Βιώνοντας τη μυσταγωγία ενός ινδικού γάμου (που έγινε στην Κύπρο)

Περάσαμε μια ολόκληρη μέρα με ένα ζευγάρι Ινδών Σιχ που τέλεσαν τον γάμο τους στην Κύπρο, μπήκαμε στον ναό τους, φάγαμε μαζί τους και μάθαμε λίγα περισσότερα πράγματα γι’ αυτούς τους πολύχρωμους ανθρώπους που ζουν -ήσυχα και διακριτικά- ανάμεσά μας.

Article featured image
Article featured image


Δεν ξέρω πώς είναι να βιώνεις τις πιο σημαντικές στιγμές της ζωής σου μακριά από την πατρίδα και την οικογένειά σου. Ξέρω μόνο πως εκείνο το πρωινό τής Πέμπτης, η Βαρβάρα που είναι συνήθως χαμογελαστή και γεμάτη κέφι, ήταν κάπως λυπημένη, παρότι ετοιμαζόταν να παντρευτεί τον αγαπημένο της. Τής έλειπε η μητέρα της, η οποία ήταν στην άλλη άκρη του πλανήτη και θα έβλεπε τον γάμο της κόρης της μέσα από την οθόνη ενός κινητού. Τη μέρα πριν από τον γάμο, έκλαιγε συνέχεια. Αργότερα, μού αποκάλυψε, με εκείνα τα υπέροχα, σπαστά κυπριακά της, ότι ήθελε δίπλα της τη μάνα της, η οποία το μόνο που μπόρεσε να κάνει, ήταν να στοιβάξει σε μια κούτα τα πολύχρωμα προικιά της κόρης της και να της τα στείλει στην Κύπρο.

Τα δάκρυά της, όμως, δεν έσταζαν μόνο λύπη. Ήταν και δάκρυα ευγνωμοσύνης γιατί η Βαρβάρα και ο Σάνι, χιλιάδες χιλιόμετρα μακριά από την Ινδία, παντρεύονταν στην Κύπρο, έχοντας δίπλα τους μια άλλη οικογένεια. Εκείνο το πρωινό τής Πέμπτης, τη Βαρβάρα τη συνόδευσε στην εκκλησία τους ο Χριστόφορος με την Ντίνα και τον Σάνι, ο Νικόλας και η Κλειώ.

image00014.jpeg

image00230.jpeg



Τον Σάνι και τη Βαρβάρα – το ινδικό της όνομα είναι Παρβίν, αλλά όλοι τη φωνάζουν Βαρβάρα – τούς έβλεπα, συνήθως, τις Κυριακές όταν τύχαινε να επισκεφτώ την οικογενειακή επιχείρηση αυτών των φίλων. Δουλεύουν εκεί αρκετά χρόνια και είναι πλέον μέλη της οικογένειάς τους. Όταν άκουσα ότι θα παντρευτούν, καλέστηκα -κάπως αυθαίρετα- στον γάμο τους και, κάπως έτσι, μια μουντή Πέμπτη ενός Μαΐου που θύμιζε φθινόπωρο, έφερε μαζί της μια πολύχρωμη και λίγο διαφορετική άνοιξη.

Ο Σάνι και η Βαρβάρα κατοικούν σ’ ένα μικρό, ορεινό χωριό της επαρχίας Λευκωσίας. Ο γάμος τους θα γινόταν στη Νήσου, όπου υπάρχει ένας αυτοσχέδιος χώρος θρησκευτικής λατρείας των Σιχ – στην Κύπρο, υπάρχει ακόμη ένας τέτοιος ναός στη Λάρνακα, όπου οι Ινδοί πιστοί τού Σιχισμού μπορούν να τελούν τα θρησκευτικά τους καθήκοντα, να τρώνε μαζί και να κοινωνικοποιούνται. Φτάνοντας εκεί, βγάλαμε τα παπούτσια και τις κάλτσες μας, πλύναμε τα χέρια και τα πόδια μας και φορέσαμε ένα πορτοκαλί μαντήλι στο κεφάλι, όπως προστάζει το τυπικό, για να εισέλθει κανείς στην γκουρντουάρα – έτσι ονομάζεται ο χώρος θρησκευτικής λατρείας των Σιχ.

