Μια αλήθεια που συγκαλύφθηκε: η έρευνα για το τεράστιο σκάνδαλο του μολυσμένου αίματος που χορηγήθηκε σε ασθενείς και στοίχισε τη ζωή σε σχεδόν 3.000 ανθρώπους στη Βρετανία, από τη δεκαετία του ’70 μέχρι και εκείνη του ’90, αναδεικνύει τις ευθύνες των αρμόδιων αρχών.

Επί είκοσι χρόνια, περισσότεροι από 30.000 άνθρωποι στο Ηνωμένο Βασίλειο –3.000 από τους οποίους πέθαναν– μολύνθηκαν με μολυσμένο αίμα, είτε από μεταγγίσεις κατά τη διάρκεια χειρουργικής επέμβασης είτε μέσω προϊόντων που δημιουργήθηκαν με πλάσμα αίματος και εισήχθησαν από τις ΗΠΑ για τη θεραπεία αιμορροφιλικών.

«Το εύρος αυτού που συνέβη είναι τρομακτικό», σχολίασε στην έκθεση των 2.500 σελίδων ο πρώην δικαστής Μπράιαν Λάνγκσταφ, στον οποίο ανατέθηκε το 2018 η διεξαγωγή αυτής της τεράστιας έρευνας.

Χρειάστηκαν επτά χρόνια, καταθέσεις χιλιάδων μαρτύρων και η μελέτη δεκάδων χιλιάδων εγγράφων για να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι η αλήθεια «αποσιωπήθηκε επί δεκαετίες» και ότι το σκάνδαλο «θα μπορούσε να έχει αποφευχθεί».

«Αυτή η καταστροφή δεν ήταν τυχαία. Οι μολύνσεις συνέβησαν επειδή οι αρμόδιοι –οι γιατροί, οι υπηρεσίες διαχείρισης του αίματος και οι διαδοχικές κυβερνήσεις– δεν έδωσαν προτεραιότητα στην ασφάλεια των ασθενών», τόνισε ο Μπράιαν Λάνγκσταφ στην ανακοίνωσή του.

Λόγω έλλειψης αίματος, το δημόσιο σύστημα υγείας της Βρετανίας, το NHS, είχε στραφεί σε Αμερικανούς προμηθευτές, οι οποίοι πλήρωναν τους αιμοδότες – μεταξύ αυτών και άτομα σε ομάδες υψηλού κινδύνου και κρατούμενους. «Η αντίδραση των αρχών απλώς επιδείνωσε την οδύνη των θυμάτων», πρόσθεσε ο δικαστής.

«Ημέρα ντροπής»

«Ημέρα ντροπής» για το βρετανικό κράτος χαρακτήρισε ο πρωθυπουργός Ρίσι Σούνακ τη χθεσινή, μιλώντας στο Κοινοβούλιο της χώρας με αφορμή τη δημοσιοποίηση της έκθεσης που έγινε χθες. Παράλληλα, ζήτησε επίσημα συγγνώμη «γι’ αυτήν τη φρικτή αδικία», ενώ τόνισε ότι η κυβέρνησή του θα παρουσιάσει ένα πρόγραμμα αποζημίωσης των θυμάτων για τη «χειρότερη ιατρική καταστροφή» στην ιστορία του εθνικού συστήματος υγείας της Βρετανίας, του NHS. «Όποιο και αν είναι το κόστος για την υλοποίηση, θα το πληρώσουμε», διαβεβαίωσε, υποσχόμενος ότι τα θύματα και οι οικογένειές τους «θα αποζημιωθούν πλήρως».

Η έκθεση για τη «χειρότερη ιατρική καταστροφή» στην ιστορία του NHS καταγράφει μια μακρά λίστα αστοχιών των αρχών. Το NHS δεν ενημέρωσε παρά μόνο όταν ήταν πολύ αργά τους ασθενείς που μολύνθηκαν, κάποιες φορές έπειτα από χρόνια. Παράλληλα, οι αρχές δεν απέσυραν τα προϊόντα αίματος όταν εκφράστηκαν αμφιβολίες για την ποιότητά τους. Το NHS δεν επιδίωξε ενεργά να μειώσει τις εισαγωγές αίματος από τις ΗΠΑ και ταυτόχρονα οι δωρεές αίματος στη Βρετανία δεν ελέγχονταν επαρκώς.

Στην έκθεση επισημαίνεται η ευθύνη των διαδοχικών κυβερνήσεων που καθυστέρησαν να αντιδράσουν όταν ξέσπασε το σκάνδαλο. «Είναι καιρός πλέον να αναγνωρίσουμε σε εθνικό επίπεδο αυτήν την καταστροφή και να χορηγήσουμε μια δίκαιη αποζημίωση σε όσους υπέστησαν βλάβη», ανέφερε ο Λάνγκσταφ.

Ορισμένα από τα θύματα έλαβαν μια πρώτη αποζημίωση ύψους 100.000 λιρών το 2022, όταν δημοσιοποιήθηκε μια ενδιάμεση έρευνα. Αλλά το συνολικό ύψος της αποζημίωσης θα ανακοινωθεί αυτήν την εβδομάδα και αναμένεται ότι θα ανέλθει σε πολλά εκατομμύρια.

Η σημερινή (σ.σ. χθεσινή) είναι μια «αξιομνημόνευτη ημέρα», σχολίασε σε συνέντευξη Τύπου ο Άντριου Έβανς, ο ιδρυτής της οργάνωσης «Tainted Blood» («Μολυσμένο Αίμα»), αιμορροφιλικός που μολύνθηκε από τον HIV και την ηπατίτιδα C όταν ήταν πέντε ετών. «Κάποιες φορές είχαμε την εντύπωση ότι φωνάζαμε στο κενό, αυτά τα τελευταία σαράντα χρόνια. Αυτό που συνέβη σήμερα αποδεικνύει ότι κάτι τέτοιο μπορεί να συμβεί στη Βρετανία», πρόσθεσε.

Ο πρόεδρος της ένωσης αιμορροφιλικών Heomophilia Society, Κλάιβ Σμιθ, εξέφρασε τη λύπη του επειδή, λόγω της καθυστέρησης πολλών ετών, «δυστυχώς (…) πολλοί είναι εκείνοι που δεν θα δικαιωθούν».

Με πληροφορίες από ΑΠΕ-ΜΠΕ, Lifo