Τα ίδια χωριά, τα ίδια εστιατόρια, τα ίδια μνημεία και οι ίδιες περιοχές για όλους, κάθε χρόνο, ανάλογα με την τάξη. Οι σχολικές εκδρομές, θύμιζαν κάπως τη μέρα της Μαρμότας, όπου κάθε φορά μοιάζει ακριβώς ίδια με την προηγούμενη.

Ασίνου, Governor's Beach, Πλατάνια, Mackenzie, Λατσί, Χοιροκοιτία, Πισσούρι...

Η απορία απλή. Ποιοι και πώς αποφασίζουν για το τι και πού θα πάνε εκδρομή οι μαθητές των σχολείων; Με ποια κριτήρια γίνονται οι επιλογές τόσο των περιοχών όσο και των χώρων εστίασης που θα φιλοξενήσουν στη συνέχεια τα παιδιά. Και γιατί, ενώ η Κύπρος διαθέτει τόσα μνημεία και χώρους μεγάλης ιστορικής και περιβαλλοντικής αξίας, συνεχώς τα σχολεία επιλέγουν τα ίδια μέρη;

ΔΙΑΒΑΣΕ ΕΠΙΣΗΣ: ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΜΕ ΤΗ ΔΑΣΚΑΛΑ ΣΤΟ ΠΙΟ ΑΠΟΜΑΚΡΥΣΜΕΝΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ

Όπως αποδεικνύεται, πάντως, από τις απαντήσεις που λάβαμε όταν ζητήσαμε από άτομα διαφόρων ηλικιών να μας πουν τι θυμούνται από τις σχολικές εκδρομές που πήγαιναν ως μαθητές, το φαινόμενο -Μαρμότα- κρατάει πολλά χρόνια. Παράλληλα, όμως, τους ζητήσαμε να μας προτείνουν και εναλλακτικές επιλογές για εκδρομές.

Πάντα ήταν κάπου παραλιακά, με απαίσιο φαγητό, συνήθως καλαμάρι!

Για να είμαι ειλικρινής, δεν θυμάμαι τίποτα, πέραν της διαδικασίας: τα λεωφορεία που μας στοίβαζαν και τους καθηγητές που μας μετρούσαν μέχρι να είναι σίγουροι ότι δεν λείπει κανένας. Το μόνο που θυμάμαι από εκδρομή, ήταν στο νηπιαγωγείο όταν μας πήγαν στον Αχυρώνα Λιοπετρίου και η απορία μου ήταν πώς μπορεί ένα κτήριο να πάρει φωτιά. Πάντως, τώρα που το σκέφτομαι, ίσως θα ήταν καλό να επισκέπτονται γκαλερί με έργα σύγχρονων δημιουργών ή ακόμη και επισκέψεις στα κατεχόμενα, για να γνωρίσουν τα παιδιά και τις άλλες πόλεις και περιοχές της Κύπρου. Επίσης, θα ήταν σημαντικές και συναντήσεις με Τουρκοκύπριους μαθητές. Έτσι θεωρώ πως κτίζεις σωστή παιδεία και συνθήκες για μια πιθανή αυριανή συμβίωση.

Παναγιώτης, 33 χρόνων, Λάρνακα

Οι εκδρομές μας ήταν τις περισσότερες φορές στην παραλία Μακένζι. Ήταν λίγο κουραστικό που μας πήγαιναν στους ίδιους τόπους. Θα προτιμούσα να μην πηγαίναμε εκδρομές και απλώς να μας έδιναν day off.

Μόνικα, 28 χρόνων, Λευκωσία

Θυμάμαι ότι στο σχολείο πηγαίναμε συνήθως στα ίδια μέρη, τα οποία εναλλάσσονταν ανάλογα με την ακαδημαϊκή χρονιά και την τάξη που ήμασταν. Θυμάμαι να πηγαίνουμε πολύ συχνά στην Ακτή του Κυβερνήτη στη Λεμεσό, στο Πάρκο των Καμήλων στο Μαζωτό, στο Γαλάζιο Κύμα στη Λάρνακα. Για να πω την αλήθεια, δε με ενθουσίαζαν οι επιλογές για τις εκδρομές, αλλά λόγω της απόστασης, οι επιλογές ήταν, εν μέρει, περιορισμένες. Θεωρώ, ότι θα μπορούσαμε να πηγαίναμε σε ορεινά χωριά, να δούμε φυσικά τοπία, παραδόσεις που ακόμα κρατιούνται ζωντανές κλπ. Επίσης, θεωρώ ότι η προσήλωση του Υπουργείου και των σχολείων θα έπρεπε να είναι, οι επισκέψεις σε μνημεία να καλλιεργούν την ειρήνη, τη συμφιλίωση και την ειρηνική συμβίωση με τους Τουρκοκύπριους και όχι το διχασμό και την όξυνση των αναμεταξύ μας σχέσεων.

