Κύπρος
Και γιατί δηλαδή δεν πρέπει να τρώμε αμπελοπούλια;
Πολλοί είναι αυτοί που ακόμη αναρωτιούνται γιατί πρέπει να απαγορευτούν τα αμπελοπούλια, έστω κι αν οι ίδιοι δεν έχουν δοκιμάσει ποτέ τον «μεζέ» τους και δεν μπορείς να τους αδικήσεις γι' αυτό.
Αφού παρότι το έργο το έχουμε ξαναδεί να παίζεται πολλές φορές, κάθε φορά καταλήγουμε χωρίς κάποιο ουσιαστό αποτέλεσμα. Αντίθετα εξακολουθεί να υπάρχει μια αδράνεια και μια στασιμότητα από μέρους της πολιτείας, παρά τις επανειλημμένες συστάσεις της ΕΕ σχετικά με την παράνομη παγίδευση πτηνών και κυρίως αμπελοπουλιών.
Στο παρελθόν έχουμε ασχοληθεί αρκετές φορές με το ζήτημα, μιλώντας με ειδικούς, κάνοντας εκτενή έρευνα και αποδεικνύοντας γιατί πρέπει να σταματήσει αυτή η κακή συνήθεια που ονομάζουμε παράδοση. Πρόσφατα η Γενική Εισαγγελέας του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου παρέδωσε γνωμάτευση για την υπόθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ενάντια στη Μάλτα απορρίπτοντας τα επιχειρήματα της χώρας, συμπεριλαμβανομένου και αυτού, ότι αποτελεί «παράδοση». Δικαιολογία που προβάλει και η Κύπρος.
Τα δίχτυα και τα ξόβεργα απαγορεύονται ως μέθοδοι παγίδευσης στην Κύπρο από το 1974
Παρά τις αντιδράσεις των διαφόρων περιβαλλοντικών οργανώσεων και τις δεκάδες εκθέσεις και συστάσεις από την Ευρώπη για την απαγόρευση του συγκεκριμένου «αθλήματος», η Βουλή των Αντιπροσώπων πρόσφατα ψήφισε τροποποιητικό νόμο, ο οποίος επιγραμματικά αναφέρει πως επιτρέπεται η κατανάλωση νόμιμου θηράματος σε εστιατόρια, εάν και εφόσον φέρει το θήραμα ο πελάτης. Κι άντε τώρα στο καφενείο, να αποκωδικοποιήσει σωστά ο μέσος Κύπριος μεζετζής αυτό τον τροποποιητικό νόμο και να διαχωρίσει στο μυαλό του ότι ότι ο νόμος δεν αναφέρεται στα αμπελοπούλια, αλλά στο νόμιμο θήραμα...
Ένας παγιδευμένος μελισσοφάγος / φωτογραφία: Committee Against Bird Slaughter
Με αφορμή αυτό, αλλά και την πρόσφατη αυξημένη δημοσιότητα γύρω από την παράνομη παγίδευση πουλιών στην Κύπρο, δημοσιεύουμε ένα άρθρο το οποίο θα δημοσιευθεί στο έντυπο του Πτηνολογικού Συνδέσμου Κύπρου και αφορά τους Μύθους και τις Πραγματικότητες γύρω από την παράνομη παγίδευση και κατανάλωση πουλιών.
Δεν είναι δυνατόν να επιλεγεί το είδος του πτηνού που παγιδεύεται.
Μύθοι #1: Τα ξόβεργα και τα δίχτυα είναι επιλεκτικές μέθοδοι παγίδευσης.
Η παγίδευση με δίχτυα και ξόβεργα είναι παράνομη σε εθνικό και Ευρωπαϊκό επίπεδο λόγω της μη επιλεκτικής φύσης των μεθόδων αυτών, δηλαδή δεν είναι δυνατόν να επιλεγεί το είδος του πτηνού που παγιδεύεται. Σύμφωνα με μελέτες από έρευνες πεδίου, σχεδόν τα μισά είδη πουλιών που συναντώνται στην Κύπρο, δηλαδή 155 διαφορετικά είδη, έχουν βρεθεί παγιδευμένα σε δίχτυα ή ξόβεργα. 82 από αυτά είναι είδη προτεραιότητας.
Οι ισχυρισμοί ότι τα άλλα είδη που παγιδεύονται (πέραν των αμπελοπουλιών) ελευθερώνονται ή δύναται να ελευθερώνονται από τους παγιδευτές δεν ευσταθούν.
Μύθος #2: Τα πουλιά δεν υποφέρουν όταν παγιδεύονται σε δίχτυα και ξόβεργα.
