Από την Ιωάννα Χριστοδούλου


Κλείνοντας το βιβλίο της Κατερίνας Νικολάου, θα το πιστέψεις κι εσύ ότι… «Κανείς δεν του γλυτώνει του Λύκου»! Στην πρώτη της συγγραφική απόπειρα, η Νικολάου μάς συστήνει έναν επικίνδυνα γοητευτικό Λύκο που έχει ήδη τρυπώσει στα ράφια των βιβλιοπωλείων και επιπλέον, θα κάνει την εμφάνισή του στο Πρόζακ τη Δευτέρα 5 Δεκεμβρίου!

Να ξεκινήσουμε αποκωδικοποιώντας τον τίτλο;

Ο Λύκος, του Λύκου... είναι δικό του το βιβλίο, ειδικά αφιερωμένο. Ο Λύκος παίζει σε όλα τα επίπεδα του βιβλίου, ως χαρακτήρας, μέσω της ιδιότητάς του ως κάτι επικίνδυνο, όσο επικίνδυνος μπορεί να είναι ο έρωτας. Έπειτα είναι τα εφτά κακά της μοίρας σου όταν πέσεις στα πατώματα για ένα αρπακτικό, ο τρόμος τού να χάσεις τον εαυτό σου, που είναι ό,τι χειρότερο στην υπόθεσή μας και τέλος ίσως αυτή η κακουχία να είναι και ο δρόμος προς την αυτοεκτίμηση.


Πώς προκύπτουν οι τίτλοι στα βιβλία;

Δεν μπορώ να διανοηθώ ένα τίτλο που δεν θα αρέσει στον συγγραφέα. Ο τίτλος είναι η ταυτότητα του βιβλίου, το ονοματεπώνυμό του. Ο τίτλος όπως και όλα τα ονόματα στο βιβλίο ξεκίνησαν σαν ένα αστείο ή για να μπει κάτι προσωρινά και τελικά κόλλησαν γιατί υποστηρίζουν, πιστεύω, την ιστορία και το στιλ της. Στην περίπτωση Του Λύκου το χιούμορ λειτουργεί ευεργετικά, απομυθοποιεί και απλοποιεί τους τραγικούς ήρωες του βιβλίου.


Και τα σχέδια πώς προέκυψαν;

Και τα σχέδια εντάσσονται στο πιστοποιητικό γεννήσεως Του Λύκου. Από την πρώτη στιγμή αυτό το βιβλίο, ίσως επειδή έκανε παιχνίδι με έννοιες, είχε ανάγκη από εικόνα. Ίσως είναι και μια πρόταση για την εποχή που ζούμε. Η Χαριτίνη Κυριάκου, η σπουδαία μας εικαστικός, μουσικός, ποιήτρια και δεν συμμαζεύεται ανέλαβε αυτήν τη δουλειά και την ευγνωμονώ γιατί πρόσθεσε στην ιστορία, δίνοντας όψη στην όαση, την αγκαλιά, όπως λέω στους άθλους του ερωτευμένου πλάσματος.

Είναι κακός ο λύκος στο βιβλίο σας, όπως και στα παραμύθια;

Ω ναι! Είναι οδοστρωτήρας. Ο καημένος ο Κακός Λύκος, ο κακότερος από όλους τους κακούς, αποτελεί τη μετεξέλιξη όλων όσα μάθαμε ότι συμβολίζει μέσα από τη λαογραφία και τη μυθολογία. Στην περίπτωσή μας εμφανίζεται ως ένας ισχυρός ανήρ, ένας γκρι τύπος, όπως τους βλέπουμε στα υψηλά πόστα του πατριαρχικού μας οικοσυστήματος. Να παίρνει αυτό που θέλει χωρίς να ενδιαφέρεται πού πατά. Όμως προσοχή, καμία ευθύνη δεν του επιρρίπτεται. Ο Λύκος είναι κι αυτός θύμα, ίσως λέω, κατά μια εκδοχή, του ονόματός του… Για να του δώσουμε άφεση αμαρτιών, όμως, πρέπει να τον αποδομήσουμε!


Τι πραγματεύεται το εν λόγω βιβλίο;

Κυρίως το ερωτικό παιχνίδι και την αναπόδραστη επικινδυνότητά του. Το ρίσκο που διαπερνά την ερωτική φιλία και την ακροβασία της «παράνομης» σχέσης. Πραγματεύεται γενικά την επικοινωνία των ανθρώπων, τη χημεία των σωμάτων, την αστειότητα της συζήτησης μέσω των κοινωνικών δικτύων, τα ανεπίδοτα λάικ και καρδούλες, την εμπιστοσύνη και την ιώβειο υπομονή που χαρακτηρίζει τη φιλία, τη δύναμη του συνδρόμου έλλειψης, τον πόνο του απωθημένου, το οξύμωρο της ανάγκης για τρυφερότητα και αγκαλιά, σε εκείνες τις ηλικίες που δεν θέλουν να σε βλέπουν πόσω μάλλον να σε αγγίζουν ή να σε φιλούν, τη συγκυρία, το κισμέτ... ε και λίγη πανδημία.


