Μίλα μου
Μιλώντας με έναν άνθρωπο της θάλασσας
Υπάρχουν οι άνθρωποι της θάλασσας και οι άνθρωποι της παραλίας. Η διαφορά είναι μεγάλη.
Αυτό πιστεύει ο προπονητής ιστιοσανίδας και όρθιας σανιδοκωπηλασίας στο Limassol Surfhouse, Φαίδωνας Μακρής.
Φωτογραφίες: Θεοδώρα Ιακώβου και Limassol Surfhouse
Στο αεράτο και κουλάτο σπίτι της σανίδας που βρίσκεται στον Ναυτικό Όμιλο Λεμεσού, στην παραλία Δασούδι, κάμποσοι άνθρωποι της θάλασσας βρήκαν την ευτυχία τους.
Από τότε που ξεφύτρωσε στην πολυσύχναστη, κεντρική αυτή παραλία, το Surfhouse κερδίζει συνεχώς καρδιές και θαμώνες, έχοντας εξελιχθεί σε αρκετά περισσότερα από ένα απλό για θαλάσσια αθλήματα στέκι.
«Ήταν κάτι που έλειπε από τη Λεμεσό και γι’ αυτό ο κόσμος το αγάπησε», υποθέτει ο Φαίδωνας, που καλοκαίρια και χειμώνες κάθε μέρα εκεί τη βγάζει, και που είναι ευτυχής να παρατηρεί πως «δεν είναι ένας χώρος που οι θαμώνες έρχονται μόνο για να αθληθούν και να φύγουν, για να ζήσουν και να αγαπήσουν είναι που έρχονται».
Τα σπορ που διδάσκονται και εξασκούνται εδώ δεν έχουν μηχανές ούτε και σχετίζονται απαραίτητα με πρωταθλητισμό. Ο αθλητισμός είναι που κυρίως προωθείται και τα εσωτερικά κίνητρα.
«Συχνά στην Κύπρο οι προπονητές, τα σωματεία και οι σύλλογοι δίνουμε περισσότερη σημασία στον πρωταθλητισμό και ξεχνάμε να αναπτύξουμε τον αθλητισμό. Πρέπει, όμως, να ξεκινήσουμε να σκεφτόμαστε λίγο ανάποδα, ώστε να δώσουμε χώρο στον κόσμο να μπορεί πρώτα και κύρια να αθλείται και μετά εάν και εφόσον το θελήσει, να ασχοληθεί και με τον κατά τ’ άλλα υγιέστατο πρωταθλητισμό».
Ο καθένας έχει τον δικό του ρυθμό και επίπεδα, ο προπονητής ή καλύτερα ο παρακινητής, συμπληρώνει, σε βοηθά να αποκτήσεις τα εσωτερικά κίνητρα.
«Είναι σημαντικό να μπορεί ο άλλος να έρχεται από μόνος του, όσες φορές θέλει, μπορεί κάθε μέρα, τρεις φορές τη βδομάδα ή τρεις τον μήνα».
«Ήταν κάτι που έλειπε από τη Λεμεσό και γι’ αυτό ο κόσμος το αγάπησε»
Πώς είναι η ζωή στη θάλασσα;
Πολύς ήλιος και ηρεμία και σίγουρα πολύ διαφορετική από τη ζωή στην παραλία. Άλλο το ένα, άλλο το άλλο.
Η παραλία έχει τον δικό της κόσμο και λαιφστάιλ. Είναι τα άτομα που θα έρθουν για να ηρεμήσουν, να διαβάσουν ένα βιβλίο ή να παίξουν τις ρακέτες τους, για τους πολλούς είναι δηλαδή η παραλία.
Στη θάλασσα η ζωή είναι ήρεμη μα και επικίνδυνη. Θέλει σεβασμό. Είναι κάτι σαν ένας μεγάλος παιχνιδότοπος που πρέπει να τον σέβεσαι.
