Από τους Μιχάλη Μιχαηλίδη και Ανδρέα Κάτσιη

Φωτογραφίες & βίντεο: Θεοδώρα Ιακώβου

 

Όταν πριν από πολύ καιρό ξεκινήσαμε να το ψάχνουμε, πέραν του ότι δεχόμασταν όλα τα πιο πάνω ερωτήματα από γνωστούς και φίλους, σίγουρα δεν φανταζόμασταν ότι το θέμα θα έβγαινε ένα και πλέον χρόνο αργότερα. Και αφού βρήκαμε άκρες και τηλέφωνα κάποιων εξ αυτών, μας ζήτησαν αρχικά να κάνουμε μια πρώτη συνάντηση γνωριμίας σε μια καφετέρια. Το πρώτο meeting διήρκησε αρκετές ώρες, είχαμε πει πολλά και ενδιαφέροντα, ενώ φεύγοντας μας προσκάλεσαν στην αμέσως επόμενη τελετή τους, σε ένα Σύγχρονο Ναό του Δία που έφτιαξαν, η οποία θα γινόταν με αφορμή το Θερινό Ηλιοστάσιο. Πήγαμε, εννοείται.

Ξαφνικά άρχισα να αμφισβητώ αυτά που μου μάθαιναν. Και κατέληξα άθεος -για μεγάλο διάστημα. Η αθεΐα όμως ποτέ δεν με κάλυψε.

Κυριακή απόγευμα, 26 Ιουνίου. Κάτω από τον καυτό ήλιο του καλοκαιριού, 10 άτομα με λευκούς χιτώνες, πραγματοποίησαν μια λιτή τελετή ψέλνοντας ύμνους και προσφέροντας στους Θεούς τους καλούδια που μας προσφέρει η φύση. Δεν είπαμε πολλά εκείνη τη μέρα, δεν φωτογραφίσαμε, παρά μόνο παρατηρούσαμε με προσοχή.

Πριν αποχαιρετιστούμε, ανανεώσαμε το ραντεβού μας για τις 18 Σεπτεμβρίου και πάλι ημέρα Κυριακή. Μας είχαν ενημερώσει πως, μέσω μιας ακόμα τελετής, με περισσότερο κόσμο αυτή τη φορά (κυρίως στο ακροατήριο που θα κάθεται στο μικρό αμφιθέατρο του λατρευτικού τους χώρου, απέναντι από τον βωμό που είναι ο καθαγιασμένος χώρος), αλλά και με φιλοξενούμενο από την Ελλάδα τον Βλάσση Ρασσιά, συνιδρυτή του ΥΣΕΕ (Ύπατο Συμβούλιο Ελλήνων Εθνικών), οι Έλληνες Εθνικοί Κύπρου ή λατρευτική ομάδα «Μορφώ» όπως είναι η ονομασία τους, θα χαιρέτιζαν την Φθινοπωρινή Ισημερία. Συγκεκριμένα, στο πλαίσιο του ετήσιου λατρευτικού κύκλου της Ελληνικής Εθνικής Θρησκείας, τίμησαν τις Θεότητες Δήμητρα και Φερσεφόνη.

 

Στο χώρο πήγαμε λίγο νωρίτερα από την προκαθορισμένη ώρα και συναντήσαμε εκεί τον Γιώργο, μέσα σε ιδιόκτητη γη του οποίου φτιάχτηκε (ή καλύτερα φτιάχνεται, αφού δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμα) ο Σύγχρονος Ναός του Διός. Μας μίλησε για τα διάφορα μέρη του λατρευτικού χώρου τους, για το βωμό, την εσχάρα, για το ναό (κλειστός χώρος που φυλάγονται τα αγάλματα) που θα φτιαχτεί στο μέλλον, αλλά και για κάποια ψηφιδωτά και επιγραφές που επίσης θα κατασκευαστούν. Μας μίλησε επίσης για ορισμένους αρχαιολογικούς χώρους στην Κύπρο, οι οποίοι, όπως είπε, αποτελούν τις εστίες των προγόνων μας. Μας εξήγησε επιπλέον ότι οι 12 στήλες που υπάρχουν εκεί είναι 6 για τις γυναίκες θεούς και έξι για τους άνδρες, αλλά και ότι η δουλειά των δικών τους θεών, που δεν είναι ακριβώς 12 αλλά περισσότεροι από 30 χιλιάδες, δεν έχει να κάνει με τη δημιουργία του κόσμου, αλλά με το να θέτουν τάξη στο χάος. Είναι ταξιθέτες.

 

Να πούμε εδώ πως τον όρο «δωδεκαθεϊστές», που εμείς χρησιμοποιούμε αρχικά για να συνεννοούμαστε μεταξύ μας αλλά και για να είναι ενδεχομένως πιο κατανοητό και σε σένα που διαβάζεις τώρα αυτό το άρθρο, οι ίδιοι δεν τον αποδέχονται. Είναι λάθος, μας λένε, και συμπληρώνουν πως αυτός έχει εφευρεθεί από τους νεοέλληνες, και ό,τι τον έχει σπρώξει η εκκλησία για να προκαλέσει. Οι ίδιοι αυτοπροσδιορίζονται ως Έλληνες Εθνικοί και η θρησκεία τους ονομάζεται Ελληνική Εθνική Θρησκεία -εξ ου και το βάζουμε σε εισαγωγικά τόσο στον τίτλο όσο και όπου αλλού χρησιμοποιείται.

Αν συγκρίνουμε τις θυσίες που γίνονταν τότε, καμία σχέση δεν έχουν με τη σημερινή έννοια του σφαγείου. Οι θυσίες είχαν την έννοια της ανταπόδοσης. Δεν γινόντουσαν για να πετάξεις το κρέας, αλλά ακολουθούσε συμπόσιο και γιορτή που το έτρωγαν.

Λίγη ώρα μετά, ο χώρος πέριξ γέμισε με αυτοκίνητα και κόσμο που κατέφθανε, σχετικούς που κουβαλούσαν λουλούδια και άλλα, αλλά και άσχετους που έρχονταν από ενδιαφέρον ή απλά από περιέργεια.