Τι είναι ο έρωτας για εσάς και τι για τους πρωταγωνιστές σας;

Υπάρχει μια γενική αποδοχή από όλους εμάς, εντός και εκτός, πως αφενός είναι μια υπέροχη γλυκιά κινητήριος δύναμη, αφετέρου δε κάτι πολύ οδυνηρό που αφήνει μια γεύση πικρή και μια τρύπα στην καρδιά. Δύσκολα ξεφεύγει κανείς από την παντοδυναμία αυτού του μαγνήτη. Μεθύσι και θάνατος, ακαταμάχητος και τυφλός. Όλα έχουν ειπωθεί για τον έρωτα όμως την ώρα που τον ζεις δεν μπορείς να βγάλεις άχνα... Την ώρα που τον ζεις, πάσχεις από όλες τις ψυχασθένειες του κόσμου.


Τι κάνει τον έρωτα… σύγχρονο;

Το εγώ και το εσύ στο εδώ και τώρα. Είναι ένα ξεχωριστό «μαζί» ο έρωτας και κάνει τη στιγμή νυν και αεί. Με συγκλονίζει που διαβάζω κάτι που γράφτηκε για τους ερωτευμένους στην αρχαιότητα και ισχύει ακριβώς το ίδιο σήμερα.

Η φιλία πώς καθορίζεται; Από τη διάρκεια ή την ένταση;

Από την αποδοχή. Οι φίλοι είναι οι συνοδοιπόροι στη ζωή μας. Άλλοτε περπατούν δίπλα μας, άλλοτε μας κρατούν από το χέρι. Κι άλλοτε μας τραβούν για να σηκωθούμε από το πάτωμα.


Τι έχει αλλάξει στη σύγχρονη εποχή στις ανθρώπινες σχέσεις;

Τίποτε δεν έχει αλλάξει. Ο άνθρωπος είναι πάντα ο ίδιος. Δεν μπορώ καθόλου όταν λένε πως παλιά υπήρχαν ήθη και ρομαντισμός, ότι έχουν χαθεί οι αξίες και ο σεβασμός. Αυτά είναι βλακείες. Αλλάζουν απλά οι τρόποι, τα εργαλεία. Ο κώδικας επικοινωνίας των νέων είναι επηρεασμένος από την τεχνολογία. Και είναι ΟΚ αυτό. Το πρόβλημα θα είναι να μην επικοινωνούν.


Λένε πως τα πρώτα βιβλία κρύβουν μέσα τους στοιχεία αυτοβιογραφικά. Ισχύει και στην δική σας περίπτωση;

Το κάθε βιβλίο διαδραματίζεται σε ένα περιβάλλον, το περιβάλλον όμως της ψυχής και του μυαλού μας όχι της ζωής μας. Είναι ψυχογραφία όχι βιογραφία. Οι χαρακτήρες έχουν στοιχεία φίλων μου, ίσως και δικά μου, τρόπους έκφρασης, κουβέντες, μορφασμούς ανθρώπων και χειρονομίες, απόψεις, αλλά είναι μυθοπλασία.


Η Ρεντ Μπαρμπουνάκη είναι γυναίκα της εποχής μας;

Είναι ένας νέος ρόλος, ένα νέο κοινωνικό παράδειγμα. Κάνει τη βουτιά με το κεφάλι και τρώει τα μούτρα της. Σε μια ευάλωτη ηλικία, ας πούμε στη μέση της ζωής. Θα της περάσει; Θα πρέπει να αφήσουμε τον αναγνώστη να το ανακαλύψει...


Αν ήταν να επιλέξετε το αγαπημένο σας απόσπασμα από το βιβλίο, ποιο θα ήταν αυτό;

«Ο έρωτας είναι μια ταινία με ποπ κορν, σοκολάτα, κλάμα, με αρχή, κορύφωση και τέλος. Οι πλείστοι έρωτες δεν καταλήγουν σε μυθιστόρημα ούτε σε αρχαίες τραγωδίες, σε γάμο καταλήγουν ή σε μαύρο δάκρυ, μετέωρη σκέψη και αβέβαιο μέλλον. Ο έρωτας θα εκλείψει, θα τελειώσει άδοξα, θα γιατρευτεί...».