Η αλήθεια είναι όμως πως δυσκολεύομαι να σου περιγράψω τα ακριβή μου συναισθήματα για τη θάλασσα, αφού όταν την αγαπήσεις πραγματικά, γίνεται απλά τόσο εθιστική που, με τίποτα δεν μπορείς να τη βγάλεις από τη ζωή σου.
Όταν αγαπήσεις τη θάλασσα πραγματικά, γίνεται τόσο εθιστική που με τίποτα δεν μπορείς να τη βγάλεις από τη ζωή σου
Εσύ πότε την αγάπησες;
Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, μικρός που πηγαίναμε θάλασσα οικογενειακώς. Στα έξι μου χρόνια είχα κάνει τα πρώτα μου μαθήματα ιστιοπλοΐας, τρεις φορές την εβδομάδα αρχικά, μετά έγινε η καθημερινότητά μου και ακόμα είναι.
Ακόμη και να μη δουλεύω, δύσκολα μπορεί να περάσει μια μέρα χωρίς να έρθω, έστω για μια ώρα θα περάσω.
Πού και πώς ξεκίνησες να διδάσκεις;
Έχω αποφοιτήσει από τη Γυμναστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης, με ειδικότητα στην ιστιοπλοΐα και στην ιστιοσανίδα και όντας τυχερός, βρήκα δουλειά μόλις τελείωσα το πανεπιστήμιο στον Ναυτικό Όμιλο Αμμοχώστου στη Λεμεσό ως προπονητής ιστιοπλοΐας.
Παράλληλα και ως φοιτητής, δούλευα ως βοηθός τα καλοκαίρια σε προπονητικά camps της Κυπριακής Ιστιοπλοϊκής Ομοσπονδίας, σε ακαδημίες που ως μαθητές έχουν μικρά παιδιά..
Επίσης, κατά τη διάρκεια των σπουδών μου έκανα μια φορά τη βδομάδα προπόνηση ανοιχτής θαλάσσης με μεγάλα ιστιοφόρα. Στην Κύπρο αυτό που κάνουμε με τα μικρά ατομικά σκάφη είναι ιστιοπλοΐα τριγώνου, είναι για να μάθεις την τέχνη, από εκεί και έπειτα από εσένα εξαρτάται πώς θα την εξελίξεις.
Ευτυχώς βρήκα κάτι παιδιά στη Θεσσαλονίκη, με δεχτήκανε σε ένα κότερο, έμαθα πολλά και επίσης έβγαλα την άδεια ανοιχτής θαλάσσης (coastal skipper).
Στον δεύτερο μου χρόνο στον Ναυτικό Όμιλο Αμμοχώστου ανέλαβα ως head coach και σιγά σιγά ξεκίνησε η καριέρα μου.
Με τις ομάδες στην κατηγορία optimist (από 7 ετών μέχρι 15) καταφέραμε να πιάσουμε το πρωτάθλημα και ξεκινήσαμε έτσι να βγαίνουμε με την εθνική ομάδα εξωτερικό.
Μέχρι σήμερα, έχω εκπροσωπήσει την Κύπρο σε 9 διαφορετικά διεθνή ιβέντς, όπως είναι οι Παγκόσμιοι Αγώνες Νήσων.
Tα τελευταία τρία χρόνια δουλεύω στον Ναυτικό Όμιλο Λεμεσού, κυρίως ως προπονητής ιστιοσανίδας.
Τον χειμώνα τι συμβαίνει εδώ;
Ο χειμώνας για μένα είναι πιο ωραίος από το καλοκαίρι, δεν θεωρώ πως καλοκαίρι πας θάλασσα και τον χειμώνα όχι.
Ευτυχώς ζούμε σε ένα νησί που έχει κρύο, αν μπορούμε να το ονομάσουμε έτσι, έναν μήνα τον χρόνο, ούτε καν. Μου έτυχε να είμαι με το μαγιό Γενάρη και Φλεβάρη και να απορώ που είναι ο υπόλοιπος κόσμος και γιατί η θάλασσα είναι άδεια.
Από εδώ είναι ίσως που ξεχωρίζω τους ανθρώπους της θάλασσας από αυτούς της παραλίας, όταν αγαπάς τη θάλασσα δεν ξεχωρίζεις εποχές.
