Συγκεκριμένα, η Αυγή Λίλλη που έχει την ευθύνη του κειμένου και ο σκηνοθέτης της παράστασης Μάριος Ψαράς, μίλησαν στη CITY λίγο πριν την παρουσίαση της θεατρικής περφόρμανς τους στο πλαίσιο του theYard.Residency.18.

Τι καινούργιο προσφέρει στον μύθο του Αχιλλέα η δική σας ανάγνωση και συνεπώς η δική σας ιδέα;

ΜΨ: Ο μύθος του Αχιλλέα φανερώνει τον τρόπο με τον οποίο ένας ήρωας/χαρακτήρας, είτε μυθολογικός είτε υπαρκτός ιστορικός, μπορεί να τύχει διαπραγμάτευσης, εκμετάλλευσης, αγιοποίησης ή δαιμονοποίησης, διαστρέβλωσης ή εξωραϊσμού, ανάλογα με το χωροχρονικό συγκείμενο και τις ανάγκες που κάθε φορά καλείται να εξυπηρετήσει. Η δική μας ανάγνωση δεν είναι καθόλου πρωτότυπη. Βασίζεται σε μάλλον περιθωριοποιημένες εκδοχές της σχέσης του Αχιλλέα με τον Πάτροκλο. Εκδοχές που ενδεχομένως περιθωριοποιήθηκαν γιατί δεν εξυπηρετούσαν τις ανάγκες/επιταγές της κυρίαρχης αφήγησης (εθνικής, θρησκευτικής, εκπαιδευτικής, κ.λπ.). Ταυτόχρονα, η ιδέα μας μεταφέρει τον ήρωα στην καρδιά της σύγχρονης οπτικής κουλτούρας, της κουλτούρας της αυτο-προβολής και της ακατάσχετης ηδονοβλεψίας, στην οποία ο ναρκισσισμός του βρίσκει εύφορο πεδίο, και με την οποία συγκρούεται, συμβιβάζεται, συνδιαλέγεται. Είναι μια queer προσέγγιση αυτή (με την έννοια της αποδόμησης της σεξουαλικότητας και της ταυτότητας), όχι μόνο στο περιεχόμενο αλλά και στη φόρμα.

Όσον αφορά το γυμνό, ίσως χρειάζεται να ανατρέξουμε στην ιστορία της τέχνης για να ανακαλύψουμε πότε πρωτοτέθηκε ως πρόβλημα, πότε δαιμονοποιήθηκε, αποκτώντας τις ταμπέλες του προκλητικού, του αισχρού κ.λπ.

Δεν είναι επικίνδυνο να παίρνεις ένα κλασσικό έργο, μια κλασσική ιστορία, και να της αλλάζεις τα φώτα;

ΑΛ: Δεν της αλλάζεις τα φώτα, αλλά της ρίχνεις φώτα! Ουσιαστικά φωτίζεις  λιγότερο γνωστές ή αποδεκτές πτυχές της ιστορίας αυτής ή μια εν δυνάμει προοπτική της. Πραγματεύεσαι μια άλλη εκδοχή ή διάσταση του ούτως ή άλλως διαχρονικού μύθου. Αποδομείς, δηλαδή «ξηλώνεις», το «κανονικό» και το «παραδοσιακό», και αποκαθιστάς μια «φήμη», μια παράλληλη αλήθεια με μια άλλη, μια νέα (ανα)παράσταση.

Σκέφτομαι τώρα αυτό που έγραφε πρόσφατα στο λογαριασμό του στο facebook ο αγαπημένος μου ποιητής Βασίλης Αμανατίδης: «Ποίηση χωρίς διακινδύνευση (τέχνη χωρίς διακινδύνευση) είναι διακοσμητική, κοσμική, ένα απλό στολίδι». Η τέχνη οφείλει να κινείται και, αν καταφέρει και κλονίσει και συγκλονίσει, ώστε να γίνει υπερ-κοσμική, υπερκόσμια, διότι αυτός είναι ουσιαστικά ο σκοπός της, τότε έχουμε το ευτυχέστερο σενάριο. Εξάλλου, αυτή η «διακινδύνευση» είναι που καθιστά τα «κλασικά» έργα ως τέτοια, ακριβώς επειδή η ευρεία πρόσληψή τους αποδεικνύει ότι δεν αφήνουν κανέναν ασυγκίνητο. H ανθρωπότητα πάντοτε επιστρέφει σε αυτά.