Αντρέας, 28 χρόνων, Ελ. Περιοχή Αμμοχώστου

Αλήθεια, δεν θυμάμαι πού ακριβώς πηγαίναμε εκδρομές τότε. Πάντα ήταν κάπου παραλιακά, με απαίσιο φαγητό, συνήθως καλαμάρι! Αλλά δεν είχε σημασία η τοποθεσία ή το φαγητό. Τότε, το μόνο που είχε σημασία ήταν να μην κάνουμε μάθημα!

Μίλτος Σουτζιής, 24 χρόνων, Λευκωσία

Είχε καταντήσει λίγο αστείο το γεγονός πως πηγαίναμε -σχεδόν πάντα- στο ίδιο μέρος, με αποτέλεσμα όποτε μας ανακοίνωναν πως θα πάμε εκδρομή να φωνάζουμε όλοι «Όχι πάλι στο Λατσί».

Όταν ανατρέχω στις εκδρομές του λυκείου, τα πρώτα μέρη που μου έρχονται στο μυαλό είναι η Παναγία της Ασίνου και η Χοιροκοιτία. Σχεδόν κάθε χρόνο μας έπαιρναν εκδρομή εκεί. Αντιλαμβανόμουν τη σημαντικότητα του να δούμε ένα μνημείο που συγκαταλέγεται στον κατάλογο των μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO ή τον νεολιθικό οικισμό της Κύπρου, αλλά θέλαμε να γνωρίσουμε κι άλλα μέρη, που μέχρι τότε, δεν είχαμε πάει. Τις εκδρομές τις αγαπούσαμε όλα τα παιδιά, αλλά οι τοποθεσίες ήταν σχεδόν πάντα ίδιες και κάποια στιγμή ο ενθουσιασμός δεν ήταν ο ίδιος. Τότε, μας ένοιαζε να πάμε κάπου που θα βλέπαμε θάλασσα γιατί δε ζούσαμε σε παραλιακή πόλη και μας έλειπε. Υπάρχουν πολλά μέρη που θα μπορούσαμε να πηγαίναμε εκδρομή όπως στον Ακάμα, τα Λουτρά της Αφροδίτης ή σε κάποιο θεματικό πάρκο όπου θα μαθαίναμε καινούργια πράγματα διασκεδάζοντας παράλληλα, γιατί εκδρομή σημαίνει διασκέδαση! Ίσως λόγω απόστασης να μην ήταν εφικτό. Καλό είναι όμως γενικά να υπάρχει περισσότερη πρωτοτυπία στις σχολικές εκδρομές, γιατί εκείνα τα ξέγνοιαστα χρόνια ποτέ δεν τα ξεχνάς και οι περισσότεροι έχουμε τις ωραιότερες αναμνήσεις.

Άντρη, 30 χρόνων, Λευκωσία

Εγώ φοιτούσα σε σχολείο της Πάφου και τις περισσότερες φορές μάς πήγαιναν εκδρομή στο Λατσί. Είχε καταντήσει λίγο αστείο το γεγονός πως πηγαίναμε -σχεδόν πάντα- στο ίδιο μέρος, με αποτέλεσμα όποτε μας ανακοίνωναν πως θα πάμε εκδρομή να φωνάζουμε όλοι «Όχι πάλι στο Λατσί». Θα προτιμούσα να επισκεπτόμασταν πιο συχνά κάποιους από τους αρχαιολογικούς χώρους της πόλης και να μαθαίναμε περισσότερα για τον πολιτισμό μας.   

