Ο αυνανισμός είναι κάτι σύνηθες στο ζωικό βασίλειο, αλλά είναι ιδιαίτερα διαδεδομένος μεταξύ των πρωτευόντων, συμπεριλαμβανομένων και των ανθρώπων. Ιστορικά, αυτή η συμπεριφορά θεωρήθηκε είτε παθολογική, είτε υποπροϊόν της σεξουαλικής διέγερσης και οι καταγεγραμμένες παρατηρήσεις ήταν πολύ κατακερματισμένες για να κατανοηθεί η κατανομή, η εξελικτική ιστορία ή η προσαρμοστική σημασία της.

Μια νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο Proceedings of The Royal Society B διαπιστώνει ότι, ίσως παραδόξως, αυτή η συμπεριφορά φαίνεται να εξυπηρετεί έναν εξελικτικό σκοπό.

Τα ευρήματα δείχνουν ότι ο αυνανισμός είναι ένα αρχαίο χαρακτηριστικό στα πρωτεύοντα και ότι –τουλάχιστον στα αρσενικά– αυξάνει την αναπαραγωγική επιτυχία και βοηθά στην αποφυγή της σεξουαλικά μεταδιδόμενων νοσημάτων (ΣΜΝ).

Η Δρ Matilda Brindle (UCL Anthropology) και οι συνεργάτες της συγκέντρωσαν το μεγαλύτερο σύνολο δεδομένων αυνανισμού πρωτευόντων ποτέ, συγκεντρώνοντας πληροφορίες από σχεδόν 400 πηγές, συμπεριλαμβανομένων 246 δημοσιευμένων ακαδημαϊκών εργασιών και 150 ερωτηματολογίων και προσωπικών επικοινωνιών από πρωτευοντολόγους και φύλακες ζωολογικών κήπων. Από αυτά τα δεδομένα, οι συγγραφείς παρακολούθησαν την κατανομή της αυτοσεξουαλικής συμπεριφοράς μεταξύ των πρωτευόντων, για να κατανοήσουν πότε και γιατί εξελίχτηκε τόσο στα θηλυκά όσο και στα αρσενικά.

Η ομάδα διαπίστωσε ότι ο αυνανισμός έχει μακρά εξελικτική ιστορία μεταξύ των πρωτευόντων και ήταν πιθανότατα παρών στον κοινό πρόγονο όλων των μαϊμούδων και πιθήκων (συμπεριλαμβανομένων των ανθρώπων). Ήταν λιγότερο σαφές εάν ο πρόγονος των άλλων πρωτευόντων (λεμούριοι, λορισίδες και ταρσιίδες) αυνανιζόταν, κυρίως επειδή τα δεδομένα ήταν πιο σπάνια για αυτές τις ομάδες.


Ποιος ο ρόλος του αυνανισμού στην εξέλιξη

Για να καταλάβουν γιατί η εξέλιξη θα παρήγαγε αυτό το φαινομενικά μη λειτουργικό χαρακτηριστικό, ο Δρ Brindle και οι συνεργάτες του εξέτασαν αρκετές υποθέσεις.

Μια υπόθεση προτείνει ότι ο αυνανισμός βοηθά στην επιτυχή γονιμοποίηση. Αυτό μπορεί να επιτευχθεί με διάφορους τρόπους. Πρώτον, ο αυνανισμός (χωρίς εκσπερμάτιση) μπορεί να αυξήσει τη διέγερση πριν από το σεξ. Αυτή μπορεί να είναι μια ιδιαίτερα χρήσιμη τακτική για άρρενες χαμηλής κατάταξης που ενδέχεται να διακοπούν κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής, βοηθώντας τους να εκσπερματώσουν πιο γρήγορα.

Δεύτερον, ο αυνανισμός (με εκσπερμάτιση) επιτρέπει στα αρσενικά να αποβάλλουν το κατώτερο σπέρμα, αφήνοντας φρέσκο, υψηλής ποιότητας σπέρμα διαθέσιμο για ζευγάρωμα, το οποίο είναι πιο πιθανό να ξεπεράσει αυτά των άλλων αρσενικών. Οι ερευνητές βρήκαν υποστήριξη για αυτήν την υπόθεση, δείχνοντας ότι ο αρσενικός αυνανισμός έχει συνεξελιχθεί με συστήματα ζευγαρώματος πολλών ανδρών όπου ο ανταγωνισμός αρσενικού-αρσενικού είναι υψηλός.

Μια άλλη υπόθεση προτείνει ότι ο αυνανισμός των ανδρών μειώνει την πιθανότητα προσβολής από ΣΜΝ μετά το ζευγάρωμα, με τον καθαρισμό της ουρήθρας (πρωτεύουσα θέση μόλυνσης για πολλά ΣΜΝ) με εκσπερμάτιση που επιτυγχάνεται μέσω του αυνανισμού. Η ομάδα βρήκε επίσης στοιχεία που υποστηρίζουν αυτήν την υπόθεση, δείχνοντας ότι ο αρσενικός αυνανισμός συνεξελίχτηκε με υψηλό φορτίο ΣΜΝ σε όλο το πρωτεύον δέντρο της ζωής.


Τα δεδομένα για τον γυναικείο αυνανισμό δεν είναι αρκετά

Η σημασία του γυναικείου αυνανισμού παραμένει λιγότερο σαφής. Αν και είναι συχνό, υπάρχουν λιγότερες αναφορές που το περιγράφουν, γεγονός που μειώνει την αναλυτική δύναμη των στατιστικών. Η ομάδα υποστηρίζει ότι χρειάζονται περισσότερα δεδομένα για τη σεξουαλική συμπεριφορά των γυναικών για την καλύτερη κατανόηση του εξελικτικού ρόλου του γυναικείου αυνανισμού.

Ο επικεφαλής ερευνητής Dr Brindle δήλωσε: «Τα ευρήματά μας βοηθούν να ρίξουν φως σε μια πολύ κοινή, αλλά ελάχιστα κατανοητή, σεξουαλική συμπεριφορά και αντιπροσωπεύουν μια σημαντική πρόοδο στην κατανόησή μας για τις λειτουργίες του αυνανισμού. Το γεγονός ότι η αυτοσεξουαλική συμπεριφορά μπορεί να εξυπηρετεί μια προσαρμοστική λειτουργία, είναι πανταχού παρούσα σε όλη την τάξη των πρωτευόντων και ασκείται από αιχμάλωτα και άγρια ​​ζώα και των δύο φύλων, καταδεικνύει ότι ο αυνανισμός είναι μέρος ενός ρεπερτορίου υγιών σεξουαλικών συμπεριφορών».

Στη μελέτη, που υποστηρίχθηκε από το Συμβούλιο Έρευνας Φυσικού Περιβάλλοντος, συμμετείχαν ερευνητές στο UCL Anthropology, το UCL Center for Biodiversity & Environment Research και το Queen Mary University of London.


Με πληροφορίες από eurekalert