Φωτογραφίες: Γραφείο Τύπου και Πληροφοριών

Να πούμε αρχικά ότι οι ερωτήσεις προέκυψαν από τους ίδιους τους εμβολιασθέντες. Συγκεκριμένα, αφού αρκετοί από αυτούς μοιράστηκαν μαζί μας τις συνηθέστερες απορίες που τους κάνουν φίλοι και γνωστοί, ακολούθως κρατήσαμε από αυτές τις πιο δημοφιλείς και φτιάξαμε ένα μικρό ερωτηματολόγιο, κοινό για όλους.

Στο πλαίσιο του εν λόγω άρθρου μιλήσαμε αποκλειστικά με άτομα διαφόρων ηλικιών που εμβολιάστηκαν -είτε και με τις δύο δόσεις είτε με τη μια δόση μόνο-, αποφεύγοντας παρόλα αυτά να αναφερθούμε στις επωνυμίες των εμβολίων.

Οι τέσσερις ερωτήσεις που θέσαμε στους ερωτηθέντες είναι οι παρακάτω:

1. Για ποιο λόγο έκανες το εμβόλιο;
   
2. Είχες καθόλου ενδοιασμούς πριν κλείσεις το ραντεβού; Αν ναι, τι είδους;
   
3. Κάποιες παρενέργειες μετά τον εμβολιασμό;
   
4. Θα προσπαθούσες να πείσεις κάποιον που αρνείται να εμβολιαστεί;​
   
   
   

Tasha, 27

1) Λόγω της δουλείας μου ταξιδεύω τακτικά σε διάφορες χώρες και άρα λόγω του κλειστού περιβάλλοντος στα αεροπλάνα ο κίνδυνος να κολλήσω τον ιό ήταν μεγάλος. Έτσι, θεώρησα πως θα είμαι πιο ασφαλής αν εμβολιαστώ από το να νοσήσω με τον ιό.

2) Είναι ένα καινούργιο εμβόλιο για το οποίο δεν γνωρίζουμε αρκετά: αν θα προκαλέσει θέματα υγείας μελλοντικά, αν όντως μας προστατεύει 100% από τον ιό ή για πόσο χρονικό διάστημα μας προστατεύει. Θεωρώ πως υπάρχει ένα ρίσκο, το οποίο όμως αποφάσισα να πάρω.

3) Στην πρώτη δόση, είχα πόνο στο χέρι για δύο μέρες και αρκετή αδιαθεσία την πρώτη μέρα. Στη δεύτερη δόση, όμως, δεν είχα τίποτα από τα παραπάνω.

4) Θα έλεγα την άποψη μου για να βοηθήσω κάποιον να πάρει την απόφαση που θεωρεί σωστή για τον ίδιο. Στην τελική, ο καθένας πρέπει να πάρει τη δική του απόφαση χωρίς πίεση από τον οποιοδήποτε.

Πέννυ, 37

1) Για να προστατευτώ και να έρθει η φυσιολογική μου ζωή πίσω.

2) Είχα ενδοιασμούς για το ποιο εμβόλιο θα έβαζα.

3) Υπνηλία και πόνο στο χέρι, μόνο την πρώτη ημέρα του εμβολιασμού.

4) Όχι, ο καθένας έχει την άποψή του και τη σέβομαι. Άλλωστε δεν είμαι ειδήμονας.

Πέτρος, 40

1) Γιατί έχω υποκείμενα νοσήματα τα οποία σύμφωνα πάντα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας με καθιστούν ως ένα από τα άτομα που ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες.

2) Ναι είχα, αν έπρεπε να το κάνω ή όχι. Όταν δέχεσαι ένα καθημερινό πυροβολισμό πληροφόρησης και παραπληροφόρησης από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επηρεάζεσαι σε τέτοιο βαθμό που μπορεί να πάψεις να παίρνεις ο ίδιος αποφάσεις για τον εαυτό σου και απλώς να ακολουθείς γνώμες και υποθέσεις άλλων ανθρώπων οι οποίες μπορεί να οδηγήσουν στη λύτρωση αλλά και στην καταστροφή σου.

3) Δεν είχα καθόλου παρενέργειες. Ένιωσα μόνο μια δυσφορία όταν έβαλα το εμβόλιο. Πιστεύω ότι η δυσφορία που ένιωσα γεννήθηκε από το άγχος που είχα πριν το βάλω.

4) Κοιτάξτε, αυτό είναι ένα θέμα προσωπικό. Ο κάθε άνθρωπος θα πρέπει να αποφασίσει από μόνος του αν θα βάλει ή όχι ένα εμβόλιο. Κάποιοι θα πουν το εμβόλιο βγήκε πολύ γρήγορα γι’ αυτό δεν το βάζω. Να θυμίσω πως ζούμε στον 21ο αιώνα και όχι στον Μεσαίωνα. Ο άνθρωπος εξελίσσει μέρα με τη μέρα τα πράγματα που τον περιβάλλουν και επηρεάζουν την ζωή του. Πριν ένα χρόνο θυμάμαι, στο πρώτο lockdown, παρακαλούσαμε να βρεθεί μια λύση να τελειώνει όλο αυτό. Τώρα που βρέθηκε μια λύση δεν την θέλουμε. Ο καθένας είναι υπεύθυνος για τον εαυτό του και ο καθένας πρέπει να αποφασίσει τι θέλει και τι δεν θέλει. Απλώς να μην ξεχνάμε πως ο καθένας μας αποτελεί μέρος μιας κοινωνίας. Μιας κοινωνίας που επηρεάζεται και αναδιαμορφώνεται από τις αποφάσεις του κάθε ατόμου. Παράκλησή μου είναι να σταματήσουμε να διαβάζουμε τη γνώμη του καθενός και να στραφούμε στον εαυτό μας σκεπτόμενοι το «εμείς» και όχι το «εγώ», έστω για αυτή τη φορά. Μόνο έτσι θα βρούμε τη λύση που αναζητούμε εδώ και ενάμιση σχεδόν χρόνο.

Κατερίνα, 40

1) Για να μπορέσω να επιστρέψω στην κανονικότητα και επειδή πιστεύω στον εμβολιασμό.

2) Όχι καθόλου. Είχα μιλήσει ήδη με τον γιατρό μου, ο οποίος με καθησύχασε λέγοντάς μου ότι όλα τα εγκεκριμένα από την Ε.Ε εμβόλια είναι ασφαλή.

3) Λίγη ναυτία την επόμενη μέρα του εμβολιασμού.

4) Δεν μπορείς να πείσεις κάποιον να εμβολιαστεί αν δεν το θέλει, μπορείς όμως να του εξηγήσεις τα θετικά του εμβολιασμού. Ο κάθε άνθρωπος πρέπει να αποφασίζει από μόνος του. Προσωπικά, πιστεύω ότι αργά ή γρήγορα όλοι θα εμβολιαστούν γιατί δεν θα μπορούν να ταξιδέψουν κτλ.

Αθηνά, 43

1) Το έκανα για δυο λόγους. Πρώτον, για να είμαι πιο ασφαλής απέναντι στον ιό και δεύτερο για να έχω την ευκαιρία να ταξιδεύω σε άλλες χώρες μιας και αυτό θα ήταν προϋπόθεση ή αναγκαιότητα μέχρι να τελειώσει η πανδημία.

2) Δεν είχα ενδοιασμούς στο να κάνω το εμβόλιο ούτε ήμουν υπέρ ή κατά κάποιου συγκεκριμένου εμβολίου από τις επιλογές που είχαμε. Υπήρχε κάποιο άγχος το βράδυ πριν τον εμβολιασμό αλλά ήμουν σίγουρη για την απόφασή μου.

3) Ελαφρώς πονοκέφαλος για τρεις ημέρες, τον οποίον καταπολεμούσα με ασπιρίνη μόνο.

4) Ναι και το έχω κάνει. Φυσικά, σεβόμενη πάντα τον λόγο για τον οποίο κάποιος αρνείται. Ξέρω πού να σταματήσω. Καταλαβαίνω τον φόβο που έχουν κάποιοι για τον εμβολιασμό αλλά δυσκολεύομαι να καταλάβω την ανάγκη του κόσμου να δεχτεί θεωρίες συνομωσίας παρά την επιστήμη των εμβολίων και την σημαντικότητά τους, όχι μόνο σε αυτή την πανδημία αλλά και σε προηγούμενες.

Αλίσια, 44

1) Έκανα το εμβόλιο για να προστατέψω τον εαυτό μου αλλά και τους άλλους γύρω μου.

2) Είχα ενδοιασμούς λόγω φόβου και άγνοιας προς το εμβόλιο. Μετά από παρότρυνση φίλων και συναδέλφων πήρα την απόφαση να προχωρήσω με τον εμβολιασμό.

3) Πόνος στο χέρι και λίγος πονοκέφαλος ήταν οι παρενέργειες που είχα, αλλά εξασθένησαν σε δυο ημέρες.

4) Όχι, δεν θα προσπαθούσα. Ο καθένας θα πρέπει να κάνει τις επιλογές του. Έστω και αν εγώ χρειαζόμουν αυτή την παρότρυνση, εντούτοις δεν θα πίεζα κανένα.

Παντελής, 56

1) Ανήκω στις ευπαθείς ομάδες, είμαι νευροπαθής.

2) Όχι, πήγα μόλις με ειδοποίησαν.

3) Καμία παρενέργεια.

4) Ναι, για να επανέλθουμε στην κανονική ζωή.

Δώρα, 60

1) Για προστασία από τον Covid-19.

2) Όχι, δεν είχα κανέναν ενδοιασμό.

3) Ένιωθα λίγη αδιαθεσία την επόμενη ημέρα του εμβολιασμού.

4) Ναι, θα προσπαθούσα να πείσω κάποιον που αρνείται.

Μάρω, 60

1) Για να προστατέψω την οικογένειά μου.

2) Ναι, είχα κάποιους ενδοιασμούς λόγω όσων λέγονται τόσο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης όσο και στα μέσα μαζικής ενημέρωσης.

3) Την πρώτη μέρα του εμβολιασμού ένιωθα λίγη υπνηλία. Την επόμενη ημέρα έβγαλα κάποια εξανθήματα τα οποία υποχώρησαν μετά από 2-3 ημέρες.

4) Δεν θα προσπαθούσα να πείσω κάποιον να κάνει το εμβόλιο, αλλά ίσως θα τους συμβούλευα. Εξάλλου, είναι στην κρίση του καθενός αν θα κάνει το εμβόλιο.

Αντρέας, 72

1) Για τη βοήθεια του γενικού πληθυσμού.

2) Δεν είχα κανέναν ενδοιασμό.

3) Όχι.

4) Όχι, γιατί πιστεύω ότι οι αρνητές δεν πείθονται.

Παύλος, 62

1) Για προστασία.

2) Έκανα κάποιες δεύτερες σκέψεις πριν κλείσω το ραντεβού, ωστόσο δεν επηρέασαν την αρχική μου απόφαση.

3) Αν και αντιμετωπίζω κάποια προβλήματα υγείας, δεν είχα καθόλου παρενέργειες.

4) Ναι, θα προσπαθούσα γιατί είναι το σωστό να εμβολιαστούμε όσο περισσότεροι γίνεται.

Γιώτα, 63

1) Για προστασία από τον Covid-19.

2) Κανένας ενδοιασμός, ήθελα να το κάνω.

3) Μόνο λίγο πόνο στο χέρι, στην 1η δόση του εμβολίου.

4) Αν μπορούσα θα το έκανα.

Έλενα, 70

1) Για να προστατεύσω εμένα και τους γύρω μου.

2) Όχι, κανέναν ενδοιασμό.

3) Καμία παρενέργεια.

4) Όχι, ο κάθε ένας έχει τη δική του κρίση.

Διαβάστε παρακάτω τις απαντήσεις σε 11 συχνές ερωτήσεις για τα εμβόλια κατά της COVID-19Οι, απαντημένες από τις Φαρμακευτικές Υπηρεσίες

1.    Πώς δρουν τα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19;

Γενικά, τα εμβόλια δρουν προετοιμάζοντας το ανθρώπινο ανοσοποιητικό σύστημα (τη φυσική άμυνα του οργανισμού), ώστε να αναγνωρίζει συγκεκριμένους ιούς και να προστατεύεται από αυτούς και τη νόσο που προκαλούν.

Το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας για τα εμβόλια κατά της νόσου COVID-19 αφορά την πρόκληση απόκρισης του ανθρώπινου οργανισμού ενάντια σε μια ειδική πρωτεΐνη, η οποία βρίσκεται μόνο στον ιό SARS-CoV-2 (κορονοϊό) και ο οποίος προκαλεί τη νόσο COVID-19. Όταν ένα άτομο εμβολιάζεται δημιουργείται ανοσοαπόκριση. Εάν το άτομο προσβληθεί αργότερα από τον ιό SARS-CoV-2, το ανοσοποιητικό σύστημα είναι σε θέση να τον αναγνωρίσει και είναι ήδη προετοιμασμένο να του επιτεθεί.

2.    Μπορεί να νοσήσω από τον ιό SARS-CoV-2 λόγω του εμβολίου COVID-19;

Όχι. Κανένα από τα εγκεκριμένα και συνιστώμενα εμβόλια COVID-19 από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων δεν περιέχει τον ζωντανό ιό SARS-CoV-2, ο οποίος προκαλεί τη νόσο COVID-19.

Τα εμβόλια COVID-19 διδάσκουν στο ανοσοποιητικό σύστημα πώς να αναγνωρίζει και να καταπολεμά τον ιό που προκαλεί τη νόσο COVID-19. Μερικές φορές αυτή η διαδικασία μπορεί να προκαλέσει ήπια συμπτώματα, όπως πυρετό, πονοκέφαλο και μυαλγίες. Αυτά τα συμπτώματα είναι φυσιολογικά και αποτελούν ενδείξεις ότι ο ανθρώπινος οργανισμός αναπτύσσει προστασία ενάντια στον ιό. 

3.    Μπορεί να κάνω το εμβόλιο και παρόλα αυτά να νοσήσω από COVID-19;Και εφόσον το εμβόλιο δεν προστατεύει 100% από τη νόσηση από τον κορωνοϊό, γιατί τελικά να το κάνω;

Από τα μέχρι τώρα διαθέσιμα δεδομένα προκύπτει ότι τα εμβόλια μειώνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης συμπτωμάτων και τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης από τον ιό. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί ταυτόχρονα μειώνεται ο κίνδυνος νοσηλειών, ο κίνδυνος απώλειας ανθρώπινων ζωών και ο κίνδυνος μακροχρόνιων επιπλοκών που προκαλεί ο ιός σε κάποιους ασθενείς, όπως επιπλοκές από το καρδιαγγειακό και το αναπνευστικό σύστημα.

Όλα τα μέχρι στιγμής εγκεκριμένα εμβόλια από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων παρέχουν υψηλή αποτελεσματικότητα. Μειώνουν την πιθανότητα να νοσήσει κάποιος από τη νόσο COVID-19 και προστατεύουν από σοβαρές ή θανατηφόρες επιπλοκές της νόσου. Ωστόσο, επειδή κανένα εμβόλιο δεν είναι 100% αποτελεσματικό, ένα μικρό ποσοστό των πλήρως εμβολιασμένων ατόμων ενδέχεται να προσβληθεί από τον ιό SARS-COV-2 και να νοσήσει από COVID-19 ακόμα και μετά τη λήψη όλων των απαιτούμενων δόσεων του εμβολίου.

Επιπλέον, μετά τη χορήγηση της 1ης ή και της 2ης δόσης του εμβολίου χρειάζονται μερικές εβδομάδες για να αναπτύξει κάποιος ανοσία και να είναι προστατευμένος. Αυτό σημαίνει ότι είναι πιθανό ένα άτομο να προσβληθεί από τον κορονοϊό λίγο πριν ή λίγο μετά τη λήψη του εμβολίου και να νοσήσει. Αυτό συμβαίνει επειδή το εμβόλιο δεν είχε επαρκή χρόνο για να αναπτύξει την απαραίτητη ανοσολογική προστασία.

4.    Πόσο διαρκεί η προστασία από τα εμβόλια COVID-19; Θα πρέπει να επαναλάβω αναμνηστική δόση του εμβολίου μετά την ολοκλήρωση του εμβολιασμού για COVID-19;

Με βάση τα μέχρι τώρα διαθέσιμα στοιχεία δεν γνωρίζουμε τη διάρκεια προστασίας που μας προσφέρουν τα εμβόλια έναντι του κορονοϊού. Η διάρκεια της προστασίας που παρέχεται από τον εμβολιασμό αναμένεται ότι είναι μεγαλύτερη από τη φυσική ανοσία η οποία αποκτάται μετά την φυσική λοίμωξη.

Τα άτομα που εμβολιάστηκαν στο πλαίσιο των κλινικών δοκιμών θα συνεχίσουν να παρακολουθούνται, προκειμένου να συγκεντρωθούν περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τη διάρκεια της προστασίας και κατά πόσο και πότε θα χρειαστεί η χορήγηση αναμνηστικής δόσης. Επιπλέον, με τον εμβολιασμό περισσοτέρων ατόμων αναμένεται ότι θα έχουμε περισσότερα δεδομένα για τη διάρκεια της ανοσίας που προσφέρει το εμβόλιο.

5.    Μπορεί να βγω θετικός/ή σε μια εξέταση ανίχνευσης κορωνοϊού λόγω λήψης του εμβολίου COVID-19;

Όχι. Κανένα από τα εγκεκριμένα και συνιστώμενα εμβόλια COVID-19 δεν προκαλεί θετικό αποτέλεσμα σε έλεγχο για ανίχνευση του κορωνοϊού (μοριακή μέθοδος PCR ή rapid test). Η εξέταση ανίχνευσης του κορωνοϊού χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί εάν κάποιος έχει προσβληθεί από τον ίδιο τον ιό.

Μετά τον εμβολιασμό μπορεί κάποιος να έχει θετικό αποτέλεσμα σε ορισμένα τεστ αντισωμάτων λόγω ανοσοαπόκρισης του οργανισμού. Τα τεστ αντισωμάτων υποδεικνύουν εάν κάποιος έχει προσβληθεί από τον κορωνοϊό και εάν έχει νοσήσει και ότι ενδεχομένως να υπάρχει κάποιο επίπεδο προστασίας από τον ιό.

6.    Έχω εκτεθεί στον ιό SARS-CoV-2 ή έχω νοσήσει από COVID-19. Χρειάζεται να κάνω το εμβόλιο;

Σύμφωνα με τις τρέχουσες συστάσεις, ένα άτομο πρέπει να εμβολιαστεί ανεξαρτήτως από το εάν έχει ήδη νοσήσει από τον κορωνοϊό καθώς είναι πιθανό να μολυνθεί ξανά. Προηγούμενη νόσηση με COVID-19 μπορεί να προσφέρει κάποια προστασία, γνωστή ως φυσική ανοσία, η οποία ωστόσο δεν φαίνεται να είναι αρκετή για να προστατέψει από μια ενδεχόμενη επαναμόλυνση με τον ιό. Τα σημερινά στοιχεία υποδηλώνουν ότι η επαναμόλυνση με τον ιό SARS-CoV-2 δεν είναι συχνή τους μήνες μετά την αρχική λοίμωξη, αλλά μπορεί να αυξηθεί με την πάροδο του χρόνου.

Ο εμβολιασμός μετά από νόσηση με COVID-19 διενεργείται εντός τριών (3) μηνών μετά την ανάρρωση και αφού έχουν περάσει τουλάχιστον 42 ημέρες μετά από την ανάρρωση/οροαρνητικότητα στα διαγνωστικά τεστ. Σε άτομα τα οποία νόσησαν σοβαρά και έλαβαν θεραπεία με εξειδικευμένες θεραπείες συστήνεται όπως ο εμβολιασμός διενεργείται μετά από 90 ημέρες. Σε κάθε περίπτωση συστήνεται όπως τα άτομα που νόσησαν και επιθυμούν να εμβολιαστούν να συμβουλεύονται τον Προσωπικό τους Ιατρό.

7.    Τα εμβόλια με mRNA τεχνολογία επιδρούν στο DNA μου;

Όχι. Το messenger RNA (mRNA) δεν είναι το ίδιο με το DNA και δεν μπορεί να συνδυαστεί με το DNA μας για να αλλάξει τον γενετικό μας κώδικα. Το mRNA που περιέχεται στο εμβόλιο δεν εισέρχεται στον πυρήνα του κυττάρου όπου βρίσκεται το δικό μας DNA. Απλώς δίνει παροδική εντολή στο κύτταρό μας να παράξει μια ειδική πρωτεΐνη του ιού, έναντι της οποίας στη συνέχεια αντιδρά το ανοσοποιητικό μας σύστημα και τελικά εκπαιδεύεται να αντιδρά στον ιό.

8.    Μπορεί στο μέλλον να εμφανιστούν ανεπιθύμητες ενέργειες λόγω των εμβολίων COVID-19;

Τα εμβόλια COVID-19 είναι ασφαλή και προστατεύουν από τη σοβαρή λοίμωξη και το θάνατο από τη νόσο COVID-19. Μερικές ήπιες ανεπιθύμητες ενέργειες, οι οποίες μπορεί να παρουσιαστούν μετά τον εμβολιασμό, είναι ενδείξεις ότι ο οργανισμός αναπτύσσει ανοσία.

Τυχόν ανεπιθύμητες ενέργειες εμφανίζονται συνήθως τις πρώτες ημέρες από τη λήψη του εμβολίου. Οι περισσότερες είναι ήπιες ή μέτριας έντασης και υποχωρούν μέσα σε λίγες ημέρες. Σε ορισμένες περιπτώσεις ενδέχεται να είναι πιο σοβαρές ή να διαρκούν περισσότερο.

Οι σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες που θα μπορούσαν να προκαλέσουν μακροχρόνια προβλήματα υγείας είναι εξαιρετικά απίθανες μετά από οποιοδήποτε εμβολιασμό, συμπεριλαμβανομένου του εμβολιασμού COVID-19. Η παρακολούθηση των εμβολίων έχει δείξει ιστορικά ότι οι ανεπιθύμητες ενέργειες συμβαίνουν γενικά εντός έξι (6) εβδομάδων από τη λήψη της δόσης του εμβολίου.

Τα εμβόλια παρακολουθούνται συνεχώς για τον εντοπισμό τυχόν ανεπιθύμητων ενεργειών.

9.    Μπορεί μια γυναίκα που εγκυμονεί ή που προγραμματίζει εγκυμοσύνη να κάνει το εμβόλιο COVID-19;

Επί του παρόντος υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα από τη χρήση των εμβολίων COVID-19 σε έγκυες γυναίκες. Ωστόσο, με βάση τον μηχανισμό δράσης τους, δεν αναμένεται να ενέχουν οποιοδήποτε κίνδυνο για τις έγκυες γυναίκες ή το έμβρυο.

Κλινικές δοκιμές που μελετούν την ασφάλεια και το όφελος των εμβολίων COVID-19 σε εγκύους βρίσκονται σε εξέλιξη ή προγραμματίζονται. Δεδομένα από γυναίκες στις ολοκληρωμένες κλινικές δοκιμές που έλαβαν το εμβόλιο και έμειναν έγκυες συλλέγονται και εξετάζονται.

Συστήνεται όπως γυναίκες που εγκυμονούν να συζητήσουν τα οφέλη και τους κινδύνους από το εμβόλιο με τον θεράποντα ιατρό τους.

Επιπλέον, επί του παρόντος δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι τα εμβόλια COVID-19 επηρεάζουν τη γονιμότητα και δεν απαιτείται αποφυγή εγκυμοσύνης μετά τη λήψη εμβολίου COVID-19. Μελέτες σε ζώα δεν κατέδειξαν άμεση ή έμμεση τοξικότητα στην αναπαραγωγική ικανότητα.


10. Μπορεί μία γυναίκα που θηλάζει να κάνει το εμβόλιο COVID-19;

Αυτή την στιγμή δεν υπάρχουν δημοσιευμένες μελέτες σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων COVID-19 σε γυναίκες που θηλάζουν ή της επίδρασης του εμβολιασμού στο θηλάζον παιδί.

Με βάση τον μηχανισμό δράσης τους, δεν αναμένεται ότι τα εμβόλια COVID-19 ενέχουν οποιαδήποτε κίνδυνο για γυναίκες που θηλάζουν ή για το θηλάζον παιδί. Πρόσφατες μελέτες έδειξαν ότι σε θηλάζουσες γυναίκες που έλαβαν mRNA εμβόλια COVID-19 ανιχνεύτηκαν αντισώματα στο μητρικό γάλα. Προς το παρόν, δεν είναι γνωστό για πόσο καιρό αυτά τα αντισώματα μπορούν να απεκκρίνονται στο μητρικό γάλα και κατά πόσο παρέχουν κάποια προστασία στο θηλάζον παιδί.

Οι τρέχουσες συστάσεις είναι όπως οι γυναίκες που θηλάζουν μπορούν να λάβουν εμβόλιο COVID-19. Σε κάθε περίπτωση συστήνεται όπως γυναίκες που θηλάζουν και επιθυμούν να εμβολιαστούν να συζητήσουν τα οφέλη και τους κινδύνους από το εμβόλιο με το θεράποντα ιατρό τους.


11. Καθώς η χρήση των εμβολίων αυξάνεται, πόσο γρήγορα θα μπορέσουμε να επιστρέψουμε στον κανονικό τρόπο ζωής μας;

Τα εμβόλια είναι ένα από τα εργαλεία για την αντιμετώπιση της πανδημίας. Ωστόσο, χρειάζεται ταυτόχρονα να τηρούνται τα υγειονομικά πρωτόκολλα και τα μέτρα ατομικής προστασίας. Καθώς η πανδημία συνεχίζεται, πρέπει να λαμβάνουμε όλα τα απαραίτητα μέτρα για να αποτρέψουμε τη διάδοση του ιού και να αποτρέψουμε περισσότερους θανάτους. Πρέπει να συνεχίσουμε να τηρούμε τα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης και να ακολουθούμε όλα τα μέτρα πρόληψης που έχει αποδειχθεί ότι είναι αποτελεσματικά και μας κρατούν ασφαλείς (χρήση μάσκας, τακτική και σχολαστική υγιεινή των χεριών, καθαριότητα του χώρου όπου ζούμε ή εργαζόμαστε). Ταυτόχρονα, πρέπει να υποστηρίξουμε και να ενθαρρύνουμε τον εμβολιασμό ώστε να αυξηθεί η κάλυψη του πληθυσμού. Όσο πιο σύντομα εμβολιασθεί το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού, τόσο πιο σύντομα θα επέλθει ανοσία στην κοινότητα και θα μπορέσουμε έτσι να επιστρέψουμε σταδιακά στον κανονικό τρόπο ζωής μας.

* Οι απαντήσεις στις πιο πάνω ερωτήσεις βασίζονται στα μέχρι τώρα διαθέσιμα δεδομένα και στις τρέχουσες συστάσεις ευρωπαϊκών και παγκόσμιων οργανισμών για θέματα Δημόσιας Υγείας και τα οποία συνεχώς επικαιροποιούνται.

Πηγές: www.cdc.gov/coronavirus, www.who.int, www.ec.europa.eu, www.ema.europa.eu