indian19.jpeg

image00310.jpeg

image00263.jpeg



Ο Σιχισμός είναι μονοθεϊστική θρησκεία, κύριο δόγμα της οποίας είναι η πίστη στον Βαχεγκούρου (Θεό). Ξεκίνησε τον 15ο αιώνα μ.Χ. στη βόρεια Ινδία, με επιρροές κυρίως από τον Ινδουισμό και το Ισλάμ. Παρότι μια σχετικά πολύ νέα θρησκεία, είναι σήμερα μία από τις πιο διαδεδομένες σε όλο τον κόσμο, αριθμώντας εκατομμύρια πιστούς. Θεμελιωτής του Σιχισμού θεωρείται ο Ινδός Γκουρού Νάνακ Ντεβ, το έργο του οποίου συνέχισαν οι εννέα διάδοχοί του, γνωστοί ως Σιχ-Γκουρού. Οι διδαχές τού Νάνακ είναι συγκεντρωμένες υπό τη μορφή 974 ύμνων στο βιβλίο ιερών κειμένων του Σιχισμού, το Γκουρού Γκραντ Σαχίμπ, το οποίο θεωρείται ο ενδέκατος Γκουρού.

Ο Σιχισμός απαιτεί την αναζήτηση της σωτηρίας μέσω της πειθαρχημένης, προσωπικής περισυλλογής, στο όνομα και στο μήνυμα του Θεού. Ο εγωισμός, ο θυμός, η απληστία, η προσκόλληση και η λαγνεία είναι γνωστά ως «Τα Πέντε Κακά», τα οποία επιφέρουν χωρισμό από τον Θεό και μπορούν να θεραπευθούν μόνο με την έντονη και αδιάκοπη αφοσίωση προς αυτόν. Οι οπαδοί του Σιχισμού πρέπει να ακολουθούν τις διδασκαλίες των δέκα γκουρού, καθώς επίσης και την ιερή τους γραφή.

indian62.jpeg

indian26.jpeg



Η αυτοκινητοπομπή που ξεκίνησε από το χωριό του ζευγαριού με προορισμό τη Νήσου, αριθμούσε πέντε μόνο αυτοκίνητα. Έξω από την εκκλησία τούς περιμέναν ακόμη μερικοί φίλοι. Αν βρίσκονταν στην Ινδία, μού είπε αργότερα ο Σάνι, ο γάμος θα διαρκούσε πολλές μέρες -ίσως και 10- και οι καλεσμένοι θα ήταν εκατοντάδες. Ακολούθησα κι εγώ τα αυτοκίνητα και σε όλη τη διαδρομή, μέσα από χωριά που πρώτη φορά έβλεπα, σκεφτόμουνα πώς είναι να σε οδηγεί η ζωή τόσο μακριά κι εσύ να αναγκάζεσαι να τη θεμελιώσεις με πρώτες ύλες εντελώς άγνωστες. Και θαύμασα το σθένος όλων αυτών των ανθρώπων που με μόνο εργαλείο τα δυο τους χέρια το πετυχαίνουν.

indian81.jpeg

indian36.jpeg



Η Βαρβάρα φορούσε μια εντυπωσιακή, κόκκινη ενδυμασία και τα χέρια της ήταν ζωγραφισμένα με henna. Ο λαιμός και τα χέρια της ήταν στολισμένα με βαριά κοσμήματα, ενώ από το κεφάλι της κρεμόταν ένα χρυσό κόσμημα, το οποίο πιστεύεται ότι προστατεύει τη νύφη από το κακό μάτι. Το τελετουργικό τού ζωγραφίσματος των χεριών με henna λαμβάνει χώρα μια ημέρα πριν από τον γάμο σε μια γιορτή με πολύ χορό και μουσική. Στην τελετή τζαγκό (jaggo), που γίνεται συνήθως τη νύχτα πριν από τον γάμο, οι γυναίκες συγγενείς της νύφης χορεύουν και τραγουδούν, γιορτάζοντας με αυτόν τον τρόπο την είσοδο της κοπέλας σε ένα νέο σπιτικό και την αρχή ενός καινούργιου κεφαλαίου στη ζωή της. Είθισται, επίσης, να στολίζουν ένα χάλκινο δοχείο, το οποίο η μητέρα της νύφης φέρει στο κεφάλι της. Μιας και η μητέρα της Βαρβάρας έλειπε, το δοχείο το φόρεσε η Κύπρια «μαμά» της.

