Μια (καινούργια) διαδικτυακή ομάδα μάς ξεναγεί στο ένδοξο παρελθόν της Λευκωσίας

«Ξεφυλλίζουμε» τo πολύχρωμο παρελθόν της πρωτεύουσας, παρέα με τον δημιουργό της νεοσύστατης και –πλέον- δημοφιλούς ομάδας «Η Λευκωσία του Χτες - Yesteryears Of Nicosia».

Μια (καινούργια) διαδικτυακή ομάδα μάς ξεναγεί στο ένδοξο παρελθόν της Λευκωσίας

«Ξεφυλλίζουμε» τo πολύχρωμο παρελθόν της πρωτεύουσας, παρέα με τον δημιουργό της νεοσύστατης και –πλέον- δημοφιλούς ομάδας «Η Λευκωσία του Χτες - Yesteryears Of Nicosia».

Article featured image
Article featured image

Σε μόλις δύο εβδομάδες ζωής, το group «Η Λευκωσία του Χτες - Yesteryears Of Nicosia» κατάφερε να προσελκύσει πέραν των 2500 μελών, με την ομάδα να αυξάνεται συνεχώς. Στο μικρό αυτό διάστημα, δημιουργήθηκε ένα εξαιρετικό ιστορικό φωτογραφικό αρχείο της πρωτεύουσας και ένα πολύ ενδιαφέρον φόρουμ διαλόγου για το μέλλον της πόλης.


Ο εμπνευστής και δημιουργός της ομάδας – αν και δεν αποδέχεται τον δεύτερο όρο- Γιώργος Μεσαρίτης, Πολιτικός Μηχανικός και Διευθυντής του «Πολυτία Αρμός», εξηγεί στη CITY την ιδέα και το σκοπό πίσω από τη δημιουργία της ομάδας και μοιράζεται μαζί μας τις σκέψεις του για το ποιο θα πρέπει να είναι το μέλλον της πρωτεύουσας.

Παρατηρώντας την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στη Λευκωσία και ιδιαίτερα στο κέντρο της, γίνεται ακόμη εντονότερη η ανάγκη για παρηγοριά μέσω της μνήμης.


1956-Κατάστημα Τσιαούσιης Λευκωσία Αναστάσιος Μιχαηλίδης.jpg
Κατάστημα Τσαούσιης 1956, Αναστάσιος Μιχαηλίδης



Πώς προέκυψε η ανάγκη για τη δημιουργία μίας σελίδας που να ασχολείται με το παρελθόν της πρωτεύουσας;

Η ιδέα της σελίδας γεννήθηκε εντελώς αυθόρμητα πριν περίπου δύο βδομάδες. Παρακολουθώντας στο Facebook τις υπόλοιπες πόλεις να δημιουργούν ομάδες πολιτών που ασχολούνται ενεργά με την ιστορία της πόλης τους, έψαξα να δω αν υπήρχε κάτι αντίστοιχο για τη Λευκωσία.

Πρόσεξα ότι υπάρχουν σελίδες γι’ αυτό το σκοπό αλλά όχι ομάδες στις οποίες οι πολίτες να μπορούν να αναρτούν οι ίδιοι παλιές φωτογραφίες και να συζητούν μεταξύ τους. Έτσι ανέλαβα την πρωτοβουλία να την ξεκινήσω και να καλέσω κόσμο να συμμετέχει. Η απήχηση ήταν πολύ μεγαλύτερη από ό,τι περίμενα. Περάσαμε τα 1000 μέλη σε λιγότερο από 48 ώρες και σε λιγότερο από δύο βδομάδες φτάσαμε τα 2.500.

Δεν θεωρώ τον εαυτό μου δημιουργό της ομάδας, αλλά αυτόν που είχε την ιδέα και την πρωτοβουλία να την ξεκινήσει. Δημιουργοί είναι όλα τα μέλη της ομάδας που συμμετέχουν είτε αναρτώντας, είτε συζητώντας. Πάντα είχα ενδιαφέρον για την πόλη μου και απολαμβάνω να μελετώ την ιστορία της. Ίσως είναι και αυτός ένας λόγος που με ώθησε στην οργάνωση της ομάδας. Ξεκίνησα με κάποιο υλικό που είχα μαζέψει όταν έκανα την ερεύνα για τη διπλωματική μου στο Πολυτεχνείο και συνεχίζω αναζητώντας και από νέες πηγές.