 

Αφού κάναμε μια σύντομη συζήτηση-συνέντευξη με τον Βλάσση Ρασσιά (βλέπε πιο κάτω), στη συνέχεια μεταφερθήκαμε στο αμφιθέατρο για να ακούσουμε την 45λεπτη ομιλία του, αλλά και να δούμε την πρωτόγνωρη για εμάς τελετή. Αφού ακούσαμε έναν ύμνο καλωσορίσματος προς τον Δία από κάποιον παρευρισκόμενο, αλλά και την ομιλία του Ρασσιά, αμέσως μετά ξεκίνησαν οι ερωτήσεις του κοινού.

Μια από τις ατάκες-επισημάνσεις που απομονώσαμε ήταν αυτή ενός κυρίου, γνωστού στο ευρύ κοινό, ο οποίος είπε: «Αν ήταν εδώ ο Χριστός σήμερα θα συμφωνούσε με το 99% των όσων είπατε, ενώ αν ήταν εδώ οι θρησκευτικοί μας ηγέτες θα διαφωνούσαν με το 99% των όσων είπατε».

Η κοινωνική αντίδραση για την ώρα δεν είναι κάτι που φοβόμαστε. Αναμένουμε μια σειρά από αντιδράσεις, αλλά όχι αυτή τη στιγμή. Σε πρώτη φάση αυτό που θα προσπαθήσουν να κάνουν οι φανατικοί που ελέγχουν την υπάρχουσα κατάσταση, είναι να προσπαθήσουν να μας απαξιώσουν με διάφορους χαρακτηρισμούς.

Κατά τ’ άλλα, στις απαντήσεις του ο Βλάσσης Ρασσιάς αναφέρθηκε στο γεγονός πως δεν κάνουν ιεραποστολικό έργο, από την άποψη ότι δεν θα πάρουν ποτέ κάποιον από το χέρι ή δεν θα πουν ποτέ σε κάποιον ότι αυτό στο οποίο πιστεύει είναι λάθος, απλώς θα του δείξουν ότι υπάρχει και κάτι άλλο αν ενδιαφερθεί να μάθει, ενώ ένας Κύπριος εκπαιδευτικός που ήταν ανάμεσα στο κοινό έθιξε την ανάγκη να διδάσκεται στα παιδιά η φιλοσοφία, από το δημοτικό κιόλας. Να τους μαθαίνουμε τι είναι ο άνθρωπος, τι είναι η ηθική και όχι να τους γεμίζουμε τα κεφάλια με φοβίες και αγκυλώσεις.

 

Ο ναός του Απόλλωνα του Υλάτη στην Κύπρο, ας πούμε, για εμάς είναι ιερός χώρος. Απλώς το υπάρχον κράτος τον έχει χαρακτηρίσει ως αρχαιολογικό και εμείς δεν μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε για λατρευτικούς σκοπούς.

Σίγουρα, η εμπειρία μας με τους Έλληνες Εθνικούς Κύπρου όλο αυτό το διάστημα ήταν πέρα για πέρα ενδιαφέρουσα. Τίποτα το μεμπτό, τίποτα το επιλήψιμο, τίποτα το παράνομο. Κανονικοί άνθρωποι που ζουν ανάμεσά μας, έχουν οικογένειες και δουλειές σαν εσένα, απλώς δεν ασπάζονται τον μονοθεϊσμό ή τον αθεϊσμό και γενικότερα έχουν διαφορετική αντίληψη των πραγμάτων από σένα.

Διάβασε πιο κάτω τις απαντήσεις στα ερωτήματα που θέσαμε στον Βλάσση Ρασσιά αλλά και στους Μάριο και Μιχάλη, μέλη του Υπάτου Συμβουλίου Ελλήνων Εθνικών Κύπρου.

 

Πόσο θρήσκοι είστε;

Εδώ υπάρχει πρόβλημα να ορίσουμε αρχικά τι εστί θρήσκος. Οφείλουμε να πούμε ότι τον χαρακτηρισμό θρησκεία ακόμα και εμείς τον χρησιμοποιούμε καταχρηστικά, αφού σήμερα προσδιορίζει αυτό που κάνουμε. Ο θρήσκος παλαιότερα δεν είχε την έννοια που έχει σήμερα. Θα μπορούσαμε να πούμε πώς καθετί, κάθε πράγμα που αφορά την καθημερινή ζωή του ανθρώπου, κάθε λειτουργία του, κάθε επίτευγμά του, πέρναγε μέσα από τη θρησκεία. Η τέχνη, η φιλοσοφία, όλα πέρναγαν μέσα από τη θρησκεία. Αυτό όμως δεν είχε καμία σχέση με αυτό που ορίζει τον σημερινό θρήσκο ή θρησκόληπτο που βλέπουμε σήμερα.

Εμείς, μεταξύ μας, για να συνεννοούμαστε σας αποκαλούμε δωδεκαθεϊστές, εσείς όμως απορρίπτετε τον όρο.

Ο όρος δωδεκαθεϊστές είναι λάθος. Έχει εφευρεθεί από τους νεοέλληνες, τους απέναντι ουσιαστικά. Ένας όρος που τον έχει σπρώξει κυρίως η εκκλησία, για να δείξει ότι υπάρχει ένας σεισμός.

Δεν είναι δόκιμος ο όρος λοιπόν, αυτό που υπάρχει είναι κανονικά ο όρος ελληνισμός. Απλά, μετά την ίδρυση του νεοελληνικού κράτους, έχει υποβιβαστεί σε υπηκοότητα. Όποιος, δηλαδή, έχει ταυτότητα του ελληνικού κράτους, απ’ όπου και να προέρχεται, θεωρείται Έλληνας. Ο ελληνισμός όμως δεν είναι υπηκοότητα, ο ελληνισμός είναι ουσιαστικά ένας τρόπος ύπαρξης, μια εθνική κοσμοαντίληψη, αξιακό σύστημα, τρόπος του υπάρχειν.

