Κεντρική φωτογραφία: © Reuters



Σε μία πρωτοφανή άσκηση δικτατορικών πρακτικών, που περιλαμβάνουν άσκηση βίας, φίμωση και πιθανή παραποίηση εκλογικού αποτελέσματος, η για 5 φορές εκλεγμένη κυβέρνηση του Αλεξάντερ Λουκασένκο απέδειξε περίτρανα πως υπό τον μανδύα της δημοκρατίας, μπορεί να βρει εφαρμογή ο μεγαλύτερος φασισμός.

Την Κυριακή 9 Αυγούστου, οι ψηφοφόροι στη Λευκορωσία, κλήθηκαν να ψηφίσουν για το νέο τους πρόεδρο, με τον εν ενεργεία πρόεδρο Αλεξάντερ Λουκασένκο να επιδιώκει μια έκτη θητεία, αντιμετωπίζοντας αυτή τη φορά, την 37χρονη Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια, μια πρώην καθηγήτρια που αναδύθηκε από την αφάνεια και αποτελεί τη μεγαλύτερη πρόκληση για τον ηγέτη. Η Τιχανόφσκαϊα εισήλθε στην κούρσα για τις προεδρικές εκλογές μετά την φυλάκιση του συζύγου της και αντικυβερνητικού μπλόγκερ Σεργκέι, ο οποίος σκόπευε να είναι υποψήφιος.

Στη διάρκεια των αντικυβερνητικών διαδηλώσεων που έγιναν το Σάββατο, πριν την εκλογική αναμέτρηση, στο Μινσκ, η αστυνομία συνέλαβε τουλάχιστον δέκα άτομα, ενώ για δεύτερη φορά, συνελήφθη η Μαρία Μορόζ, επικεφαλής της προεκλογικής εκστρατείας της Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να αναγκάσει και την ίδια την προεδρική υποψήφια να φύγει από το σπίτι της, υπό τον φόβο να συλληφθεί επίσης.

Η Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια σημείωσε μέσα από το αυτοκίνητό της: «Δεν μπορώ να το πιστέψω. Πώς μπορούν να συλλαμβάνουν μέλη της εκστρατείας μου;»

Η δυσαρέσκεια για την οικονομία και η αντιμετώπιση της πανδημίας από την κυβέρνηση οδήγησαν στις μαζικότερες συγκεντρώσεις της αντιπολίτευσης, από τότε που ο Αλεξάντερ Λουκασένκο έγινε ο πρώτος και μοναδικός εκλεγμένος πρόεδρος, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.

Η «νίκη» Λουκασένγκο και οι αντιδράσεις

Με το 80,23% των ψήφων, σύμφωνα με τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα που είχε δώσει στη δημοσιότητα το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Belta, την επομένη της εκλογικής αυτής διαδικασίας που αμαυρώθηκε από επεισόδια βίας και κατηγορίες για νοθεία.

Η μεγάλη αντίπαλος του Λουκασένκο, η αντιπολιτευόμενη Σβετλάνα Τιχανόφσκαϊα, συγκέντρωσε 9,9% των ψήφων, σύμφωνα με αυτά τα πρώτα επίσημα αποτελέσματα που ανακοίνωσε η Εκλογική Επιτροπή της Λευκορωσίας. Οι τρεις άλλοι υποψήφιοι στις εκλογές συγκέντρωσαν καθένας χαμηλότερο ποσοστό από 2% των ψήφων, σύμφωνα με την Εκλογική Επιτροπή.

Κατά τη διάρκεια της νύχτας των αποτελεσμάτων, χιλιάδες υποστηρικτές της αντιπολίτευσης συγκεντρώθηκαν στην πρωτεύουσα Μινσκ και σε πολλές άλλες πόλεις της Λευκορωσίας για να διαμαρτυρηθούν έπειτα από μια πρώτη ανακοίνωση επίσημης δημοσκόπησης στην έξοδο εκλογικών τμημάτων που έδειχνε νίκη του Λουκασένκο με ποσοστό σχεδόν 80% των ψήφων.

Εκπρόσωπος της οργάνωσης υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Spring 96 δήλωσε ότι τουλάχιστον ένας άνθρωπος σκοτώθηκε όταν χτυπήθηκε από κλούβα της αστυνομίας και δεκάδες τραυματίστηκαν σε συγκρούσεις που σημειώθηκαν ανάμεσα στην αστυνομία και διαδηλωτές μετά τις εκλογές.

Παράλληλα η οργάνωση υπεράσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων Viasna ανακοίνωσε μέσω Telegram ότι περισσότεροι από 200 άνθρωποι συνελήφθησαν χθες, Κυριακή, κυρίως κατά την καταστολή διαδηλώσεων που έγιναν τη νύχτα κατά της εξουσίας.