Γιώτα, 28 χρόνων, Πάφος

Με το σχολείο είχαμε πάει κατά καιρούς σε διάφορα αρχαιολογικά μνημεία της Κύπρου, με όλο αυτό πάντα να συνοδεύεται με φαγητό σε εστιατόρια του κακού χαμού. Επειδή ήμουν λίγο (έως πολύ) nerd στα σχολικά μου χρόνια, μου άρεσαν τέτοιου είδους επισκέψεις, σε αντίθεση με τους συμμαθητές μου. Ωστόσο, δεν το εξέφραζα δημοσίως γιατί σίγουρα θα με κοροϊδεύαν (το γνωστό, bullying). Εντούτοις, θα ήθελα να πηγαίναμε περισσότερο σε μονοπάτια της φύσης, καθώς είναι κάτι που μου αρέσει και σήμερα να κάνω με την παρέα μου! Το αρνητικό, νομίζω, με τις εκδρομές του σχολείου, είναι το γεγονός ότι δεν υπάρχει φαντασία και επαναλαμβάνονται ίδιοι εκδρομικοί χώροι!

Στέλλα, 28 χρόνων, Λευκωσία

Το Πισσούρι ήταν must στο λύκειο. Ήταν σαν να ταξιδεύαμε εκτός Κύπρου. Από Πάφο προς Πισσούρι δεν υπήρχε ακόμη ο αυτοκινητόδρομος, μέσω του παλιού δρόμου Πάφου-Λεμεσού, ένα δίωρο χαλαρά το χρειαζόμασταν. Το Λατσί έπαιζε πολλά! Πάλι εχρειαζόμασταν κανένα δίωρο για να φτάσουμε. Νομίζω μια φορά δοκίμασαν να μας πάρουν εκδρομή στη Λεμεσό. Ήταν σαν όνειρο. Εφτάσαμεν Λεμεσό μετά που 3 ώρες ταξίδι. Εκατεβάσαν μας κάτω, είδαμε την θάλασσα τριάμιση λεπτά, εφορτώσαν μας πίσω στα λεωφορεία τζιαι επιάσαμεν την στράτα γιατί είχαμε άλλο ένα τρίωρο ταξίδι επιστροφής, τζαι έπρεπε να είμαστε πίσω στην ώρα μας. Νομίζω ότι το πιο όμορφο πράμα που είχαμε τότε ήταν τούτες οι εκδρομές. Νομιζω με βάση για το τι περίοδο μιλάμε, το υπουργείο έκανε εξαιρετική δουλειά. Μας έπαιρναν εκδρομή στα ίδια μέρη για να μην χανόμαστε, ή εάν μας έχαναν να ήξεραν που να ψάξουν. Ας πούμε ήμασταν στον Άγιο Γεώργιο της Πέγειας τζαι την ώρα που έπρεπε να είμαι ήδη μες το λεωφορείο για να φύγουμε έλειπα, έρκετουν ο καθηγητής πίσω που κάτι βραχούθκια που ήξερε ότι σιουρα εν να μας έβρει, έβαλε μας τη φωνή, η κορούα επάθαινε μεγάλη ντροπή τζιαι έκλαιε που την έπιασε ο καθηγητής να κάθεται δίπλα σου, έ τζιαι μείς ενευριάζαμε για την τύχη μας την μαύρη. Δεν μας ενδιέφερε νομίζω να δούμε κάτι άλλο από αυτό που μας έδειχναν γιατί προφανώς ήταν καθηγητές, αυτοί ήξεραν καλύτερα που μας.

Οι εκδρομές για μένα ήταν μικρά ταξίδια. Για μένα προσωπικά αυτές τις ώρες που διαρκούσε η εκδρομή, λειτουργούσες περισσότερο ως ενήλικας παρά ως ένας ανήλικος μαθητής. Ήταν τούτο το συναίσθημα της ανεξαρτησίας, που ένιωθες. Που φορούσες ότι ήθελες, που εκρατούσες λεφτά για να παραγγείλεις φαΐ με τους κολλητούς σου, να κάμεις κανένα καυκά, να φλερτάρεις ασύστολα, να φάεις ασύστολα ή μάλλον όχι αυτό, αλλά ήταν ούλλα όμορφα τζαι αγαπησιάρικα. Αγάπησα τις εκδρομές πολλά, μέχρι σήμερα έμεινε μου. Πιάνω τη μηχανή μου τζαι οδηγώ ώρες ολόκληρες, παίρνω τον γιο μου μαζί να γουστάρουμε, αλλά νευριάζει τζαι βαρκέται μες στο αυτοκίνητο γιατί εν εσει σήμα τζιαι Ίντερνετ...

