Μίλα μου
«Όλοι ξέρουν τους Pink Floyd αλλά κανείς δεν τους ξέρει»
Σε μια συναυλία 43 μόλις λεπτών μπορείς να ακούσεις πράγματα που ίσως σε καθορίσουν για το υπόλοιπο της ζωής σου…
Αν δεν έχεις πάει στην πρώτη παρουσίαση του «The Dark Side of the Moon Project», στη Λευκωσία, ήρθε η ώρα να το κάνεις τώρα, αφού το εμβληματικό αυτό έργο των Pink Floyd παρουσιάζεται ξανά live, αυτή τη φορά στη Λεμεσό.
«Όλοι ξέρουν τους Pink Floyd αλλά κανείς δεν τους ξέρει», μου λέει ο Γιώργος Σκαρπάρης, σε μια κουβέντα που κάναμε τις μέρες που ακολούθησαν την άκρως επιτυχημένη παρουσίαση του πρότζεκτ στη New Division. Έχοντας εικόνα του τι έγινε στις 23 Νοεμβρίου στο live, ξέροντας τι προηγήθηκε έτσι ώστε να βγει αυτό το σπουδαίο αποτέλεσμα, αλλά κυρίως συνειδητοποιώντας πλέον (μέσω αυτής της διαδικασίας) πόσο σπουδαίος δίσκος είναι το «The Dark Side of the Moon» σε επίπεδο στίχων, μουσικής, παραγωγής και φιλοσοφίας γενικότερα, δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο με τον Γιώργο, art director, τραγουδιστή και έναν εκ των κιθαριστών του project. Όντως, αν και διάσημο για κάποια από τα τραγούδια του, το έργο αυτό παραμένει άγνωστο στην ολότητα του από το κοινό.
Και δεν θα μπορούσα να μην του ζητήσω να κάνουμε μια συνέντευξη για να μιλήσουμε γι’ αυτό το τόσο σημαντικό μουσικό πρότζεκτ που άρχισε τώρα να ταξιδεύει στο νησί (προς το παρόν).
Εκτός από τον Γιώργο, επιπλέον μιλήσαμε και με 4 από τους πιτσιρικάδες μουσικούς που απαρτίζουν τη 12μελή μπάντα. Μια μπάντα η οποία ηλικιακά εκτείνεται μεταξύ 16-65 χρονών!
Γιώργο, δεν είναι λίγο υπερβολή να κάνεις ένα χρόνο πρόβες για μια και μόνο παράσταση 43 λεπτών;
Όταν το συγκεκριμένο έργο έχει τόσες πολλές λεπτομέρειες μέσα, αν πραγματικά θέλεις να το παρουσιάσεις με τον τρόπο που ηχογραφήθηκε, ενώ παράλληλα έχεις να δουλέψεις και με παιδιά, γιατί παίζει ρόλο αυτό, τότε ναι, χρειάζεται ο χρόνος. Το πλάνο μου, όταν ξεκινήσαμε πέρσι τον Σεπτέμβριο τις πρόβες, ήταν να γίνει μέσα στον Μάρτιο η παρουσίαση. Ως τον Γενάρη προσπαθούσα ακόμα να τους μεταφέρω τη νοοτροπία ότι πρέπει να γίνει δεύτερη φύση αυτό το πράγμα που παίζουν. Δεν το παίζεις απλώς, πρέπει να μην το σκέφτεσαι καθόλου έτσι ώστε να μπορείς να βάλεις μόνο συναίσθημα μέσα. Όταν είσαι μικρός, είναι πιο δύσκολο να το κάνεις αυτό. Επίσης, το έργο αυτό, επειδή δεν είναι 9 τραγούδια, αλλά 9 συνθέσεις οι οποίες μπαίνει η μια μέσα στην άλλη, αυτά τα transitions (μεταβάσεις) ήθελαν από μόνα τους δουλειά. Και επειδή μόνο δυο ώρες τη βδομάδα κάναμε πρόβα, χρειάστηκε να κάνουμε συνολικά 45 πρόβες.