Τα δίχτυα και τα ξόβεργα είναι μια απάνθρωπη μέθοδος θανάτωσης πουλιών αφού τα πουλιά παραμένουν συνήθως παγιδευμένα για ώρες στα δίχτυα και στα ξόβεργα, με την κάθε τους προσπάθεια για απελευθέρωση να έχει ως αποτέλεσμα να παγιδεύονται ακόμα περισσότερο. Οι ισχυρισμοί ότι τα άλλα είδη που παγιδεύονται (πέραν των αμπελοπουλιών) ελευθερώνονται ή δύναται να ελευθερώνονται από τους παγιδευτές δεν ευσταθούν, καθώς είναι πολύ δύσκολο έως ακατόρθωτο να ξεμπλέξεις ένα πουλί από το δίχτυ και ειδικά από ξόβεργο χωρίς να το τραυματίσεις. Επιπλέον, χωρίς κάποιο εμφανή τραυματισμό, το σοκ που βιώνουν τα παγιδευμένα πουλιά στα ξόβεργα συχνά τα οδηγεί στο θάνατο.
Ένας παγιδευμένος χαμαιλέων / φωτογραφία: Committee Against Bird Slaughter
Μύθος #3: Τα ξόβεργα δεν είναι τόσο επιβλαβή όσο τα δίχτυα.
Τα ξόβεργα είναι μη επιλεκτικό μέσο, όπως και τα δίχτυα, και έτσι είναι παράνομα. Οι παγιδευτές που χρησιμοποιούν ξόβεργα, και ιδίως αν είναι σε κατάλληλο βιότοπο, δηλαδή περιβόλι με οπωροφόρα δέντρα για να προσελκύσουν πουλιά, μπορούν να παγιδεύσουν εκατοντάδες πουλιά κάθε περίοδο. Λαμβάνοντας υπόψη ότι κάθε φθινόπωρο τοποθετούνται χιλιάδες ξόβεργα από παράνομους παγιδευτές, εύκολα αντιλαμβάνεται κανείς ότι τα ξόβεργα μπορούν να είναι εξίσου επιβλαβή, ιδιαίτερα με τη χρήση ηχομιμητικών συσκευών. Μια ένδειξη της μεγάλης κλίμακας της παράνομης παγίδευσης αποδημητικών πουλιών με ξόβεργα είναι μια καταδίωξη του Κλιμακίου Πάταξης Λαθροθηρίας της Αστυνομίας Κύπρου, όπου τον Απρίλιο 2016 συνέλαβαν 63χρονο στο Παραλίμνι για κατοχή 80 ξόβεργων και περισσότερων από 800 θανατωμένων πουλιών.
Μύθος #4: Η παγίδευση έγινε παράνομη όταν η Κύπρος εντάχθηκε στην ΕΕ.
Η παγίδευση πουλιών απαγορεύεται τόσο από την εθνική νομοθεσία (Νόμος 152(Ι)/2003) όσο και από την Ευρωπαϊκή Οδηγία για τα Πουλιά (Οδηγία 2009/147/ΕΚ), καθώς και Διεθνείς Συμβάσεις (όπως π.χ. η Σύμβαση της Βέρνης του 1979 και η Σύμβαση της Βόννης του 1979). Σημειώνεται ότι τα δίχτυα και τα ξόβεργα απαγορεύονται ως μέθοδοι παγίδευσης στην Κύπρο από το 1974, χωρίς όμως ποτέ να έχει εφαρμοστεί ουσιαστική πάταξη. Απαγορεύονται ρητά από την Εθνική και Ευρωπαϊκή νομοθεσία λόγω της μη επιλεκτικής φύσης των μεθόδων αυτών αλλά και της μαζικής θανάτωσης αποδημητικών πτηνών.
Ένας παγειδευμένος τσαλαπετεινός (πουπούξιος) / φωτογραφία: Hooseyin Yorgance - Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου
Η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας υπολογίζει τον τζίρο αυτής της παράνομης δραστηριότητας να φτάνει τα 15 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.
Μύθος #5: Η παγίδευση πουλιών αποτελεί παράδοση στην Κύπρο και πρέπει να συνεχίσει.
Η παγίδευση αμπελοπουλιών μπορεί στο παρελθόν να αποτελούσε μια παραδοσιακή, μικρής κλίμακας μέθοδο θήρευσης πουλιών. Παρόλα αυτά, τα σημερινά επίπεδα αποκαλύπτουν μια βιομηχανοποιημένη, μεγάλης κλίμακας και επικερδή επιχείρηση όπου οι οργανωμένοι παγιδευτές βγάζουν παράνομο εισόδημα δεκάδων χιλιάδων ευρώ κάθε χρόνο μέσω της εμπορίας παγιδευμένων πουλιών εις βάρος της φυσικής κοινής κληρονομιάς μας. Η βιομηχανοποιημένη και παράνομη παγίδευση και εμπορία πουλιών στην Κύπρο είναι τεκμηριωμένη και η Υπηρεσία Θήρας και Πανίδας υπολογίζει τον τζίρο αυτής της παράνομης δραστηριότητας να φτάνει τα 15 εκατομμύρια ευρώ κάθε χρόνο.
