Από τη Μαρία Ονουφρίου

 

Ο φόβος που νιώθει η μητέρα για το άγνωστο, σε συνδυασμό με την ανεπαρκή ενημέρωση για τον τοκετό, οδηγεί στις καισαρικές

Μια θλιβερή πρωτιά κατέχει η Κύπρος στις καισαρικές τομές. Αν και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εξακολουθεί να τονίζει την αναγκαιότητα της καισαρικής τομής μόνον όταν κρίνεται απαραίτητη για την υγεία και την ασφάλεια του παιδιού και της μητέρας και ότι θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στο 15%, εντούτοις στην Κύπρο τα ποσοστά ξεπερνούν το 50%.

Για τους απαρχαιωμένους μύθους που εξακολουθούν να αναπαράγονται στην Κύπρο σχετικά με τη φυσιολογική γέννα και την επιλογή της καισαρικής τομής, μίλησε στη «Σημερινή» της Κυριακής ο γυναικολόγος μαιευτήρας Δρ Σόλων Ριρής, τονίζοντας ότι οι γυναίκες πρέπει να ενημερώνονται σωστά για όλες τις επιλογές τους προτού αποφασίσουν ποια μέθοδο θα ακολουθήσουν για να φέρουν στον κόσμο το παιδί τους.

Πολύ συχνά ακούγεται ότι έχει τυλιχθεί γύρω από τον λαιμό ο ομφάλιος λώρος, γι’ αυτό και προχώρησαν σε καισαρική τομή. Ο ομφάλιος λώρος δεν αποτελεί πρόβλημα για το βρέφος.

Άγνοια λόγω ανεπαρκούς ενημέρωσης

Η επιλογή της μεθόδου της γέννας επαφίεται στη μητέρα, η οποία είναι καθ’ όλα σεβαστή. Ωστόσο, το τεράστιο ποσοστό των καισαρικών τομών που διενεργούνται στην Κύπρο δείχνει ότι η Κύπρια γυναίκα επιλέγει μια μέθοδο που, όπως λένε οι ειδικοί, εμπεριέχει περισσότερους κινδύνους από τη φυσιολογική γέννα. Αυτό δείχνει άγνοια, όπως δήλωσε ο Δρ Ριρής.

«Οι γυναικολόγοι μαιευτήρες οφείλουν να δίνουν όλη την υποστήριξη στην έγκυο γυναίκα εφόσον οι προϋποθέσεις να γεννήσει φυσιολογικά είναι πολύ περισσότερες. Το μόνο που χρειάζεται είναι πλήρη ενημέρωση για όλες τις επιλογές, για όλα τα ρίσκα που υπάρχουν και τότε θα μπορεί αυτή και ο πατέρας να επιλέξουν την ασφαλέστερη μέθοδο για τη μητέρα αλλά και για το παιδί», πρόσθεσε, σημειώνοντας πως ένας από τους λόγους που πολλές μητέρες επιλέγουν την καισαρική τομή ειδικά μετά από μια γέννα που προηγήθηκε με καισαρική τομή, είναι το ρίσκο για ρήξη της μήτρας.

 

Οι επείγουσες καισαρικές τομές στην Κύπρο, δηλαδή οι επιβεβλημένες λόγω διαφόρων επιπλοκών και κινδύνων για τη μητέρα ή το βρέφος, είναι γύρω στο 15%, όπως και στο εξωτερικό. Το πρόβλημα που μας ανησυχεί και μας απασχολεί είναι οι προγραμματισμένες καισαρικές τομές, που ξεπερνούν το 56%.

«Αυτό το ρίσκο, όμως, είναι μόλις ένα στα διακόσια. Οι κίνδυνοι από την ίδια την καισαρική δεν αναφέρονται τόσο συχνά όσο θα έπρεπε. Όπως για παράδειγμα η αιμορραγία μετά από μια καισαρική. Η γυναίκα θα χάσει πολύ περισσότερο αίμα απ’ όσο στη φυσική γέννα. Επίσης, μετά από μια γέννα η γυναίκα θέλει να είναι με το μωρό της, όμως με την καισαρική τομή αυτό μπορεί να καταστεί δύσκολο.

Μπορεί να αναπτυχθούν κάποιες επιπλοκές, μολύνσεις, μπορεί να υπάρχει δυσκολία στον χειρισμό του βρέφους, όπως στην αλλαγή πάνας, στο θηλασμό κ.λπ. Ας μην ξεχνάμε ότι μιλούμε για μια επέμβαση στο σώμα με τομή», υπογράμμισε.

Από την άλλη πλευρά ο φυσιολογικός τοκετός έχει πλεονεκτήματα έναντι των τοκετών με καισαρική τομή, για την ίδια τη μητέρα και ιδιαίτερα για το νεογνό, αφού συμβάλλει πολύ θετικά στην προσαρμογή του νεογνού αμέσως μετά τη γέννησή του, στο καινούριο περιβάλλον αλλά και στην περαιτέρω ανάπτυξή του.

«Ο φόβος που νιώθει η μητέρα για το άγνωστο, σε συνδυασμό με την ανεπαρκή ενημέρωση γύρω από τη διαδικασία του τοκετού, τι να αναμένει, είναι αυτό που την ωθεί στο να επιλέξει το καθορισμένο ραντεβού της καισαρικής», εξήγησε.

