Πρόκειται ως γνωστό για έναν θεσμό που τα τέσσερα τελευταία χρόνια έχει καθιερωθεί στο χώρο της οπτικής επικοινωνίας αλλά και στη συνείδηση των δημιουργικών επαγγελματιών και φοιτητών της Κύπρου και του εξωτερικού.

Λίγο πριν το τριήμερο της διοργάνωσής του, μεταξύ 9 και 11 Μαρτίου 2018, η CITY κάνει μια ενδιαφέρουσα κουβέντα με την Αγγελική Αθανασιάδη, η οποία διοργανώνει το 4^ο Συνέδριο Γραφιστικής και Οπτικής Επικοινωνίας Κύπρου.

Αρκετά συχνά ο γραφίστας συγχέεται με τον καλλιτέχνη, η αλήθεια όμως είναι αρκετά διαφορετική. Ο καλλιτέχνης δημιουργεί για να εμπνεύσει και να μοιραστεί κάτι που είναι αποκλειστικά δικό του, με το κοινό.

Σε ποιες πτυχές της καθημερινότητάς μας συναντάμε δείγματα της Εικαστικής Δημιουργίας και της Οπτικής Επικοινωνίας;

Αν θα θέλαμε να περιγράψουμε, με μια λέξη, τις πτυχές της καθημερινότητας στις οποίες συναντάμε δείγματα της Εικαστικής Δημιουργίας και της Οπτικής Επικοινωνίας, πολύ απλά θα λέγαμε, παντού. Η Οπτική Επικοινωνία περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα εφαρμογών, όπως είναι η δημιουργία εταιρικής ταυτότητας, λογοτύπων, έντυπων εκδόσεων, όπως περιοδικά, εφημερίδες, βιβλία, διαφημίσεις, αφίσες, συσκευασίες προϊόντων, σχεδιασμό ιστοσελίδων (web design), καθώς επίσης και εφαρμογών για έξυπνες ηλεκτρονικές συσκευές, το αντίστοιχο περιβάλλον χρήσης τους και πολλά άλλα. Η οπτική επικοινωνία είναι πίσω από κάθε οπτικό ερέθισμα που έχει σχεδιαστεί για να επιτελέσει έναν συγκεκριμένο σκοπό, και υπεύθυνος για αυτή είναι ένας γραφίστας, με την ευρεία έννοια του όρου.

Πόσο υψηλό είναι το επίπεδο στην Κύπρο σε ότι αφορά στους εν λόγω δημιουργικούς τομείς;

Η αλήθεια, τουλάχιστον σε σχέση με την Οπτική Επικοινωνία, είναι ότι δεν βρισκόμαστε στο επίπεδο που θα έπρεπε καθώς ο κλάδος στο σύνολό του αντιμετωπίζει αρκετά προβλήματα. Η καθημερινότητα ενός σχεδιαστή οπτικής επικοινωνίας τον βρίσκει μέσα από πλήθος δυσκολιών, να προσπαθεί να υπηρετήσει ένα επάγγελμα που δεν έχει καμία ουσιαστική νομική υπόσταση και κατοχύρωση και λίγο έως πολύ, είναι άγνωστο στο ευρύ κοινό. Από τη μία οι εν δυνάμει πελάτες δεν γνωρίζουν το αντικείμενο της δουλειάς ενός γραφίστα ενώ από την άλλη οι ίδιοι οι επαγγελματίες αδυνατούν να διεκδικήσουν, τα έτσι κι αλλιώς, μη κατοχυρωμένα δικαιώματα τους.

Ένα δεύτερο αλλά εξίσου σημαντικό πρόβλημα έχει να κάνει με τον επαγγελματικό προσανατολισμό και τη σύνδεση με την αγορά εργασίας. Στατιστικά το μεγαλύτερο ποσοστό των εν λόγω πτυχιούχων αδυνατούν να βρουν εργασία στον τομέα τους και είτε υποαπασχολούνται, είτε εγκαταλείπουν οριστικά την ιδέα να εργαστούν ως γραφίστες. Δεν είναι μικρό το ποσοστό εκείνων που ξεκινούν να σπουδάσουν γραφικές τέχνες χωρίς ουσιαστικά να έχουν επίγνωση των ειδικών απαιτήσεων και των δυσκολιών του εγχειρήματός τους.

