Της Έλλης Μιχαήλ [Μουσικός]

Φωτογραφίες: Αντρέας Λουκαΐδης

Ποτέ δεν ήμουν ιδιαίτερα καλή με τους αριθμούς. Αδυνατώ να αποστηθίσω τους πίνακες του πολλαπλασιασμού, κι ακόμη και στις πιο απλές μαθηματικές πράξεις κοπιάζω. «Πόσους ίππους έχει το αμάξι; Σε τι διαστάσεις χρειαζόμαστε την πινακίδα; Ποια χρονιά στήσαμε τη μπάντα; Πόσες μέρες είμαστε τώρα σε καραντίνα;». Δεν ξέρω, δε θυμάμαι, δεν μπορώ να υπολογίσω... Καμιά φορά τα χάνω ακόμα και στην ηλικία μου.

Με δυσκολεύουν οι αριθμοί. Προτιμώ να μετρώ με επίθετα. Αντιλαμβάνομαι τη ζωή ακούγοντας τους ήχους και κυνηγώντας τις μυρωδιές, χαζεύοντας τα χρώματα, ψάχνοντας νόημα στις λέξεις, ακολουθώντας τις κινήσεις, ανιχνεύοντας τις εκφράσεις του προσώπου. Ανακαλύπτω τον κόσμο μέσα από μια ζωγραφιά, μια σύνθεση, ένα μυθιστόρημα ή μια παράσταση. Ο κόσμος είναι το άθροισμα των κλασμάτων της ανθρώπινης δημιουργίας. H ανθρώπινη δημιουργία είναι συνάρτηση της γνώσης και της έμπνευσης. Πολλαπλάσιο των δύο είναι ο πολιτισμός, ο οποίος αντικατοπτρίζεται μέσα από την τέχνη. Η τέχνη είναι η πολυδιάστατη απεικόνιση του κόσμου.

Και να που σήμερα, κλεισμένοι στα σπίτια μας και στους εαυτούς μας, καταλήξαμε όλοι να φοβόμαστε τους αριθμούς και να καταφεύγουμε στα χρώματα και στους ήχους, στις λέξεις, τις εικόνες και τις κινήσεις, ψάχνωντας να διατηρήσουμε τη ζωντάνια μας. Γιατί το να ζεις κλεισμένος σε τέσσερις τοίχους βουβούς, άχρωμους κι ακίνητους, λίγο διαφέρει από το να ζεις σε τάφο.

Ακόμα και οι πιο δύσπιστοι τώρα αναγνωρίζουν ότι οι τέχνες δίνουν νόημα στη ζωή και ανοίγουν πόρτες στον κόσμο, έστω και αν η πανδημία τις θέλει κλειστές. Αφου σιγουρευτήκαμε ότι είμαστε ασφαλείς και χορτάτοι, καταλάβαμε ότι το πραγματικό μας «καταφύγιο», η παρηγοριά μας και η συντροφιά μας αυτό τον καιρό είναι οι ταινίες και τα βιβλία, οι δίσκοι και οι ψηφιακές συναυλίες, οι φωτογραφίες που ασταμάτητα ανεβαίνουν στο διαδίκτυο, το μολύβι και το πινέλο, ο χορός την ώρα που μαγειρεύουμε ή καθαρίζουμε, οι παραστάσεις που αμελήσαμε να δούμε όταν ανεβάζονταν στο σανίδι, τα τραγούδια που μας κάνουν να ξελαρυγγιζόμαστε, οι στίχοι που μάθαμε απ’ έξω. Όλα τα αγαθά που κάποιοι με κόπο έφτιαξαν -και εξακολουθούν να φτιάχνουν- για εμάς. Για να μείνουμε εμείς ψυχικά υγιείς, να μη βαριόμαστε, να μη φοβόμαστε, να χαλαρώνουμε, να ξεχνιόμαστε.

Οι άνθρωποι των τεχνών βγαίνουν στα μπαλκόνια τους και στις οθόνες μας, τραγουδούν, παίζουν, απαγγέλλουν, χορεύουν, μας διδάσκουν πώς να βάλουμε οι ίδιοι τις τέχνες στη ζωή μας. Οι άνθρωποι των τεχνών συνεχίζουν να μας ψυχαγωγούν. Το κάνουν γιατί αγαπούν την τέχνη τους, αγαπούν τη ζωή, αγαπούν την ανθρώπινη επαφή. Οι άνθρωποι των τεχνών νιώθουν όμως κι αυτοί φόβο και κούραση.

«Ve le suoniamo»*, λένε σήμερα οι Ιταλοί τζαζίστες, που σημαίνει «Θα σας τις παίξουμε». Μόνο που αυτή τη φορά δεν αναφέρονται στις εξαίσιες μουσικές τους, αλλά υπονοούν ότι θα δώσουν χαστούκια. Οι καλλιτέχνες, πέρα από την αναγνώριση, πλέον ζητούν τα δικαιώματά τους και την στήριξή μας. Αλήθεια, τι χαστούκι που θα δεχόμασταν, αν οι τέχνες απεργούσαν!

Ο πολιτισμός είναι η πνευματική ελευθερία μας, και το αντιλαμβανόμαστε ιδιαίτερα αυτές τις στιγμές που είμαστε σωματικά παγιδευμένοι. Αυτές τις στιγμές ο πολιτισμός μας φροντίζει. Ας φροντίσουμε κι εμείς -το κράτος, αλλά και ο καθένας μας ξεχωριστά- να ανταποδώσουμε, κρατώντας τον με κάθε τρόπο ζωντανό.

* Πρόκειται για μια εκστρατεία με πρωτεργάτη τον Ιταλό τρομπετίστα Paolo Fresu, που ζητά από την ιταλική κυβέρνηση να προστατεύσει και να αναθεωρήσει τα δικαιώματα των μουσικών.

*Η CITY ζήτησε από ανθρώπους του Πολιτισμού να γράψουν κάτι για τη σημαντικότητα των Τεχνών, γενικότερα αλλά και ειδικά σε περιόδους δύσκολες όπως αυτή που διανύουμε τις τελευταίες βδομάδες.

Το κείμενο του Ηθοποιού Βαλεντίνου Κόκκινου

Το κείμενο του Σκηνοθέτη, Θεατρικού Συγγραφέα και Σεναριογράφου Άδωνη Φλωρίδη

Το κείμενο της Γενικής Διευθύντριας του Θεάτρου ΡΙΑΛΤΟ Γεωργίας Ντέτσερ

Το κείμενο του Ζωγράφου Κίκου Λανίτη

Το κείμενο της Ηθοποιού Πόπης Αβραάμ

Το κείμενο της Θεατρολόγου - Επικοινωνιολόγου Μαρίνας Μαλένη

Το κείμενο του Σκηνοθέτη - Σεναριογράφου Ανδρέα Κυριάκου

Το κείμενο του Προέδρου του Ομίλου Λογοτεχνίας και Κριτικής Δρ Λεωνίδα Γαλάζη

Το κείμενο της Ηθοποιού Μάρας Κωνσταντίνου

Το κείμενο του Γλύπτη Αλέξανδρου Γιωρκάτζιη

Το κείμενο του Μουσικού Αντώνη Αντωνίου