Σύμφωνα με την μη κυβερνητική αυτή οργάνωση της Λευκορωσίας, τουλάχιστον 110 άνθρωποι συνελήφθησαν στο Μινσκ, κοντά σε εκλογικά τμήματα ή σε κινητοποιήσεις. Συλλήψεις έγιναν επίσης σε τουλάχιστον 10 άλλες πόλεις της χώρας, σύμφωνα με την Viasna.

Ο απερχόμενος πρόεδρος, ο οποίος βρίσκεται στην ηγεσία της χώρας από το 1994, αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη πρόκληση εδώ και χρόνια για την παραμονή του στην εξουσία καθώς μερικοί ψηφοφόροι είναι πεπεισμένοι ότι έχει έρθει η ώρα να αποσυρθεί.

Ο Λουκασένκο, που προβάλλει τον εαυτό του ως εγγυητή της σταθερότητας, αντιμετωπίζει ένα κύμα οργής για τον χειρισμό της πανδημίας της COVID-19, της οικονομίας και τον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Μάικ Πομπέο: Οι εκλογές στη Λευκορωσία δεν ήταν ούτε ελεύθερες, ούτε δίκαιες

Απέναντι από τον Λουκασένγκο και η αμερικανική κυβέρνηση, η οποία εξέφρασε τη «μεγάλη ανησυχία» της μετά την επανεκλογή του απερχόμενου προέδρου της Λευκορωσίας Αλεξάντερ Λουκασένκο στο αξίωμα. «Προτρέπουμε τη λευκορωσική κυβέρνηση να σέβεται το δικαίωμα στην ειρηνική συνάθροιση και να απέχει από τη χρήση βίας», είπε κατά τη διάρκεια της ενημέρωσης των δημοσιογράφων η εκπρόσωπος Τύπου της αμερικανικής προεδρίας Κέιλι Μακενάνι. «Ο εκφοβισμός των υποψηφίων της αντιπολίτευσης και η φυλάκιση ειρηνικών διαδηλωτών και δημοσιογράφων» το μόνο που έκαναν ήταν να «αμαυρώσουν» την εκλογική διαδικασία, πρόσθεσε.

Σε χωριστή τοποθέτησή του ο επικεφαλής του Στέιτ Ντιπάρτμεντ, Μάικ Πομπέο, «καταδίκασε έντονα τη συνεχιζόμενη βία εναντίον των διαδηλωτών και τις συλλήψεις υποστηρικτών της αντιπολίτευσης». Οι εκλογές στην πάλαι ποτέ σοβιετική δημοκρατία δεν ήταν «ούτε ελεύθερες ούτε δίκαιες», έκρινε ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών. Ο Πομπέο στηλίτευσε επίσης τις διακοπές της πρόσβασης στο Διαδίκτυο που εμποδίζει «τον λευκορωσικό λαό να μοιραστεί πληροφορίες για τις εκλογές και τις διαδηλώσεις».

Η Ευρωπαϊκή Ένωση, δεν αναγνωρίζει το αποτέλεσμα και προχωρά σε κυρώσεις

Η Ε.Ε. δεν αναγνωρίζει το εκλογικό αποτέλεσμα στη Λευκορωσία και προχωρά στην επιβολή κυρώσεων στη χώρα, η οποία συγκλονίζεται από μεγάλες κινητοποιήσεις επί έξι ημέρες, καθώς οι πολίτες κατηγορούν τον νικητή των εκλογών, πρόεδρο Αλεξάντερ Λουκασένκο, για νοθεία. Οι διαδηλώσεις αντιμετωπίστηκαν με άγρια καταστολή με αποτέλεσμα να σκοτωθούν δύο άνθρωποι και να συλληφθούν περίπου 6.000.

Όπως ανακοινώθηκε, μετά την έκτακτη σύνοδο των υπουργών Εξωτερικών, θα καταρτιστεί ένας κατάλογος προσώπων που κατηγορούνται ότι οργάνωσαν και προχώρησαν την καταστολή και θα κατατεθεί προς έγκριση στα κράτη μέλη.

Σε ανάρτησή του στο twitter ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για την Εξωτερική Πολιτική, Ζοζέπ Μπορέλ, υπογράμμισε ότι «η Ε.Ε. δεν δέχεται τα εκλογικά αποτελέσματα. Ξεκινούν οι εργασίες για την επιβολή κυρώσεων σε εκείνους που είναι υπεύθυνοι για τη βία και την παραποίηση των αποτελεσμάτων».

