Της Άννας-Μαρίας Ευτυχίου


Οι νέοι άνθρωποι και η Ευρώπη είναι άρρηκτα συνδεδεμένοι μεταξύ τους, όπως δείχνουν τα πράγματα κάτι που δίνει ελπίδα για το αύριο ολόκληρου του πλανήτη και δη της Ευρώπης. Οι νέοι μας ασχολούνται με τη βιοποικιλότητα, το περιβάλλον, την υγεία, την ασφάλεια και τα ποικίλα κοινωνικά και πολιτικά θέματα, ξεκαθαρίζοντας πως δεν δέχονται εκπτώσεις στο αύριο που τους ανήκει.

H υποψήφια «Νέα Ευρωπαία για το έτος 2022» Ευγενία Χαμηλού μιλά στη CITY, ανοίγοντας τα χαρτιά της και προτρέποντάς μας να δούμε -και να χτίσουμε- μαζί της ένα καλύτερο ευρωπαϊκό αύριο.


Νέοι και Ευρωπαϊκή Ένωση. Κάνε μας μια σύντομη αναφορά μέσα και από την εμπειρία σου στο Γραφείο του Ευρωκοινοβουλίου στην Κύπρο.

Επιλέγηκα από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να πραγματοποιήσω την πρακτική άσκηση Σούμαν για τους μήνες Οκτώβριο 2021 με Φεβρουάριο 2022. Οι ασκήσεις στα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι αρκετά ανταγωνιστικές, ιδιαίτερα ένεκα του ότι συμβάλλουν στην επαγγελματική κατάρτιση των νέων πολιτών, στην κατανόηση της λειτουργίας των θεσμικών οργάνων και αποτελούν ένα σημαντικό πρώτο βήμα για όσες και όσους επιθυμούν να ακολουθήσουν καριέρα στον χώρο της διπλωματίας και των υπερεθνικών/διεθνών οργανισμών.

Γραφεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου υπάρχουν σε όλα τα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης – ήταν δική μου επιλογή να πραγματοποιήσω την άσκησή μου στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο. Εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, τα Γραφεία είναι γνωστά ως «Γραφεία Διασύνδεσης» ή αλλιώς «European Parliament Liaison Offices» (EPLOs), ενώ επίσημα είναι γνωστά ως «Γραφεία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου» («European Parliament Offices»). Η αρμοδιότητά τους είναι η τοπική υλοποίηση των δραστηριοτήτων θεσμικής επικοινωνίας, με απώτερο στόχο οι Ευρωπαίοι πολίτες να κατανοήσουν τη σημασία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αρκετά καλά, ώστε να συμμετέχουν στην ευρωπαϊκή δημοκρατική διαδικασία. Τα Γραφεία συνεργάζονται με πολίτες και ενδιαφερόμενους φορείς, διαχειρίζονται επαφές με εθνικά, περιφερειακά και τοπικά μέσα ενημέρωσης και παρέχουν υποστήριξη στα μέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Ευρωβουλευτές και Ευρωβουλεύτριες) κατά την άσκηση των επίσημων εντολών τους στα κράτη μέλη.

Κατά τη διάρκεια της μαθητείας, είχα την ευκαιρία να κατανοήσω πώς οι αξίες και τα ιδανικά της Ευρωπαϊκής Ένωσης μεταλαμπαδεύονται σε εθνικό και τοπικό επίπεδο, για παράδειγμα μέσω της συμμετοχής σχολείων, δημοσιογράφων και γενικότερα της κοινωνίας των πολιτών σε προγράμματα και διάφορες ευκαιρίες που προσφέρει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, όπως το πρόγραμμα «Σχολείο-Πρεσβευτής», το Βραβείο Ζαχάρωβ και άλλα. Το Γραφείο στελεχώνεται από άρτια καταρτισμένους «Ευρωκράτες» και το περιβάλλον είναι ιδιαίτερα φιλικό και υποστηρικτικό. Ήταν, αδιαφιλονίκητα, ο καλύτερος πρώτος εργασιακός χώρος που θα μπορούσα να έχω!