indian96.jpeg

indian95.jpeg

indian94.jpeg



Ο Σάνι φορούσε στο κεφάλι του το παραδοσιακό τουρμπάνι, το kesh, και στα χέρια κρατούσε ένα επιβλητικό σπαθί. Πρώτος στον ναό μπήκε αυτός μαζί με τους υπόλοιπους άνδρες και ακολούθησε η Βαρβάρα μαζί με τις γυναίκες που τη συνόδευαν. Λίγο μετά, εισήλθε στην γκουρντουάρα ο Σιχ που θα τελούσε τη γαμήλια τελετή και το ζευγάρι έλαβε τη θέση του μπροστά από το Γκουρού Γκραντ Σαχίμπ, για να ξεκινήσει το μυστήριο, το οποίο κράτησε περίπου μία ώρα. Οι υπόλοιποι πιστοί έλαβαν τη θέση τους στις δύο άκρες του ναού· στη μία οι λιγοστές γυναίκες και στην άλλη οι άνδρες που ήταν περισσότεροι.

indian91.jpeg

indian92.jpeg

indian90.jpeg

indian89.jpeg

indian88.jpeg

indian87.jpeg

indian85.jpeg

indian84.jpeg

indian82.jpeg

indian55.jpeg

indian41.jpeg



Η γαμήλια τελετή των Σιχ ονομάζεται «Ανάντ Καράζ» που σημαίνει «χαρμόσυνο γεγονός». Τον πυρήνα της Ανάντ Καράζ αποτελεί ένας γαμήλιος ύμνος, που ονομάζεται «λααβάν», κατά τη διάρκεια του οποίου τραγουδιούνται τα σαμπάντς, ενώ η νύφη και ο γαμπρός κάνουν τέσσερις δεξιόστροφες περιφορές γύρω από το ιερό βιβλίο του Σιχισμού, το Γκουρού Γκραντ Σαχίμπ. Αυτή είναι η πιο σημαντική στιγμή της τελετής καθώς σηματοδοτεί την ένωση του ζευγαριού και την είσοδό τους σε ένα νέο στάδιο της κοινής ζωής τους.

indian76.jpeg

indian73.jpeg

indian71.jpeg

indian68.jpeg

indian65.jpeg

indian64.jpeg

indian63.jpeg

indian59.jpeg

indian61.jpeg

indian67.jpeg

indian49.jpeg

indian43.jpeg

indian38.jpeg



Στο τέλος της «Ανάντ Καράζ» ένας από τους καλεσμένους που είχε έντονη εμπλοκή στην τελετή, μάς έδωσε στη χούφτα ένα γλυκό που έμοιαζε με τον δικό μας χαλβά. Μια από τις γυναίκες εκεί με ενημέρωσε ότι το φτιάχνουν με βούτυρο, γάλα και ζάχαρη. Οι περισσότεροι Σιχ γάμοι λαμβάνουν χώρα το πρωί και ολοκληρώνονται μέχρι το μεσημέρι. Μετά την τελετή, ακολούθησε ένα μικρό γεύμα στον εξωτερικό χώρο του ναού, στο οποίο προσφέρθηκαν παραδοσιακά, ινδικά εδέσματα. Κάτσαμε στο πάτωμα μαζί με τους υπολοίπους και φάγαμε. Το φαγητό στο πάτωμα είναι μια συμβολική κίνηση ένδειξης ισότητας αφού ο Σιχισμός ως θρησκεία αποκηρύσσει τις κάστες και πρεσβεύει την ισότητα των ανθρώπων, ανεξάρτητα από κάστα, ηλικία ή φύλο. Αξίζει να σημειωθεί ότι στους ναούς των Σιχ προσφέρεται μόνο φαγητό για χορτοφάγους, αφού οι πιστοί Σιχ (θεωρητικά) δεν τρώνε κρέας, δεν πίνουν αλκοόλ και δεν καπνίζουν. Το μεγάλο πάρτι θα γινόταν το βράδυ και εννοείται ότι θα πηγαίναμε.