Φωτογραφία: Μέλπω Γεωργιάδου

«Ποίηση χωρίς διακινδύνευση (τέχνη χωρίς διακινδύνευση) είναι διακοσμητική, κοσμική, ένα απλό στολίδι» -Βασίλης Αμανατίδης

Τι προϋποθέτει ένας μονόλογος, για να έχει όλα τα στοιχεία που τον καθιστούν ενδιαφέροντα για το κοινό;

ΑΛ: Ένας μονόλογος γίνεται ελκυστικός όταν μεταφέρει με αμεσότητα το νόημα στον δέκτη και όταν επικοινωνεί δημιουργικά με το συναίσθημα και την προσωπική του κρίση, παρουσιάζοντας τον πανανθρώπινο πόνο, από το πιο «απλό» και καθημερινό βίωμα έως το πιο φρικτό. Με αυτό τον τρόπο ένας μονόλογος γίνεται προσωπικός, κτήμα του καθενός, αυτό που λέμε «συγκινεί», συν+κινεί, κινεί δηλαδή τον αναγνώστη/ακροατή/θεατή μαζί με «αυτόν/αυτήν που μιλά». Θεμελιώδης προϋπόθεση για ένα κείμενο είναι να σαγηνεύσει και την (ηχητική) αισθητική του αναγνώστη/ακροατή/θεατή με το μέσο του, που δεν είναι άλλο από τη γλώσσα. Η «αναγνωστική» αυτή μαγεία προκύπτει όταν αρθρώνεται ανοίκειος και αιχμηρός λόγος, αυτός που για κάποιο λόγο φοβόμαστε να αποκαλέσουμε «ποιητικό» και βρίσκεται πιο βαθιά μέσα μας από ό,τι νομίζουμε.

Με ποια κριτήρια επιλέξατε τον Γιώργο Κυριάκου στον συγκεκριμένο ρόλο;

ΜΨ: Πέραν της εξωτερικής εμφάνισής του, που πληροί τα αισθητικά κριτήρια που αντιστοιχούν στον εν λόγω ήρωα, ο Γιώργος είναι μια δυναμική παρουσία, μια έντονη προσωπικότητα και ταυτόχρονα εύπλαστο υλικό. Δεν φοβάται να πειραματιστεί, να «τσαλακωθεί», να παίξει και μελετά βαθιά και σχολαστικά τον ρόλο του. Χρειάζεται να έχει πρόθεση και νόημα στον λόγο και στην κίνησή του και η συνεργασία μαζί του είναι μια δημιουργική διαδικασία, που αντλεί μέσα από διάφορες παραδόσεις υποκριτικής. Κι αυτό είναι δυνατό, γιατί παρά το νεαρό της ηλικίας του, κατέχει ευρεία κατάρτιση στο αντικείμενό του και σημαντική εμπειρία σε αρκετά διαφορετικά είδη.

Το εταίρος με ποια έννοια χρησιμοποιείται; Έχει διπλή ή και πολλαπλή ανάγνωση;

ΑΛ: Εταίρος στα αρχαία ελληνικά σημαίνει σύντροφος με πολλές έννοιες: συμπολεμιστής, φίλος, συνεργάτης, αλλά και συνεκδοχικά ερωτικός σύντροφος. Στη δική μας περφόρμανς έχει πρωτίστως αυτή τη σπανιότερη και λίγες φορές παραδεδομένη σημασία. Ας μην ξεχνάμε όμως ότι κάθε κείμενο, κάθε λόγος, κάθε λέξη εμπεριέχουν τόσα νοήματα όσα και οι εκφορές/αναγνώσεις τους. Η πολλαπλή σημασία/ανάγνωση είναι κάτι που «αντικειμενικά» συμβαίνει με κάθε έργο.

