Είναι μία από τις συγκλονιστικότερες φωτογραφίες της ανθρώπινης ιστορίας κι ας μην δείχνει τίποτα το εμφανώς ανθρώπινο. H «χλωμή, μπλε κουκκίδα» (Pale Blue Dot), τραβήχτηκε μια Παρασκευή 14 Φεβρουαρίου, πριν από 30 χρόνια ακριβώς, και, αν κοιτάξετε λίγο πιο δεξιά από το κέντρο, θα δείτε την Γη, όπως φαίνεται από απόσταση έξι δισεκατομμυρίων χιλιομέτρων (απόσταση 40 φορές μεγαλύτερη από τη μέση απόσταση του πλανήτη μας από τον Ήλιο).

Μη επανδρωμένος «φωτογράφος» ήταν το Voyager 1, που είχε εκτοξευθεί 13 χρόνια νωρίτερα, το 1977, σε μια ιστορική αποστολή εξερεύνησης της αστρικής μας γειτονιάς. Για να τιμήσει την σημερινή επέτειο, η Αμερικανική Υπηρεσία Διαστήματος επεξεργάστηκε τη φωτογραφία με σύγχρονες τεχνικές και λογισμικό, αναδεικνύοντας την κλασική φωτογραφία με τρόπους που δεν ήταν διαθέσιμοι στο μακρινό 1990: ολόκληρη η Γη, συρρικνωμένη στο μέγεθός ενός και μόνο πίξελ, με φόντο το σκοτεινό άπειρο του Διαστήματος.

Ήταν ένα από τα τελευταία κλικ του Voyager 1, πριν η κάμερά του κλείσει ώστε να διατηρήσει ενέργεια για το υπόλοιπο, πολυετές ταξίδι του ανάμεσα στους πλανήτες. Ο Καρλ Σαγκάν και η Κάρολιν Πόρκο, αρμόδιοι τότε επιστήμονες για τις εικόνες που θα τραβούσε το διαστημόπλοιο, πρότειναν μια τελευταία, «οικογενειακή φωτογραφία» του ηλιακού συστήματος, πριν δοθεί η εντολή για το κλείσιμο των φακών, που θα ταξίδευε ως τις κεραίες του διαστημικού σκάφους με την ταχύτητα του φωτός.

Οι 60 εικόνες που έστειλε πίσω στο κέντρο επιχειρήσεων ο Voyager, απαθανάτισαν τον Ήλιο και έξι από τους πλανήτες: την Αφροδίτη, τη Γη, τον Δία, τον Ουρανό και τον Ποσειδώνα. Ο Άρης δεν διακρίνεται, καθώς τον καλύπτουν οι ακτίνες του Ήλιου που εισέβαλαν μέσα στον φακό και ανακλάστηκαν στα κάτοπτρά του.

Η φωτογραφία έκανε τον γύρο του κόσμου, μπήκε σε σχολικά βιβλία και εγκυκλοπαίδειες, έγινε πόστερ φοιτητών αστροφυσικής και, το 1994, ενέπνευσε τον Καρλ Σαγκάν να γράψει ένα ολόκληρο βιβλίο. Το ονόμασε φυσικά «Pale Blue Dot».

«Κοιτάξτε ξανά αυτή την κουκκίδα. Αυτό είναι εδώ. Είναι το σπίτι μας. Είμαστε εμείς», έγραφε ο σπουδαίος αστροφυσικός, κοσμολόγος και συγγραφέας, που πέθανε στα 1996. «Είναι μια κρυστάλλινα ξεκάθαρη θέα της θέσης μας στον Κόσμο», έλεγε το 2013 η Κάρολιν Πόρκο.

«Διαλύει κάθε ψευδαίσθηση και μας φέρνει αντιμέτωπους με μία δυνατή στιγμή συνειδητοποίησης για τους εαυτούς μας, μια συνειδητοποίηση που δεν παύει να μας συγκινεί». Το 2013, το διαστημικό σκάφος Cassini τράβηξε μια δική του φωτογραφία με σύγχρονα μέσα, αποδίδοντας φόρο τιμής στο Voyager 1 και στους πρωτεργάτες της εξερεύνησης του Διαστήματος. Ο Κρόνος και οι εντυπωσιακοί δακτύλιοί του αριστερά και, δεξιά, πάλι μια θαμπή, μπλε κουκκίδα. Η Γη.