Φέτος το Πάσχα των Ισραηλινών συνέβη την 31η Μαρτίου, το Πάσχα των Καθολικών την 1η Απριλίου και οι Ορθόδοξοι θα γιορτάσουν την Ανάσταση την 8η Απριλίου 2018.
Ποιος ο λόγος όμως που το 2018, οι ημερομηνίες εορτασμού του Πάσχα και στις τρεις περιπτώσεις είναι τόσο κοντά;
Τα Φροντιστήρια Φάκας, μέσα από ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο – ανάλυση, εξηγούν επακριβώς τους λόγους που φέτος προέκυψε αυτή η συγκυρία.
Όπως αναφέρεται στο κείμενο, η εαρινή ισημερία σύμφωνα με το Almanac 2018 συνέβη στις 20 Μαρτίου και η εαρινή πανσέληνος την 31η Μαρτίου, συνεπώς οι Ισραηλίτες ορθά εόρτασαν το Πάσχα τους την 31η Μαρτίου.
Οι Καθολικοί εόρτασαν το Πάσχα τους την 1η Απριλίου που είναι η Κυριακή μετά το Πάσχα των Εβραίων, που είναι και πάλι η ορθή ημερομηνία από πλευράς αστρονομίας.
Επιπρόσθετα για τους Καθολικούς εξελίχθηκαν τα γεγονότα όπως έγιναν στην πραγματικότητα την εποχή της Σταύρωσης και της Ανάστασης του Κυρίου. Ήταν και τότε Σάββατο το Πάσχα των Εβραίων και η Ανάσταση έγινε την επομένη ημέρα Πρώτη της εβδομάδας, που έκτοτε μετονομάστηκε σε Κυριακή, δηλαδή ημέρα Κυρίου.
Το Πάσχα των Ορθοδόξων φέτος
Οι Ορθόδοξοι εορτάζουν το Πάσχα σύμφωνα με το Ιουλιανό Ημερολόγιο οι υπολογισμοί είναι οι εξής:
Η πανσέληνος συνέβη την 31η Μαρτίου 2018. Αν αφαιρέσουμε τις 13 μέρες της υπεροχής των δύο ημερολογίων, η πανσέληνος έπρεπε να ήταν στις 18 Μαρτίου, σύμφωνα με το Ιουλιανό Ημερολόγιο, που οπωσδήποτε δεν θεωρείται εαρινή πανσέληνος, διότι προηγείται της 21ης Μαρτίου.
Επειδή όμως οι Ορθόδοξοι κατά λανθασμένο τρόπο μετρούν τις φάσεις σύμφωνα με τον αστρονόμο Μέτωνα ή μετώνιος «πανσέληνος» θα συμβεί 4 ημέρες αργότερα λόγω της πρόπτωσης και έτσι θεωρείται ότι έχουμε πανσέληνο την 22α Μαρτίου με το Ιουλιανό Ημερολόγιο που είναι μετά την 21η Μαρτίου.
Η 22α Μαρτίου του Ιουλιανού Ημερολογίου συμπίπτει με τις 4 Απριλίου του Γρηγοριανού Ημερολογίου που είναι ημέρα Τετάρτη και το Πάσχα μας θα το εορτάσουμε την Κυριακή που ακολουθεί δηλαδή την 8η Απριλίου 2018.