Η συγγραφή επιλέγει κάποιον ή κάποιος επιλέγει τη συγγραφή;

Η συγγραφή είναι ένας τρόπος για να εκφραστείς. Είναι η τέχνη του λόγου. Πολλοί άνθρωποι θέλουν να εκφραστούν με το γράψιμο, κάποιοι ζουν από αυτό. Δεν ξέρω άλλο τρόπο. Δεν ξύπνησα μια μέρα και είπα θέλω να γράψω ένα βιβλίο. Έχεις πράγματα που πρέπει να πεις και τα καταγράφεις.


Από πλεόνασμα γράφουμε ή από περίσσευμα;

Από ανάγκη. Αυτήν την απάντηση δίνουν όλοι έτσι δεν είναι; Έλα όμως που δεν υπάρχει άλλη. Είναι μια έντονη ανάγκη να εκφράσεις κάτι με τον τρόπο που θέλεις, που εσύ ξέρεις, για να βγάλεις συσσωρευμένη ενέργεια. Προσωπικά γράφω όταν πρέπει πάση θυσία να διοχετεύσω την ενέργειά μου. Αλλιώς θα είμαι δυστυχισμένη. Είναι ανάγκη της ψυχής που οδηγεί σε ένα υπέροχο συναίσθημα και μου έχει δώσει απίστευτη χαρά να έχω στα χέρια μου το αποτέλεσμα αυτής της τρέλας.


Ποια είναι η δική σας αγαπημένη ατάκα από άλλο βιβλίο;

Είναι ο διάλογος της Σάρα με τον Μόρις Μπέντριξ από «Το Τέλος Μιας Σχέσης» του Γκράχαμ Γκριν:

Σάρα: Η αγάπη δεν τελειώνει, μόνο και μόνο επειδή δεν βλέπουμε ο ένας τον άλλον.

Μόρις Μπέντριξ: Όχι;

Σάρα: Οι άνθρωποι συνεχίζουν να αγαπούν τον Θεό, έτσι δεν είναι; Σε όλη τους τη ζωή. Χωρίς να τον βλέπουν.

Μόρις Μπέντριξ: Αυτό δεν είναι το είδος της αγάπης μου.

Σάρα: Ίσως να μην υπάρχει άλλο είδος.


Ποια βιβλία προτείνετε σε κάποιον να διαβάσει οπωσδήποτε;

Είναι αμέτρητα. Αλλά θα σας προτείνω κάποια που θεωρώ κλασικά γιατί όταν τα διάβασα μου άνοιξαν παράθυρο στη θέαση του κόσμου. «Τα Σταφύλια της Οργής», «Ο Τρυποκάρυδος», «Ακόμα και οι Καουμπόυσσες Μελαγχολούν», «Το Κατά Ιησούν Ευαγγέλιο», «Η Επανάσταση των Μυρμηγκιών», «Ομπρέλες στον Ουρανό», «ΙΝΣΑΛΛΑΧ», «Ένα Δικό της Δωμάτιο», «Το Πορτρέτο του Ντόριαν Γκρέυ». Θα βάλω στο ίδιο καλάθι και άλλα τρία που αγάπησα πολύ και τα έχω πάντα στη σκέψη μου, «Βίος Παράλληλος», «Ο Άγιος της Μοναξιάς» και «Αηδονόπιτα» . Ίσως ήταν το τάιμινγκ που τα διάβασα, η δική μου σχέση μαζί τους, με επηρέασαν πάντως κι αυτά. Μπορεί να κοιτάς ένα έργο τέχνης μια δεκαετία και να διερωτάσαι και κάποια στιγμή να γίνει ένα κλικ. Όπως συμβαίνει με τον έρωτα.

Η Κατερίνα Νικολάου γεννήθηκε στην Κύπρο, σπούδασε Πολιτικές Επιστήμες και έχει εργαστεί ως δημοσιογράφος, λειτουργός Τύπου, αρθρογράφος, σεναριογράφος, μεταφράστρια και κειμενογράφος σε ΜΜΕ, δημόσιους οργανισμούς και ιδιωτικές επιχειρήσεις. Το πρώτο της βιβλίο με τίτλο «Του Λύκου» κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Το Ροδακιό», σε εικονογράφηση της Χαριτίνης Κυριάκου.

Η παρουσίαση του βιβλίου θα πραγματοποιηθεί την Δευτέρα, 5 Δεκεμβρίου 2022 και ώρα 6.30 μμ στο Πρόζακ στη Λευκωσία.