Είναι πολύ νέος και πολύ ταλαντούχος! Έχει καταφέρει να σιγοτραγουδάμε τα τραγούδια του και έχει πετύχει να συνεργαστεί με σημαντικούς συνθέτες και δημιουργούς. Ανήκει λοιπόν στη νέα γενιά του ελληνικού τραγουδιού. Ο Σταύρος Σταύρου, ένα παιδί από την Κύπρο, κατάφερε να βάλει λόγια στα ελληνικά τραγούδια και να διασχίσει μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα μια μεγάλη διαδρομή. Άραγε τί έχει να μας πει;
Τι σε κάνει να βάζεις αυτά τα λόγια στο χαρτί και να γίνονται τραγούδι;
Για τον κάθε δημιουργό η στιγμή της «γέννας» ενός τραγουδιού είναι ιερή. Στη δική μου περίπτωση αποτελεί, θα έλεγα, τη στιγμή όπου χιλιάδες στιγμές του παρελθόντος «συναντιούνται» σε ένα κομμάτι χαρτί. Αυτές οι στιγμές δεν ανήκουν πάντα στον Σταύρο. Μάλλον το αντίθετο θα έλεγα. Είναι στιγμές άλλων ανθρώπων, δικών μου και ξένων, υπαρκτών ή φανταστικών. Από μικρό παιδί συνήθιζα να παρατηρώ τους ανθρώπους γύρω μου, τις αντιδράσεις, τις συμπεριφορές τους, τις σχέσεις τους με τους άλλους ανθρώπους. Όλες αυτές τις εικόνες ένιωσα κάποια στιγμή την ανάγκη να τις κάνω στίχους. Αντιμετωπίζω το κάθε τραγούδι σαν ένα μονόλογο, σαν ένα μονόπρακτο. Το μεγάλο στοίχημα είναι ο στιχουργός να καταφέρει να «γνωρίσει» καλά τον πρωταγωνιστή αυτού του μονολόγου, να του δώσει ζωή και να βάλει στο στόμα του τις κατάλληλες λέξεις. Μόνο έτσι μπορεί ο ακροατής να αναγνωρίσει μέσα από τα τραγούδια δικές του εμπειρίες και συναισθήματα.
Αλήθεια πώς ξεκίνησες, (επειδή) είσαι (ακόμα) πολύ νέος; Ποιες στιγμές κρατάς πολύ γερά σ’ αυτή την πορεία.
Η αλήθεια είναι ότι είμαι ευγνώμων που στα 25 μου χρόνια έχω πίσω μου τόσες όμορφες συνεργασίες και εμπειρίες σε αυτό το χώρο. Ξεκίνησα να γράφω ποίηση σε πολύ μικρή ηλικία και κάπου στην εφηβεία ένιωσα την ανάγκη να πειραματιστώ και στον έμμετρο λόγο, μέσα από το στίχο για τραγούδια. Ήταν κάτι που όσο περνούσε ο καιρός το απολάμβανα όλο και περισσότερο, με αποτέλεσμα να αποφασίσω να αφοσιωθώ σε αυτό. Η πρώτη μου παρουσία στην δισκογραφία έγινε το 2007, σε ένα δίσκο του Γιώργου Τεντζεράκη. Έκτοτε, η μια συνεργασία έφερε την άλλη και είχα τη χαρά και την τιμή να συνεργαστώ με σπουδαίους συνθέτες και ερμηνευτές. Από τις συνεργασίες αυτές θα κρατήσω για πάντα στην καρδιά μου αυτές με σημαντικούς καλλιτέχνες προηγούμενων γενεών όπως είναι ο Σταμάτης Κραουνάκης, η Τάνια Τσανακλίδου, ο Μίμης Πλέσσας, ο Διονύσης Τσακνής, ο Φίλιππος Πλιάτσικας και η Ευρυδίκη. Είναι πολύ σημαντικό για ένα νέο