Η Ε.Ε. «θα ξεκινήσει τη διαδικασία επιβολής κυρώσεων εναντίον των υπευθύνων για τη βία, τις συλλήψεις και τη νοθεία στις εκλογές», δήλωσε μετά τη σύνοδο η υπουργός Εξωτερικών της Σουηδίας, Αν Λίντε μετά τη σύνοδο. «Όλος ο κόσμος συμφωνεί για να ξεκινήσει η διαδικασία επιβολής νέων κυρώσεων», είπε και ο υπουργός Εξωτερικών του Λουξεμβούργου Ζαν Άσελμπορν. Η Γαλλία είναι «απόλυτα δεσμευμένη στην αρχή των στοχευμένων κυρώσεων σε βάρος προσώπων και τη στήριξη των δικαιωμάτων και των ελευθεριών του λαού της Λευκορωσίας», είπε και ο υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας Κλεμάν Μπον.

Σε σχέδιο ξένων δυνάμεων που θέλουν να πλήξουν τη Λευκορωσία αποδίδει ο πρόεδρος της Λευκορωσίας, Αλεξάντερ Λουκασένκο τις μεγάλες διαδηλώσεις των πολιτών, που δεν αναγνωρίζουν τη «σαρωτική» νίκη του στις εκλογές, πιστεύοντας ότι ήταν αποτέλεσμα νοθείας. Ο Λουκασένκο, ζήτησε από τους πολίτες της χώρας να «καθίσουν στο σπίτι τους» και να μη γίνουν «πυρομαχικά στα όπλα ξένων δυνάμεων» που επιβουλεύονται το καλό της χώρας.

«Μην πετάτε τη ζωή σας στους δρόμους. Σας χρησιμοποιούν, χρησιμοποιούν και τα παιδιά σας, γίνεστε πυρομαχικά», είπε. Και πρόσθεσε: «Έρχονται στη χώρα άνθρωποι από την Πολωνία, την Ολλανδία, την Ουκρανία και τη Ρωσία. Η επίθεση εναντίον της χώρας μας έχει ξεκινήσει». Στο τέλος πάντως αστειεύτηκε, λέγοντας ότι «είμαι ζωντανός και δεν έχω φύγει στο εξωτερικό».

Η Σβετλάνα Τιχανόφσκαγια δήλωσε ότι οι Λευκορώσοι «ποτέ πια δεν θα θελήσουν να ζουν με την παλιά εξουσία. Ας υπερασπιστούμε την επιλογή μας. Μην μένετε στο περιθώριο. Οι φωνές μας πρέπει να ακουστούν».

«Όχι» Λουκασέκνκο σε επανάληψη των εκλογών

Ενωμένοι κάτω από το ίδιο σύνθημα...«Παλεύουμε για την ελευθερία μας» λέει ένας διαδηλωτής στην κάμερα του euronews.

Περίπου 200 χιλιάδες πολίτες της Λευκορωσίας πραγματοποίησαν πορεία, την Κυριακή, 16 Αυγούστου, ζητώντας αλλαγή.

«Θέλουμε μία ελεύθερη χώρα. Θέλουμε ελεύθερες και ειλικρινείς εκλογές. Θέλουμε την ίδια ελευθερία που απολαμβάνουν σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Και αυτό δε γίνεται τώρα, με τον πρόεδρο που έχουμε» λέει διαδηλώτρια.

Βασικό αίτημα των διαδηλωτών είναι η επανάληψη των εκλογών της 9ης Αυγούστου και η απελευθέρωση των χιλιάδων πολιτών που έχουν συλληφθεί τις τελευταίες ημέρες. «Λέμε ‘κάτω τα χέρια’ από τα παιδιά μας, τους αγαπημένους μας, τους συμπολίτες μας. Θέλουμε να δικαστούν όλοι όσοι ευθύνονται για αυτό που έχει γίνει.» Η είδηση ότι ανανέωσε τη θητεία του για έκτη φορά, με ποσοστό 80% των ψήφων, στις προεδρικές εκλογές έβγαλε τους πολίτες στο δρόμο. Έκτοτε οι διαδηλώσεις δεν έχουν σταματήσει.

Ο Αλεξάντερ Λουκασένκο κατέβηκε και αυτός στο δρόμο για να προειδοποιήσει: «Αν χάσετε τον πρώτο σας πρόεδρο, θα είναι η αρχή του τέλους σας».

Ο πρόεδρος της Λευκορωσίας μίλησε σε συγκέντρωση των υποστηρικτών του, που προηγήθηκε της μεγάλης πορείας για την ελευθερία. Ο Λουκασένκο απέρριψε κατηγορηματικά το αίτημα για επανάληψη των εκλογών.

Παρότι οι δύο συγκεντρώσεις, υπέρ και κατά του Λουκασένκο, έγιναν σε κοντινή απόσταση, δεν υπήρξαν επεισόδια μεταξύ των δύο πλευρών.