Αιγυπτιακός πάπυρος που έμενε απαρατήρητος μέχρι σήμερα σε γερμανική βιβλιοθήκη είναι στην πραγματικότητα το αρχαιότερο γνωστό αντίγραφο του απόκρυφου Πρωτοευαγγελίου του Θωμά, αναφέρουν οι ερευνητές που τον αποκρυπτογράφησαν.

Ο πάπυρος, ηλικίας περίπου 1.500 ετών, περιέχει 13 γραμμές ελληνικού κειμένου και εξιστορεί ένα θαύμα που έκανε ο Ιησούς σε ηλικία πέντε ετών, όταν ζωντάνεψε σπουργίτια που είχε φτιάξει από πηλό.

Το Πρωτοευαγγέλιο του Θωμά, το οποίο εξαιρέθηκε από την Αγία Γραφή για ασαφείς λόγους, περιγράφει τα παιδικά χρόνια του μεσσία μέχρι την ηλικία των 12 ετών.

Εκτιμάται ότι γράφτηκε γύρω στον 2ο αιώνα, μέχρι σήμερα όμως ήταν γνωστό από μεταγενέστερα αντίγραφα, από τα οποία το αρχαιότερο χρονολογείται στον 11ο αιώνα.

Αν και δεν περιλήφθηκαν στην Αγία Γραφή, οι ιστορίες του Πρωτοευαγγελίου «ήταν δημοφιλείς και διαδεδομένες στην αρχαιότητα και τον Μεσαίωνα» επισημαίνει ανακοίνωση του Πανεπιστημίου «Χούμπολντ» στο Βερολίνο.

Ο πάπυρος, διαστάσεων 11 επί 5 εκατοστά, βρισκόταν εδώ και δεκαετίες στη βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου του Αμβούργου.

Μέχρι σήμερα όμως «θεωρείτο πως ήταν τμήμα ενός καθημερινού εγγράφου, όπως μια ιδιωτική επιστολή ή λίστα για ψώνια, επειδή ο γραφικός χαρακτήρας του είναι τόσο αδέξιος» δήλωσε ο Λάχος Μπερκες του Πανεπιστημίου «Χούμπολντ».

Ο ερευνητής άρχισε να εξετάζει τον πάπυρο όταν πρόσεξε στο κείμενο τη λέξη «Ιησούς». Συγκρίνοντάς το με πολυάρθμους ψηφιοποιημένους παπύρους τον αποκωδικοποιήσαμε λέξη προς λέξη και συνειδητοποιήσαμε ότι δεν μπορούσε να ήταν καθημερινό έγγραφο».

Το κακογραμμένο κείμενο εκτιμάται ότι γράφτηκε στο πλαίσιο πρακτικής άσκησης σε σχολείο ή μοναστήρι.

Περιέχει την αρχή της ιστορίας του θαύματος των σπουργιτιών, με τον Ιησού να φτιάχνει 12 σπουργίτια από τη λάσπη που βρίσκει δίπλα σε ένα ρυάκι.

Όταν ο πατέρας του Ιωσήφ τον μαλώνει που παίζει την ημέρα του Σαββάτου, ο πεντάχρονος Ιησούς χτυπά τα χέρια και τα πήλινα σπουργίτια ζωντανεύουν.

«Το θραύσμα αυτό παρουσιάζει εξαιρετικά μεγάλο ενδιαφέρον» σχολίασε ο Μπέρκες. «Από τη μία πλευρά επειδή μπορέσαμε να το χρονολογήσουμε στον 4ο ή 5ο αιώνα, κάτι που το καθιστά το αρχαιότερο γνωστό αντίγραφο» του Πρωτοευαγγελίου».

«Από την άλλη, επειδή μπορέσαμε να αντλήσουμε νέες πληροφορίες για τη μετάδοση του κειμένου.

Όπως πρόσθεσε ο Γκαμπριέλ Νότσι Μασίντο του Πανεπιστημίου της Λιέγης, τα ευρήματα «επιβεβαιώνουν την τρέχουσα εκτίμηση ότι το Πρωτοευαγγέλιο του Θωμά είχε αρχικά γραφτεί στα ελληνικά».

Η μελέτη των δύο ερευνητών έχει γίνει δεκτή για δημοσίευση στην επιθεώρηση Zeitschrift für Papyrologie und Epigraphik.


ΠΗΓΗ