Ιδιαίτερα σπάνιες καταγραφές από Red Sprites κατάφεραν να απαθανατίσουν το βράδυ της 13ης προς 14ης Νοεμβρίου 2023 οι κυνηγοί καταιγίδων των Καιρόφιλων Κύπρου Άγγελος Κουριεύς και Γιώργος Παρασκευαΐδης από δύο διαφορετικές περιοχές της Κύπρου. Οι φωτογραφίες του Άγγελου Κουριέος τραβήχτηκαν στην Πάφο, ενώ αυτές του Γιώργου Παρασκευαΐδη στον Αστρομερίτη. Αν και οι συνθήκες καταγραφής δεν ήταν τόσο ευνοϊκές (θολή ατμόσφαιρα λόγω υγρασίας/σκόνης και νεφώσεων) το φαινόμενο κατάφερε να αποτυπωθεί σε αρκετά καλό βαθμό μέσα από τις συγκεκριμένες φωτογραφίες.

Σημειώνεται ότι πέρυσι είχαμε πιθανώς την πρώτη καταγραφή Red Sprites στην περιοχή μας και πάλι από τον Γιώργο Παρασκευαΐδη.

Τι είναι τα Red Sprites

Τα Red Sprites εμπίπτουν μέσα στην κατηγορία «παροδικών φωτεινών συμβάντων» (TLEs = Transient Luminous Events), με την κατηγορία αυτή να περιλαμβάνει και άλλα σπάνια, φωτεινά φαινόμενα όπως είναι τα Blue Jets, Gigantic Jets, Elves, κ.ά. Η πρώτη καταγραφή Red Sprites σε εικόνα έγινε τυχαία από επιστήμονες του πανεπιστημίου της Μινεσσότα στις 6 Ιουλίου 1989, ωστόσο, αναφορές για θεάσεις του συγκεκριμένου φαινομένου υπάρχουν και από πολύ παλαιότερα.

Τα Red Sprites παρουσιάζουν κυρίως ερυθρό χρώμα, παρατηρούνται κατά κύριο λόγο πάνω από ισχυρές καταιγίδες σε υψόμετρο περίπου 40-50 χιλιομέτρων έως και περίπου τα 90 χιλιόμετρα και συνδέονται έμμεσα με κεραυνούς θετικού φορτίου (Positive Cloud to Ground lightning strokes). Σύμφωνα με μελέτη του Craig J. Rodger (1999), τα Red Sprites μπορούν να αποτυπωθούν οπτικά σαν απλές στήλες ή να μοιάζουν σαν «μέδουσες» στον ουρανό.

Σύμφωνα με την ομάδα Athens Astrophotography and Storm Chasing Team που διαχειρίζεται ο Χρήστος Ντουντουλάκης, «η εμφάνιση αυτών των φαινομένων, είναι αποτέλεσμα ενός τοπικού ορυμαγδού διεγέρσεων και ιονισμών των μορίων της ατμόσφαιρας (κυρίως μοριακού αζώτου) και προκαλούνται από προϋπάρχουσες διαταραχές (στήλες κρύου πλάσματος, δηλαδή μερικώς ιονισμένου αερίου ήτοι αποτελούμενου από ιόντα και ελεύθερα ηλεκτρόνια) στην περιοχή εκείνη». Περισσότερα σχετικά με τις φυσικές διεργασίες πίσω από την εμφάνιση των Red Sprites μπορείτε να διαβάσετε στο άρθρο της συγκεκριμένης ομάδας πατώντας εδώ.

Για να γίνει καταγραφή των Red Sprites, θα πρέπει να υπάρχει μια γραμμή ισχυρών καταιγίδων γύρω στα 50-100 χιλιόμετρα έως και τα 600-800 χιλιόμετρα μακριά από τον παρατηρητή (κάτι το οποίο είχαμε το βράδυ της Δευτέρας 13 Νοεμβρίου προς Τρίτη 14 Νοεμβρίου στον θαλάσσιο χώρο δυτικά του νησιού) ενώ όσο πιο κοντά βρίσκονται οι καταιγίδες, τόσο πιο ψηλά θα εμφανιστούν τα Red Sprites. Να σημειώσουμε ότι τα Red Sprites είναι εξαιρετικά δύσκολο να παρατηρηθούν με γυμνό μάτι καθώς διαρκούν μόλις μερικά χιλιοστά του δευτερολέπτου, ενώ ταυτόχρονα δεν θα πρέπει να υπάρχει φωτορύπανση καθώς είναι ιδιαίτερα αμυδρά.

ΠΗΓΗ: kitasweather