Όλα τα έθνη εκείνη την εποχή οριζόντουσαν έτσι, όταν δηλαδή κάποιος έλεγε ότι είμαι Γαλάτης σήμαινε αυτό, όταν έλεγε ότι είμαι Ρωμαίος σήμαινε αυτομάτως ότι έχει και την ρωμαϊκή αντίληψη. Μετά, όταν ήρθαν οι αντεθνικές θρησκείες και καταργήσαν τους εθνισμούς, τα πράγματα άρχισαν να ορίζονται διαφορετικά.

Η τελετή της βάφτισης, για παράδειγμα, έχει την λογική ό,τι πεθαίνεις σαν εθνικός, παύεις πλέον να είσαι Έλληνας, Ρωμαίος, Ίβηρας ή Σκανδιναβός και εντάσσεσαι στο έθνος του Χριστιανισμού, όπως αντίστοιχα υπάρχει και το έθνος του Ισλάμ.

Εκεί είναι και το πρόβλημα, γιατί το να λες σήμερα ότι είσαι Έλληνας δεν ξεκαθαρίζει από μόνο του ακριβώς τι είσαι, πρέπει να το συνοδεύεις με κάποιον άλλο προσδιορισμό.

Ένας νέος νόμος που υπάρχει στην Ελλάδα, μετά από πίεση ξένων θρησκειών που δεν είχαν υπόσταση, όπως οι καθολικοί, δίνει το δικαίωμα σε κάποιον να αναγνωριστεί ως πρόσωπο θρησκευτικό. Πήγαμε λοιπόν κι εμείς, ως Ελληνική Εθνική Θρησκεία, αλλά στο πρωτοδικείο μας απέρριψαν. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε στο Εφετείο, αφού όπως μας ανέφεραν δεν έχουμε δικαίωμα να χρησιμοποιούμε το «Εθνικός» λόγω του ότι μπορεί να μπερδέψει τον κόσμο ό,τι πρόκειται για την επίσημη ελληνική θρησκεία.

Το θέμα είναι ότι εμείς, από το 1998, είμαστε ιδρυτικά μέλη του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου Εθνικών Θρησκειών που συμμετέχουν ακριβώς αυτές που αναφέρουμε ως Εθνικές Θρησκείες της Ευρώπης (Λιθουανοί, Κέλτες κλπ).

Υπάρχει τελετή κήδευσης στους Αρχαίους Έλληνες, ο λόγος που δεν εφαρμόζεται σήμερα είναι γιατί τα νεκροταφεία είναι χριστιανικά και ελέγχονται από την εκκλησία και τους παπάδες. Ακόμα και το θάνατο σού απαγορεύουν να τον κάνεις όπως επιθυμείς.

Σε τι πιστεύετε;

Κάθε εθνική θρησκεία έχει διαφορετικούς θεούς που πιστεύει. Εδώ, τίθεται όμως ένα άλλο ερώτημα. Είναι διαφορετικοί αυτοί οι θεοί; Ο Όντιν των Βόρειων ή ο Περκούνας των Λιθουανών, είναι διαφορετικός από τον Δία ή τον Γιούπιτερ των Ρωμαίων;

Όχι, δεν είναι διαφορετικός, υπάρχει ένας κόσμος εύτακτος, απ’ εκεί πέρα οι δυνάμεις που τον συνέχουν (συνδέουν) είναι οι θεοί, οι οποίοι έχουν την αρμοδιότητα, αν θέλετε, να θέτουν τάξη και να εγγυόνται τη συνοχή του κόσμου.

 

Δεν έχετε πρόβλημα με τις υπόλοιπες αναγνωρισμένες θρησκείες;

Όχι, εμείς θεωρούμε πώς είναι ευλογία για τον άνθρωπο η πολυφωνία. Για εμάς μια ιδανική κατάσταση θα ήταν να βρεθούμε σε ένα τραπέζι με έναν Ινδουιστή, έναν Μουσουλμάνο και ένα Χριστιανό για να καταθέσει ο καθένας κάτω την αντίληψη του και να γίνουμε όλοι σοφότεροι από τη συζήτηση.

Η διαφορά ανάμεσα στον έναν και στους πολλούς θεούς, δεν βρίσκεται στην ποσότητα. Στην πραγματικότητα, αν κάνεις αυτό το ερώτημα σε ένα Μουσουλμάνο θα σου πει ότι οι Χριστιανοί είναι πολυθεϊστές γιατί πιστεύουν σε τρεις θεούς.

Το κάνατε ποτέ αυτό;

Το κάναμε στην Αθήνα, στον χώρο μας, όπου εκπροσωπούσα εγώ τους Έλληνες Εθνικούς και κάναμε διαθρησκευτικό διάλογο με ένα Χριστιανό θεολόγο και έναν Έλληνα ισλαμιστή.

Εκεί, επειδή είχαμε να κάνουμε με ποιοτικούς ανθρώπους, πήγε ωραία η συζήτηση, αλλά δυστυχώς επειδή στον μονοθεϊσμό καλλιεργείται η αντίληψη ότι ο άλλος δεν είναι απλός κάποιος που λέει κάτι διαφορετικό, αλλά είναι κάποιος που είναι λάθος, αν το κάνεις αυτό με έναν απαίδευτο άνθρωπο αυτόματα θα έχεις πρόβλημα.

Σας ενοχλεί που κάποιοι σας αποκαλούν παγανιστές;

Σήμερα η λέξη χρησιμοποιείται υβριστικά. Ο παγανιστής προέρχεται από το ρωμαϊκό «παγκάνους», που σημαίνει χωριάτης και αμόρφωτος. Και ενώ εμείς είμαστε που παρήγαμε τον πολιτισμό, την παιδεία, τη μουσική και οι άλλοι τότε ήταν τσοπάνηδες, όταν επικρατήσαν στην πορεία και η ρωμαϊκή εξουσία τους υιοθέτησε ως θρησκεία, για να υποβιβάσουν αυτό που πολεμούσανε, όποιος επέμενε στην επαρχία για να συνεχίσει τα πατρογονικά του χαρακτηριζόταν ως αμόρφωτος χωριάτης, παγκάνος δηλαδή.