Ίσως όμως το σημαντικότερο πρόβλημα για το οποίο είναι επιτακτική η εύρεση μιας αξιόπιστης λύσης, είναι αυτό της εσωστρέφειας. Αυτή δεν έχει να κάνει μόνο με τις συμπεριφορές μεμονωμένων ανθρώπων, αλλά με τον κλάδο ως σύνολο, από τις μεγάλες διαφημιστικές εταιρίες μέχρι τους μεμονωμένους freelancer. Σε μία τοπική αγορά εκ των πραγμάτων μικρή που έχει να αντιμετωπίσει και άλλα προβλήματα, όπως αυτά της ρευστότητας ή της φερεγγυότητας, η εσωστρέφεια οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στη συρρίκνωση. Με τα μέσα που παρέχει η σύγχρονη τεχνολογία, η παγκόσμια εμπορική σκακιέρα είναι πλέον προσβάσιμη από κάθε σημείο της Γης και από κάθε επαγγελματία. Η εξωστρέφεια είναι ο μόνος ενδεδειγμένος δρόμος που θα πρέπει να ακολουθηθεί για να μπορέσουμε κάποια στιγμή όχι απλώς να μιλάμε για την Άνοιξη του design στο νησί μας αλλά να τη ζούμε παράλληλα.

Η εξωστρέφεια είναι ο μόνος ενδεδειγμένος δρόμος που θα πρέπει να ακολουθηθεί για να μπορέσουμε κάποια στιγμή όχι απλώς να μιλάμε για την άνοιξη του design στο νησί μας αλλά να τη ζούμε παράλληλα.

Ένας γραφίστας είναι πρωτίστως καλλιτέχνης, πρέπει να είναι, ή όχι κατ’ ανάγκη;

Το graphic design είναι μία εφαρμοσμένη τέχνη που εξυπηρετεί έναν συγκεκριμένο σκοπό. Είναι μία δημιουργική διαδικασία που συνδυάζει όχι μόνο τις τέχνες και την τεχνολογία για να επικοινωνήσει ιδέες, αλλά και ένα μεγάλο πλήθος επιστημονικών πεδίων, όπως είναι η ψυχολογία, το marketing και η στατιστική. Ο γραφίστας χρησιμοποιεί πολλαπλά μέσα οπτικής επικοινωνίας, εικόνες, σύμβολα, λέξεις, τυπογραφία, χρώματα, σχήματα και υφές. Στόχος του είναι να μεταφέρει το μήνυμα ενός πελάτη σε ένα συγκεκριμένο κοινό. Αρκετά συχνά ο γραφίστας συγχέεται με τον καλλιτέχνη, η αλήθεια όμως είναι αρκετά διαφορετική. Ο καλλιτέχνης δημιουργεί για να εμπνεύσει και να μοιραστεί κάτι που είναι αποκλειστικά δικό του, με το κοινό. Στην καλύτερή της μορφή η τέχνη οδηγεί κάθε θεατή στη δική του ερμηνεία. Ο γραφίστας, από την άλλη πλευρά, δημιουργεί για να επικοινωνήσει, να επιλύσει μέσω της οπτικής επικοινωνίας ένα συγκεκριμένο πρόβλημα. Στην περίπτωση που ο κάθε θεατής δίνει τη δική του ερμηνεία σε αυτό που βλέπει τότε μάλλον ο γραφίστας δεν έχει πετύχει το στόχο του. Η επιτυχία του δεν καθορίζεται από το πόσο όμορφο ή χαριτωμένο είναι αυτό που δημιούργησε αλλά από το μετρήσιμο αποτέλεσμα της δουλειάς του που μπορεί να είναι οι πωλήσεις ενός προϊόντος ή το αντίκτυπο που έχει το μήνυμα που θέλει να περάσει στο κοινό. Ασφαλώς το αντικείμενο ενός γραφίστα δεν είναι μόνο ο επιχειρηματικός κόσμος, η διαφήμιση και οι πωλήσεις αλλά καλείται να περάσει και κοινωνικά μηνύματα σε ένα πολλές φορές ετερόκλητο κοινό.

Ποιες θα λέγατε πως είναι οι πιο σημαντικές διαλέξεις που θα παρουσιαστούν στο πλαίσιο του 4^ου Graphic Stories Cyprus;

Ένας από τους βασικότερους στόχους του Συνεδρίου αποτελεί η μετάδοση εξειδικευμένης γνώσης και εμπειρίας από τους ομιλητές προς το κοινό, αλλά και η αμφίδρομη αλληλεπίδραση με αυτό. Στο πλαίσιο αυτής της λογικής το 4ο Συνέδριο Γραφιστικής και Οπτικής Επικοινωνίας, Graphic Stories Cyprus, που πραγματοποιείται με τη συνεργασία της Τράπεζας Κύπρου, υποδέχεται ορισμένους από τους σημαντικότερους και πλέον αναγνωρισμένους επαγγελματίες του χώρου, τόσο από την Κύπρο, όσο και από το εξωτερικό. Μέσα από τις οκτώ συνολικά διαλέξεις του, καλύπτει ένα ευρύ φάσμα της Εικαστικής δημιουργίας, της Οπτικής Επικοινωνίας και του Design. Υπό το πρίσμα αυτό δεν θα μπορούσα να ξεχωρίσω κάποια από αυτές ως τη σημαντικότερη.

