Μια εντυπωσιακή συλλογή φωτογραφιών από την Κύπρο των αρχών του 20ού αιώνα

Η Κύπρος και οι άνθρωποί της πριν από 109 χρόνια, όπως αποτυπώθηκαν στον φακό ενός σημαντικού Βρετανού μελετητή, που έφτασε στο νησί μας το 1913.

Article featured image
Article featured image


Οι φωτογραφίες τραβήχτηκαν το 1913 από έναν νεαρό ανθρωπολόγο, μελετητή της Οξφόρδης, τον Leonard Halford Dudley Buxton (1889–1939), ο οποίος έφτασε στο νησί μας, ως προσκεκλημένος του καθηγητή John Linton Myres, για να επιβλέψει μέρος των ανασκαφών που πραγματοποιούνταν εκείνη την περίοδο σε διάφορες τοποθεσίες στην Κύπρο.

Η Επιτροπή του Κυπριακού Μουσείου είχε ζητήσει από τον καθηγητή Myres να πραγματοποιήσει μια σειρά ανασκαφών στο νησί. Αποφάσισε να φέρει μαζί του και τον -24χρονο τότε- Buxton, ώστε να επωφεληθεί από τις γνώσεις του στη φυσική ανθρωπολογία σε περίπτωση ανακάλυψης ανθρώπινων οστών και να μπορέσει, εάν παραστεί ανάγκη, να εργαστεί σε δύο μέρη ταυτόχρονα. Αυτό πράγματι συνέβη, αφού, όταν ο καθηγητής Myres ενημερώθηκε ότι πλούσιοι τάφοι της Πρώιμης και Μέσης Εποχής του Χαλκού είχαν ανακαλυφθεί κατά λάθος στη Λάπηθο, ο Buxton τοποθετήθηκε υπεύθυνος σε εκείνη την ανασκαφή, ενώ ο Myres συνέχισε να εργάζεται αλλού.

Ο Buxton, ήταν προικισμένος με μεγάλη ενέργεια και ταλέντο, αφού, πέραν της σημαντικής αρχαιολογικής και άλλης έρευνας, έβγαζε φωτογραφίες του ντόπιου πληθυσμού και μάζευε εθνογραφικό υλικό που αποδείχτηκε, για τους μεταγενέστερους μελετητές, εξαιρετικά χρήσιμο. Το μεγαλύτερο μέρος τού εν λόγω υλικού - εργαλεία, παιχνίδια, μουσικά όργανα και υφάσματα- προέρχεται από τη Λάπηθο και τη βόρεια ακτή του νησιού και εκτίθεται σήμερα σε διάφορα μουσεία (Pitt Rivers Museum, Bankfield Museum και British Museum).

Το πρωταρχικό ενδιαφέρον του Μπάξτον ερχόμενος στην Κύπρο το 1913 ήταν, στην πραγματικότητα, να μελετήσει τον σύγχρονο πληθυσμό του νησιού, ως ανθρωπολόγος που ήταν. Δημοσίευσε δεδομένα με βάση τα φυσικά χαρακτηριστικά 586 ενηλίκων ανδρών που συλλέχθηκαν σε τέσσερις γεωγραφικές ομάδες. Ενδιαφέρθηκε επίσης για τα αρχαία ανθρώπινα λείψανα που βρέθηκαν στη Λάπηθο, τα οποία συνέκρινε με το σύγχρονο δείγμα του.

Η πλειονότητα των φωτογραφιών προέρχονται από τη Λάπηθο και είναι πορτρέτα ατόμων ή οικογενειών, που έχουν ληφθεί ξεκάθαρα για να βοηθήσουν τις ανθρωπομετρικές έρευνες του Buxton. Άλλες ωστόσο, δείχνουν βιοτεχνικές δραστηριότητες, κτήρια, δρόμους, θαλασσινά και άλλα τοπία.

cyprus13.jpg

cyprus14.jpg

cypr1.jpg



Υπάρχει επίσης, μια φωτογραφία του καθηγητή Myres με ένα αγόρι και έναν μεγάλο πίθο και πολλά πορτρέτα του Μενέλαου Μαρκίδη, πρώτου Επιμελητή του Κυπριακού Μουσείου, ο οποίος συμμετείχε επίσης στις εργασίες στη Λάπηθο το 1913 και επέστρεψε εκεί για να διεξαγάγει τις δικές του έρευνες το 1917. Υπάρχουν βέβαια και αρκετές εικόνες του ίδιου του Buxton. Η μια τον δείχνει καθισμένο σε μια χαμηλή κολόνα στην αυλή του Κυπριακού Μουσείου. Πιθανότατα τραβήχτηκε από τον Μαρκίδη, ο οποίος παρουσιάζεται στην ίδια αυλή σε ένα πορτρέτο του Μπάξτον που πιθανότατα τραβήχτηκε την ίδια μέρα.

cyprus11.jpg
Ο καθηγητής Myres μαζί με ένα μικρό αγόρι

cyprus12.jpg
Ο Μενέλαος Μαρκίδης

cyprus15.jpg
Ο Leonard Halford Dudley Buxton



Οι φωτογραφίες του Buxton, όπως σημειώνει η καθηγήτρια Jennifer M. Webb, είναι εξαιρετικά σημαντικές, καθώς όχι μόνο καταγράφουν τη ζωή στην Κύπρο στις αρχές του εικοστού αιώνα, αλλά παρουσιάζουν συγκεκριμένα πρόσωπα, μέρη και χόμπι από το βόρειο μισό του νησιού, το οποίο τελεί υπό τουρκική κατοχή από το 1974. Από αυτή την άποψη αποτελούν ένα ιδιαίτερα πολύτιμο αρχείο για τη Λάπηθο και άλλες κατεχόμενες κοινότητες και τους κατοίκους αυτών.

cypr2.jpg
Κερύνεια

cypru3.jpg
Λάπηθος

cyprus16.jpg
Κερύνεια

cyprus17.jpg
Λεμεσός

cyprus4.jpg

cyprus5.jpg

cyprus6.jpg

cyprus7.jpg

cyprus8.jpg

cyprus10.jpg

cyprus18.jpg

cyprus19.jpg



ΠΗΓΕΣ

-
Οι πληροφορίες αντλήθηκαν από το άρθρο της καθηγήτριας Jennifer M. Webb από pittrivers-photo.blogspot.com.

-Οι φωτογραφίες, τις οποίες εμείς αντλήσαμε από τη σελίδα στο Facebook Cyprus4❤, ανήκουν στη συλλογή του Pitt Rivers Museum.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