Ο ανοικτός δημόσιος χώρος του κέντρου έχει παραμεληθεί πολύ και σε κάποιες περιπτώσεις έχει οδηγηθεί και σε λάθος σχεδιασμούς, όπως για παράδειγμα στη περίπτωση της Πλατείας Ελευθερίας.


1960 by MONA LTD Ιάκωβος Πίττας.jpg
1960 Καρτ Ποστάλ Mona LTD, Ιάκωβος Πίττας




Εκτός από ένα άλμπουμ ιστορικών φωτογραφιών της Λευκωσίας, πού αλλού αποσκοπεί η δημιουργία της ομάδας «Η ΛΕΥΚΩΣΙΑ ΤΟΥ ΧΤΕΣ - YESTERYEARS OF NICOSIA»

Απώτερος σκοπός της ομάδας είναι οι Λευκωσιάτες, μέσω της νοσταλγίας που προσφέρουν οι παλιές φωτογραφίες και μέσω του ισχυρού αισθήματος ταυτότητας που δημιουργεί η μελέτη της ιστορίας μιας πόλης, να πιστέψουν ξανά στην Λευκωσία. Η διαίρεση της πόλης αλλά και η αναποτελεσματικότητα κράτους και δήμων μετά την οικονομική κρίση προκάλεσε εικόνα εγκατάλειψης που είναι έντονη στο δημόσιο χώρο. Αυτό κάνει τον κόσμο να χάνει την πίστη του στην πόλη του.

Η διαίρεση της πόλης αλλά και η αναποτελεσματικότητα κράτους και δήμων μετά την οικονομική κρίση προκάλεσε εικόνα εγκατάλειψης που είναι έντονη στο δημόσιο χώρο. Αυτό κάνει τον κόσμο να χάνει την πίστη του στην πόλη του.


1976 Τάκης Μουρέττος.jpg
1976, Τάκης Μουρέττος




Πώς θα χαρακτηρίζατε την ιστορία και την εξέλιξη της πόλης της Λευκωσίας, τόσο πολεοδομικά όσο και κοινωνικά;

Η Λευκωσία για χιλιάδες χρόνια περιοριζόταν περίπου στον χώρο που βρίσκεται σήμερα η παλιά πόλη. Στα τέλη του 19ου αιώνα με την έναρξη της αποικιοκρατίας ξεκίνησε να επεκτείνεται προς τα έξω και έχει φτάσει σήμερα στο μέγεθος που την βλέπουμε. Αυτό που επιβεβαιώνεται από τις φωτογραφίες, παλαιότερες γκραβούρες, χάρτες και γραπτές μαρτυρίες, είναι ότι η Λευκωσία ενώσω ήταν μικρή σε μέγεθος διατηρούσε την ανθρώπινη κλίμακα, είχε συνεκτικό πολεοδομικό ιστό, καλή αρχιτεκτονική, πλούσιο πράσινο, φροντίδα για τον ανοικτό δημόσιο χώρο, κ.ά.

Η πόλη φιλοξενούσε ανθρώπους διαφορετικών θρησκειών (Ορθόδοξοι Χριστιανοί, Μουσουλμάνοι, Αρμένιοι, Λατίνοι, Μαρωνίτες) και ποικίλων κοινωνικών στρωμάτων, οι οποίοι κατοικούσαν σε οργανωμένες γειτονίες με την δική τους εκκλησία και το τοπικό τους καφενείο. Επίσης το παζάρι και οι δρόμοι της πόλης έσφυζαν από ζωή και ήταν ο χώρος όπου ο κάθε Λευκωσιάτης απευθυνόταν για να καλύψει τις κοινωνικές του ανάγκες.