Προσωπικά, τον χειμώνα έχω περισσότερο χρόνο να ασχοληθώ με τη δική μου άθληση. Ειδικά φέτος, είχα την ευκαιρία να αναμειχθώ με μιαν ομάδα ανοιχτής θαλάσσης, το Nireas Offshore Racing team, που φέρνει αυτές τις μέρες στην Κύπρο το πρώτο αγωνιστικό, καθαρόαιμο ιστιοφόρο που ήρθε ποτέ. Ένα τεράστιο σκάφος με περίπου 62 πόδια και 31 μέτρα κατάρτι, που ανήκει στην κατηγορία Sailing Vessel.
Είχα βρεθεί στην συναρμολόγηση του στη Γαλλία και αυτήν τη στιγμή είναι καθοδόν προς την Κύπρο. (διάβασε για την πορεία του Νηρέα εδώ)
Επομένως, ένα νέο κεφάλαιο ανοίγει τώρα μπροστά μου, να ασχοληθώ με την αγωνιστική ιστιοπλοΐα ανοιχτής θάλασσας που πρακτικά σημαίνει παίρνεις το ιστιοφόρο, βγαίνεις από τον κόλπο της Λεμεσού και πετάγεσαι στο Ισραήλ ή στο ράλι Αιγαίου για αγώνες.
Δεν καταλαβαίνω γιατί τον χειμώνα η θάλασσα είναι άδεια
Σαν να και δεν βλέπω πολλά ταχύπλοα και τζετ-σκι πλέον, μήπως προωθούνται τα αθλήματα χωρίς μηχανές ή είναι η ιδέα μου;
Δεν νομίζω να γίνεται κάποια ιδιαίτερη προσπάθεια, είναι μια φυσική εξέλιξη, ο κόσμος το γυρίζει προς τον αθλητισμό. Η πώρωση με τα τζετ-σκι ήταν περισσότερο στα νάιντις, όταν η Κύπρος ήταν γεμάτη με Εγγλέζους που τους ενδιέφερε να έρθουν και να περάσουν με αυτόν τον τρόπο καλά, οι περισσότεροι που οδηγούσαν δεν ήταν καν Κύπριοι.
Τα τελευταία χρόνια άλλαξε και ο τουρισμός, κατεβήκαν οι Ρώσοι που έχουν περισσότερο το μεντάλιτι να αθλούνται.
Είναι όμως και το ότι όλα τα αθλήματα αυτά έχουν εξελιχθεί. Πριν δεκαπέντε χρόνια, για παράδειγμα, ήταν πολύ δύσκολο να ξεκινήσεις windsurfing, ήταν πιο βαρετά τα υλικά και οι σανίδες δεν ήταν τόσο προβλεπόμενες. Οι περισσότεροι δοκίμαζαν μια φορά και σταματούσαν γιατί δεν τα κατάφερναν και δεν υπήρχαν ούτε και τα άτομα να σε καθοδηγήσουν να μάθεις σωστά.
Τώρα μορφωθήκαμε και μάθαμε πέντε πράματα περισσότερα από όσα ήξεραν οι παλιότεροι ενώ μας βοηθά και η τεχνολογία και μπορούμε να βάζουμε ανθρώπους μέστη θάλασσα ευκολότερα.
Και εγώ μετά από ιστιοπλοΐα, ιστοσανίδα, καγιάκ, κωπηλασία και λίγο κάιτ σερφ φέτος ξεκίνησα και σέρφινγκ.
Παλιά νομίζαμε πως δεν υπήρχε στην Κύπρο καθόλου κύμα πως είναι μόνο στην Αυστραλία και την Αμερική.
Και όμως, τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί και εδώ, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, μια ομάδα από σέρφερς. Μπαίνεις σε ένα σάιτ και σου λέει, για παράδειγμα, πως η Πέμπτη είναι μέρα για σέρφινγκ, υπάρχουν ειδικά φτιαγμένα δελτία που σε καθοδηγούν.