Η πρόπτωση
Οι φάσεις της Σελήνης ακολουθούν τον 19ετή Κύκλο του Μέτωνα μόνο ως προς την ημέρα. Υπάρχει μία διαφορά 2ω και 05λ κάθε 19 χρόνια, που στις μέρες μας έχει συσσωρευτεί σε 6 ημέρες από το 44π.Χ. που τέθηκε σε εφαρμογή το Ιουλιανό Ημερολόγιο. Επειδή όμως οι αστρονόμοι της Αλεξάνδρειας που τακτοποίησαν το Πάσχα το 325μ.Χ. κατόπιν διαταγής του Πατριάρχη Αλεξανδρείας που εξουσιοδοτήθηκε από την Α΄ Οικουμενική Σύνοδο να διευθετεί κατ’ έτος το Πάσχα, είχαν λάβει υπόψη τους την πρόπτωση που συσσωρεύτηκε μέχρι τότε και ήταν 2 ημέρες, έτσι τώρα τον αιώνα που διανύουμε η πρόπτωση ανέρχεται σε 4 ημέρες μόνο. Δηλαδή οι φάσεις οι μετώνιες καθυστερούν κατά 4 ημέρες των πραγματικών. Έτσι ενώ η πανσέληνος φέτος συμβαίνει στις 31 Μαρτίου κατά το Γρηγοριανό Ημερολόγιο και 18 Μαρτίου με το Ιουλιανό, εντούτοις θεωρείται και από εμάς του Ορθόδοξους εαρινή πανσέληνος.
Η Εαρινή Ισημερία φέτος
Στην πραγματικότητα φέτος η Εαρινή Ισημερία συνέβηκε την 20η Μαρτίου και ώρα 18:00 σύμφωνα με το Almanac 2018. Παρόλο τούτο οι καθολικοί λένε ότι η εαρινή ισημερία είναι η 21η Μάρτη μόνιμα και σταθερά για κάθε χρόνο και οι Ορθόδοξοι ακόμη πιο λανθασμένα αστρονομικά ισχυριζόμαστε ότι η Ισημερία θα συμβεί στις 21 Μαρτίου 2018 με το Ιουλιανό Ημερολόγιο, δηλαδή θα συμβεί στις 3 Απριλίου 2018 με το Γρηγοριανό Ημερολόγιο.
Το Άγιο Φως
Παρόλο οι Ορθόδοξοι βγάζουν την ημερομηνία του Πάσχα κατά λανθασμένο αστρονομικό τρόπο, εν τούτοις το Άγιο Φως ακολουθεί πάντοτε το Πάσχα των Ορθοδόξων και συγκεκριμένα παρουσιάζεται πάντοτε το Μεγάλο Σάββατο το μεσημέρι στον Ναό της Αναστάσεως στα Ιεροσόλυμα.
Οι Παλαιοημερολογίτες
Εκείνοι που ακολουθούν το Παλαιό Ημερολόγιο καυχώνται λανθασμένα ότι: ορίστε το Άγιο Φως βγαίνει σύμφωνα με το Πάσχα των Ορθοδόξων που υπολογίζεται με το Παλαιό Ημερολόγιο. Αυτό είναι λανθασμένη προσέγγιση, διότι υπάρχει ιεροτελεστία η λεγόμενη τελετή του Αγίου Φωτός. Όπως κάθε φορά που τελείται η Θεία Λειτουργία και έχουμε την μετατροπή του άρτου και του οίνου σε Σώμα και Αίμα Κυρίου, έτσι και το Άγιο Φως όταν και αν διορθωθούν οι κανονισμοί Υπολογισμού του Πάσχα και επανέλθουν οι όροι της Α΄ Οικουμενικής Συνόδου, τότε το Μεγάλο Σάββατο του Ορθόδοξου Πάσχα θα τελεστεί στις 12 το μεσημέρι, η τελετή του Αγίου Φωτός και θα έχουμε και πάλι το Άγιο Φως.
Το Μεγάλο Σάββατο των Ορθοδόξων δεν είναι ξεκάρφωτο αλλά είναι απαύγασμα ολόκληρης της περιόδου που ξεκινά από το Τριώδιο διανύοντας ολόκληρη τη Μεγάλη Σαρακοστή, διανύουμε όλη τη Μεγάλη Εβδομάδα και με κατάλληλες νηστείες και καταλύσεις και προπαντός με τις κατάλληλες ακολουθίες όλων των προηγουμένων μηνών, εβδομάδων και ημερών. Και έτσι στις 12 το μεσημέρι του Μεγάλου Σαββάτου στο τέλος όλων αυτών των διαδικασιών, έρχεται το Άγιο Φως ως το τελευταίο δώρο Θεού για να δεχθούμε την μεγάλη Εορτή του Πάσχα.