Απώτερος σκοπός της ομάδας είναι οι Λευκωσιάτες, μέσω της νοσταλγίας που προσφέρουν οι παλιές φωτογραφίες και μέσω του ισχυρού αισθήματος ταυτότητας που δημιουργεί η μελέτη της ιστορίας μιας πόλης, να πιστέψουν ξανά στην Λευκωσία.


Ακόμη και μετά την επέκταση της εκτός των τειχών, η Λευκωσία συνέχιζε να διατηρεί αυτές τις αξίες. Ουσιαστικά η διαίρεση από τη δεκαετία του 50’ άρχισε να δημιουργεί φυγόκεντρες τάσεις οι οποίες επιταχύνθηκαν ραγδαίως μετά το 74. Ο ανοικτός δημόσιος χώρος του κέντρου έχει παραμεληθεί πολύ και σε κάποιες περιπτώσεις έχει οδηγηθεί και σε λάθος σχεδιασμούς, όπως για παράδειγμα στη περίπτωση της Πλατείας Ελευθερίας. Οι άστοχες πολεοδομικές στρατηγικές οδήγησαν τη μεγάλη συγκέντρωση εμπορίου στη περιφέρειά της πόλης, στα mall, όπου υπάρχουν περισσότερες ευκολίες στη διακίνηση, τη στάθμευση και περισσότερες ανέσεις. Ο συνδυασμός αυτός οδηγεί την πόλη μας και ιδιαίτερα το κέντρο σε μαρασμό.

Το κέντρο της Λευκωσίας έχει μεγάλα πολιτιστικά αποθέματα και μπορεί να ανταγωνιστεί με ευκολία την ανάπτυξη της περιφέρειας, αρκεί να δοθούν τα κατάλληλα εργαλεία. Δεν πρέπει να αφεθεί περισσότερο στον αυτόματο πιλότο η πόλη. Πρέπει να βρεθούν οι κατάλληλες πολιτικές και δράσεις που θα φέρουν άμεσα πίσω τον κόσμο. Πρέπει επίσης να βρεθεί τρόπος να λειτουργήσει η πόλη ενωμένα, ανεξαρτήτως εξέλιξης της λύσης του Κυπριακού. Προηγούμενοι δήμαρχοι έδειξαν τον δρόμο με κοινά έργα και κοινά σχέδια. Όσο αφήνουμε την διαίρεση να μοιράζει την πόλη, τόσο περισσότερη ζημιά θα της κάνουμε.


1981 Ιάκωβος Πίττας.jpg
1981, Ιάκωβος Πίττας


Ήδη, στο μικρό διάστημα λειτουργίας σας, έχει αναρτηθεί σπουδαίο και μοναδικό υλικό από το παρελθόν της πόλης. Υπάρχει η σκέψη στο μέλλον για να γίνει μία έκθεση με όλο αυτό το υλικό;

Η ομάδα μπορεί να λειτουργήσει περισσότερο ως χώρος συνάντησης ατόμων που αγαπούν την πόλη τους και ενδιαφέρονται να ξαναποκτήσει παλαιότερες ανθρώπινες αξίες που έχει χάσει.

Τα μέλη της ομάδας αναρτώντας φωτογραφίες και συζητώντας για το παρελθόν μοιράζονται τον ενθουσιασμό τους για την πόλη τους. Επίσης εκφράζουν έντονα την ενόχλησή τους για την παρούσα προβληματική κατάσταση της Λευκωσίας. Με την πάροδο του χρόνου θα μαζευτεί αρκετό οπτικό υλικό και σίγουρα θα μπορέσει να χρησιμεύσει σε διάφορες δράσεις, όπως τη βάση για οργανωμένο ανοικτό διαδικτυακό αρχείο για την ιστορία της Λευκωσίας, την υλοποίηση εκδόσεων, εκθέσεων, κ.ά. Το σημαντικότερο όμως, κατά την άποψη μου, είναι η ομάδα αυτή να μπορέσει να λειτουργήσει ως το εφαλτήριο για την κινητοποίηση των Λευκωσιατών να απαιτήσουν περισσότερα για την πόλη τους.


