Στο πλαίσιο της εν λόγω εκστρατείας, δημιουργήθηκε η σελίδα «Μάθε. Κρίνε. Πράξε», από την οποία αντλούνται και οι πληροφορίες του άρθρου αυτού.