Υπήρχε και η σκέψη για το The Wall, αλλά αντιλαμβάνεσαι ότι θα ήθελα τρία χρόνια να το κάνω, αφού έχει διάρκεια 2,5 ώρες.
Πώς βάζεις κάποιος συναίσθημα στο παίξιμό του;
Όταν δεν σκέφτεσαι την τεχνική, όταν αυτό που πρέπει να παίξεις γίνεται μόνο του, όταν έχεις λύσει τα τεχνικά προβλήματα, πλέον βάζεις τον εαυτό σου μέσα. Είναι κάτι που δεν μπορεί να ειπωθεί με λέξεις. Την ώρα που ξεπερνάς το τεχνικό κομμάτι, αυτόματα ξεκινά η ελεύθερη έκφραση, που σημαίνει ότι βάζεις το συναίσθημα που νοιώθεις. Αν παίζεις, για παράδειγμα, ένα κομμάτι και είσαι θυμωμένος, θα ακούγεται θυμωμένο. Το performance είναι κάτι που ακούγεται.
Ποιες είναι οι ηλικίες των παιδιών που είναι στο πρότζεκτ;
Είχαμε ξεκινήσει και τα παιδιά ήταν 15-17. Οπότε τώρα, έναν χρόνο μετά, είναι 16-18. Για την ηλικία τους και το τι άλλο κυκλοφορεί, τουλάχιστον στην Κύπρο εννοώ, αφού στο εξωτερικό βλέπεις θαύματα από το Youtube, τόσο ο ήχος όσο και το παίξιμό τους στην παράσταση ήταν πολύ καλό. Εξάλλου, είναι διαλεχτοί όλοι, δεν είναι από τύχη στην ομάδα. Οι τρεις κιθαρίστες είναι μαθητές μου, άρα τους είχα εμπιστοσύνη, ενώ τους άλλους δύο τους βρήκα μέσω scouting.
Ένα από τα εξαιρετικά σχόλια που γράφτηκαν για το project μετά το πρώτο live στη New Division
Γιατί επιλέξατε τον συγκεκριμένο δίσκο (των Pink Floyd); Γιατί θεωρείς πως ο δίσκος αυτός αποτέλεσε κομβικό σημείο για τη δισκογραφία και την πορεία τους γενικότερα;
Οι κριτικοί σίγουρα το θεωρούν ως το πιο σημαντικό άλμπουμ των Pink Floyd. Από τη δική μου πλευρά, θα σου πω ότι, εκτός της μουσικής, λαμβάνω πολύ υπόψη τους στίχους σε αυτά που ακούω και θαυμάζω και στο συγκεκριμένο άλμπουμ η δουλειά είναι ολοκληρωμένη. Και στα υπόλοιπα των Pink Floyd είναι έτσι οι δουλειές τους, απλώς το συγκεκριμένο άλμπουμ καταπιάνεται με ένα πολύ συγκεκριμένο θέμα, το οποίο βασικά είναι η παράνοια που έχουν οι άνθρωποι λόγω του τρόπου που δουλεύει η κοινωνία σήμερα και τότε και θα δουλεύει για πολύ καιρό ακόμα απ’ ότι φαίνεται. Αυτός ήταν ένας πολύ βασικός λόγος που επέλεξα το άλμπουμ αφού είναι πολύ επίκαιρο και θα συνεχίσει να είναι ως τη μέρα που θα έρθουν όλα ανάποδα.
Επιπλέον, είναι και το θέμα των transitions. Αν και ορισμένα άλλα άλμπουμ τους έχουν κάποια transitions μέσα, αυτό πραγματικά ξεκινά και τελειώνει ως ένα πράγμα. Υπήρχε και η σκέψη για το The Wall, αλλά αντιλαμβάνεσαι ότι θα ήθελα τρία χρόνια να το κάνω, αφού έχει διάρκεια 2,5 ώρες.