Τι κύμα θέλουμε δηλαδή για σέρφινγκ; Πώς το μετρούμε;
Σε ύψος και σε δύναμη, σε όγκο, δηλαδή.
Στον κόλπο της Λεμεσού, για παράδειγμα, επειδή έχουμε το Lady’s Mile ως τον φυσικό μας κυματοθραύστη, το μόνο κύμα που έχουμε είναι το λεγόμενο «τσόπ», που είναι μικρό.
Σπάνια βγάζει μεγάλο κύμα και αυτό θα γίνει μόνο όταν φυσάει από Ανατολή. Το καλοκαίρι πάντα νοτιοδυτικά είναι που φυσάει.
Δεξιά όμως από το Ακρωτήρι, στη δυτική πλευρά της Κύπρου γενικά, έχει μέρες που βγάζει μεγάλο κύμα, το «λόγκα». Μπορεί να φυσά 8 μποφόρ στην Κρήτη και να δημιουργηθεί κύμα και να έρθει να σπάσει εδώ.
Ισχύει πως με αυτήν τη λογική έχουμε τα μεγαλύτερα κύματα στη Μεσόγειο;
Αυτό δεν μπορώ να το πω με βεβαιότητα αλλά σίγουρα έχουμε αξιοπρεπή κύματα. ΟΚ, αν θέλεις το κύμα που βλέπεις στο YouTube ή οπουδήποτε, μόνο σε συγκεκριμένες παραλίες του πλανήτη που προβάλλονται συχνά και τις ξέρουμε όλοι θα το βρεις. Δεν σημαίνει όμως πως και εδώ δεν προσφέρεται.
Είναι και πιο προσιτά τα μη μηχανοκίνητα αθλήματα.
Ακριβώς, η διαφορά της ιστιοπλοΐας με τον μηχανοκίνητο αθλητισμό είναι πως δεν θέλεις καύσιμα, μόνο τον αέρα χρειάζεσαι που ακόμη είναι δωρεάν και μια σχετική φυσική δύναμη.
Στο SUP (όρθια σανιδοκωπηλασία), που είναι μια ωραιότατη μόδα, μόνο μια σανίδα χρειάζεσαι, που αν δεν την κακοποιήσεις θα σου μείνει πάρα πολλά χρόνια. Θα αποκτήσεις εμπειρίες ζωής και θα δεις τη θάλασσα με εντελώς άλλο μάτι.
Εγώ λατρεύω να το κάνω νύχτα και ειδικά όταν έχει πανσέληνο. Προχθές πήγαμε με φίλους μέχρι την αποβάθρα του Εναερίου και είχαν όλοι εκστασιαστεί.
Ταυτόχρονα είναι και πολύ καλή γυμναστική, αφού γυμνάζεις όλους σου τους μύεις. Σαν ένα πατάκι που το βάζεις μες το νερό και ξεκινάς ασκήσεις.
Πολλά μπορείς να κάμεις, εξερεύνηση, ρομαντζάδα, σου ανοίγει ορίζοντες, κυριολεκτικά και μεταφορικά.
Όλα αυτά τα αθλήματα ενώνουν κόσμο, ας μη ξεχνούμε άλλωστε πως ζούμε σε μια χώρα που από την ώρα που σχολνάς είσαι σε διακοπές.
Κάτι που θέλεις να αλλάξει στη στάση μας προς τη θάλασσα;
Δεν έχουμε καθόλου ναυτική παιδεία και νομίζουμε πως οι θάλασσες είναι για να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει. Όχι, οι θάλασσες έχουν νόμους για τους οποίους δεν είμαστε καλά ενημερωμένοι.
Ποια είναι, για παράδειγμα, η χρήση των διαύλων;
Μπροστά από τους ομίλους εδώ έχουμε ένα δίαυλό που μόνο εκεί μέσα μπορούμε να κάνουμε μαθήματα. Τυγχαίνει να είμαστε 70 άτομα, καγιάκ, κωπηλασία, ιστιοπλοΐα και ιστιοσανίδα, σε έναν χώρο που συνέχεια χτυπά ο ένας τον άλλο, γιατί έχουμε και τους κολυμβητές. Και έχουμε και τα ταχύπλοα.