Φαίνεται πως επικρατεί η άποψη πως όταν μια γυναίκα γεννήσει το πρώτο της παιδί με καισαρική τομή, τότε θα πρέπει να γεννήσει και τα υπόλοιπά της παιδιά με καισαρική τομή. Αυτόν τον μύθο, όπως και άλλους καταρρίπτει ο Δρ Ριρής,

Μήνας ευαισθητοποίησης ο Απρίλιος

Ο μήνας Απρίλιος είναι ο μήνας ευαισθητοποίησης και ενημέρωσης σχετικά με την καισαρική τομή. Ο οργανισμός «Birth Forward» διοργανώνει ξανά την Εκστρατεία Ευαισθητοποίησης για την καισαρική τομή. Μια εκστρατεία που τελεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Υγείας, ενώ τυγχάνει της στήριξης της Γυναικολογικής και Μαιευτικής Εταιρείας Κύπρου, της Επιτροπής Μαιών και Μαιευτών Κύπρου και του Συνδέσμου Χειροπρακτών Κύπρου.

 

Η καισαρική τομή είναι μια σωτήρια επέμβαση και κάθε γυναίκα θα έπρεπε να έχει πρόσβαση σε αυτήν εφόσον την χρειάζεται, αλλά όπως κάθε εγχείρηση, η καισαρική έχει συνέπειες για την ίδια τη μητέρα και για το παιδί.

Όπως αναφέρει ο γυναικολόγος, «η καισαρική τομή είναι μια σωτήρια επέμβαση και κάθε γυναίκα θα έπρεπε να έχει πρόσβαση σε αυτήν εφόσον την χρειάζεται, αλλά όπως κάθε εγχείρηση, η καισαρική έχει συνέπειες για την ίδια τη μητέρα και για το παιδί. Η γυναίκα έχει πλέον επιλογές και ο στόχος είναι να τις γνωρίσει και να τις διεκδικήσει, ώστε να νιώθει ενδυναμωμένη σε κάθε της απόφαση».

Ένα άλλο ζήτημα που εγείρεται είναι η καισαρική τομή μετά από μια πρώτη γέννα με καισαρική τομή. Φαίνεται πως επικρατεί η άποψη πως όταν μια γυναίκα γεννήσει το πρώτο της παιδί με καισαρική τομή, τότε θα πρέπει να γεννήσει και τα υπόλοιπά της παιδιά με καισαρική τομή. Αυτόν τον μύθο, όπως και άλλους καταρρίπτει ο Δρ Ριρής, ξεκαθαρίζοντας πως η φυσιολογική γέννα μετά από καισαρική τομή είναι καθ’ όλα επιτρεπτή.

«Έχει γιατρούς που από το 1980 προσφέρουν αυτό που λέμε VBac, δηλαδή φυσιολογικό τοκετό μετά από καισαρική τομή. Αυτό εξαρτάται από το πού κάνει ο ειδικός την εξέτασή του. Σίγουρα δεν είναι κάτι καινούριο, αλλά στην Κύπρο δεν είναι τόσο διαδεδομένο ακόμη. Όμως θα πρέπει να γνωρίζουν όλοι ότι το 75% των γυναικών που θα επιχειρήσουν να γεννήσουν φυσιολογικά μετά από καισαρική θα τα καταφέρουν».

Οι μύθοι που εξακολουθούν να αναπαράγονται

Η επιλογή, όποια και να είναι, θα πρέπει να είναι συνειδητή μετά τη σωστή ενημέρωση, υποστήριξη και ενδυνάμωση και των δύο γονέων. «Οι επείγουσες καισαρικές τομές στην Κύπρο, δηλαδή οι επιβεβλημένες λόγω διαφόρων επιπλοκών και κινδύνων για τη μητέρα ή το βρέφος, είναι γύρω στο 15%, όπως και στο εξωτερικό. Το πρόβλημα που μας ανησυχεί και μας απασχολεί είναι οι προγραμματισμένες καισαρικές τομές, που ξεπερνούν το 56%.

Η ελλιπής ενημέρωση εξακολουθεί ακόμη και σήμερα να παρασέρνει πολλούς στις λάθος επιλογές που θεωρούν ότι είναι οι πιο εύκολες. Μετά λύπης μου εν έτει 2018 έχω ακούσει πολλούς μύθους να αναπαράγονται. Όπως, για παράδειγμα, πολύ συχνά ακούγεται ότι έχει τυλιχθεί γύρω από τον λαιμό ο ομφάλιος λώρος, γι’ αυτό και προχώρησαν σε καισαρική τομή. Ο ομφάλιος λώρος δεν αποτελεί πρόβλημα για το βρέφος.

Το τεράστιο ποσοστό των καισαρικών τομών που διενεργούνται στην Κύπρο δείχνει ότι η Κύπρια γυναίκα επιλέγει μια μέθοδο που, όπως λένε οι ειδικοί, εμπεριέχει περισσότερους κινδύνους από τη φυσιολογική γέννα.

Το μέγεθος του μωρού, επίσης, προκαλεί πρόβλημα. Ακούγεται ο μύθος ότι το μωρό είναι μεγάλο, ενώ η λεκάνη μικρή. Για να είμαι ειλικρινής, δεν ξέρω καν τι σημαίνει αυτό. Ένας άλλος μύθος, που πιστεύεται όμως, είναι η μυωπία μιας γυναίκας. Λέγεται ότι το πρόβλημα της μυωπίας είναι αντένδειξη στο σπρώξιμο που πρέπει να ακολουθήσει μια γυναίκα κατά τη διάρκεια του τοκετού.

Γενικά όμως επιλέγουν αυτό που είναι προγραμματισμένο, πιο σύντομο και θεωρητικά πιο ‘εύκολο’. Ας αφήσουμε όμως τους μύθους στην άκρη και ας εστιάσουμε στη λογική, στη σωστή ενημέρωση και ας έχουμε λίγη περισσότερη εμπιστοσύνη στη φύση, ώστε χωρίς φόβο όλες οι γυναίκες να απολαμβάνουν το θαύμα της γέννας», κατέληξε.