Κεντρική φωτογραφία: Ξεροτήανα Πάφου

Αν θίξουμε το ζήτημα από την οπτική του πολιτικώς ορθού, θα λέγαμε πως τα στερεότυπα δεν είναι παρά κατασκευασμένες αντιλήψεις που έχουν σκοπό την ομαδοποίηση ανθρώπων και καταστάσεων και ίσως την απομόνωσή τους, άρα το πιο κάτω κείμενο δεν είναι παρά μία ακόμα επιβεβαίωση αυτού του κανόνα.

Παρόλα αυτά και παρά το γεγονός πως κάθε άνθρωπος αποτελεί μία ξεχωριστή μονάδα και οντότητα, με δικά του χαρακτηριστικά, δεν παύει να φέρει μαζί του συμπεριφορές και στοιχεία από το άμεσο και ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο μεγάλωσε και ζει.

Όσο και να μη θέλουμε να το παραδεχτούμε, κάποιες φορές, υπάρχουν στοιχεία στον χαρακτήρα και τη συμπεριφορά μας που τα κληρονομήσαμε, ως DNA, οπότε όσο κι αν προσπαθούμε να τα αποβάλουμε, δυσκολευόμαστε. Και για να μην παρεξηγηθούμε, αυτό ισχύει για όλους τους λαούς, αλλά όπως και να το κάνουμε... «σαν την Κύπρο εν έσιει».

Ρωτήσαμε κόσμο και μαζέψαμε τα 6 πιο χαρακτηριστικά στερεότυπα που έχουν δημιουργήσει οι ξένοι για τους Κύπριους... και ισχύουν μέχρι τελευταίας συλλαβής.

«Μιλούν δυνατά/φωνάζουν λες και τσακώνονται συνεχώς»

Ποιος μπορεί να το διαψεύσει αυτό; Ως κατεξοχήν μεσογειακός λαός με ιδιοσυγκρασία ανατολίτη, η διακριτικότητα και το τακτ δεν ήταν ποτέ στη λίστα μας. Είτε είμαστε μόνοι μας είτε σε ένα χώρο με δεκάδες άλλους, όταν μιλάμε σε κάποιον ανεβάζουμε την ένταση για να μας ακούνε οι πάντες. Δεν γίνεται επίτηδες, το volume ανεβαίνει από μόνο του και πολλές φορές ούτε οι ίδιοι δεν αντιλαμβανόμαστε πόσο δυνατά μπορεί να μιλάμε στο τηλέφωνο ή σε ένα τραπέζι.

«Αν σε φιλοξενήσουν στην Κύπρο, δεν υπάρχει περίπτωση να πληρώσεις κάτι πουθενά»

Μπορεί μετά το 2013, λόγω της κατάστασης που διαμορφώθηκε, αυτό να άλλαξε κάπως, αλλά όχι σε τέτοιο βαθμό που να διαγραφεί από τη λίστα. Το να φιλοξενείς στην Κύπρο άτομο από το εξωτερικό, σημαίνει αυτόματα πως αναλαμβάνεις τουλάχιστον τα έξοδα σίτισής του, διαφορετικά, εάν αρνηθεί, θα απειληθεί με εξοστρακισμό. Η ζεστή φιλοξενία εξακολουθεί να είναι βασικό μας χαρακτηριστικό, όπως και η ανάγκη να ικανοποιούμε φίλους και συγγενείς που έρχονται σπίτι μας από μακριά.

«Τσακώνονται για το ποιος θα πληρώσει το λογαριασμό»

Βασισμένο στην ίδια λογική με το πιο πάνω, το εν λόγο στερεότυπο περιλαμβάνει και πολλά στοιχεία από το πιο πάνω. Σε όλους μας έχει τύχει να βρεθούμε σε έξοδο με φίλους ή συγγενείς και παρά το γεγονός ότι ήταν μια απλή έξοδος, όλοι τσακώνονται με όλους για το ποιος θα πληρώσει τον λογαριασμό. Και μιλάμε για κανονικό τσακωμό, που πολλές φορές μπορεί να δημιουργήσει και σοβαρές παρεξηγήσεις.

«Όλοι στην Κύπρο μιλούν αγγλικά»

Σύμφωνα με το ευρωβαρόμετρο του 2012, το 73% των Κυπρίων δήλωναν πως μιλούν αγγλικά. Για να είμαστε ξεκάθαροι, όχι καλά ή σωστά αγγλικά, αλλά σίγουρα σε ένα τέτοιο επίπεδο που ένα «go straight and then turn right» μπορούμε να το πούμε σε κάποιον ξένο, βοηθώντας τον να φτάσει στον προορισμό του. Και είναι λογικό, αφού πέραν της παρουσίας των Άγγλων στο νησί για δεκαετίες, ως κατακτητές, ο τουρισμός στην Κύπρο αποτελεί... τη βαριά μας βιομηχανία, άρα τα αγγλικά έστω και με συντακτικά λάθη είναι σαν δεύτερη μας φύση.

«Δεν πάνε πουθενά με άδεια χέρα»

Η αλήθεια είναι πως αυτό δεν ξέρουμε πώς έχει προκύψει, αν είναι δηλαδή απότοκο φιλικής διάθεσης να ευχαριστήσεις το άτομο που σε προσκαλεί στο χώρο του ή ο φόβος να μην σχολιαστείς αρνητικά επειδή πήγες χωρίς να πάρεις τίποτα, πάντως και αυτό το στερεότυπο ισχύει. Δεν υπάρχει περίπτωση να καλέσεις Κύπριο στο σπίτι σου, είτε στην Κύπρο είτε στο εξωτερικό και να σου χτυπήσει την πόρτα με άδεια χέρια. Αντροπή!

Ενώ δεν πάει πολύς καιρός που άτομα πιο μεγάλης ηλικίας, όταν για παράδειγμα επισκέπτονταν το γιατρό τους για κάποια εξέταση, πάντα του πρόσφεραν και κάτι φαγώσιμο -πάντα σπιτικό. Όχι ως πληρωμή, ως ένα επιπλέον "ευχαριστώ".

«Οδηγούν επιθετικά και εγωιστικά»

Αυτό δεν είναι μόνο στερεότυπο που δημιουργήθηκε από όσους ξένους έτυχε να οδηγήσουν στους κυπριακούς δρόμους, αλλά προκύπτει και από τα στατιστικά έρευνας τα οποία αναφέρουν πως οι Κύπριοι πίσω από το τιμόνι οδηγούν εγωιστικά και επιθετικά, χωρίς να τηρούν τους βασικούς κανόνες οδικής συμπεριφοράς.