Πόσο σημαντική είναι η συμμετοχή των νέων σε ευρωπαϊκά προγράμματα και οργανισμούς; Υπάρχει ενδιαφέρον και κενές θέσεις συμμετοχής;

Η συμμετοχή των νέων, ειδικότερα των Κυπρίων νέων, σε ευρωπαϊκά προγράμματα και οργανισμούς είναι εκ των ων ουκ άνευ. Συχνά ακούμε ότι οι νέες και οι νέοι είναι «οι πολίτες του αύριο» - πράγμα με το οποίο προσωπικά διαφωνώ αφού η συγκεκριμένη έκφραση δύναται να αποτρέψει τις νέες και τους νέους από το να αναλάβουν τα ηνία σήμερα. Οι νέες και οι νέοι για εμένα λοιπόν είναι «οι πολίτες του σήμερα» και η παρακαταθήκη που θα αφήσουν στα παιδιά τους είναι «το αύριο». Ως εκ τούτου, ως νεολαία έχουμε σημαντική ευθύνη για να διαμορφώσουμε έναν πλανήτη - που φυσικά, μακριά από ουτοπίες, δεν πλησιάζει την τελειότητα - αλλά τουλάχιστον οφείλει να γίνει πιο δίκαιος, πιο ειρηνικός, πιο πράσινος.

Για το αν υπάρχει ενδιαφέρον ή όχι, ίσως η δική μου άποψη να φανεί υποκειμενική ένεκα του περίγυρού μου. Από ιδιαίτερα νεαρή ηλικία έχω ασχοληθεί με ποικίλα Ευρωπαϊκά προγράμματα - από τη συμμετοχή μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Νέων, μέχρι την αντιπροσώπευσή μου ως η Νεαρή Αντιπρόσωπος της Κύπρου στο Κογκρέσο Τοπικών και Περιφερειακών Αρχών του Συμβουλίου της Ευρώπης, την πραγματοποίηση της πρακτικής μου άσκησης στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την τρέχουσα άσκησή μου στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, στο Στρασβούργο.

Αναμφίβολα, υπάρχουν πάμπολλες ευκαιρίες και κενές θέσης συμμετοχής σε σχετικά προγράμματα και οργανισμούς - οφείλει όμως να βελτιωθεί ο τρόπος ενημέρωσης των νέων για αυτές τις ευκαιρίες, ενώ παράλληλα οι ίδιες και οι ίδιοι οι νέες και οι νέοι πρέπει να είναι δραστήριες και δραστήριοι, και όπου δεν βρίσκουν μία ευκαιρία να βάζουν τα δυνατά τους για να τη δημιουργήσουν.

Η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης δίνει την ευκαιρία να ακουστούν οι φωνές όλων των Ευρωπαίων. Πιστεύεις ότι η ψηφιακή πλατφόρμα της Διάσκεψης έδωσε αυτήν την ευκαιρία;

Η Διάσκεψη για το μέλλον της Ευρώπης με απασχόλησε έντονα, τόσο σε επαγγελματικό όσο και σε πιο προσωπικό επίπεδο. Επαγγελματικά, μέσω της πρακτικής μου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και προσωπικά, μέσω της συμμετοχής μου στην Επιτροπή Εξωτερικών και Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της 5ης Βουλής των Νέων Αντιπροσώπων, της οποίας είμαι και η Πρόεδρος, αλλά και μέσω του ακτιβισμού μου στην πρωτοβουλία GD4C - Green Deal 4 Cyprus.

Η ανησυχία των πολιτών απέναντι στο εγχείρημα της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης σχετικά με το αν πράγματι θα ληφθούν υπ’ όψιν οι προτάσεις τους από αυτούς και αυτές που παίρνουν τις αποφάσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση, είναι φυσιολογική. Αυτό το συναίσθημα είναι απολύτως κατανοητό, αφού η Διάσκεψη αποτελεί ένα πρωτόγνωρο εργαλείο δημοκρατικής συμμετοχής που δύναται να δημιουργήσει προβληματισμό και διάφορες απορίες.