παιδί να του δίνεται η ευκαιρία να δουλέψει με θρύλους της ελληνικής μουσικής. Θέλω να πω ένα τεράστιο «ευχαριστώ» σε όλους αυτούς τους ανθρώπους που πίστεψαν σε μένα και το ταλέντο μου και με εμπιστεύτηκαν. Και ίσως το μεγαλύτερο «ευχαριστώ» να το χρωστάω στον Γιάννη Κότσιρα που τα τελευταία χρόνια αποτελεί βασικό συνεργάτη μου, με στηρίζει και με πιστεύει όσο κανένας άλλος. Η συνεργασία μαζί του ήταν για μένα ένα τεράστιο όνειρο που έγινε πραγματικότητα. Εξαιρετική τιμή, επίσης, αποτελεί για μένα η συνεργασία μου με τον εξαιρετικό Κύπριο συνθέτη Στέλιο Πισή, ο οποίος πάσχει από μυϊκή δυστροφία και βρίσκεται καθηλωμένος στο κρεβάτι. Από εκεί φτιάχνει ολόκληρους μουσικούς κόσμους, γράφοντας μουσική με τη βοήθεια ηλεκτρονικού υπολογιστή, κινώντας τα μάτια του. Είναι ο ήρωάς μου! Από κει και πέρα είχα την ευκαιρία να συνεργαστώ με σπουδαίους καλλιτέχνες της νέας γενιάς, κάποιοι εκ των οποίων πιστεύω ότι θα αφήσουν ιστορία στο ελληνικό τραγούδι. Παρά το νεαρό της ηλικίας τους, το να συνεργάζομαι μαζί τους αποτελεί για μένα μεγάλη τιμή.
Μπήκα σε αυτό το χώρο είχα μια «άγνοια κινδύνου» και ένα «θράσος» που τότε δεν το καταλάβαινα.
Είναι δύσκολο για έναν νέο στιχουργό να ξεχωρίσει ή τουλάχιστον να ακουστεί, να φτάσουν σε κάποιους τα τραγούδια του; Εσύ αντιμετώπισες δυσκολίες;
Βλέποντας πια τα πράγματα από μία απόσταση θεωρώ πως όταν μπήκα σε αυτό το χώρο είχα μια «άγνοια κινδύνου» και ένα «θράσος» που τότε δεν το καταλάβαινα. Από τη μία νομίζω πως θα ήμουν αγνώμων αν έλεγα ότι αντιμετώπισα ιδιαίτερες δυσκολίες. Μου δόθηκαν ευκαιρίες, η μία συνεργασία ακολουθούσε την άλλη και έκανα ήδη σε τόσο μικρή ηλικία πολλά από τα όνειρά μου πραγματικότητα. Από την άλλη, αρνούμαι να αποκαλέσω τον εαυτό μου «τυχερό» γιατί με αυτό τον τρόπο πιστεύω πως με αδικώ. Ξεκινώντας δεν γνώριζα κανένα στο χώρο, βούτηξα στα βαθιά και έπρεπε επιπλέον να αντιμετωπίσω το εμπόδιο του ότι ζούσα και δημιουργούσα σε μια άλλη χώρα και όχι στην Ελλάδα. Τα πάντα έπρεπε λοιπόν να γίνουν εξ’ αποστάσεως. Για να τα καταφέρω δούλεψα και δουλεύω πολύ σκληρότερα από αυτό που κάποιος μπορεί να φανταστεί. Πλέον, ως άνθρωπος της δισκογραφίας, αντιλαμβάνομαι ότι είναι τεράστιος ο αριθμός των νέων παιδιών που γράφουν και θέλουν να πετύχουν σε αυτό το χώρο. Σίγουρα δεν είναι εύκολο και σε πάρα πολλά ταλαντούχα παιδιά δεν δίνεται τελικά η ευκαιρία να το κάνουν. Είμαι λοιπόν πολύ χαρούμενος που ασχολούμαι επαγγελματικά με αυτό που αγαπώ.