Πέραν της εξωτερικής εμφάνισής του, που πληροί τα αισθητικά κριτήρια που αντιστοιχούν στον εν λόγω ήρωα, ο Γιώργος είναι μια δυναμική παρουσία, μια έντονη προσωπικότητα και ταυτόχρονα εύπλαστο υλικό.

Φωτογραφία: Γιώργος Αθανασίου

Το γυμνό, όταν μιλάμε για οποιαδήποτε μορφή τέχνης, πρέπει να γίνεται πάντοτε αποδεχτό;

ΜΨ: Θα σιγοντάρω την Αυγή, λέγοντας ότι η πρόσληψη κάθε μορφής ή προϊόντος τέχνης εξαρτάται εξίσου από την πρόθεση του δημιουργού της και το πολιτισμικό κεφάλαιο του αποδέκτη της, όπως αυτό καθορίζεται από τη μόρφωση, θρησκεία, εθνικότητα, εμπειρία, ευκαιρίες, κοινωνικο-οικονομικό υπόβαθρο κ.λπ. Τώρα όσον αφορά το γυμνό, ίσως χρειάζεται να ανατρέξουμε στην ιστορία της τέχνης για να ανακαλύψουμε πότε πρωτοτέθηκε ως πρόβλημα, πότε δαιμονοποιήθηκε, αποκτώντας τις ταμπέλες του προκλητικού, του αισχρού κ.λπ. Ας μην ξεχνάμε άλλωστε ότι στην αρχαιότητα το γυμνό κυριαρχούσε στο πεδίο της αναπαράστασης και μάλιστα εξυμνούνταν. Στο Λονδίνο, όπου ζω, το γυμνό δεν κάνει καν εντύπωση πλέον. Αποτελεί μια υποσημείωση για πατρική συναίνεση. Σε πιο συντηρητικά περιβάλλοντα ενδεχομένως να νομιμοποιείται ως πρόκληση στον βαθμό που σπρώχνει τα όρια του αναπαραστάσιμου και του νοητού. Αλλά ακόμα και όταν αναθεματίζεται, δεν παύει να αποτελεί μια ένοχη απόλαυση, γεγονός που εκθέτει τη διαφορά ανάμεσα στον μοραλισμό και την ηθική. Στην περίπτωση του Εταίρου, το γυμνό έχει πρωτίστως δραματουργικό νόημα και περιεχόμενο που απαλείφει, αναιρεί την πρόκληση ως αυτοσκοπό.

Πρόκειται για παραγωγή της ομάδας corpoριάλιτι. Ποιοι είναι οι κυριότεροι στόχοι της ομάδας αυτής;

ΑΛ: Η διακαλλιτεχνική έκθεση (ζωγραφική, φωτογραφία, ποίηση, ηχητικός σχεδιασμός) με τον τίτλο «corpoριάλιτι: παραλλαγές πάνω στο ίδιο θέμα», που παρουσιάστηκε το 2014 στην isnot gallery, ήταν η πρώτη συνεργασία βασικών συντελεστών του Εταίρου. Το 2016 με πολύ παρόμοια σύσταση, παρουσιάσαμε την παράσταση Κλυταιμνήστρα, αυτοβιογραφούμενη στο 4ο Μικρό Φεστιβάλ Αρχαίου Δράματος στη Λεμεσό και επαναλάβαμε την παράσταση με επιτυχία στη Λευκωσία. Η παγίωση δεν ήταν αυτοσκοπός και ούτε και είναι, αλλά στην πορεία είδαμε ότι κάποια άτομα συνεργαζόμαστε τακτικά μεταξύ μας και η αισθητική μας συγκλίνει, οπότε πήραμε «επίσημα» το όνομά μας από τον τίτλο του πρώτου μας project. Στόχος της ομάδας είναι συνεργάζεται με καλλιτέχνες που γουστάρει, να πειραματίζεται με την αλληλεπίδραση των ειδών και να βελτιώνεται, παραμένοντας ανοιχτή σε ιδέες και προσεγγίσεις.