Άντρος Ευστάθιου, 43 χρόνων, Πάφος

Θυμάμαι πως πηγαίναμε πάντα εκδρομή στην Παναγία της Ασίνου και στην Παραλία Μακένζι, αλλά και κάποιες φορές στην Πράσινη Κοιλάδα της Κακοπετριάς. Θα προτιμούσα να κάναμε πιο αραιά εκδρομές και να μας πήγαιναν κάπου πιο μακριά, όπως για παράδειγμα στην Πάφο, για να γνωρίσουμε και κάτι διαφορετικό.

Ευτυχία, 35 χρόνων, Λευκωσία

Πηγαίναμε συνήθως εκδρομή στη Λάρνακα και συγκεκριμένα στο Μακένζι και στην Παναγία της Ασίνου. Θα προμηνούσα να κάναμε περισσότερες εκπαιδευτικές εκδρομές, όπως για παράδειγμα στο Αρχαίο Θέατρο Κουρίου στη Λεμεσό.

Χριστίνα, 50 χρόνων, Λευκωσία

Εκδρομή για μένα ήταν η Παναγία της Ασίνου. Εκεί θυμάμαι να πηγαίναμε. Θα προτιμούσα να περνούσαμε πιο εποικοδομητικά την ημέρα και να μας πήγαιναν και κάπου αλλού. Υπάρχουν τόσα μουσεία και άλλοι σημαντικοί χώροι που θα μπορούσαμε να επισκεφτούμε.   

Φρόσω, 27, Λευκωσία

Επικοινωνώντας με λειτουργό της Διεύθυνσης Μέσης Εκπαίδευσης, ενημερωθήκαμε ότι το Υπουργείο δεν έχει λόγο και ανάμειξη στο πρόγραμμα των σχολικών εκδρομών, πέραν των εγκυκλίων που αποστέλλει για να καθορίσει τα πλαίσια στα οποία πρέπει να κινηθούν οι επιλογές των σχολείων. Υπάρχει, βέβαια, αναφέρει ο λειτουργός, εμπλοκή του επαρχιακού γραφείου της κάθε πόλης, το οποίο αναλαμβάνει τον συντονισμό μεταξύ των σχολείων για να μην υπάρχει σύγκρουση λόγω χωρητικότητας σε διάφορους χώρους. «Το εκάστοτε σχολείο στο πλαίσιο της αυτονομίας, καταρτίζει μια επιτροπή εκδρομών στην οποία συμμετέχουν και μαθητές και επιλέγουν τους χώρους που θα επισκεφθούν στις δύο μεγάλες εκδρομές που πραγματοποιούνται ετησίως. Παράλληλα υπάρχει η δυνατότητα οι εκδρομές να συνδυαστούν και με άλλες δραστηριότητες, όπως για παράδειγμα επίσκεψη στον Ακάμα και καθαρισμός της ακτής, αλλά και πάλι αυτό αφήνεται στη διακριτική ευχέρεια του κάθε σχολείου».   

Οι εκδρομές, τονίζει ο λειτουργός, δεν είναι μια εξωσχολική δραστηριότητα, είναι συμπλήρωμα των μαθημάτων και έχει σκοπό την κοινωνικοποίηση των μαθητών, αλλά και την γνωριμία μαθητή-καθηγητή κάτω από ένα διαφορετικό πλαίσιο. Κλείνοντας, ο λειτουργός ξεκαθάρισε ότι όντως θα ήταν πιο εποικοδομητικό και ουσιώδες, οι μαθητές να επισκέπτονται περισσότερα μνημεία αρχαιολογικής σημασίας, αλλά και χώρους περιβαλλοντικής σημασίας. Εντούτοις, ο χρονικός περιορισμός, αλλά και η δυσκολία πρόσβασης σε πολλά από αυτά τα σημεία, καθιστά τις οργανωμένες επισκέψεις μαθητών αρκετά δύσκολες.