Πραγματικότητα #1: Απαγορεύεται σε ολόκληρη την ΕΕ
Σε καμιά Ευρωπαϊκή χώρα δεν επιτρέπεται η χρήση ξοβέργων και άλλων μη επιλεκτικών μεθόδων για τη θήρευση πουλιών. Η Ισπανία έχει ήδη καταδικαστεί από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο στην υπόθεση ‘C‐79/03 Επιτροπή των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων κατά Ισπανίας’ για την ανοχή που επιδείκνυε έναντι της παραδοσιακής μεθόδου κυνηγίου με ξόβεργα για ορισμένα είδη τσίχλας στην περιοχή της Βαλένθια. Θα πρέπει να γίνει ξεκάθαρο επίσης ότι η νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου ισχύει για όλες τις Ευρωπαϊκές χώρες, επομένως η χρήση ξοβέργου στην Κύπρο δεν μπορεί να αιτιολογηθεί ως παραδοσιακό κυνήγι αφού έχει ήδη απορριφτεί στην υπόθεση κατά της Ισπανίας. Επιπλέον, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει παραπέμψει τη Γαλλία στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο, όπως ανακοίνωσε στις 8 Δεκεμβρίου 2016, για την αποτυχία της στην αντιμετώπιση των συνεχιζόμενων παραβιάσεων της νομοθεσίας για την προστασία των άγριων πουλιών, αφού η Τσακροπιτίλλα (Emberiza hortulana) εξακολουθεί να παγιδεύεται παράνομα στη Γαλλία, παρά τις προηγούμενες δεσμεύσεις των γαλλικών αρχών.
Ένα παγιδευμένο θηλυκό αμπελοπούλι / φωτογραφία: Πτηνολογικός Σύνδεσμος Κύπρου
Η εκτεταμένη παγίδευση πουλιών με δίχτυα και ξόβεργα στην Κύπρο αποτελεί μια μαζική θανάτωση άγριων πουλιών.
Πραγματικότητα #2: Aποτελεί μαζική μέθοδο θανάτωσης αποδημητικών πουλιών.
Η εκτεταμένη παγίδευση πουλιών με δίχτυα και ξόβεργα στην Κύπρο αποτελεί μια μαζική θανάτωση άγριων πουλιών, όπου εκατοντάδες χιλιάδες πουλιά θανατώνονται κάθε χρόνο. Ο Πτηνολογικός διατηρεί ένα συστηματικό πρόγραμμα παρακολούθησης της παράνομης παγίδευσης πουλιών στην Κύπρο από το 2002. Σύμφωνα με τις έρευνες πεδίου του Πτηνολογικού, εκτιμάται ότι μπορεί να θανατώθηκαν 2.3 εκατομμύρια πουλιά το φθινόπωρο 2016 στην Κύπρο ως αποτέλεσμα της παράνομης αυτής δραστηριότητας.
Πραγματικότητα #3: Πλήττει τον τουρισμό της Κύπρου.
Η παράνομη παγίδευση πουλιών έχει αρνητικό αντίκτυπο στην τουριστική βιομηχανία μας, αφού πολλοί ευαισθητοποιημένοι τουρίστες επιλέγουν άλλους προορισμούς για τις διακοπές τους ως αποτέλεσμα της αρνητικής εικόνας που έχει δημιουργήσει αυτό το πρόβλημα για την Κύπρο. Σύμφωνα με έρευνα του Terra Cypria κάθε χρόνο χάνονται μεταξύ 40-100 εκατομμύρια ευρώ λόγω αυτής της αρνητικής εικόνας της Κύπρου.
Σύμφωνα με έρευνα του Terra Cypria κάθε χρόνο χάνονται μεταξύ 40-100 εκατομμύρια ευρώ λόγω αυτής της αρνητικής εικόνας της Κύπρου.
Ο Πτηνολογικός προσπαθεί ενεργά να προωθήσει την Κύπρο ως προορισμό πτηνοπαρατήρησης και ενθαρρύνει τον κόσμο να μην μποϊκοτάρει την Κύπρο. Αυτό είναι επειδή πιστεύουν ότι το να μην επισκεφτεί κάποιος την Κύπρο λόγω της παράνομης παγίδευσης δεν θα άλλαζε κάτι στην κατάσταση και ούτε θα παρεμπόδιζε τους παγιδευτές να συνεχίζουν αυτή την παράνομη πρακτική. Αντιθέτως, θεωρούν ότι ερχόμενοι στην Κύπρο και εκφράζοντας τις ανησυχίες τους οι επισκέπτες με τους ντόπιους και τις αρχές, μπορούν να συμβάλουν στις προσπάθειές μας για την καταπολέμηση της παράνομης παγίδευσης και στην άσκηση πίεσης στις αρμόδιες αρχές.