indian24.jpeg

indian50.jpeg



Ο Σάνι μού είπε αργότερα ότι γνώρισε τη Βαρβάρα στην Κύπρο, ωστόσο, πριν προχωρήσουν σε γάμο ζήτησαν την έγκριση των γονιών τους. Ιστορικά, οι περισσότεροι γάμοι ανάμεσα στους Σιχ είναι κανονισμένοι από τους γονείς, ωστόσο, είναι, επίσης, αποδεκτό οι Σιχ να παντρεύονται κάποια που οι ίδιοι επιλέγουν. Σε αυτήν την περίπτωση, ζητείται, ως ένδειξη σεβασμού προς τους γονείς, και η δική τους έγκριση. Παραδοσιακά, οι γονείς του άντρα είναι αυτοί που ζητάνε από τους γονείς της κοπέλας το χέρι της κόρης τους σε γάμο.

indian25.jpeg

indian23.jpeg



Το ίδιο βράδυ στο εστιατόριο όπου εργάζεται το ζευγάρι, έγινε το γαμήλιο πάρτι. Η Βαρβάρα τώρα ήταν πιο χαρούμενη και το πρόσωπό της είχε φωτιστεί κάπως. Κάθισαν με τον Σάνι σε δύο πολυθρόνες, για να τους χαιρετήσουν οι καλεσμένοι. Κάποιοι τούς προσέφεραν χρήματα, ενώ υπήρξαν και αυτοί που έφερναν άλλου είδους δώρα.

indian18.jpeg

indian16.jpeg

indian15.jpeg

indian12.jpeg

indian3.jpeg



Στο εθιμοτυπικό ενός Σιχ γάμου περιλαμβάνονται και τα παιχνίδια. Αφού το ζευγάρι λάβει τα δώρα, πρέπει να παίξει παιχνίδια μπροστά στην οικογένεια. Συνήθως, η μητέρα του γαμπρού «οδηγεί» αυτά τα παιχνίδια, αλλά στην περίπτωση του Σάνι και της Βαρβάρας τον ρόλο ανέλαβε μία μεγαλύτερη σε ηλικία γυναίκα του φιλικού τους κύκλου. Το πρώτο από τα παιχνίδια είναι το «λύσιμο» της «γκάνα» από τη νύφη, ενός βραχιολιού που φορά ο γαμπρός και είθισται να το δένουν σε κόμπους τα μικρότερα αδέρφια του. Συνήθως, οι κόμποι είναι δύσκολο να λυθούν και πράγματι η Βαρβάρα χρειάστηκε αρκετή ώρα για να τους ξελύσει. Το επόμενο παιχνίδι περιλαμβάνει έναν δίσκο με γάλα, νερό και ροδοπέταλα. Κατά τη διάρκεια του παιχνιδιού, η μητέρα του γαμπρού είθισται να παίρνει ένα δαχτυλίδι ή κάποιο νόμισμα και να το τοποθετεί στο μείγμα νερού/γάλακτος με τον γαμπρό και τη νύφη να προσπαθούν να το βρουν. Το άτομο που θα το βρει πρώτο, κερδίζει.

IMG_1146.jpeg

IMG_1147.jpeg

indian7.jpeg

IMG_1149.jpeg



Στο πάρτι κάτσαμε αρκετά, ξημέρωνε Παρασκευή όταν έφευγα από τον χώρο. Φεύγοντας από εκεί, ένιωσα μια έντονη ευφορία να με κατακλύζει, η οποία κράτησε πολλές μέρες. Σκεφτόμουνα πως όλοι αυτοί οι πολύχρωμοι άνθρωποι που ζουν ανάμεσά μας, δεν είναι και τόσο διαφορετικοί από εμάς. Σκεφτόμουνα πως στην τελική το μόνο που μας ενώνει είναι η αγάπη, η αλληλεγγύη και ο πανανθρώπινος πόνος. Και αν δώσεις την ευκαιρία στον εαυτό σου να κάτσει στο πάτωμα μαζί τους, να γευτεί τα καυτερά φαγητά τους και να χορέψει τους περίεργους χορούς τους, θα ανοίξει διάπλατα η ψυχή σου. Και θα καταλάβεις πως το μόνο που χρειάζεται, είναι λίγη υπομονή, για να τούς «εξημερώσεις» και μαζί τους να «εξημερωθείς» κι εσύ.

indian11.jpeg

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