Mavros 1929 Άγιος Ανδρέας Γαβριέλα Αγησιλάου.jpg
1929 Άγιος Ανδρέας, Γαβριέλα Αγησιλάου


Paola Josephin Theodoulou.jpg
Πάολα Josephin Θεοδούλου


Γιατί θεωρείτε πως τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότεροι νοσταλγούν το παρελθόν;

Θεωρώ ότι ο καθένας μας αρέσκεται στην παροδική αναζωογόνηση και την ανεμελιά που προσφέρει η νοσταλγία, ιδίως των παιδικών μας χρόνων. Οι εικόνες του παρελθόντος και οι εξιδανικευμένες αναμνήσεις μας, προσφέρουν διέξοδο για το πως θα θέλαμε να δούμε την ζωή μας στο παρόν και το μέλλον. Παρατηρώντας την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής στη Λευκωσία και ιδιαίτερα στο κέντρο της, γίνεται ακόμη εντονότερη η ανάγκη για παρηγοριά μέσω της μνήμης.


Άδωνης Κωνσταντινίδης.jpg
Άδωνης Κωνσταντινίδης


Βοήθησαν σε αυτό και τα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης

Δεν μπορούμε να παραγνωρίσουμε σίγουρα τον δίαυλο επικοινωνίας που ανοίγουν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και με την ευκολία που μπορεί κάποιος να ψηφιοποιήσει και να μοιραστεί κάτι. Τα τελευταία χρόνια η πλειονότητα του κόσμου χρησιμοποιεί ενεργά και αυτόν τον εναλλακτικό τρόπο κοινωνικοποίησης και έτσι προσφέρεται η δυνατότητα για την οργάνωση πολιτών γύρω από κοινές αναζητήσεις. Για παράδειγμα το πρόσφατο αυθόρμητο κίνημα πολιτών για την φύτευση 800.000 δέντρων στις πόλεις της Κύπρου έχει λάβει απρόσμενη απήχηση μέσω του Facebook.

Αεροδρόμιο Λευκωσίας Μιχαήλ Τριμιθιώτης.jpg
Αεροδρόμιο Λευκωσίας, Μιχαήλ Τριμιθιώτης

Αναστάσιος Μιχαηλίδης.jpg
Αναστάσιος Μιχαηλίδης

Αναστάσιος Μιχαηλίδης1.jpg
Αναστάσιος Μιχαηλίδης

Ανδρεάς Θεοχαρίδης.jpg
Ανδρεάς Θεοχαρίδης

Ανδρέας Παυλικκάς.jpg
Ανδρέας Παυλικκάς

Άννη Ιωάννου.jpg
Άννη Ιωάννου

Γαλακτοκομεια Χαραλαμπίδης στη Λευκωσία το 1970...Θανάσης Αθανασίου.jpg
Γαλακτοκομεια Χαραλαμπίδης 1970, Θανάσης Αθανασίου

Δημοτικός Κήπος Λευκωσίας 1989. Στο βάθος αριστερά είναι το Δημοτικό Θέατρο Αντώνης Κουππαρής.jpg
Δημοτικός Κήπος Λευκωσίας 1989. Στο βάθος αριστερά είναι το Δημοτικό Θέατρο, Αντώνης Κουππαρής

Εγκαίνια του Χίλτον αρχές του 1967 Αδωνης Κωνσταντινίδης.jpg
Εγκαίνια ξενοδοχείου Hilton 1967, Αδωνης Κωνσταντινίδης

Ελπινίκη Περικλέους.jpg
Οδός Προδρόμου, Ελπινίκη Περικλέους

Ζαχαροπλαστειο Αριστον στην Γρίβα Διγενή δεκαετία 1970 Μαρία Λοϊζου.jpg
Ζαχαροπλαστείο Άριστον επί της Γρίβα Διγενή 1970, Μαρία Λοΐζου

Η οδός Κωτσάκη Παντελιδη ....όταν κυκλοφορούσαν αυτοκίνητα Κάτια Ζεμπύλα.jpg
Κωστάκη Παντελιδη, Κάτια Ζεμπύλα