Τεχνικά, τι έχει ο δίσκος αυτός που τον καθιστά τόσο ιδιαίτερο;
Έχει τραγούδια που είναι πολύ αργά και σπάνια βρίσκεις τέτοιο tempo σε μουσική. Όσο και αν ακούγεται περίεργο, είναι πιο δύσκολο να παίξεις αργά παρά σε μια κανονική προς μέτρια ταχύτητα. Επιπλέον, στο ίδιο τραγούδι αλλάζουν τα tempo. Ξεκινά, για παράδειγμα, το «Time» και έχει ένα Χ tempo στο verse και μετά που μπαίνει το refrain, τα backing vocals, είναι άλλο tempo και μετά μπαίνει το solo και είναι άλλο tempo. Και τα κάνουμε όλα! Αλλάζουμε κι εμείς τα tempo. Αντιθέτως, σε ένα κανονικό τραγούδι, commercial, είναι ένα tempo σε όλη τη διάρκεια και εκεί είναι πολύ πιο εύκολο να το κάνεις. Άρα, εκτός των transitions είναι και οι εναλλαγές των tempo.
Δεύτερο, είναι το ηχόχρωμα, το ambience δηλαδή που δημιούργησαν οι Pink Floyd. Εκεί έπρεπε να έχουμε τον σωστό εξοπλισμό, εξ ου και χρειάστηκε να αγοράσουμε κάποια έξτρα πράγματα που δεν είχαμε για να μπορέσουμε να το δημιουργήσουμε. Άμα είναι αργό το κομμάτι, κάποιος θα σκεφτεί ότι ακούγοντάς το θα βαρεθεί. Βάζοντας όμως όλα αυτά τα στοιχεία, τα εφφέ, δεν το βαριέσαι.
Μετά ήταν και τα transitions. Σε κομμάτια, όπως τελειώνουν έρχεται και μπαίνει αμέσως το επόμενο. Για παράδειγμα, τελειώνοντας το «Money» στο άλμπουμ, γίνεται fade out και μπαίνει το επόμενο κομμάτι. Εμείς έπρεπε να κάνουμε το fade out μόνοι μας. Κάτι που δεν γίνεται κανονικά σε ένα live. Ήταν ένα θέμα αυτό, μέχρι δηλαδή να το καταφέρουμε να το κάνουμε να ακούγεται decent.
Σε σχέση με την ενορχήστρωση, να πω πως η ενορχήστρωση του 1970 προχώρησε πάρα πολύ σε σχέση με σήμερα. Για αυτό που ήταν όμως, 4 άτομα μαζί με τον παραγωγό τους, σίγουρα είναι θαύμα αυτό που έκαναν. Απίστευτο! Και όχι μόνο η ενορχήστρωση, αλλά γενικά η παραγωγή. Τα εφφέ που έβαλαν, οι ηχογραφήσεις των νομισμάτων κλπ, και δη σε μια εποχή που πρέπει να σκεφτούμε ότι δούλευαν με tape reels και τα έκοβαν ένα-ένα για να τα ενώσουν…
Στο «Money», στη φάση που μπαίνει το σόλο της κιθάρας, ο Gilmore παίζει δύο φορές το σόλο έτσι ώστε να ακούγεται και αριστερά και δεξιά στο stereo. Μια κανονική μπάντα που παίζει το «Money», έχει έναν κιθαρίστα και το παίζει. Εμείς είχαμε 4 κιθαρίστες, και έγινε όπως ακριβώς είναι μέσα στο άλμπουμ. Αυτός είναι και ένας από τους λόγους που ήμασταν 12 άτομα, αφού ήθελα να το αποδώσουμε ακριβώς.
Σε κάποια φάση της ζωής μου, μέχρι πριν από 4-5 χρόνια, έπαιζα συνεχώς live. Κουράστηκα να το κάνω. Δεν είμαι juke box, θα παίξω αυτό που γουστάρω εγώ και ας έρθουν 3 άτομα.