Στην Κύπρο, για παράδειγμα, υπήρχε μια παροιμία που επέζησε μέχρι την οθωμανική αυτοκρατορία, η οποία έλεγε «Ζει σαν Έλληνας» και χαρακτήριζε όσους ζούσαν απομονωμένοι, μοναχικοί και ήταν αντικοινωνικοί.

Για εμάς η ουσία είναι πως βλέπεις το θείο και η διαφορά μας είναι πώς το θείο δεν το βλέπουμε σαν ένα ον το οποίο προϋπήρχε των πάντων και έχει φτιάξει τον κόσμο σαν την αυλή του, για να μπορεί κατά το δοκούν να επεμβαίνει και να τιμωρεί, να κάνει θαύματα και να ανασταίνει πεθαμένους. Η διάφορα μας είναι εκεί, όχι στο πόσοι είναι σε αριθμό.

Προσδιορίζεστε ως Έλληνες Εθνικοί. Το «Εθνικοί» δεν είναι εύκολα παρεξηγήσιμο, από την άποψη ότι μπορεί κάποιος να θεωρήσει ό,τι παραπέμπει σε ακροδεξιά στοιχεία;

Αυτό που εκφράζει τον Εθνικό είναι ο εθνισμός του. Αυτοί, από την άλλη, χρησιμοποιούν τον όρο εθνικισμός. Αυτός ο όρος είναι ένα δημιούργημα των τελευταίων δύο αιώνων, όταν μετά από επαναστάσεις οι λαοί είχαν την ανάγκη να προσδιοριστούν, να αποκτήσουν ταυτότητα και υπόσταση, δημιουργώντας τα έθνη και την έννοια του εθνικισμού, διαχωρίζοντας φυλές, γλώσσα και αντιλήψεις.

Ο εθνικισμός, λοιπόν, δεν είναι ένας θετικός ορισμός της εθνικής ταυτότητας, αλλά ένας ορισμός που γίνεται εξ ανάγκης, αφού εγώ πρέπει να φτιάξω ένα κράτος το οποίο θα έχει μια ομοιογένεια και για να το σταθεροποιήσω βάζω προδιαγραφές τύπου εγώ είμαι καλύτερος και ανώτερος από τους υπόλοιπους και ο άλλος είναι εχθρός γιατί με απειλεί.

Η έννοια, βέβαια, του έθνους τείνει σήμερα να εξαφανιστεί, οι ακροδεξιοί που έχουν κολλήσει στις αντιλήψεις του 20^ου αιώνα, όπως και οι διεθνιστές παίζουν ακόμα σε αυτό το χωρίς νόημα παιχνίδι.

Η πραγματική εθνική ταυτότητα λέει πώς μια ομάδα ανθρώπων ορίζει ένα αξιακό σύστημα ή μια κοινή κοσμοαντίληψη και φτιάχνει ένα «εμείς». Αυτό είναι αιώνιο.

Υπάρχουν Χριστιανοί που μπορεί να είναι και εθνικοί;

Όχι κάτι τέτοιο δεν γίνεται γιατί δεν τους αφήνει η πλευρά τους. Η δική μας πλευρά, δέχεται οποιοδήποτε άνθρωπο που θέλει να ανοίξει τα μυαλά του, έστω και για να κάνει συζήτηση.

Δεν λέμε σε κανέναν πρέπει να έρθεις σ’ εμάς και να καταγγείλεις το κακό σου παρελθόν. Εμείς θέλουμε να δείξουμε στον κόσμο ότι υπάρχει και κάτι άλλο, ένα ανοικτό παράθυρο και άμα θέλει να πάει.

Είναι παραβίαση της ελευθερίας να πάρεις τον άλλον από το χέρι και να του πεις έλα να σου δείξω. Πρέπει από μόνος του να έρθει και έπειτα εμείς να του γνωρίσουμε αυτό το διαφορετικό.

Είναι βασική αρχή μας πως, σέβεσαι την επιθυμία του άλλου, σε οποιοδήποτε κομμάτι της ζωής του, αφού όταν δεν είναι ελεύθερη επιλογή, είναι αρρώστια.

 

Όταν ενταχθεί κάποιος στους Έλληνες Εθνικούς, γίνεται ονοματοδοσία;

Το κάνει αρκετός κόσμος, αλλά στις μέρες μας περισσότερο έχει φύση συναισθηματική, διότι δεν έχει πρακτική δυνατότητα. Αν μας δικαιώσει το Εφετείο και μας δώσει τη δυνατότητα να κάνουμε την πράξη αυτή νόμιμα, τότε θα έχει και πραγματική υπόσταση.

 

Μπορεί ένα όνομα να δοθεί σε περισσότερα από ένα άτομα;

Ναι μπορεί. Η χριστιανική ονοματοδοσία έχει έννοια ότι τιμάς έναν Άγιο. Σ’ εμάς λειτουργεί διαφορετικά, αφού επιλέγουμε ονόματα τα οποία θέλεις να δώσουν στο παιδί σου μια συγκεκριμένη κατεύθυνση για το μέλλον του.

Είναι σαν μια ευχή κατά κάποιον τρόπο, που αν το δεχτεί και το παιδί, αν το υιοθετήσει, θα είναι πιο εύκολο να ακολουθήσει αυτές τις γραμμές.

Για παράδειγμα. αν επιθυμείς να γίνει το παιδί σου μουσικός, θα του δώσεις την κατεύθυνση του Απόλλωνα.

Εντούτοις, εμείς δεν δίνουμε ονόματα θεών, αλλά προτιμάμε τα σύνθετα ονόματα, άρα στην πιο πάνω περίπτωση το παιδί θα έπαιρνε το όνομα Απολλόδωρος.

