Μια διεθνής ερευνητική ομάδα από το Marine and Environmental Research (MER) Lab πραγματοποίησε την πρώτη μελέτη των μεσοφωτικών περιοχών (βάθη 50–200 μέτρων) στην Κύπρο, ανοίγοντας ένα νέο κεφάλαιο για την κατανόηση και προστασία της θαλάσσιας βιοποικιλότητας στην Ανατολική Μεσόγειο.

Συνολικά, εξερευνήθηκαν 32 σημεία γύρω από το Ακρωτήρι και τη Δεκέλεια, στο πλαίσιο του Mesophos Project, με τους επιστήμονες να καταγράφουν περισσότερα από 200 είδη - από κοράλλια και ανεμώνες έως οργανισμούς του βυθού που δημιουργούν τρισδιάστατους οικοτόπους και στηρίζουν πλούσια θαλάσσια ζωή. Εντυπωσιακό είναι ότι αρκετά από τα είδη αυτά καταγράφονται για πρώτη φορά στην Κύπρο, ενώ πολλά βρίσκονται ήδη στη λίστα των απειλούμενων ή προστατευόμενων ειδών.

Σύμφωνα με ρεπορτάζ του SigmaLive και του Oceanographic , η έρευνα έγινε με τη χρήση τηλεχειριζόμενου υποβρύχιου οχήματος (ROV), το οποίο αποκάλυψε όχι μόνο θαλάσσια ζωή, αλλά και το αποτύπωμα της ανθρώπινης δραστηριότητας στα ευαίσθητα αυτά οικοσυστήματα. Απορρίμματα, χαμένα δίχτυα και ζημιές από αλιευτικά εργαλεία βυθού εντοπίστηκαν ακόμα και σε αυτά τα μεγάλα βάθη, ενώ καταγράφηκαν και εκτεταμένα σημάδια νέκρωσης κοραλλιών, πιθανότατα λόγω της αύξησης της θερμοκρασίας των θαλάσσιων υδάτων.

«Ανάμεσα στα πιο εντυπωσιακά ευρήματα ήταν τα κοράλλια, που αποτελούν από τους πιο εύθραυστους και λιγότερο γνωστούς οργανισμούς στην Κύπρο», εξηγεί η θαλάσσια βιολόγος Χριστίνα Μιχαήλ, μέλος της ερευνητικής ομάδας. «Καταγράψαμε γοργόνιες (Callogorgia verticillata), υδρόζωα-κοράλλια (Lytocarpia myriophyllum), μαλακά κοράλλια και θαλάσσιες πένες – ορισμένα μάλιστα σε πολλά σημεία, κάτι που δείχνει ότι είναι αρκετά διαδεδομένα».

Η Μιχαήλ τονίζει ότι τα δεδομένα που προκύπτουν από την έρευνα είναι καθοριστικής σημασίας: «Χωρίς στοιχεία, δεν μπορεί να υπάρξει προστασία, ούτε αποκατάσταση. Τώρα έχουμε την πρώτη καθαρή εικόνα για τα μεσοφωτικά οικοσυστήματα στο Ακρωτήρι και τη Δεκέλεια».

Οι περιοχές που μελετήθηκαν βρίσκονται εντός των Βρετανικών Βάσεων, όπου η διαχείριση της βιοποικιλότητας γίνεται από τις βρετανικές αρχές, σε συνεργασία με την ΚΔ. Η ομάδα ζητά πλέον συγκεκριμένες ενέργειες, όπως την απαγόρευση της αλιείας με συρόμενα εργαλεία σε περιοχές όπου καταγράφηκαν προστατευόμενα είδη και οικοσυστήματα.

«Για παράδειγμα, τα θαλάσσια λιβάδια maerl αναγνωρίζονται από την ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο ως οικοτόποι υψηλής οικολογικής αξίας», αναφέρει η Μιχαήλ. «Παρόλα αυτά, παραμένουν εκτεθειμένα και χρειάζονται άμεσα μέτρα προστασίας – μαζί με τα κοράλλια και άλλα ευαίσθητα είδη».

Η ομάδα του MER Lab σχεδιάζει να επεκτείνει τη μελέτη σε ολόκληρη την Κύπρο, αναζητώντας νέες χρηματοδοτήσεις για μια ολοκληρωμένη χαρτογράφηση των οικοσυστημάτων. Όπως σημειώνει η Μιχαήλ, «δεν πρόκειται μόνο για επιστημονική προτεραιότητα, αλλά και για ζήτημα που ενδιαφέρει ιδιαίτερα τις τοπικές αρχές, καθώς συνδέεται άμεσα με τη μακροπρόθεσμη προστασία και τη βιώσιμη χρήση των θαλάσσιων πόρων».

Με πληροφορίες από SigmaLive/ Oceanographic