Είναι κρίσιμο για τους ντόπιους να καταλάβουν τη σημασία της προστασίας της φύσης και της άγριας ζωής και πιστεύουμε ότι όταν οι επισκέπτες έρχονται στην Κύπρο, ειδικά για τη φύση και την άγρια ζωή, συμβάλλουν στην καλλιέργεια μιας βαθύτερης εκτίμησης για την κυπριακή φύση και ότι αυτή προσφέρει τόσο σε ντόπιους όσο και σε τουρίστες.
Τι μπορείς να κάνεις για να βοηθήσεις;
1. Μείνε ενήμερος/η και κατάρριψε τους μύθους που ακούγονται για το σοβαρό και επίμονο πρόβλημα της παράνομης παγίδευσης στην Κύπρο – δυστυχώς υπάρχει πολλή παραπληροφόρηση με τον τροποποιητικό νόμο για το κυνήγι.
2. Συνέχισε να είσαι μέλος του Πτηνολογικού και παρότρυνε συγγενείς, φίλους και γνωστούς να υποστηρίξουν το έργο μας για την προστασία της φύσης – ένας μεγάλος αριθμός μελών δυναμώνει τη φωνή μας.
3. Γίνε πολλαπλασιαστής των μηνυμάτων μας:
• Ενημερώνοντας συγγενείς και φίλους για την πραγματική έκταση αυτού του σοβαρού και επίμονου προβλήματος.
• Κοινοποιώντας τις αναρτήσεις μας στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (Facebook και Twitter) για να βοηθήσεις τα μηνύματά μας να φτάσουν μεγαλύτερο κοινό και να ευαισθητοποιήσουν γύρω από αυτό το θέμα.
• Τονίζοντας τη πλούσια βιοποικιλότητα της Κύπρου, ένα σημαντικό πλεονέκτημα που θα μπορούσε να προσελκύσει πολλούς τουρίστες και να βοηθήσει στην αντιμετώπιση του προβλήματος του εποχιακού τουρισμού.
4. Κατάγγειλε στον Πτηνολογικό Σύνδεσμο περιστατικά παράνομης παγίδευσης και εμείς θα το καταγγείλουμε στις αρμόδιες αρχές διαφυλάττοντας την ανωνυμία σου.
5. Κατεβάστε τη νέα εφαρμογή για τα κινητά (app) Feathered Journeys για να καταγγείλεις περιστατικά παράνομης παγίδευσης (αν δεις ξόβεργα, δίχτυα, ακούσεις ηχομιμητικές συσκευές ή δεις λαθροθήρες) καθώς και για να μάθεις για τα άγρια πουλιά και το θαύμα της αποδημίας (η εφαρμογή είναι διαθέσιμη δωρεάν, για Android και iOS).
Δες κι αυτό: Ακολούθησε το ταξίδι των μεταναστευτικών πουλιών μέσω μιας κυπριακής εφαρμογής
6. Επικοινώνησε με τους Βουλευτές και ρώτησέ τους τι κάνουν για την πάταξη της παράνομης παγίδευσης πουλιών στην Κύπρο.
7. Γράψε στους Ευρωβουλευτές, Πρέσβεις της Κύπρου στο εξωτερικό, τον Κυπριακό Οργανισμό Τουρισμού (ΚΟΤ), τον Υπουργό Δικαιοσύνης και τον Υπουργό Εσωτερικών για να εκφράσεις τις ανησυχίες σου για αυτό το θέμα και ρώτησέ τους τι κάνουν για την πάταξη της παράνομης παγίδευσης πουλιών στην Κύπρο.
Η Κύπρος, ως μεταναστευτικός διάδρομος εκατοντάδων χιλιάδων πουλιών πέραν των 200 διαφορετικών ειδών, αλλά και ως μέρος μιας ευρωπαϊκής και διεθνούς κοινότητας, έχει την υποχρέωση να προστατεύει τα άγρια πουλιά. Τα πουλιά αποτελούν κοινό αγαθό στο οποίο έχουμε όλοι δικαίωμα. Και μαζί με αυτό το δικαίωμα, μοιραζόμαστε όλοι το καθήκον για την προστασία τους. Οι άνθρωποι εξαρτώνται από τα υγιή οικοσυστήματα και τα πουλιά αποτελούν αναπόσπαστο μέρος των συστημάτων αυτών.
*Κεντρική φωτογραφία Committee Against Bird Slaughter: Παγιδευμένη κουκουβάγια.