Στο Λονδίνο, όπου ζω, το γυμνό δεν κάνει καν εντύπωση πλέον. Αποτελεί μια υποσημείωση για πατρική συναίνεση.

Φωτογραφία: Μέλπω Γεωργιάδου

Ημερομηνίες και ώρες παραστάσεων:

Λεμεσός: 26, 27 Ιανουαρίου 2018

Ώρα: 20.30

(Της παράστασης 26ης Ιανουαρίου 2018 θα ακολουθήσει συζήτηση ανάμεσα σε συντελεστές και κοινό)

Χώρος: Παλιό Ξυδάδικο, Γενεθλίου Μιτέλα 34 Λεμεσός

Λευκωσία: 29 Ιανουαρίου 2018

Ώρες: 19.00, 20.30

Διάρκεια: 35’. Η παραστάση περιέχει γυμνό.

Είσοδος: €5 - Για πληροφορίες και κρατήσεις: 99556226 / www.mitos.org.cy/el

Facebook event: www.facebook.com/events/221666888377526

Ταυτότητα παράστασης:

Ερμηνεία: Γιώργος Κυριάκου

Σκηνοθεσία: Μάριος Ψαράς

Κείμενο: Αυγή Λίλλη

Καλλιτεχνική επιμέλεια & Video art: Άννα Φωτιάδου

Μουσική: Σταύρος Μακρής

Σχεδιασμός φωτισμού: Ευριπίδης Δίκαιος

Κίνηση: Μιχάλης Αριστείδου

Διεύθυνση φωτογραφίας: Stephan Metzner

Φωτογράφος: Γιώργος Αθανασίου

Έγχορδα: Σπύρος Σπύρου

Βοηθός παραγωγής: Μέλπω Γεωργιάδου

Μέντορας: Κωνσταντίνα Peter

Ευχαριστίες στους: Δημήτρη Βαττή και Ωδείο Μουσικοί Ορίζοντες - Ανθή Παπαφιλίππου

Βασισμένο σε μια ιδέα της Αυγής Λίλλη και του Μάριου Ψαρά.

Μια παραγωγή της ομάδας corpoριάλιτι.

Υπόθεση έργου:

Ο Εταίρος βρίσκει τον Αχιλλέα διχασμένο ανάμεσα στο δράμα και τον ναρκισσισμό, το καθήκον και την ηδονή. Ο ηθοποιός-Αχιλλέας καταγράφεται και καταγράφει, τέμνοντας κάθετα τον χωροχρόνο -τη στιγμή της παράδοσης της περίφημης, όπως περιγράφεται στην Ιλιάδα, ασπίδας του Ηφαίστου- και αυτοτοποθετείται στην καρδιά της σύγχρονης οπτικής κουλτούρας. Το γυμνό σώμα του Πατρόκλου, έρμαιο των εντόμων, των ερπετών και των σκυλιών, προκαλεί και προσκαλεί τον Αχιλλέα, μέσα στη φρίκη του πολέμου και το τετελεσμένο του θανάτου, σε έναν αγώνα διεκδίκησης ενός φαινομενικά απλού, ωστόσο θεμελιώδους, δικαιώματος: να θρηνήσει τον αγαπημένο του σύντροφο, τον εταίρο του.

Χωρίς υπονοούμενα και περιστροφές, ο πρωτότυπος δραματικός μονόλογος πλέκει διαλογικές σχέσεις με την ελληνική ποίηση από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα, συνθέτοντας μια πολυεπίπεδη περφόρμανς, η οποία αποτελεί και ένα αυτοαναφορικό σχόλιο στις ίδιες τις παραστατικές τέχνες και βεβαίως στις σύγχρονες θεωρίες του φύλου.