Βίντεο σοκ από την τραγωδία με τους δεκάδες νεκρούς μετανάστες στο Μεξικό, ύστερα από φωτιά σε κέντρο υποδοχής στην πόλη Σιουδάδ Χουάρες στα βόρεια σύνορα της χώρας, ήρθε στο φως της δημοσιότητας. Όπως φαίνεται σ’ αυτό, οι φύλακες του κέντρου φεύγουν από τον χώρο μόλις ξέσπασε η πυρκαγιά εγκαταλείποντας αβοήθητους και κλειδωμένους τους μετανάστες.

Το Εθνικό Ινστιτούτο Μετανάστευσης του Μεξικού (INM) είχε ανακοινώσει αρχικά τον θάνατο 40 μεταναστών, όμως αργότερα διευκρίνισε σε ανακοίνωσή του ότι «έχουν επιβεβαιωθεί 39 θάνατοι», ενώ υπάρχουν και 29 τραυματίες που μεταφέρθηκαν σε νοσοκομεία. Στην ίδια ανακοίνωση το INM ανέφερε ότι συνολικά στο κέντρο όπου ξέσπασε η πυρκαγιά, κρατούνταν 68 άνδρες, αλλά και 15 γυναίκες, οι οποίες όμως απομακρύνθηκαν εγκαίρως.

Οι φύλακες δεν έκαναν τίποτα

Ο Μεξικανός πρόεδρος Άντρες Μανουέλ Λόπες Ομπραδόρ δήλωσε ότι, σύμφωνα με τις αρχές, η πυρκαγιά ξέσπασε το βράδυ της Δευτέρας, περίπου στις 21:30 (τοπική ώρα – 06:30 ώρα Κύπρου), αφού κάποιοι μετανάστες έβαλαν φωτιά στα στρώματά τους για να διαμαρτυρηθούν, όταν έμαθαν ότι θα απελαθούν.

«Δεν πίστευαν ότι η φωτιά που άναψαν για να διαμαρτυρηθούν θα προκαλούσε αυτήν την ανείπωτη τραγωδία», τόνισε ο Λόπες Ομπραδόρ στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, επιρρίπτοντας ουσιαστικά την ευθύνη για την τραγωδία αποκλειστικά στους μετανάστες.

Όπως φαίνεται στο βίντεο που δημοσίευσε Μεξικανός δημοσιογράφος, οι φύλακες απομακρύνονται από το κελί μέσα στο οποίο βρίσκονταν οι μετανάστες, την ώρα που οι φλόγες και ο καπνός σκεπάζουν τα πάντα. Ο δημοσιογράφος που δημοσιοποίησε το βίντεο από την κάμερα ασφαλείας έκανε λόγο για «έγκλημα».

Στο βίντεο διάρκειας 30 δευτερολέπτων διακρίνεται αρχικά ένα μέρος του κελιού να γεμίζει καπνό, ενώ άνδρες κλωτσούν απελπισμένα τα κάγκελα μιας κλειδωμένης πόρτας. Τρεις άνθρωποι που φορούν στολές περνούν μπροστά από το κελί χωρίς να κάνουν καμία προσπάθεια να ανοίξουν την πόρτα. Στο τέλος του βίντεο ο καπνός είναι τόσο πυκνός που πλέον το κελί δεν φαίνεται.

Ο Μεξικανός υπουργός Εσωτερικών Άνταν Αουγκούστο Λόπες σε συνέντευξή του φάνηκε να επιβεβαιώνει την αυθεντικότητα του βίντεο, επισημαίνοντας ότι αυτό περιήλθε στην κατοχή της κυβέρνησης λίγο μετά το περιστατικό. Ωστόσο απέφυγε να το σχολιάσει περαιτέρω.

Ενδελεχή έρευνα ζητά ο ΟΗΕ

Μετά την τραγωδία ο ΟΗΕ ζήτησε να δημιουργηθούν «ασφαλείς» μεταναστευτικές οδοί προς τις ΗΠΑ, ενώ ο Αμερικανός πρεσβευτής στο Μεξικό, Κεν Σαλαζάρ, ζήτησε «να διορθωθεί το στρεβλό μεταναστευτικό σύστημα» σε συνεργασία με τους εταίρους της Ουάσινγκτον στην περιοχή.

«Επαναλαμβάνουμε τη δέσμευσή μας να συνεχίσουμε να συνεργαζόμαστε με τις κυβερνήσεις της περιοχής και τους εταίρους μας, για να διορθώσουμε αυτό το στρεβλό μεταναστευτικό σύστημα», δήλωσε συγκεκριμένα ο Σαλαζάρ. Στόχος είναι, επίσης, «να αντιμετωπίσουμε τις θεμελιώδεις αιτίες» της μετανάστευσης, «μιας περιφερειακής πρόκλησης», πρόσθεσε.

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες ζήτησε να διεξαχθεί «ενδελεχής έρευνα» και δεσμεύθηκε «να εξακολουθήσει να εργάζεται με τις αρχές των χωρών» της περιοχής για τη «δημιουργία πιο ασφαλών, περισσότερο ρυθμισμένων και πιο οργανωμένων μεταναστευτικών οδών», σύμφωνα με τον εκπρόσωπό του, Στεφάν Ντιζαρίκ.

«Ζητάμε από τις χώρες της περιοχής να αντιμετωπίζουν με ανθρώπινο, δίκαιο και αποτελεσματικό τρόπο τις αυξανόμενες εισροές πληθυσμών», δήλωσε ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες (UNHCR) Φίλιπο Γκράντι.