Με ποιο κριτήριο έγινε η επιλογή των 12 ατόμων που έπαιξαν στην παράσταση; Γιατί επέλεξες άτομα από τόσο μεγάλο εύρος ηλικιών;
Σε κάποια φάση της ζωής μου, μέχρι πριν από 4-5 χρόνια, έπαιζα συνεχώς live. Κουράστηκα να το κάνω. Δεν είμαι juke box, θα παίξω αυτό που γουστάρω εγώ και ας έρθουν 3 άτομα. Σταματώντας να το κάνω έδωσα περισσότερη έμφαση στους μαθητές μου ούτως ώστε να μπορέσω να φτάσω σε ένα σημείο που να μπορώ να παίζω αυτά που θέλω και γουστάρω, χωρίς να έχω ανάγκη το χρήμα.
Το βρίσκω πολύ ενδιαφέρον να δουλεύω με «μητσιούς» διότι δεν έχει σκοπιμότητες η φάση, παρά μόνο αγάπη. Και επειδή μόνο αυτό νοιώθω κι εγώ για τη μουσική, ταυτίζομαι μαζί τους. Οι ‘μητσιοί’ παίζουν διότι το νοιώθουν μέσα στη ψυχή τους. Είναι πολύ δύσκολο να βρεις άτομο άνω των 30 ο οποίος να μην σκέφτεται πόσα θα βγάλει από αυτό το πράγμα, ειδικά αν κάνει πρόβες για ένα χρόνο ή αν θέλεις, να κάνει πρόβες μέχρι να είναι έτοιμο, για να πάμε τελικά να κάνουμε 4 συναυλίες για τις οποίες δεν θα πληρωθούμε. Η αγάπη τους για τη μουσική ήταν βασικό για να αποφασίσω να κάνω μαζί τους το εν λόγω project, αλλά και το γεγονός ότι ήταν διαθέσιμοι και μπορούσαν να το υποστηρίξουν.
Σε σχέση με την τραγουδίστρια για εκείνο το πολυσυζητημένο σόλο στο «The Great Gig In The Sky», σκεφτόμουν ότι έπρεπε να ανακατέψω πολύ για να βρω. Με μια-δυο κοπέλες που μίλησα, υπήρχε λίγο ο φόβος ότι επειδή ακριβώς είναι πολύ δύσκολο μπορεί να εκτίθεντο. Μια μέρα, ένας πρώην μαθητής μου μου είπε ότι συνεργάζεται με την Αναστασία. Αμέσως του είπα ότι θέλω να τη γνωρίσω. Κανονίσαμε συνάντηση, η ίδια δεν είχε ιδέα για ποιο πράγμα την ήθελα, της είπα για το project και της έβαλα το κομμάτι να το ακούσει ζητώντας ακολούθως να μου πει την άποψή της. «Δεν υπάρχει τίποτα που δεν βγαίνει» μου είπε. Της ζήτησα να έρθει ξανά σε δυο βδομάδες για να κάνουμε πρόβα τα 50 πρώτα δευτερόλεπτα του σόλο. Όταν ήρθε ξανά μετά από δύο βδομάδες και κάθισα στο πιάνο, με το που ξεκίνησε να τραγουδά δεν μπορούσα να σταματήσω να χαμογελώ! Και ξεκινήσαμε να δουλεύουμε, για μήνες. Οι πρόβες γίνονταν τμηματικά. Στην αρχή έκανα πρόβες με τη μπάντα, πρόβες με την Αναστασία, πρόβες με τα backing vocals και πρόβες με το σαξόφωνο. Από κάποια φάση και μετά ενώθηκαν όλα μαζί. Τον σαξοφωνίστα, επίσης τον βρήκα μέσω ενός μαθητή μου, η κοπέλα που κάνει τα φωνητικά είναι φίλη της Αναστασίας, ενώ οι Άγγλοι που κάνουν την απαγγελία στο project είναι γείτονες του ντράμερ και του κιθαρίστα στο χωριό και όλως τυχαίως υπεραγαπούν τους Pink Floyd. Έδεσε μόνο του το πράγμα!