 

Υπάρχουν ζευγάρια από την Κύπρο που έχουν πάει Ελλάδα και έχουν παντρευτεί ξανά σύμφωνα με τα δικά μας εθιμοτυπικά.

Κάτω από ποιες συνθήκες κάποιος μπορεί να ασπαστεί μια νέα θρησκεία και δη τη δική σας θρησκεία;

Είναι η θρησκεία των προγόνων μας. Είναι η θρησκεία που συμπορεύθηκε με την πορεία του ελληνισμού, από τα βάθη των χρόνων των προϊστορικών, εξελίχθηκε και ουσιαστικά περιέχει όλη την ψυχοσύνθεση και τον εθνισμό των Ελλήνων. Άρα εκείνο το οποίο κάνει κάποιον ο οποίος είναι Έλληνας πολιτογραφημένος, ή Κύπριος πολιτογραφημένος, ή Έλληνας ομογενής, όχι να ασπαστεί αλλά να ακολουθήσει την πατρώα του θρησκεία είναι όταν ανακαλύπτει ότι ζει σε έναν κόσμο που δεν θα έπρεπε να είναι έτσι όπως είναι και ό,τι η θρησκεία την οποία έχει μέχρι εκείνη τη στιγμή και ακολουθεί, δεν του δίνει στην πραγματικότητα τις απαντήσεις που ως έλλογο ον προσπαθεί να βρει. Αντίθετα, αν δει ότι η θρησκεία του τον κρατάει εγκλωβισμένο, ενισχύοντας τον φόβο μέσα του -αν δεν είσαι καλός μουσουλμάνος ή χριστιανός ή εβραίος ή οτιδήποτε άλλο θα πας στην κόλαση-, αν συνειδητοποιήσει ό,τι είναι εκεί επειδή κάποιος τον βάφτισε χωρίς να του ζητήσει τη γνώμη και τον έφθασε σε ένα συγκεκριμένο πλαίσιο το οποίο το μόνο που κάνει είναι να τον εκβιάζει, τότε θα αρχίσει να ψάχνεται. Και θα ψαχτεί στη γλώσσα του. Και η γλώσσα του είναι αυτή που θα του δείξει -αν καταφέρει να τα βρει- αυτά τα δεδομένα που θα τον κάνουν να ακολουθήσει την πατρώα θρησκεία.

 

Τι πιστεύετε αναφορικά με τη μετά θάνατο ζωή; Φοβάστε τον θάνατο;

Η ελληνική θρησκεία χαρακτηρίζεται από την αφοβία του θανάτου. Και σαν θρησκεία και σε όλα τα επίπεδα της φιλοσοφίας που αναπτύχθηκε. Αφοβία του θανάτου περιέχεται και στους Στοϊκούς και στους Επικούρειους και σε όλες τις υπόλοιπες φιλοσοφικές σχολές που άνθησαν τον καιρό του ελληνισμού.

Μάριος: Απ’ την εφηβεία μου προσπάθησα να αναζητήσω. Δεν γνώριζα ούτε για ελληνική θρησκεία, ούτε οτιδήποτε τέτοιο. Ήξερα ότι υπάρχει ο χριστιανισμός, ο μουσουλμανισμός, αυτά που ξέρουν οι περισσότεροι. Και ξαφνικά αμφισβητείς αυτά που σου μαθαίνουν. Και κατέληξα άθεος -για μεγάλο διάστημα. Η αθεΐα ποτέ δεν με κάλυψε. Η μετέπειτα έρευνα που έκανα ήταν πάνω στις αρχαίες θρησκείες των λαών. Κοίταζα τους Ινδιάνους, τους Βόρειους Ευρωπαίους και ανακάλυψα ότι όλοι αυτοί οι λαοί είχαν την θρησκεία τους και έχουν τη θρησκεία τους. Έχω όμως κι εγώ τη δική μου. Δεν χρειάζεται να τρέχω, να πηγαίνω σε μια άλλη ήπειρο, σε ένα άλλο γεωγραφικό χώρο για να βρω τα ερωτήματα που με απασχολούσαν. Και κάπου εκεί ξεκίνησα να ψάχνω για να βρω. Υπάρχουν; Τι γίνεται;

Πόσοι είναι οι Έλληνες Εθνικοί στην Κύπρο;

Αποαποτελούμααστε από δύο ομάδες ανθρώπων. Είναι αυτοί που μπορούν να διαθέσουν τον χρόνο τους για να ασχοληθούν ενεργά με την ελληνική θρησκεία και αυτοί που λόγω της ζωής που ζούμε δεν μπορούν να διαθέσουν πολύ χρόνο και απλώς είναι συμπαραστάτες της προσπάθειάς μας. Όποιος μπορεί να συμμετέχει και έχει το χρόνο, μπορεί να το κάνει. Όποιος απλώς θέλει αλλά δεν προλαβαίνει, μπορεί να έρθει όταν εμείς απλώς κάνουμε μια τελετή -όπως σήμερα που ήτανε αρκετός κόσμος.

Όταν καταφέρεις να ξεπεράσεις αυτό το δύσκολο και το επώδυνο και διώξεις από μέσα σου όλα εκείνα που σε πότισαν όλα αυτά τα χρόνια, θα ανακαλύψεις αυτό που πραγματικά είσαι και το ρόλο που παίζεις μέσα στο σύμπαν. Τότε μόνο μπορείς να συνειδητοποιήσεις τι σημαίνει η ύπαρξη των θεών για την ελληνική θρησκεία.

Κάθε πόσο μαζεύεστε και που; Πάντα έρχεστε εδώ, σε αυτό τον χώρο;

Για την ώρα μαζευόμαστε εδώ. Είναι ευτύχημα ότι έχει δημιουργηθεί αυτός ο χώρος. Στην πραγματικότητα είναι ο πρώτος ελληνικός βωμός ο οποίος χτίστηκε εδώ και αιώνες. Στην Ελλάδα έχουν χώρους και μπορούν να πηγαίνουν. Εμείς στην Κύπρο δεν έχουμε χώρους για λατρευτικούς σκοπούς.

