Του Χρύσανθου Φάκα, Αστροφυσικού
Κεντρική Φωτογραφία: Sotiris Savvidis/FB


Αυτές τις ημέρες παρατηρείται το φαινόμενο της βροχής διαττόντων αστέρων, οι οποίοι οπτικά φαίνεται να προέρχονται από τον αστερισμό του Περσέα και γι’ αυτό φέρουν το όνομα Περσείδες.

Το φαινόμενο αυτό άρχισε από τις 17 Ιουλίου 2023 και θα διαρκέσει μέχρι και τις 24 Αυγούστου 2023, με καλύτερες ημέρες παρακολούθησης το Σάββατο και την Κυριακή 12 και 13 Αυγούστου 2023, όπου και θα παρατηρηθεί η μεγαλύτερη πυκνότητα πτώσης διαττόντων.

Το ακτινοβόλο σημείο ευρίσκεται στον βραδινό ουρανό με κατεύθυνση ΒΑ. Οι ενδιαφερόμενοι πρέπει να κοιτάζουν προς αυτήν την κατεύθυνση και κατά προτίμηση μετά τις 11 το βράδυ, όπου το ακτινοβόλο σημείο ανεβαίνει όλο και ψηλότερα.

Το φαινόμενο προβλέπεται να είναι παρατηρήσιμο εντονότερα φέτος εξαιτίας του γεγονότος ότι το φεγγάρι οδηγείται προς Νέα Σελήνη τη Δευτέρα 16 Αυγούστου και ως εκ τούτου τις προηγούμενες νύχτες ο κυπριακός ουρανός θα είναι σχεδόν ασέληνος, γεγονός το οποίο βοηθά στην καλύτερη θέαση του φαινομένου.

Διπλή πανσέληνος τον Αύγουστο

Φέτος ο Αύγουστος θα έχει δύο Πανσέληνους, η πρώτη θα είναι την 1η Αυγούστου και η επόμενη θα είναι στις 31 Αυγούστου. Όταν ένας μήνας έχει δύο πανσελήνους τότε η δεύτερη πανσέληνος ονομάζεται BLUE MOON.

Ως εκ τούτου η δεύτερη αυγουστιάτικη πανσέληνος στις 31 Αυγούστου θα ονομάζεται Μπλε φεγγάρι, ενώ η πρώτη πανσέληνος την 1η Αυγούστου ονομάζεται το φεγγάρι του Οξύρρυγχου.

Η πανσέληνος του Αυγούστου πήρε το όνομά της από τον οξύρρυγχο, ένα ψάρι το οποίο ψάρευαν οι ιθαγενείς της Αμερικής την περίοδο του αυγουστιάτικου φεγγαριού.

Στις ΗΠΑ οι ιθαγενείς από αρχαιοτάτων χρόνων μετρούσαν τον χρόνο με το φεγγάρι (Συνοδικό ημερολόγιο), σε αντίθεση με την Ευρώπη που έχουμε από τους αρχαίους Ρωμαίους και Έλληνες ως βάση μέτρησης του χρόνου την περιφορά της Γης γύρω από τον Ήλιο (Ηλιακό ημερολόγιο).

Τι είναι οι Περσείδες

Το ωραίο αυτό φαινόμενο συμβαίνει διότι η Γη αυτές τις μέρες διασχίζει την τροχιά του Κομήτη Swift-Tuttle που είναι γεμάτη από τα υπολείμματα που εγκαταλείπει στην τροχιά του, ενώ περιφέρεται γύρω από τον Ήλιο. Τα υπολείμματα αυτά τα εγκαταλείπει κάθε φορά που ευρίσκεται στο περιήλιό του.

Ο Κομήτης Swift-Tuttle είναι εκ φύσεως καταδικασμένος να χάνει στα ταξίδια του το υλικό του. Υλικό το οποίο το αφήνει στο διάβα του σαν να θέλει να αφήσει τα ίχνη του απ’ όπου περνά. Αυτά τα εκατομμύρια ίχνη κόκκων σκόνης διαφόρων μεγεθών συναντά η Γη στην τροχιά της και λόγω της βαρύτητας που ασκεί, αρχίζει να τα απορροφά εντός της ατμόσφαιράς της.

Τα μετέωρα αυτά όπως ονομάζονται, αρχίζουν να αποκτούν τεράστιες ταχύτητες ανά δευτερόλεπτο με αποτέλεσμα να αρχίζουν να πυρακτώνονται και να εξαϋλώνονται στον ουρανό δημιουργώντας αυτήν τη φωτεινή γραμμή και σύμφωνα με τη σοφία του λαού ονομάστηκαν πεφταστέρια.

Κάποια εξ αυτών , τα μεγαλύτερα σε μέγεθος, μπορεί να καταφέρουν να φθάσουν έως και την επιφάνεια τη Γης χωρίς να εξαϋλωθούν πλήρως. Αυτά ονομάζονται μετεωρίτες, σε αντίθεση με τους διάττοντες αστέρες που, όπως προαναφέρθηκε, ονομάζονται τα σώματα που εξαϋλώνονται πλήρως στον ουρανό. Οι διάττοντες αστέρες εάν δημιουργήσουν πολύ μεγάλη λάμψη ονομάζονται βολίδες.

Αστρονομική βραδιά

Παράλληλα με τη βροχή των διαττόντων Αστέρων οι φίλοι του Ουρανού φέτος θα μπορούν να παρακολουθήσουν πλανήτες, τον Αστερισμό του Σκορπιού με το χαρακτηριστικό κόκκινο Αντάρη, καθώς και άλλα ουράνια σώματα.

Με την ευκαιρία του φαινομένου των Περσείδων η Αστρονομική Εταιρεία Κύπρου (ΑΣΤΡΕΚ), και το Αστεροσκοπείο Φροντιστηρίων Φάκα σε συνεργασία με το Κ.Σ. Κυπερούντας διοργανώνουν αστρονομική βραδιά στον προαύλιο χώρο του Ιερού Ναού Αγίου Αρσενίου στη Κυπερούντα , το Σάββατο 12 Αυγούστου 2023 κατά τις ώρες 9:00μ.μ -11:00 μ.μ. και προσκαλούνται όλοι οι ενδιαφερόμενοι όπως παρευρεθούν.

Η είσοδος θα είναι ελεύθερη για το κοινό.