Από ποια ανάγκη δική σου ξεκίνησε το πρότζεκτ;
Ο δίσκος αυτός με άλλαξε ως άνθρωπο. Ακούγοντας τους Pink Floyd την πρώτη φορά, καταλαβαίνεις ένα πράγμα. Μετά περνούν τα χρόνια, μπαίνεις μέσα στη ζωή και ξαφνικά, η ίδια μουσική και οι ίδιοι στίχοι είναι άλλο πράγμα. Και πλέον, ανυπομονώ να δω τι θα καταλαβαίνω σε 10 χρόνια από σήμερα. Τούτο το άλμπουμ με βοήθησε να αναπτυχθώ ως άνθρωπος. Είμαι σίγουρος ότι και τα παιδιά που είναι στο project, όταν γίνουν 25, θα ακούν εντελώς διαφορετικά κάποια πράγματα που σήμερα για αυτούς είναι απλώς ένα τραγούδι και ένας στίχος. Αυτός είναι ο λόγος που το κάνω. Όλοι ξέρουν τους Pink Floyd αλλά κανείς δεν τους ξέρει. Αυτό ίσχυε και για μένα. Και επειδή μου τους έδωσαν κάποτε και τους έμαθα, για τον ίδιο λόγο θέλω κι εγώ να τους δώσω παρακάτω. Για να το πετύχω αυτό, πρέπει πρώτα να δώσω την εμπειρία στον εαυτό μου, παίζοντάς το στην πληρότητά του. Και κάπως έτσι θα το δώσω και στους υπόλοιπους.
Δεν μου είπες, όμως… Πότε και πώς ήρθε σε επαφή με τη μουσική των Pink Floyd;
Όταν πήγα να σπουδάσω μουσική στην Πράγα, άκουα μουσική αλλά άκουγα πιο commercial πράγματα, έστω κι αν είχα ένα πιο κλασσικό background. Ήμουν 23 περίπου τότε και γνώρισα τον Γιώργο, έναν αρχιτέκτονα (όλως τυχαίως και οι Pink Floyd είναι αρχιτέκτονες, οι 3 από τους 4). Αρχίσαμε και κάναμε παρέα, γράφαμε μαζί μουσική και μου είχε πει ότι πρέπει να δώσω σημασία σε τούτη τη μπάντα (σ.σ. Pink Floyd). Λόγω του ότι ο Γιώργος ήταν και 4-5 χρόνια πιο μεγάλος μου τον άκουγα με προσοχή, αφού ήταν σαν μέντοράς μου και σε άλλα πράγματα. Ακούγοντάς τους, αντιλήφθηκα ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι απλώς μουσικοί, είναι σε άλλο επίπεδο, είναι φιλόσοφοι. Εκτός από τον εξαιρετικό στίχο τους είναι και η μουσική τους που δεν ακολουθεί τη δομή που ακολουθούν άλλοι, με μια βασική φόρμα…
Αυτός είναι ο λόγος που το κάνω. Όλοι ξέρουν τους Pink Floyd αλλά κανείς δεν τους ξέρει. Αυτό ίσχυε και για μένα. Και επειδή μου τους έδωσαν κάποτε και τους έμαθα, για τον ίδιο λόγο θέλω κι εγώ να τους δώσω παρακάτω. Για να το πετύχω αυτό, πρέπει πρώτα να δώσω την εμπειρία στον εαυτό μου, παίζοντάς το στην πληρότητά του.
Ολόκληρο το The Dark Side of the Moon, όπως ηχογραφήθηκε από τους Pink Floyd το 1973
Εκτός από τον Γιώργο Σκαρπάρη, μιλήσαμε επίσης και με κάποιους από τους πιτσιρικάδες μουσικούς του project.
Πιο κάτω οι απαντήσεις των Αλέξανδρου (κιθάρα), Κρις (κιθάρα), Άγγελου (κρουστά) και Οδυσσέα (πλήκτρα).
