Κεντρική φωτογραφία από AP


«Με κοιτάζει με τα αθώα, όμορφα μάτια του. Θέλει να τον βγάλω βόλτα, αλλά δεν το τολμώ. Θα μάς συλλάβουν αν το κάνω». Αυτά λέει η Μάσα, ιδιοκτήτρια ενός σκύλου, αναφερόμενη σε ένα νέο κύμα συλλήψεων κηδεμόνων κατοικίδιων ζώων και κατασχέσεων των ζώων τους στην πρωτεύουσα του Ιράν, την Τεχεράνη.

Η τοπική αστυνομία ανακοίνωσε πρόσφατα ότι η βόλτα με σκύλους στα πάρκα ήταν έγκλημα. Η απαγόρευση δικαιολογήθηκε ως μέτρο «προστασίας της ασφάλειας του κοινού». Παράλληλα, το ιρανικό κοινοβούλιο θα μπορούσε σύντομα να εγκρίνει ένα νομοσχέδιο για την «προστασία των δικαιωμάτων του κοινού κατά των ζώων», το οποίο απαγορεύει την ιδιοκτησία κατοικίδιων ζώων σε όλους τους τομείς.


«Σύμβολα του δυτικισμού»

Σύμφωνα με την προτεινόμενη νομοθεσία, η ιδιοκτησία κατοικίδιων ζώων θα υπόκειται σε άδεια που θα εκδίδεται από ειδική επιτροπή. Θα υπάρχει επίσης ένα ελάχιστο πρόστιμο περίπου $800 (790 ευρώ) για την «εισαγωγή, αγορά και πώληση, μεταφορά και διατήρηση» κοινών κατοικίδιων ζώων όπως γάτες, χελώνες και κουνέλια.

«Οι συζητήσεις γύρω από αυτό το νομοσχέδιο ξεκίνησαν πριν από περισσότερο από μια δεκαετία, όταν μια ομάδα Ιρανών βουλευτών προσπάθησε να προωθήσει έναν νόμο για τη κατάσχεση όλων των σκύλων και τον εγκλωβισμό τους σε ζωολογικούς κήπους, ή την εγκατάλειψή τους σε ερήμους», δήλωσε στο BBC ο Δρ Payam Mohebi, πρόεδρος της Κτηνιατρικής Ένωσης του Ιράν, που τάσσεται κατά του νομοσχεδίου.

«Με τα χρόνια, το τροποποίησαν κάποιες φορές και συζήτησαν ακόμη και τη σωματική τιμωρία για τους κηδεμόνες σκύλων. Αλλά το σχέδιό τους δεν έφτασε πουθενά».

Η διατήρηση σκύλων ήταν πάντα συνηθισμένη στις αγροτικές περιοχές του Ιράν, αλλά τα ζώα έγιναν επίσης σύμβολο της αστικής ζωής τον 20ο αιώνα.

Το Ιράν ήταν μια από τις πρώτες χώρες στη Μέση Ανατολή που ψήφισε νόμους για την ευημερία των ζώων, το 1948 και η κυβέρνηση χρηματοδότησε το πρώτο ίδρυμα υπέρ για την ενίσχυση των δικαιωμάτων των ζώων. Ακόμη και η βασιλική οικογένεια της χώρας είχε σκύλους ως κατοικίδια.

Αλλά η Ισλαμική Επανάσταση του 1979, κατά την οποία ανατράπηκε ο σάχης Μοχαμάντ Ρεζά Παχλαβί, άλλαξε πολλές πτυχές της ζωής των Ιρανών και των σκύλων τους. Τα ζώα θεωρούνται ακάθαρτα στην ισλαμική παράδοση. Στα μάτια του νέου καθεστώτος τα σκυλιά έγιναν επίσης σύμβολο του «δυτικισμού», τον οποίο θέλει να περιορίσει.

«Δεν υπάρχει σταθερός κανονισμός σχετικά με την κατοχή σκύλων», δήλωσε o Δρ Ashkan Shemirani, κτηνίατρος με έδρα την Τεχεράνη.


