Ναι, να σε βγάλει από το λήθαργο που βρίσκεσαι και να ρίξει φως, σε μια κατάσταση που η κοινωνία την ονόμασε σκοτάδι. Μα που για κάποιους μπορεί να μην είναι.

Η Στέλλα Νικολάου,  Εγγεγραμμένη Συμβουλευτική Ψυχολόγος περιγράφει μια προσωπική της εμπειρία την οποία βίωσε ενόσω βρισκόταν στην Αμερική με μία κοπέλα που ζούσε στους δρόμους της πόλης, χωρίς στέγη, χωρίς σπίτι, χωρίς τα απαραίτητα, όπως εμείς τα καθορίζουμε.

Μια αλλιώτικη εμπειρία που ίσως να περίμενες να δεις σε κάποιο σενάριο ταινίας με happy end. Μα είναι η πραγματικότητα που βρίσκεται εκεί έξω και φωνάζει για την ακούσεις.

 

Γράφει η Στέλλα Νικολάου

Αν δεν σε γνώριζα θα δυσκολευόμουν να πιστέψω ότι μπορεί κάποιος να είναι άστεγος, και να είναι ευτυχισμένος. Θα δυσκολευόμουν να πιστέψω ότι προσφέρουν σ’ ένα άστεγο στέγη αλλά την αρνείται. Και πιο πολύ από όλα θα δυσκολευόμουν να πιστέψω ότι μπορεί κάποιος να είναι ικανοποιημένος από τη ζωή του ακόμα και χωρίς μια στέγη. Πώς μπορεί ένα άστεγο κορίτσι να ζει την απόλυτη ελευθερία χωρίς «τίποτα»; Τίποτα για μένα, τα πάντα για αυτήν.

«Θέλω να είμαι ελεύθερη αλλά προσπαθούν να με φυλακίσουν μέσα σε αυτή τη κλινική για με βάλουν μετά σε μια μικρότερη φυλακή, σ’ ένα σπίτι», τα λόγια σου όπως ακριβώς μου τα είχες πει στη πρώτη μας συνάντηση.

Γύρω μας άσπροι τοίχοι και φρουροί να στέκονται από πάνω μας μήπως και γίνεις επιθετική. Είχες περάσει τον περισσότερο χρόνο της ζωής σου έξω στους δρόμους, δίπλα σε ένα παγκάκι κοντά στο Fort Lauderdale Beach. Θυμάμαι στη συνάντηση με την επόπτρια και το ψυχίατρο που σε παρακολουθούσε στη ψυχιατρική κλινική να μου λένε, «Στέλλα ο στόχος μας με την Χ είναι να την πείσουμε να μείνει μακριά από τους δρόμους». Τις προσφέραμε πολλές φορές σπίτι, φαγητό αλλά αυτή επιμένει να ξαναγυρίζει στους δρόμους, και την φέρνουν πίσω ξανά στη ψυχιατρική κλινική. Είναι η έβδομη φορά που ξαναέρχεται εδώ».

Την είχα ρωτήσει τι κάνει και την φέρνουν ξανά πίσω. Μου είπε, «κοιμάμαι σε ένα παγκάκι που βρίσκεται σε κεντρικό δρόμο και κάθε δύο ώρες με ξυπνάνε οι αστυνομικοί για να μετακινηθώ, ώσπου τους λέω να με αφήσουν ήσυχη, δεν φεύγω και με παίρνουν στο ψυχιατρείο. Τις άλλες φορές με φέρανε γιατί έβγαλα τα ρούχα μου τη νύχτα και μπήκα γυμνή στη θάλασσα, η αστυνομία επέμενε να ντυθώ και αρνήθηκα. Δεν με αφήνουν να ζήσω ελεύθερη όπως θέλω, λες και ενοχλώ κανένα».

Θυμάμαι να σκέφτομαι, ότι αυτό το κορίτσι που βλέπω μπροστά μου έχει όλα τα φόντα να σπουδάσει, να δουλέψει να ζήσει μια «φυσιολογική ζωή».

Σκεφτόμουν γιατί κάποιος άνθρωπος να θέλει να μείνει στους δρόμους από τη στιγμή που του προσφέρουν στέγη, φαγητό, ρούχα, και λεφτά. Σκέφτηκα ίσως είναι τα ναρκωτικά, αλλά το αναίρεσα μόλις ρώτησα την επόπτρια μου που με ενημέρωσε ότι δεν έκανε ποτέ χρήση, και κάθε φορά το τεστ ήταν αρνητικό.

Δεν είναι όλοι οι άστεγοι δυστυχισμένοι, δεν θέλουν όλοι ένα σπίτι, πολλοί το κάνουν από επιλογή, επειδή μόνο με αυτή την επιλογή νιώθουν ελεύθεροι. Μετά από μερικές συναντήσεις που κάναμε είχα καταλάβει γιατί.

«Γιατί μόνο εκεί νιώθω την απόλυτη ελευθερία»

«Γιατί οι τοίχοι του σπιτιού φαντάζουν σαν φυλακή»

«Γιατί νιώθω πιο κοντά στη φύση»

«Γιατί βρίσκομαι σε επαφή με τον εαυτό μου»

«Γιατί μόνο στη φύση καταλαβαίνω τι είναι η ζωή»

«Γιατί όσο πιο απλά ζω, τόσο δεν έχω απαιτήσεις από τη ζωή»

«Γιατί πετώ στα σύννεφα αν καταφέρω να βρω ένα κομμάτι ψωμί να φάω» 

Ο στόχος τελικά δεν είχε επιτευχθεί. Ύστερα από 3 μήνες βρισκόσουν στο ίδιο παγκάκι. Θυμάμαι να λέω στην επόπτρια μου, «Μάλλον το αντίθετο έχει γίνει, με έπεισε να θέλω να ζήσω στους δρόμους», χαμογέλασε και μου είπε, «εύχομαι να είναι καλά».

Υπάρχουν φορές που τα πράγματα δεν δείχνουν αυτό που είναι στη πραγματικότητα... Κάποιες καταστάσεις έχουν την ομορφιά τους αλλά αδυνατούμε  να την δούμε. Αν αυτό το κορίτσι κατάφερε να είναι ικανοποιημένο από τη ζωή του, κάτω από αυτές τις συνθήκες, τότε μπορούμε και εμείς. Ο άνθρωπος μπορεί να διατηρήσει την ελευθερία του, την ευγνωμοσύνη του προς την ζωή ακόμη και στις πιο δύσκολες συνθήκες, φτάνει να μην χάνει την πίστη του.

Σε ευχαριστώ για τα όμορφα μαθήματα που μου έχεις διδάξει. Ξέρω ότι δεν θα δεις ποτέ αυτό το κείμενο αλλά ένιωθα ότι σου το χρωστούσα, ξέρεις εσύ γιατί.