Στην εποχή που υπάρχουν πολλές μπάντες και τραγουδοποιοί που γράφουν και μουσική και στίχους, πώς ένας νέος στιχουργός βρίσκει διεξόδους; Θέλω να πω, το τραγούδι έχει αλλάξει ως ένα βαθμό τρόπο λειτουργίας, που ήταν παραδοσιακά το συνθέτης-στιχουργός-ερμηνευτής. Υπάρχει χώρος για νέους στιχουργούς;
Πιστεύω ότι πάντα θα υπάρχει χώρος για νέους στιχουργούς. Ως Έλληνες δίνουμε τεράστια σημασία στο λόγο σε σύγκριση με άλλους λαούς. Τραγουδοποιοί υπήρχαν ανέκαθεν και ειδικά από το 80’ και μετά είχαμε εξαιρετικές περιπτώσεις καλλιτεχνών που τραγουδούσαν τα δικά τους τραγούδια. Πάντα όμως πίστευα ότι οι τραγουδοποιοί έχουν κατά βάση ένα δικό τους, πολύ ιδιαίτερο τρόπο γραφής. Τα τελευταία χρόνια έχει αποδειχθεί ότι παρά την άνθιση των συγκροτημάτων και των τραγουδοποιών βγαίνουν συνεχώς καινούριοι συνθέτες και στιχουργοί. Μιας και αναφέρθηκες στο παραδοσιακό τρίγωνο συνθέτη-στιχουργού-ερμηνευτή, θα αναφέρω ενδεικτικά το παράδειγμα των Καραμουρατίδη-Ευαγγελάτου-Μποφίλιου που αποδεικνύει ότι η παράδοση αυτή έχει συνέχεια.
Υπάρχει μια πολύ ενδιαφέρουσα ιστορία για τα «Μπλουζ των Βαλκανίων». Θέλεις να μας την πεις;
Το κομμάτι αυτό το γράψαμε μαζί με τον Γιάννη Κότσιρα για τη φωνή του Δημήτρη Μητροπάνου. Το άκουσε, του άρεσε πολύ και ζήτησε να το τραγουδήσει ο ίδιος στην δουλειά που ετοίμαζε ο Γιάννης με δικές του συνθέσεις. Τελικά δεν πρόλαβε να το πει. Θεωρώ όμως ότι ο Κότσιρας, ως άξιος διάδοχός του, το ερμήνευσε εξαιρετικά, τιμώντας τη μνήμη του.
Ένα τραγούδι που έχεις ζηλέψει και θα ήθελες να έχεις γράψει;
Πολλά! Θα ξεχώριζα το «Μαμά Γερνάω» των Κραουνάκη-Νικολακοπούλου.
Ποια είναι τα όνειρα του Σταύρου; Με ποιους θα ήθελε να συνεργαστεί;
Σε προσωπικό επίπεδο εύχομαι να έχω πάντα την υγεία μου και τους ανθρώπους που αγαπώ και με αγαπούν κοντά μου. Στα επαγγελματικά θέλω να συνεχίσω να υπάρχω και να δημιουργώ σε αυτό τον χώρο. Είναι πολλοί οι καλλιτέχνες με τους οποίους θα ήθελα να συνεργαστώ. Από συνθέτες θα αναφέρω ενδεικτικά τον Θάνο Μικρούτσικο και τον Νίκο Αντύπα, ενώ από τους νεότερους ξεχωρίζω τον Θέμη Καραμουρατίδη. Όσον αφορά στους τραγουδιστές θα ήθελα πολύ να συνεργαστώ με την Αλεξίου, την Αρβανιτάκη, την Πρωτοψάλτη, τη Γαλάνη, την Μποφίλιου. Είναι τα πρώτα ονόματα που μου έρχονται στο μυαλό, σίγουρα υπάρχουν και πολλοί άλλοι. Είναι γεγονός όμως ότι έχω μια αδυναμία στις γυναικείες φωνές!
