H Τρίτη θεωρείται αποφράς ημέρα, δηλαδή γρουσούζικη και επικίνδυνη για τους ισπανόφωνους και ελληνόφωνους λαούς. Όταν συμπίπτει Τρίτη και 13, οι προληπτικοί τη θεωρούν πολύ άτυχη και επικίνδυνη ημέρα. Για τους υπόλοιπους λαούς η γρουσούζικη ημέρα είναι η Παρασκευή και 13.

Οι Ισπανόφωνοι εκφράζουν την ημέρα με την παροιμία «En martes, ni te cases ni te embarques» («Την Τρίτη, μη παντρεύεσαι και μη ξεκινάς ταξίδι»). Κάτι ανάλογο ισχύει και στα καθ’ ημάς, όταν οι προληπτικοί μέσα στην Τρίτη αποφεύγουν να αρχίσουν οποιαδήποτε εργασία, να επιχειρήσουν ταξίδι ή να τελέσουν αρραβώνα. Αντίθετα, η Τρίτη είναι η κατάλληλη για εκδηλώσεις μαγείας.


Η φοβία του αριθμού 13 στην Κύπρο

Σύμφωνα με το βιβλίο «Δεισιδαιμονίες και μαγεία στην Κύπρο του χτες», από τον Ιωάννη Ιωνά, όταν οι Κύπριοι κάνουν μια δουλειά, δεν επιλέγουν ποτέ τη 13η ημέρα από τη λήψη της απόφασης ή τη 13η του μηνός για να τη ξεκινήσουν. Ο αριθμός 13 θεωρείται, όπως και για πολλούς άλλους ευρωπαϊκούς λαούς, γρουσούζικος, και δεν επιλέγεται, ούτε ως αρχή, ούτε ως τέλος σε οποιαδήποτε εργασία.


«Τρίτην ημέραν εν κάμνει καμιάν δουλειά σεφτάχι»

Σύμφωνα με το βιβλίο «Προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες στην Κύπρο», του Αντώνη Π. Λαζάρου, ο λαϊκός ποιητής Κατσαντώνης (1998) αναφέρει για την Τρίτη και 13:

«Μαύρη επέτειος πικρή εν για την Ρωμιοσύνην,

ημέρα Τρίτη αποφράς αξέχαστ’ εν να μείνει,

τζιαι σήμερα ο Έλληνας όπου βρεχεί να λάχει,

Τρίτην ημέραν εν κάμνει καμιάν δουλειά σεφτάχι,

που ‘πιάσεν την εφτάλοφον του Τούρκου το ασκέριν,

τζ’ έσβησεν του Ελληνισμού το φωτεινόν αστέριν...»


Στο ίδιο βιβλίο αναφέρεται πως σε πολλές περιοχές της Κύπρου, την Τρίτη απέφευγαν να αρχίσουν κάποια σοβαρή δουλειά, διότι πίστευαν ότι δεν θα στέριωνε. Αν ήταν ανάγκη να ξεκινήσει μια δουλειά Τρίτη θα έπρεπε να τελειώσει Τρίτη.


Η «μαύρη» Τρίτη της Κωνσταντινούπολης

Η Τρίτη θεωρείται γρουσούζικη, καθώς την ημέρα αυτή η Κωνσταντινούπολη έπεσε στα χέρια των Οθωμανών Τούρκων (Τρίτη 29 Μαΐου 1453). Όπως παρατηρεί ο «πατέρας» της ελληνικής λαογραφίας Νικόλαος Πολίτης (1852-1921), η ερμηνεία αυτή είναι υστερογενής, αφού και οι σύγχρονοι στην Άλωση απέδωσαν την εθνική εκείνη συμφορά στην ολέθρια επίδραση της ημέρας. Μαρτυρία για την πρόληψη αυτή υπάρχει ήδη από το 1164.

Η εξήγηση της δεισιδαιμονίας πρέπει να αναζητηθεί, κατά τον Νικόλαο Πολίτη, σε αστρολογικές προβλέψεις. Σύμφωνα με αυτές, την Τρίτη κυρίαρχος είναι ο πλανήτης Άρης, ενώ σε κάποια ώρα της ημέρας (η «κακιά ώρα») επικρατεί μαζί με τον πλανήτη Κρόνο. Γι’ αυτό η ώρα αυτή καθίσταται ιδιαίτερα επικίνδυνη. Επειδή, όμως, κανείς δεν μπορεί να την προσδιορίσει, ολόκληρη η Τρίτη αντιμετωπίζεται ως αποφράς ημέρα.

Το 13 είναι επίσης ο κατεξοχήν κακότυχος αριθμός, που σπάει την αρμονία του 12 (12 Θεοί του Ολύμπου, 12 άθλοι του Ηρακλή, 12 φυλές του Ισραήλ, 12 μαθητές του Χριστού, 12 Ιμάμηδες κλπ). Με την προσθήκη του αριθμού 1 σχηματίζεται η αρχή ενός νέου κύκλου. Το άγνωστο, που αντιπροσωπεύει ο αριθμός 13, προκαλεί ανησυχία στους ανθρώπους κι έτσι άρχισαν να το συνδέουν με ατυχή γεγονότα.


Καλότυχη η Τρίτη για τους Εβραίους

Η Τρίτη είναι τυχερή ημέρα για τους Εβραίους, λόγω της διπλής αναφοράς της λέξης «καλόν» στην Παλαιά Διαθήκη (Γένεσις, κεφ. Α , στίχοι 10 και 13).

Με πληροφορίες από sansimera, βιβλία: «Δεισιδαιμονίες και μαγεία στην Κύπρο του χτες», «Προκαταλήψεις και δεισιδαιμονίες στην Κύπρο»