Ιανουάριος 1973, Πλατεία Μεταξά Rosario Zarate Toscano.jpg
Ιανουάριος 1973 - Πλατεία Μεταξά, Rosario Zarate Toscano

Κινηματογράφος ΠΑΝΘΕΟΝ η χρονολογία της φωτογραφίας είναι μεταξύ 1962 - 1964 Conrad Hoffman.jpg
Κινηματογράφος ΠΑΝΘΕΟΝ 1962 - 1964, Conrad Hoffman

Κινηματοθέατρο ΜΑΓΙΚΟ ΠΑΛΑΤΙ, απέναντι από το καφενείο Χατζησάββα, Λευκωσία! Αναστάσιος Μιχαηλίδης.jpg
Κινηματοθέατρο Μαγικό Παλάτι, Αναστάσιος Μιχαηλίδης

Λευκωσία του 1970, μία εικόνα από τήν Πλατεία Ελευθερίας πρός Οδό Λήδρας. Ιωάννης Δημητρίου.jpg
1970 - Πλατεία Ελευθερίας πρός Λήδρας, Ιωάννης Δημητρίου

Λήδρας 1988 Ιωάννης Δημητρίου.jpg
Λήδρας 1988, Ιωάννης Δημητρίου

Λήδρας Ζήνων Σταυρίδης.jpg
Λήδρας, Ζήνων Σταυρίδης

Νικόλας Ιωαννίδης.jpg
Νικόλας Ιωαννίδης

Νίκος Μεσαρίτης.jpg
Νίκος Μεσαρίτης

Οδός Ζήνωνος Σώζου, 1974 Rosario Zarate Toscano.jpg
Οδός Ζήνωνος Σώζου 1974, Rosario Zarate Toscano

Οδος Ληδρας 1969 Θανάσης Αθανασίου.jpg
Οδος Ληδρας 1969, Θανάσης Αθανασίου

Οδός Σανταρόζα 15 Ιουλίου 1974 Rosario Zavallis Rosy.jpg
Οδός Σανταρόζα 15 Ιουλίου 1974, Rosario Zavallis Rosy

Παιχνίδια του δρόμου από παιδιά στο Καιμακλί! Αναστάσιος Μιχαηλίδης.jpg
Παιχνίδια του δρόμου από παιδιά στο Καϊμακλί, Αναστάσιος Μιχαηλίδης

Πλατεία Μεταξά 1957 Ανδρέας Μιστρελλίδης.jpg
Πλατεία Μεταξά 1957, Ανδρέας Μιστρελλίδης

Πλατεία Μεταξά Αναστάσιος Μιχαηλίδης.jpg
Πλατεία Μεταξά, Αναστάσιος Μιχαηλίδης

Προξενείο Τουρκίας, δεκαετία 1960 Αναστάσιος Μιχαηλίδης.jpg
Προξενείο Τουρκίας 1960, Αναστάσιος Μιχαηλίδης

Σταθμός Τραίνου Θανάσης Αθανασίου.jpg
Σταθμός Τρένου, Θανάσης Αθανασίου

Το Πρωην Συνεργατικό Ταμιευτήριο Δασκάλων και το Μέγαρο Μιτση στην Λεωφόρο Μακαρίου-Μαρία Λοϊζου.jpg
Πρώην Συνεργατικό Ταμιευτήριο Δασκάλων και Μέγαρο Μιτση στη Λεωφόρο Μακαρίου, Μαρία Λοΐζου

Το σπιτι της οικογενειας του Δρ Τυμβιου στην οδο Πινδαρου στη Λευκωσια, γνωστο σε πολλους ως ''η Τουρτα'' (1965) Κατεδαφίστηκε το 1988 Ζήνων Σταυρινίδης.jpg
Το σπίτι της οικογένειας του Δρ. Τύμβιου στην οδό Πινδάρου στη Λευκωσία, γνωστό και ως 'Τούρτα' 1965. Κατεδαφίστηκε το 1988, Ζήνων Σταυρινίδης

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