Μένεις στην Κύπρο μόνιμα; Από πού αντλείς έμπνευση;
Μετά από τέσσερα χρόνια σπουδών στο Λονδίνο, επέστρεψα πρόσφατα στην Κύπρο, μάλλον μόνιμα! Αν και αυτό θα το δείξει ο χρόνος! Εάν υπάρχει αυτό που λέμε «έμπνευση», σίγουρα η Κύπρος είναι το ιδανικό μέρος για να σου προσφερθεί απλόχερα. Αγαπώ αυτό το νησί! Τα μέρη του, τους ανθρώπους του. Είναι υπέροχο για ένα δημιουργό να ξυπνά και να αντικρίζει τον ήλιο της Κύπρου.
Πώς είναι μια τυπική μέρα του Σταύρου στην Κύπρο;
Όπως σας είπα επέστρεψα στην Κύπρο πρόσφατα οπότε δεν έχω προλάβει ακόμα να δημιουργήσω μια σταθερή «καθημερινότητα». Ωστόσο, ένα μεγάλο κομμάτι του χρόνου μου το αφιερώνω στο γράψιμο. Μου αρέσουν επίσης οι βόλτες με τους φίλους μου, το θέατρο και το διάβασμα.
Και όταν γράφεις; Ποια είναι η στιγμή της δημιουργίας;
Δεν έχω κάποια συγκεκριμένη ώρα της ημέρας που αφιερώνω στο γράψιμο. Συνήθως αποσύρομαι στο γραφείο μου για να γράψω, αν και τα τελευταία χρόνια στο Λονδίνο μου έτυχε να γράψω στίχους στο λεωφορείο, στο πανεπιστήμιο, ακόμα και σε εστιατόριο. Μπορεί ανά πάσα στιγμή να σου χτυπήσει την πόρτα μια λεξούλα, ένα δίστιχο, ένας τίτλος! Κάποιοι το ονομάζουν «έμπνευση», εγώ το λέω μικρόβιο!
Έχεις συνεργαστεί με πάρα πολλούς καλλιτέχνες. Γράφεις όμως στίχους κι έχεις στο μυαλό σου έναν καλλιτέχνη συγκεκριμένο που θα ήθελες είτε να τραγουδήσει είτε να βάλει μουσική στα λόγια σου;
Στο παρελθόν έγραφα κυρίως «στα τυφλά». Τώρα πια αυτό συμβαίνει όλο και σπανιότερα. Αυτό ίσως να οφείλεται στο γεγονός ότι αρκετοί συνθέτες και ερμηνευτές μου ζητάνε να τους στείλω υλικό, ενώ παράλληλα θέλω κι εγώ να κυνηγήσω κάποια όνειρά και «απωθημένα» μου. Πολλές φορές λοιπόν έχω στο μυαλό κάποιον καλλιτέχνη, ή τουλάχιστον έχω στο πίσω μέρος του μυαλού μου την ταυτότητα που θα ήθελα να έχει το τραγούδι τόσο συνθετικά όσο και ερμηνευτικά. Για παράδειγμα, είναι άλλο να γράφεις για έναν καθαρόαιμο λαϊκό τραγουδιστή και άλλο να γράφεις για έναν τραγουδιστή που κινείται στην ποπ-ροκ σκηνή.