Οι περισσότεροι από τους δικούς μας ιερούς χώρους έχουν καταστραφεί αφού κάποιοι τα έκλεψαν για να κάνουν οικοδομικά υλικά και να κτιστούν εκκλησιές. Ακόμα όμως και αυτό που έμεινε ως ερείπιο, έχει χαρακτηριστεί ως αρχαιολογικός χώρος και έχει αλλάξει η δομή του. Παρόλα αυτά, για εμάς συνεχίζει να θεωρείται ιερός χώρος. Ο ναός του Απόλλωνα του Υλάτη στην Κύπρο, ας πούμε, για εμάς είναι ιερός χώρος. Απλώς το υπάρχον κράτος τον έχει χαρακτηρίσει ως αρχαιολογικό και εμείς δεν μπορούμε να τον χρησιμοποιήσουμε για λατρευτικούς σκοπούς.

Πάντως, είναι ευτύχημα που έγινε ο ναός αυτός, ο Σύγχρονος Ναός του Διός, αφού είναι αιώνες τώρα που δεν γίνεται τίποτα…

Στην πραγματικότητα από τη στιγμή που έχει χαρακτηρίσει τον ιερό για μένα χώρο ως αρχαιολογικό, έχει τελειώσει νομικά. Ότι και να κάνω εγώ και στην Ε.Ε. να πάω, δεν πρόκειται να γίνει κάτι…

Αυτό που σκοπεύουμε να κάνουμε, πάντως, όσο υπάρχει η συγκεκριμένη κατάσταση, είναι να προσπαθήσουμε να φτιάξουμε τέτοιους χώρους, σαν αυτόν εδώ που είμαστε τώρα. Να τους κάνουμε έτσι όπως θα έπρεπε να είναι και να λειτουργήσουμε σε νέους χώρους, με νέους ναούς και νέα ιερά, μέχρι ο κόσμος στον οποίο ζούμε να αλλάξει.

Δεν υπάρχει δυστυχώς η αντίληψη της ιερής γης σήμερα, ότι ακόμα και ένας βράχος μπορεί να έχει μια ιερότητα. Μια πέτρα για τους περισσότερους ανθρώπους είναι απλά μια πέτρα, άψυχη. Για εμάς, για όλους τους Εθνικούς λαούς, όλα αυτά είναι ιερά χώματα, ιερά μέρη, τα οποία χρειάζονται τον απαιτούμενο σεβασμό.

 

Υπάρχουν βωμοί στο Κούριο και τη Σαλαμίνα;

Σε όλα τα θέατρα υπήρχαν βωμοί, αλλά σήμερα δεν υπάρχει πουθενά ούτε ένας βωμός στην Κύπρο, γιατί αυτό που χτυπούσαν πάντα οι Χριστιανοί ήταν οι βωμοί.

Για εμάς, στην Ελληνική Θρησκεία, το ιερό σημείο είναι ο βωμός. Είναι εκεί όπου η τελετή δημιουργεί μια πύλη ανάμεσα στο θείο και τους ανθρώπους. Ο ναός είναι απλά το κτήριο το οποίο φυλάσσονται τα ιερά σκεύη και το άγαλμα της αντίστοιχης θεότητας.

Οι Έλληνες μέσα στην αρμονία που τους κατείχε σαν αντίληψη της ζωής, της φύσης και του θείου, κάνανε τους ναούς τους έτσι όπως τους αντιλαμβανόμαστε τώρα, ένα εξαιρετικό κτήριο, αρμονικό με το περιβάλλον.

Το βλέπεις και λόγω της αρμονίας του κτισίματος αισθάνεσαι όμορφα. Στην πραγματικότητα όμως δεν είναι εκείνο, το ιερό μέρος. Εκείνο είναι εκεί που φυλάσσονταν τα ιερά σκεύη.

 

Παρόλο που οι εκδηλώσεις σας είναι ανοιχτές στον κόσμο, εντούτοις δεν φοβάστε την κοινωνική αντίδραση;

Η κοινωνική αντίδραση για την ώρα δεν είναι κάτι που φοβόμαστε. Αναμένουμε μια σειρά από αντιδράσεις, αλλά όχι αυτή τη στιγμή. Σε πρώτη φάση αυτό που θα προσπαθήσουν να κάνουν οι φανατικοί που ελέγχουν την υπάρχουσα κατάσταση, είναι να προσπαθήσουν να μας απαξιώσουν με διάφορους χαρακτηρισμούς.

Στην πραγματικότητα, όμως, δεν είμαστε γραφικοί τύποι, ούτε παγανιστικές τελετές κάνουμε με την έννοια που έχει σήμερα η λέξη. Κάνουμε αυτό που έκαναν οι πρόγονοί μας, πριν από αιώνες.

Και πρέπει να σκεφτούν όλοι αυτοί που εκτοξεύουν αυτές τις κατηγορίες, ότι όλοι και στην Ελλάδα και στην Κύπρο και οι ομογενείς, κάθονται και σκέφτονται και υπερηφανεύονται πώς είναι Έλληνες, χωρίς να αντιλαμβάνονται πόσο μεγάλο είναι το βάρος που φέρεις όταν λες «είμαι Έλληνας».

Όλοι θαυμάζουν τους Έλληνες που έκαναν πρώτοι την ιατρική, που ανακαλύψαν το θέατρο, τα μαθηματικά, τη μουσική κ.α., σε διαφορετική βάση απ’ ότι τα είχαν οι άλλοι λαοί. Όπου και να κοιτάξεις, θα δεις έναν Έλληνα στη γένεση του οποιουδήποτε καλού έχουμε σήμερα.