Σε άλλα μεσογειακά νησιά, όπως η Σαρδηνία, υπάρχει νομοθεσία για ναυταθλητικές περιοχές, που δεν σημαίνει ότι είναι κλειστές αλλά ότι είναι οργανωμένες για κάποιο σκοπό. Όπως έχει γήπεδα μέσα στην πόλη, έτσι πρέπει να γίνει και στη θάλασσα.
Δεν είναι δυνατό να έχω έναν επτάχρονο μαθητή και δίπλα επτά βάρκες.
Οι θάλασσες έχουν νόμους, δεν είναι για να κάνει ο καθένας ό,τι θέλει
Πες μου καμιά ωραία ιστορία.
Δεν είμαι σίγουρος αν μπορώ να ξεχωρίσω μία, είναι πάρα πολλά τα ωραία που μου συμβαίνουν στην καθημερινότητά μου.
Με τους μαθητές μου βλέπαμε π.χ πολύ συχνά χελώνες, που για μένα δεν ήταν κάτι ουάου, αφού βλέπω συνέχεια.
Δελφίνια βλέπουμε επίσης συχνά και όχι πολύ βαθιά, εκεί περίπου που βρίσκονται τα πλοία.
Τελευταία βλέπουμε να κάνουν συχνότερα εμφανίσεις οι φώκιες μονάχους-μονάχους, ειδικά όταν είχαν πρόσφατα σπάσει τα ιχθυοτροφία, πολλά θηλαστικά είναι που προσελκύστηκαν.
Το συχνότερο είναι οι χελώνες και, λυπούμαι που το λέω, έχω δει τραυματισμένες και σκοτωμένες πάρα πολλές φορές. Συνήθως με …κατσαβίδι είναι που τις σκοτώνουν, τις χτυπούν σε συγκεκριμένα σημεία στο καβούκι και τις βγάζουν νοκ-άουτ.
Μια από τις ωραιότερες μου στιγμές είναι όταν κάνω φρι ραιντ γουιντσέρφινγκ και γλιστρώντας πάνω από τη θάλασσα βλέπω δεξιά και αριστερά να πηδούν χελιδονόψαρα. Είσαι εσύ και η φύση, έρχονται δίπλα σου αυτά τα πολύ μικρά ψαράκια και παίζουν. Όποτε μου συμβαίνει, ενθουσιάζομαι και όσο βαθύτερα πάω τόσο περισσότερα εμφανίζονται. Το ψάρι πετά, πηδά, προσγειώνεται, είναι υπέροχο.
Αγαπώ επίσης να ρεμβάζω την πόλη μέσα από τη θάλασσα. Βλέπεις πολλά πράγματα που δεν τα βλέπεις στη στεριά.
Μου έτυχε να δω έναν μικρό ανεμοστρόβιλο να κατεβαίνει μέσα στα βουνά και να σβήνει.
Επίσης το καλοκαίρι μου αρέσει όταν έχει άπνοια και δημιουργείται το απόγευμα ένα θερμικό φαινόμενο, ένα γκρίζο σύννεφο σκόνης και νέφους που σηκώνεται πάνω από το κέντρο της πόλης και ταξιδεύει λόγω του θερμικού ανέμου που δημιουργείται.
Συχνά αυτά είναι, ξέρεις, τα ροζ χρώματα που βλέπουμε στον ορίζοντα. Δεν είναι απόλυτο, πολλά άλλα φαινόμενα τα προκαλούν, αλλά στην Κύπρο μερικές φορές είναι και αυτό.
Αγαπώ να ρεμβάζω την πόλη μέσα από τη θάλασσα. Βλέπεις πολλά πράγματα που δεν τα βλέπεις στη στεριά.
Ευτυχώς που υπάρχουν και οι ονειροπόλοι άνθρωποι που αυτό που κάνουν το αγαπούν.