Προτιμάς να έχεις τη μουσική για να γράψεις κάτι ή αυτό δε μετρά για σένα;
Θεωρώ ότι ένας καλός στιχουργός πρέπει να έχει τη δυνατότητα να κάνει και τα δύο: να γράφει στίχους που αργότερα θα μελοποιηθούν, αλλά και να γράφει και πάνω σε υπάρχουσες μελωδίες. Βρίσκω και τους δύο δρόμους εξίσου ενδιαφέροντες. Η μελωδία, αν και φαινομενικά σε περιορίζει, στην πραγματικότητα σου ανοίγει διαφορετικά μονοπάτια και σε καθοδηγεί κρατώντας σου το χέρι. Στην άλλη περίπτωση νιώθεις μια ελευθερία. Είναι σαν να κρατάς ένα πινέλο και έχεις μπροστά σου ένα άδειο καμβά. Μπορείς να διαλέξεις όποιο χρώμα θέλεις για την πρώτη πινελιά…
Το τραγούδι που υπηρετείς έχει βαριά κληρονομιά. Το σκέφτεσαι αυτό; Σε επηρεάζει;
Το σκέφτομαι συνεχώς! Το ελληνικό τραγούδι έχει μια τεράστια και πλούσια ιστορία. Ως νέα γενιά δημιουργών έχουμε μια τεράστια ευθύνη απέναντι σε ό,τι προηγήθηκε. Εναπόκειται σε μας να ανοίξουμε καινούριους δρόμους σε δύσκολες εποχές, να υπηρετήσουμε το ελληνικό τραγούδι με σεβασμό στους «δασκάλους» μας, καταφέρνοντας ταυτόχρονα να καινοτομήσουμε. Δεν είναι εύκολο! Είναι όμως πολύ σημαντικό ότι υπάρχουν εξαίρετοι νέοι τραγουδιστές στους οποίους μπορούμε να εμπιστευτούμε τα τραγούδια μας, τραγουδιστές οι οποίοι μας κάνουν να βλέπουμε με ελπίδα το μέλλον της ελληνικής μουσικής. Θεωρώ ότι οι Έλληνες είναι πολύ τυχεροί που σε μια τόσο δύσκολη περίοδο έχουν συντροφιά τους την Ζουγανέλη, την Μποφίλιου, τον Καραδήμο, τον Μαραβέγια, την Αντωνοπούλου, τον Μουζουράκη και τόσους άλλους νέους, ταλαντούχους ανθρώπους.
Ως νέα γενιά δημιουργών έχουμε μια τεράστια ευθύνη απέναντι σε ό,τι προηγήθηκε
Τώρα τι γράφεις; Τι θα ακούσουμε προσεχώς και με τι άλλο καταπιάνεσαι;
Γράφω καθημερινά, προκύπτουν συνεχώς καινούριες συνεργασίες, καινούρια τραγούδια. Στη δισκογραφία όμως υπάρχουν πάντα ανατροπές μέχρι την στιγμή που μια δουλειά φτάνει στον κόσμο, οπότε να μου επιτρέψετε να μην αναφερθώ συγκεκριμένα. Αυτό που είναι ανακοινώσιμο μιας και κυκλοφορεί σε λίγες μέρες είναι η νέα δουλειά του κύριου Μίμη Πλέσσα με έναν ταλαντούχο νέο τραγουδιστή, τον Θάνο Ολύμπιο. Στη δουλειά αυτή υπογράφω στιχουργικά ένα τραγούδι. Τεράστια τιμή, πραγματικά! Πέραν από τα δισκογραφικά, τον τελευταίο ενάμιση χρόνο ασχολούμαι επίσης και με το στίχο για μιούζικαλ, εδώ στην Κύπρο. Νιώθω τεράστια συγκίνηση για την απήχηση που είχαν ανάμεσα στα παιδιά της Κύπρου τα «Γουρουνιάσματα» στα οποία υπογράφω τους στίχους σε μουσική του Άλεξ Παναγή. Η παράσταση «Γουρουνιάσματα 1» έφτασε τις 90 παραστάσεις, ενώ το «Γουρουνιάσματα 2» συνεχίζει να παίζει και τα πάει περίφημα! Με τον Άλεξ Παναγή και την Κατερίνα Χριστοφίδου ετοιμάζουμε και διάφορα άλλα πράγματα για το άμεσο μέλλον. Παράλληλα, στις 22 Μαρτίου κάνει πρεμιέρα στο Θέατρο Λατσιών η παράσταση «Το μικρό μαγαζί του τρόμου» από το Θέατρο Λέξη του Γιώργου Τσιάκκα, στην οποία ανέλαβα την απόδοση των στίχων στα ελληνικά. Την παράσταση σκηνοθετεί ο υπερταλαντούχος Χρήστος Νικολάου. Αισθάνομαι πολύ τυχερός που μου δίνεται η ευκαιρία να ασχοληθώ με τον στίχο για το θέατρο. Είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από τη δισκογραφία και αγαπώ πολύ το μιούζικαλ ως είδος! Μακάρι να υπάρξει και συνέχεια…