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, όμως, είναι θεμελιωμένη σε μία σειρά αξιών, τις οποίες ακολουθεί πιστά όπως η δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η τήρηση, λοιπόν, των αξιών αυτών συνοδεύεται από ορισμένες προϋποθέσεις, ιδιαίτερα τη συμμετοχή των πολιτών στις δημοκρατικές διαδικασίες. Έτσι, η Διάσκεψη, μέσω της πολύγλωσσης ψηφιακής της πλατφόρμας, έχει διαμορφωθεί με τρόπο που να ενθαρρύνει και να επιτρέπει τη συμμετοχή όλων, ανεξαρτήτως τοποθεσίας, εισοδήματος, επαγγέλματος ή μορφωτικού επιπέδου, φύλου, ηλικίας.


Ποιο είναι κατά την άποψή σου το σημαντικότερο πρόβλημα που ταλανίζει τους νέους Ευρωπαίους σήμερα;

Θα μπορούσε κάποιος να πει ότι το σημαντικότερο πρόβλημα που ταλανίζει τους νέους σήμερα είναι η αβεβαιότητα του αύριο. Για παράδειγμα, αν και ο αριθμός των νέων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση έχει αυξηθεί έντονα τις τελευταίες δύο δεκαετίες στην Κύπρο και στην υπόλοιπη Ευρώπη, εντούτοις παρατηρούνται υψηλά ποσοστά ανεργίας μεταξύ των νέων. Φυσικά, πέραν από την απώλεια εισοδήματος, η παρατεταμένη ανεργία επιδεινώνει την ποιότητας ζωής και την ψυχική υγεία των νέων.

Παράλληλα, μέσω της συμμετοχής μου σε διάφορα διεθνή φόρουμ όπως το Youth4Climate / Pre-COP26, το οποίο πραγματοποιήθηκε τον Οκτώβριο του 2021 στο Μιλάνο, έχω αντιληφθεί ότι το φαινόμενο «climate anxiety» είναι ιδιαίτερα έντονο μεταξύ των νέων. Έρευνες δείχνουν ότι η νέα γενιά ανησυχεί ιδιαίτερα για το μέλλον του πλανήτη, αφού οι επιπτώσεις της κλιματικής κρίσης επηρεάζουν κατά άμεσο τρόπο την καθημερινότητά μας, σε βιοτικό, λειτουργικό, αλλά και ψυχολογικό επίπεδο και αναμφίβολα, μεγεθύνουν την αβεβαιότητα και την ανησυχία για το μέλλον μας. Σύμφωνα με τη μεγαλύτερη μέχρι σήμερα επιστημονική μελέτη («Young People's Voices on Climate Anxiety, Government Betrayal and Moral Injury: A Global Phenomenon») για τον συσχετισμό του άγχους με την κλιματική αλλαγή, φαίνεται ότι περίπου οι μισοί/ές νέοι/ες παγκοσμίως διστάζουν ακόμη και να αποκτήσουν παιδιά εξαιτίας της κλιματικής κρίσης. Παράλληλα, παρουσιάζονται ιδιαίτερα ανήσυχοι και ανήσυχες, ως απόρροια της αδιαφορίας των κυβερνήσεων για την αποτροπή της κλιματικής καταστροφής.

Πως προέκυψε η υποψηφιότητά σου ως «Νεαρή Ευρωπαία για το Έτος 2022»;

To βραβείο «Νεαρός/ή Ευρωπαίος/α της Χρονιάς» απονέμεται σε νέες Ευρωπαίες και νέους Ευρωπαίους μεταξύ 18 και 26 ετών που έχουν επιδείξει αξιοθαύμαστη δέσμευση για μια ειρηνική, ποικιλόμορφη και χωρίς αποκλεισμούς Ευρώπη.