Δείτε ΕΔΩ όλους τους μουσικούς και όλα όσα θέλετε να ξέρετε για το The Dark Side of the Moon Project
Θα σας ρωτήσω κάτι που ρώτησα και τον Γιώργο. Δεν είναι λίγο υπερβολή να κάνεις ένα χρόνο πρόβες για μια και μόνο παράσταση 43 λεπτών;
Aλέξανδρος: Ο χρόνος δεν μετριέται το ίδιο όταν έχεις να κάνεις με 43 λεπτά ιδιοφυούς μουσικής. Εάν αναλύσει κανείς το άλμπουμ αυτό αντιλαμβάνεται ότι είναι υπερβολικά σπουδαίο. Οπότε, του δώσαμε υπερβολική προσοχή.
Κρις: Σας διαβεβαιώ πως οι γνώστες του DSoTM θα νοιώσουν ότι βρίσκονται σε συναυλία των Pink Floyd. Τα τραγούδια χαράχτηκαν μέσα μας, τα παίζουμε χωρίς να χρειάζεται να σκεφτόμαστε τι κάνουμε. Είναι λες και έγιναν δικά μας. Αυτό ήταν ο στόχος. Να το βιώσουμε πρώτα εμείς, για να μπορέσουμε μετά να δώσουμε την πραγματική εμπειρία στον κόσμο που θα έρθει.
Ακούσατε κάποιο σημερινό άλμπουμ που να είναι ισάξιο ή τουλάχιστον να κοντεύει στο Dark Side of the Moon;
Χρήστος: Υπάρχουν αρκετά αξιόλογα άλμπουμ σήμερα, συνήθως από άγνωστες στο ευρύ κοινό μπάντες. Το σίγουρο είναι πως το DSoTM ήταν και εξακολουθεί να είναι επαναστατικό και μοναδικό. Τόσο για τους στίχους όσο και για τη μουσική και τη διαστημική παραγωγή του.
Oδυσσέας: Παρόλο που γράφτηκε πριν 45 χρόνια και μετά που το έχω εκτελέσει στην ολότητά του πιστεύω ότι είναι το σπουδαιότερο album που γράφτηκε μέχρι σήμερα. Δύσκολο να γραφτεί ισάξιο του.
Ποιο είναι το καλύτερο σχόλιο που γράφτηκε ποτέ για το Dark Side of the Moon;
Κρίς: «I bought Dark side of the moon and I didn’t get another record for months. I didn’t need one».
Άγγελος: «The worst part about this album is that it ends».
Ποιο είναι το καλύτερο σχόλιο που άκουσες ή διάβασες από όλους όσοι ήταν στην παράσταση της New Division;
Oδυσσέας: These guys had the guts to take on one of the masterpieces in the history of music with absolute respect, and by emanating from their youth and talent they managed to communicate a freshness and a hope that there is still a crack that allows some light in».
Με το που τελείωσε η παράσταση ένοιωσες να θέλεις κι άλλο ή τα 43 λεπτά ήταν χορταστικά;
Άγγελος: Γίνονται τόσα πολλά πράγματα μέσα στα 43 λεπτά, η μουσική είναι τόσο καλογραμμένη και η εμπειρία του να παίζεις αυτό το album είναι πάρα πολύ έντονη. Κατά τη διάρκεια που το έπαιζα ένιωθα πως βρίσκομαι σε άλλο κόσμο, σε μια παράλληλη διάσταση. Με το τέλος του «Eclipse» που είναι το τελευταίο τραγούδι, φτάνεις σε ένα αίσθημα ολοκλήρωσης.
Χρίστος: Tην επόμενη μέρα ήθελα να το ξανανιώσω και σκεφτόμουν πότε είναι η επόμενη συναυλία!
INFO
Η συναυλία θα πραγματοποιηθεί το Σάββατο 26 Ιανουαρίου, στο Ravens, στη Λεμεσό.
Το live ξεκινά στις 21:33 ακριβώς!
Τιμή Εισητηρίου: €10 (αγοράστε εδώ: goo.gl/3o7T8U)
Τηλέφωνο κρατήσεων: 99614100
IG: @dark.side.project
#darksidecy
web www.thedarksideofthemoonproject.com