Παρόλα αυτά, όμως, όλοι οι εξαιρετικοί άνθρωποι που ανέπτυξαν όλα αυτά που εμείς βλέπουμε και θαυμάζουμε, ήταν κάπως χαζοί όσον αφορά τη θρησκεία τους. Δεν είναι οξύμωρο αυτό;

Το θέατρο δημιουργήθηκε προς τιμήν του θεού Διόνυσου, ο Παρθενώνας χτίστηκε προς τιμήν της θεάς Αθηνάς, οτιδήποτε έκαναν οι αρχαίοι Έλληνες είχε από κάτω ένα θρησκευτικό υπόβαθρο.

Οι Ολυμπιακοί Αγώνες είχαν ένα θρησκευτικό υπόβαθρο γι’ αυτό ήταν έτσι όπως ήταν, ενώ αυτό που βλέπουμε σήμερα είναι ένα πράγμα ότι να ‘ναι. Ένα διεφθαρμένο παιχνίδι.

 

Κάθε πόσο κάνετε τελετές και συνευρέσεις και που;

Οι συνευρέσεις και οι τελετές γίνονται εδώ στον χώρο μας. Δεν γίνονται τακτικά, έχουμε 4 μεγάλες εορτές το χρόνο, ανά τρίμηνο και γίνονται και διάφορες άλλες μικρότερες μέσα στο έτος. Συνολικά μπορεί να κάνουμε οκτώ με δώδεκα.

Η επόμενη για πότε είναι προγραμματισμένη;

Για το χειμερινό ηλιοστάσιο. Ίσως να υπάρχουν κι άλλες στο ενδιάμεσο, αλλά ακόμα δεν έχουν προγραμματιστεί.

Κάποιοι ίσως κάνουν τη σκέψη πως στις τελετές σας πραγματοποιείτε θυσίες και όργια…

Όταν λέμε όργιο θα πρέπει να καθορίσουμε τι σημαίνει πραγματικά η λέξη όργιο και τι σημαίνει η λέξη θυσία; Ούτως ή άλλως, στην Κύπρο, οι θυσίες που γινόντουσαν από τους προγόνους μας ήταν αναίμακτες.

Οι θυσίες λοιπόν που ακολουθούμε κι εμείς εδώ είναι αναίμακτες. Όπως είναι και η σύγχρονη εποχή που το επιβάλει αυτό. Δεν ζούμε πλέον σε μια γεωργική κοινωνία που έπαιρνες το κατσικάκι σου και το έσφαζες όπως ήθελες. Υπάρχουν νόμοι και κανόνες που σου λένε πώς να γίνει αυτό το πράγμα και αυτούς ακολουθούμε.

Αν συγκρίνουμε τις θυσίες που γίνονταν τότε, καμία σχέση δεν έχουν με τη σημερινή έννοια του σφαγείου. Οι θυσίες είχαν την έννοια της ανταπόδοσης. Δεν γινόντουσαν για να πετάξεις το κρέας, αλλά ακολουθούσε συμπόσιο και γιορτή που το έτρωγαν.

Όταν πεθάνει ένας Έλληνας Εθνικός, τι γίνεται; Ποια διαδικασία ακολουθείται;

Αυτό είναι ένα τεράστιο ζήτημα, γιατί δεν υπάρχει νομοθεσία που να καλύπτει τις δικές μας πατρώες παραδόσεις. Ουσιαστικά, εμείς πατροπαράδοτα είμαστε με την καύση, υπήρχε όμως και η ταφή.

Υπάρχει τελετή κήδευσης στους Αρχαίους Έλληνες, ο λόγος που δεν εφαρμόζεται σήμερα είναι γιατί τα νεκροταφεία είναι χριστιανικά και ελέγχονται από την εκκλησία και τους παπάδες. Ακόμα και το θάνατο σού απαγορεύουν να τον κάνεις όπως επιθυμείς.

Οπότε τι κάνετε;

Η πιο εύκολη λύση αυτή τη στιγμή είναι η καύση, αλλά τεχνικά ακόμα δεν γίνεται στην Κύπρο και στο εξωτερικό που γίνεται κοστίζει απίστευτα χρήματα.

Το να ζητήσεις να ταφείς και να γίνει η τελετή της κηδείας, έτσι όπως είναι θεσμοθετημένη από εμάς, είναι δύσκολο, γιατί όπως είπαμε και πιο πριν τα νεκροταφεία ελέγχονται από του παπάδες.

 

Με το θέμα της βάφτισης τι γίνεται;

Σε αυτή την περίπτωση τα πράγματα είναι πιο απλά, υπάρχουν όμως κάποια θέματα κι εκεί. Το πρώτο είναι το διαδικαστικό και αφορά το κράτος, αφού πρέπει να δηλωθεί ένα γεννημένο νέο άτομο, με ένα συγκεκριμένο όνομα.

Κάτι που στην Κύπρο το θέμα ευτυχώς είναι λυμένο εδώ και πολλά χρόνια, αφού πας στην αρμόδια υπηρεσία, το δηλώνεις και τελείωσε το ζήτημα. Στην Ελλάδα, μέχρι πρόσφατα έπρεπε υποχρεωτικά να το βαφτίσεις και στην πορεία έπαιρνες κάποια χαρτιά για να μπορέσεις να προχωρήσεις σε αλλαγή ονόματος του παιδιού. Ευτυχώς, λοιπόν, αυτό πλέον έχει αλλάξει και μπορείς να δηλώσεις το όνομα. Αυτό είναι το τυπικό κομμάτι.

Όσο αφορά το εθιμοτυπικό κομμάτι, υπάρχει τελετή ονοματοδοσίας. Στην Ελλάδα έχουν γίνει αρκετές τελετές. Μάλιστα, υπάρχουν άτομα τα οποία έχουν αλλάξει το όνομα τους με αυτή τη διαδικασία και μετά πήγαν στο ληξιαρχείο και το δήλωσαν και επίσημα.

Στην Κύπρο επειδή είναι πολύ λίγος ο καιρός που ξεκινήσαμε δεν έχουμε κάνει ακόμα κάτι, ελπίζουμε όμως μέχρι του χρόνου να κάνουμε κι εδώ τελετές ονοματοδοσίας.