Η καθημερινότητα ενός σχεδιαστή οπτικής επικοινωνίας τον βρίσκει μέσα από πλήθος δυσκολιών, να προσπαθεί να υπηρετήσει ένα επάγγελμα που δεν έχει καμία ουσιαστική νομική υπόσταση και κατοχύρωση και λίγο έως πολύ, είναι άγνωστο στο ευρύ κοινό.

Το αντικείμενο ενός γραφίστα δεν είναι μόνο ο επιχειρηματικός κόσμος, η διαφήμιση και οι πωλήσεις, αλλά καλείται να περάσει και κοινωνικά μηνύματα σε ένα πολλές φορές ετερόκλητο κοινό.

Σε ποιους απευθύνεται το Συνέδριο; Τι άλλο θα περιλαμβάνει το πρόγραμμα του τριημέρου;

Το Συνέδριο απευθύνεται όχι μόνο σε σχεδιαστές και επαγγελματίες του κλάδου, αλλά και στους αντίστοιχους φοιτητές, καθώς και σε μαθητές. Γενικά, αφορά όλους εκείνους για τους οποίους είναι σημαντική η οπτική επικοινωνία και το design, είτε από την πλευρά του σχεδιαστή, είτε από την πλευρά του πελάτη.

Στην 4η διοργάνωση του Graphic Stories Cyprus θα φιλοξενηθούν τρία εξειδικευμένα εργαστήρια με σκοπό να προσφέρουν συσσωρευμένη και επαγγελματικού επιπέδου γνώση και εμπειρία σε σχέση με τις σύγχρονες πρακτικές του design και της οπτικής επικοινωνίας, καθώς επίσης και ένα παιδικό εργαστήρι.

Το πρόγραμμα επίσης περιλαμβάνει δυο εκθέσεις που αποσκοπούν στην ανάδειξη της σύγχρονης θεματολογίας που αφορά την Οπτική Επικοινωνία, τη δημιουργία κλίματος αναζήτησης και προβληματισμού. “Γραφή, το Έναυσμα του Πολιτισμού”, είναι ο τίτλος της πρώτης έκθεσης και θα περιλαμβάνει τα διακριθέντα έργα που προέκυψαν από τον 2ο Διεθνή Διαγωνισμό Αφίσας που διοργάνωσε το Graphic Stories Cyprus. Στον διαγωνισμό έλαβαν μέρος 700 δημιουργοί από 31 χώρες του κόσμου, μεταξύ των οποίων και Κύπριοι σχεδιαστές, φοιτητές των κλάδων της οπτικής επικοινωνίας καθώς και μαθητές. Η δεύτερη προγραμματισμένη έκθεση με τίτλο “Animal Behavior” αφορά έργα του γνωστού εικονογράφου Rob Snow, εμπνευσμένα από την αγάπη του για τη φύση.

Κάποιος που δεν έχει άμεση σχέση με τα πιο πάνω, ποια πτυχή του Συνεδρίου θα έβρισκε ενδεχομένως πιο ενδιαφέρουσα έτσι ώστε να πειστεί να κάνει τη βόλτα του;

Σίγουρα η έκθεση με τίτλο “Γραφή, το Έναυσμα του Πολιτισμού” μπορεί να αποτελέσει πόλο έλξης για κάποιον, ανεξάρτητα από τη σχέση του με τις σύγχρονες εικαστικές τέχνες. Η έκθεση παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον, καθώς έχει ως στόχο να αναδείξει και να προβάλει τη σημασία της γραφής σε σχέση με τον πολιτισμό, τα γράμματα και τις τέχνες, τόσο σε τοπικό, όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο, όπως επίσης και τη σπουδαιότητά της στη μέχρι τώρα εξέλιξη αλλά και μελλοντική πορεία της ανθρωπότητας. Μέσα από αυτή, οι συμμετέχοντες δημιουργοί οπτικοποίησαν τις σκέψεις και τις ιδέες τους σε σχέση με τη συμβολή της γραφής στη δημιουργία του εκάστοτε πολιτισμού αλλά και τον ρόλο που έχει διαδραματίσει στην εξέλιξή του.

Η διοργανώτρια του Graphic Stories Cyprus, Αγγελική Αθανασιάδη

Το 4^ο Συνέδριο Γραφιστικής και Οπτικής Επικοινωνίας Κύπρου, Graphic Stories Cyprus, θα πραγματοποιηθεί το τριήμερο 9-11 Μαρτίου.

Επίσημοι χορηγοί της διοργάνωσης είναι οι Πολιτιστικές Υπηρεσίες του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Τράπεζα Κύπρου και οι Parachute Typefoundry και Kemanes PrintShop.

Περισσότερες πληροφορίες και εγγραφές στο site της διοργάνωσης: www.graphicstoriescyprus.com