«Δημιούργησαν μια "φυλακή" για τα κατασχεθέντα κατοικίδια»

«Οι αστυνομικές δυνάμεις συλλαμβάνουν ανθρώπους επειδή βγάζουν βόλτα τα σκυλιά τους ή ακόμα και επειδή τα έχουν στα αυτοκίνητά τους, αφού σύμφωνα με τη δική τους ερμηνεία, αυτό θα μπορούσε να θεωρηθεί ως σύμβολο δυτικοποίησης».

Ο Δρ Shemirani είπε ότι οι Αρχές δημιούργησαν ακόμη και μια «φυλακή» για τα κατασχεθέντα κατοικίδια.

«Ακούσαμε πολλές ιστορίες τρόμου από εκείνο το μέρος», πρόσθεσε.

«Τα ζώα κρατήθηκαν για πολλές μέρες σε ανοιχτούς χώρους χωρίς κατάλληλη τροφή ή νερό, ενώ οι ιδιοκτήτες σκύλων περνούσαν κάθε είδους νομικά προβλήματα».

Τα οικονομικά δεινά του Ιράν μετά από χρόνια δυτικών κυρώσεων έπαιξαν επίσης ρόλο στο νέο νομοσχέδιο. Οι αρχές έχουν απαγορεύσει τις εισαγωγές τροφών για ζώα συντροφιάς για περισσότερα από τρία χρόνια ως μέρος μιας προσπάθειας για τη διατήρηση των αποθεμάτων ξένου συναλλάγματος.

Σε ένα τοπίο όπου οι ξένες εταιρείες κυριαρχούν, αυτό σήμαινε την άνοδο στις τοπικές τιμές, ειδικά μετά τη δημιουργία μιας μαύρης αγοράς. «Εξαρτόμαστε από ανθρώπους που διακινούν λαθραία και κρυφά τροφές», δήλωσε ο ιδιοκτήτης μιας κτηνιατρικής κλινικής στην πόλη Mashhad.«Οι τιμές είναι τώρα πέντε φορές πιο ακριβές από ό,τι ήταν πριν από λίγους μήνες».

Η ποιότητα των τροφών που παράγεται εντός ων συνόρων είναι πολύ κακή, τονίζει. «Τα εργοστάσια χρησιμοποιούν φτηνό κρέας ή ψάρι, ακόμη και συστατικά που έχουν χαλάσει», εξηγεί.


Προβλήματα και με τα αιλουροειδή

Το νέο νομοσχέδιο δεν βάζει στο στόχαστρο μόνο τους σκύλους. Οι γάτες επίσης αναφέρονται στη λίστα των ζώων, που περιλαμβάνει ακόμη και κροκόδειλους. Και αυτό παρότι από το Ιράν «κατάγονται» οι γάτες Περσίας, μία από τις πιο διάσημες ράτσες. «Μπορείτε να το πιστέψετε ότι οι γάτες Περσίας δεν είναι ασφαλείς στην πατρίδα τους; Αυτός ο νόμος δεν έχει καμία λογική», αναφέρει χαρακτηριστικά κτηνίατρος από την Τεχεράνη.

Το νομοσχέδιο είναι ντροπιαστικό, καταγγέλλει και ο πρόεδρος της ένωσης κτηνιάτρων. «Αν το κοινοβούλιο το εγκρίνει, οι επόμενες γενιές θα μας θυμούνται ως τους ανθρώπους που απαγόρευσαν τους σκύλους, επειδή είναι σκύλοι και τις γάτες, επειδή είναι γάτες», συμπληρώνει ο δρ. Μοχέμπι.

Άνθρωποι σαν την Μάσα, ανησυχούν για το μέλλον των κατοικίδιών τους. «Δεν τολμώ να κάνω αίτηση για άδεια για τον “γιο” μου. Τι θα γίνει αν την απορρίψουν; Δεν μπορώ να τον αφήσω στον δρόμο», λέει.


Με πληροφορίες από BBC