Το βραβείο χορηγεί ένα χρηματικό ποσό είτε για την πραγματοποίηση πρακτικής άσκησης σε ευρωπαϊκούς θεσμούς, είτε για να χρηματοδοτηθεί το έργο του ίδιου του αποδέκτη ή της ίδιας της αποδέκτριας, που προωθεί την ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Ο νικητής ή η νικήτρια του βραβείου γίνεται μέλος ενός ευρωπαϊκού δικτύου και της κριτικής επιτροπής του βραβείου Schwarzkopf Europe.

Οι υποψηφιότητες γίνονται στην αρχή κάθε έτους και είναι ανοιχτές στο κοινό. Οποιοσδήποτε και οποιαδήποτε μπορεί να προτείνει υποψηφίους και υποψήφιες για το βραβείο. Το βραβείο απονέμεται από την κριτική επιτροπή, η οποία αποτελείται από μέλη του ιδρύματος Schwarzkopf Young Europe, της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στη Γερμανία, το Ευρωπαϊκό Φόρουμ Νεολαίας και νικητές και νικήτριες του βραβείου από προηγούμενα έτη.

Η δική μου υποψηφιότητα προέκυψε από συνάδελφο στο Γραφείο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στην Κύπρο, τον οποίο και ευχαριστώ θερμά. Αποτελεί τεράστια τιμή για εμένα αλλά και για τη χώρα μας που, ως η μόνη Κύπρια, συμπεριλήφθηκα στις 5 κορυφαίες υποψηφιότητες μαζί με 3 νέες και 1 νέο από τη Γερμανία, την Αυστρία, την Ισπανία και τη Γαλλία.

Μίλησέ μας για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία και για τη σχετική πρωτοβουλία που συνίδρυσες στην Κύπρο.

Αναμφίβολα, η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία και τα νέα δεδομένα στο διεθνές σύστημα έχουν επιφέρει δραστικές αλλαγές στην Ευρώπη, οι οποίες πρόκειται να αναδιαμορφώσουν ολόκληρη τη φύση και το ήθος του Ευρωπαϊκού εγχειρήματος.

Οι ηγέτες και οι ηγέτιδες της Ευρωπαϊκής Ένωσης καλούνται να λάβουν άμεσες αποφάσεις που ενδέχεται να έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην εφαρμογή της Πράσινης Συμφωνίας, ιδίως όσον αφορά στην ενεργειακή πολιτική, την απεξάρτηση από τον άνθρακα και από το εισαγόμενο πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Ρωσία.

Ωστόσο, η αλλαγή αυτή ενέχει τεράστιους κινδύνους, αφού βραχυπρόθεσμα, η εξεύρεση εναλλακτικών προμηθευτών ορυκτών καυσίμων και προϊόντων που μπορούν να καλύψουν τις άμεσες ενεργειακές ανάγκες, ενδέχεται να δημιουργήσουν επιζήμια αποτελέσματα.

Για να γίνει η Ευρώπη πιο ανεξάρτητη και ανθεκτική, θα είναι βασικό να προχωρήσουν οι διαπραγματεύσεις για το Fit for 55, να επιταχυνθεί ο βιομηχανικός μετασχηματισμός, να διατηρηθεί η εστίαση σε μεσοπρόθεσμες και μακροπρόθεσμες στρατηγικές και να υπάρξουν σαφείς ρήτρες σταδιακής κατάργησης των μέτρων έκτακτης ανάγκης που ενδέχεται να αντιβαίνουν στην ουδετερότητα της Ευρώπης ως προς τον άνθρακα.

Μέσω της πρωτοβουλίας «GD4C - Green Deal 4 Cyprus» αποσκοπούμε στην καλύτερη ενημέρωση των Κυπρίων Ευρωπαίων πολιτών για την Ευρωπαϊκή Πράσινη Συμφωνία, τον ρόλο της Κύπρου και τη χάραξη πράσινων πολιτικών σε τοπικό, εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο.