Φωτογραφία: Stavros Stavrou / Τοπία της Κύπρου

Στα χρόνια της εικονομαχίας, αρκετοί μοναχοί έφευγαν κρυφά από χώρες που κατέστρεφαν τις Άγιες εικόνες και μετανάστευαν σε χώρες πιο ήσυχες. Ένας εικονολάτρης μοναχός, μετέφερε στην Κύπρο, από τη Μικρά Ασία, μία από τις 70 εικόνες της Παναγίας.


Σύμφωνα με την παράδοση, ο μοναχός έζησε για 25 χρόνια στο Μοναστήρι του Αγίου Νικολάου των Γάτων, στην περιοχή Ακρωτήρι της Λεμεσού. Μετέπειτα, αναχώρησε για το εσωτερικό του νησιού και μετέφερε μαζί του την ιστορική εικόνα στο «Σπήλαιο της Τροοδίτισσας», όπου εγκαταστάθηκε και ο ίδιος μαζί με έναν άλλο μοναχό ασκητή.


Μετά απο χρόνια, πάντα σύμφωνα με την παράδοση, το σπήλαιο μαζί με την εικόνα βρέθηκαν από βοσκούς της περιοχής.

Αφού ενημερώθηκαν οι Αρχές της Εκκλησίας, το ερεύνησαν και διαπίστωσαν πως εκεί υπήρχε ένα θαυματουργό φως, το οποίο τους παρότρυνε να κτίσουν ένα μοναστήρι, πάνω από το σημείο όπου έγινε η εμφάνισή του και να τιμήσουν με αυτό τον τρόπο το ιερό σπήλαιο.


Κάπως έτσι κτίστηκε η Μονή της Παναγίας Τροοδίτισσης ( Τροοδίτισσας ) κοντά στο σπήλαιο, μετά την ανεύρεση της εικόνας.