 

Δηλαδή, εκτός από το δικό σας χριστιανικό όνομα, έχετε και άλλο όνομα αρχαιοελληνικό;

Αυτό δεν είναι απαραίτητο. Αν δεν σου δοθεί όνομα με τελετή και χρησιμοποιείς και άλλο όνομα, τότε αυτό στην ουσία είναι ψευδώνυμο. Αν όμως θες να πάρεις Ελληνικό όνομα και να έχει ουσία και υπόσταση, πρέπει το άτομο που ενδιαφέρεται, σε πρώτη φάση, να πάει να το δηλώσει στο ληξιαρχείο και ακολούθως να ζητήσει τελετή ονοματοδοσίας. Διαφορετικά, χρησιμοποιεί αυθαίρετα κάποιο τρίτο όνομα, όπως το ψευδώνυμο.

Άλλα μυστήρια, όπως για παράδειγμα αυτό του γάμου, έχουν γίνει;

Στην Ελλάδα ναι, έχουν γίνει αρκετές τελετές γάμου. Μάλιστα, υπάρχουν και ζευγάρια από την Κύπρο που έχουν πάει Ελλάδα και έχουν παντρευτεί ξανά σύμφωνα με τα δικά μας εθιμοτυπικά.

Στην Κύπρο δεν έχει ξεκινήσει ακόμα, επειδή όπως σας είπα είμαστε πολύ καινούργιοι ακόμα. Βέβαια και πάλι για να ισχύει και να έχει νομική υπόσταση όλο αυτό, πρέπει να προηγηθεί ένας πολιτικός γάμος για να καλυφθεί και το πρακτικό κομμάτι. Κάπως έτσι ίσχυε και στην Αρχαία Ελλάδα.

 

Δεν λέμε σε κανέναν πρέπει να έρθεις σ’ εμάς και να καταγγείλεις το κακό σου παρελθόν. Εμείς θέλουμε να δείξουμε στον κόσμο ότι υπάρχει και κάτι άλλο, ένα ανοικτό παράθυρο και άμα θέλει να πάει.

Σε πόσους θεούς πιστεύετε τελικά;

Η διαφορά ανάμεσα στον έναν και στους πολλούς θεούς, δεν βρίσκεται στην ποσότητα. Στην πραγματικότητα, αν κάνεις αυτό το ερώτημα σε ένα Μουσουλμάνο θα σου πει ότι οι Χριστιανοί είναι πολυθεϊστές γιατί πιστεύουν σε τρεις θεούς.

Για εμάς η ουσία είναι πως βλέπεις το θείο και η διαφορά μας είναι πώς το θείο δεν το βλέπουμε σαν ένα ον το οποίο προϋπήρχε των πάντων και έχει φτιάξει τον κόσμο σαν την αυλή του, για να μπορεί κατά το δοκούν να επεμβαίνει και να τιμωρεί, να κάνει θαύματα και να ανασταίνει πεθαμένους. Η διάφορα μας είναι εκεί, όχι στο πόσοι είναι σε αριθμό.

Είναι εύκολο για μένα να αντιληφθώ όλη αυτή την κοσμοθεωρία, όπως την αντιλαμβάνεστε εσείς;

Ήτανε πολύ δύσκολο και πολύ επώδυνο ακόμα και για μένα, πριν από μια δεκαετία, να συνειδητοποιήσω πώς όλο αυτό που ζούσα μέχρι εκείνη τη στιγμή είτε σαν ιστορία, είτε σαν άνθρωπος, ήταν πλαστό.

Όταν καταφέρεις να ξεπεράσεις αυτό το δύσκολο και το επώδυνο και διώξεις από μέσα σου όλα εκείνα που σε πότισαν όλα αυτά τα χρόνια, θα ανακαλύψεις αυτό που πραγματικά είσαι και το ρόλο που παίζεις μέσα στο σύμπαν. Τότε μόνο μπορείς να συνειδητοποιήσεις τι σημαίνει η ύπαρξη των θεών για την ελληνική θρησκεία.

 

Πρέπει κατ’ ανάγκην να πιστεύουμε σε κάποιον θεό;

Είσαι ελεύθερος να θεωρείς τον εαυτό σου άθεο, μόνο που πρέπει να σκεφτείς ό,τι αυτό που δηλώνεις ως άθεος, όταν τα χρόνια θα περάσουνε και θα φτάσεις κοντά στο τέλος, θα καταλάβεις πώς δεν έχει ηθικό υπόβαθρο, ούτε βάθος στην ιστορία σου ως Έλληνας, και θα σε φοβίσει. Και τότε θα είσαι έτοιμος να ξαναπέσεις στην παγίδα εκείνου που πριν από χρόνια είχες απορρίψει.

Ο άνθρωπος για να βρει την υπόστασή του πρέπει να πιστεύει σε κάτι το οποίο θα μπορεί να στηριχτεί. Όταν καταλάβεις τη θέση σου, τότε θα σταματήσεις να φοβάσαι το τέλος.  Το τέλος έχει την ίδια ρίζα με τη λέξη τέλειος, είναι εκεί που ολοκληρώνεις τη ζωή σου.

Δηλαδή δεν υπάρχει μετά θάνατον ζωή;

Αυτό άπτεται των διάφορων φιλοσοφικών σχολών. Υπάρχουν φιλοσοφικές σχολές που υποστηρίζουν πώς υπάρχει ζωή μετά το θάνατο και ότι η ζωή κάνει κύκλους, ενώ είναι κι άλλες που λένε ότι ενώνεται η ψυχή σου με το σύνολο της συμπαντικής ψυχής. Αυτό όμως είναι μια φιλοσοφική θεώρηση, δεν άπτεται της θρησκείας.

Για εμάς μια ιδανική κατάσταση θα ήταν να βρεθούμε σε ένα τραπέζι με έναν Ινδουιστή, έναν Μουσουλμάνο και ένα Χριστιανό για να καταθέσει ο καθένας κάτω την αντίληψη του και να γίνουμε όλοι σοφότεροι από τη συζήτηση.