Η Διεθνής Αμνηστία από την πλευρά της έκανε λόγο για «μια συνέπεια των περιοριστικών και σκληρών μεταναστευτικών πολιτικών που εφαρμόζουν οι κυβερνήσεις του Μεξικού και των ΗΠΑ».

Η Έρικα Γκεβάρα Ρόσας, διευθύντρια της Διεθνούς Αμνηστίας για τη Βόρεια και τη Λατινική Αμερική, διερωτήθηκε «πώς είναι δυνατόν οι μεξικανικές αρχές να άφησαν ανθρώπους κλειδωμένους χωρίς να έχουν τη δυνατότητα να γλιτώσουν από την πυρκαγιά».

Αυτή η τραγωδία - και οι δύο προηγούμενες στο Τέξας τον Ιούνιο και στο νότιο Μεξικό τον Δεκέμβριο του 2021-αποτελούν «υπενθύμιση» των κινδύνων στους οποίους είναι εκτεθειμένοι ο μετανάστες, υπογράμμισε η ίδια ζητώντας να υπάρξει «νόμιμη» μετανάστευση.

Μεταξύ των «ταυτοποιημένων μεταναστών» βρίσκονται 28 πολίτες Γουατεμάλας, 13 πολίτες Ονδούρας, 13 πολίτες Βενεζουέλας, 12 πολίτες Ελ Σαλβαδόρ, ένας Κολομβιανός και ένας πολίτης Ισημερινού, επεσήμανε η γενική εισαγγελία του Μεξικού επικαλούμενη το INM, χωρίς να κάνει διαχωρισμό μεταξύ νεκρών και τραυματιών.

«Σαν σκυλιά»

Η Βιανγλί, μια πολίτης Βενεζουέλας, δήλωσε ότι ο 27χρονος σύζυγός της συνελήφθη στη διάρκεια επιδρομής της αστυνομίας, παρά το γεγονός ότι έχει νόμιμα έγγραφα, και μεταφέρθηκε στο κέντρο κράτησης όπου ξέσπασε η πυρκαγιά.

Η νεαρή γυναίκα προσπαθούσε με αγωνία να δει μέσα σε ένα ασθενοφόρο, καταγγέλλοντας ότι οι υπεύθυνοι του κέντρου κράτησης «δεν λένε τίποτα». «Είμαστε άνθρωποι, έχουμε αισθήματα, μας συμπεριφέρονται σαν σκυλιά».

Τις προηγούμενες ημέρες οι τοπικές αρχές στη Σιουδάδ Χουάρες καταφέρονταν εναντίον των μεταναστών, ζητώντας τους να σταματήσουν να προσφέρουν παράτυπα εργασία.

Σκληρή πολιτική των ΗΠΑ

Η Σιουδάδ Χουάρες, που βρίσκεται απέναντι από την πόλη Ελ Πάσο του Τέξας, είναι μία από τις μεθοριακές πόλεις, μέσω των οποίων παράτυποι μετανάστες προσπαθούν να φτάσουν στις ΗΠΑ.

Τις τελευταίες εβδομάδες αυξάνεται ο αριθμός των μεταναστών στις πόλεις αυτές, καθώς οι αρχές προσπαθούν να επεξεργαστούν τις αιτήσεις για παροχή ασύλου χρησιμοποιώντας τη νέα εφαρμογή της αμερικανικής κυβέρνησης.

Πολλοί μετανάστες καταγγέλλουν ότι η διαδικασία είναι πολύ αργή. Νωρίτερα αυτόν τον μήνα είχαν ξεσπάσει συγκρούσεις μεταξύ των αμερικανικών δυνάμεων της τάξης και μεταναστών, κυρίως από τη Βενεζουέλα, που είχαν συρρεύσει στα σύνορα και οι οποίοι είχαν αγανακτήσει περιμένοντας να κλείσουν ένα ραντεβού για να εξεταστεί το αίτημά τους για άσυλο.

Βάσει της μεξικανικής νομοθεσίας οι μετανάστες δεν μπορούν να κρατούνται για περισσότερες από 15 ημέρες. Όμως το Ανώτατο Δικαστήριο του Μεξικού είχε κρίνει τον Μάρτιο ότι αυτό είναι αντισυνταγματικό και περιόρισε τον χρόνο κράτησης των μεταναστών στις 36 ώρες.

Τον Ιανουάριο, η κυβέρνηση του Τζο Μπάιντεν στις ΗΠΑ είχε ανακοινώσει την επέκταση των περιορισμών που είχε επιβάλει στους μετανάστες η προηγούμενη κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ. Βάσει αυτών οι αμερικανικές αρχές απελαύνουν αμέσως τους μετανάστες από την Κούβα, τη Νικαράγουα και την Αϊτή που συλλαμβάνονται να διασχίζουν παράτυπα τα σύνορα. Ήδη τον Οκτώβριο του 2022 η αμερικανική κυβέρνηση είχε επεκτείνει τις απελάσεις, ώστε να αφορούν και τους πολίτες της Βενεζουέλας, βάσει της αμφιλεγόμενης πολιτικής με την ονομασία Title 42.

Παράλληλα οι ΗΠΑ ανακοίνωσαν ότι θα επιτρέπουν σε έως και 30.000 ανθρώπους από τις χώρες αυτές να εισέρχονται στο έδαφός τους κάθε μήνα αεροπορικώς.

Από το 2014 περίπου 7.661 μετανάστες έχουν χάσει τη ζωή τους ή αγνοούνται στον δρόμο προς τις ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Μετανάστευσης.

Συνολικά, περίπου 200.000 άνθρωποι προσπαθούν κάθε μήνα να περάσουν τα σύνορα του Μεξικού με τις ΗΠΑ.


Με πληροφορίες από Αυγή