Το «Κορίτσι με το Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι» του Johannes Vermeer αποτελεί αναμφίβολα έναν από τους διασημότερους πίνακες στον κόσμο, αφού αναπαράγεται από τον 17ο αιώνα μέχρι σήμερα στη σύγχρονη ποπ κουλτούρα. Τώρα οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το γεγονός αυτό δεν είναι τυχαίο, αλλά υπάρχει επιστημονική νευρολογική εξήγηση μετρώντας το πώς αντιδρά ο εγκέφαλος όταν αντικρίζει τον πίνακα.

Το μουσείο Mauritshuis στη Χάγη, όπου φιλοξενείται το αριστούργημα του 17ου αιώνα, ανέθεσε σε νευροεπιστήμονες να μετρήσουν την εγκεφαλική δραστηριότητα κατά την παρατήρηση του πορτραίτου και άλλων γνωστών έργων τέχνης.

Ανακάλυψαν ότι ο θεατής αιχμαλωτίζεται από ένα ιδιαίτερο νευρολογικό φαινόμενο, το οποίο αποκαλούν «Συνεχής Βρόχος Προσοχής», και το οποίο φαίνεται να είναι μοναδικό για την «Κοπέλα με το Μαργαριταρένιο Σκουλαρίκι». Το μάτι του θεατή κατευθύνεται αυτόματα πρώτα στο μάτι της κοπέλας, έπειτα στο στόμα, μετά στο μαργαριτάρι και ξανά πίσω στο μάτι, δημιουργώντας έναν αδιάκοπο κύκλο.

«Αυτό σε κάνει να κοιτάς τον πίνακα περισσότερο από άλλους», εξηγεί ο Martin de Munnik από την εταιρεία έρευνας Neurensics, που διεξήγαγε τη μελέτη. «Πρέπει να της δώσεις προσοχή, θες δεν θες, και να τη θαυμάσεις».

Οι επιστήμονες, μετρώντας τα εγκεφαλικά κύματα, διαπίστωσαν επίσης ότι το precuneus, η περιοχή του εγκεφάλου που σχετίζεται με τη συνείδηση και την προσωπική ταυτότητα, ήταν αυτή που ενεργοποιήθηκε περισσότερο. «Ήταν προβλέψιμο ότι η Κοπέλα ήταν ξεχωριστή, αλλά το "γιατί" μας ξάφνιασε», ανέφερε ο de Munnik.

Η έρευνα ήταν η πρώτη που χρησιμοποίησε EEG και MRI για να μετρήσει την νευρολογική απόκριση σε έργα τέχνης. Ένα ακόμη ενδιαφέρον εύρημα της μελέτης ήταν ότι η συναισθηματική αντίδραση των θεατών ήταν δέκα φορές πιο έντονη όταν έβλεπαν τον αυθεντικό πίνακα, σε σύγκριση με μια αναπαραγωγή.

Η διευθύντρια του Mauritshuis, Martine Gosselink, τόνισε τη σημασία της άμεσης επαφής με την τέχνη. «Είναι πολύ σημαντικό να αλληλεπιδράς με την τέχνη, είτε πρόκειται για φωτογραφία, χορό, είτε για παλαιά αριστουργήματα», δήλωσε.

Ο de Munnik σημείωσε ότι θα ήταν ενδιαφέρον να γίνουν αντίστοιχες μελέτες και σε άλλους διάσημους πίνακες, όπως η Μόνα Λίζα του Da Vinci.

Με πληροφορίες από AFP