Επιστήμη
Πεθαίνουν νωρίτερα οι άνθρωποι που αργούν να κοιμηθούν;
Ναι, αλλά γι' αυτό δεν ευθύνεται ο ύπνος αργά το βράδυ. Περίπου.
Μια μεγάλη μελέτη που καλύπτει 37 χρόνια από την αρχή μέχρι το τέλος της, αποκάλυψε κάτι για εκείνους που τείνουν να μένουν ξύπνιοι μέχρι αργά: Αυτοί λοιπόν, οι άνθρωποι είναι πράγματι πιο πιθανό να πεθάνουν σε μικρότερη ηλικία, αλλά λόγω αιτιών που σχετίζονται με το κάπνισμα και το ποτό και όχι με τον ύπνο αργά το βράδυ.
Με άλλα λόγια, οι άνθρωποι που κοιμούνται αργά το βράδυ δεν έχουν μεγαλύτερες πιθανότητες να πεθάνουν νωρίτερα σε σχέση με αυτούς που ξυπνούν νωρίς, αρκεί να μην καπνίζουν και να μη καταναλώνουν αλκοόλ, σύμφωνα με αυτήν την 37ετή φινλανδική μελέτη.
Προηγούμενες έρευνες είχαν δείξει ότι τα νυχτοπούλια- εκείνοι δηλαδή που κοιμούνται αργά και το πρωί πασχίζουν για να σηκωθούν από το κρεβάτι- είναι πιθανότερο να εμφανίσουν πλήθος προβλημάτων υγείας. Το 2018, μια μεγάλη μελέτη στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσε ότι οι βραδινοί τύποι είχαν κατά 10% υψηλότερο κίνδυνο να πεθάνουν σε σχέση με τους πρωινούς κατά τη διάρκεια μιας περιόδου 6,5 ετών. Παρότι αυτό πιθανόν να ήταν ανησυχητικό για αυτούς που κοιμούνται αργά, η συγκεκριμένη έρευνα δεν λάμβανε υπόψη της παράγοντες όπως η κατανάλωση αλκοόλ, που θα μπορούσε να ευθύνεται για αυτούς τους θανάτους.
Ερευνητές στη Φινλανδία επιχείρησαν να μάθουν περισσότερα σε μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στην επιστημονική επιθεώρηση «Chronobiology International». Στη μελέτη συμμετείχαν σχεδόν 24.000 δίδυμα του ιδίου φύλου στη Φινλανδία, που κλήθηκαν το 1981 να απαντήσουν αν είναι πρωινοί ή βραδινοί τύποι. Ένα τρίτο απάντησαν ότι κατά κάποιο τρόπο είναι βραδινοί τύποι, ενώ 10% ότι είναι απολύτως βραδινοί. Οι υπόλοιποι ήταν πρωινοί τύποι.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν πως οι βραδινοί τύποι ήταν ως επί το πλείστον νεότεροι και έτειναν να πίνουν και να καπνίζουν περισσότερο. Το 2018, όταν οι ερευνητές επανήλθαν στην έρευνά τους, 8.728 από τους συμμετέχοντες είχαν πεθάνει.
Στη διάρκεια των 37 αυτών ετών οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτοί που ήταν ξεκάθαρα βραδινοί τύποι είχαν κατά 9% μεγαλύτερη πιθανότητα να πεθάνουν από άλλες αιτίες- ποσοστό παρεμφερές με την έρευνα του 2018. Ωστόσο, οι βραδινοί τύποι που δεν κάπνιζαν και δεν κατανάλωναν πολύ αλκοόλ δεν διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο να πεθάνουν από οποιαδήποτε αιτία.
Ο επικεφαλής της έρευνας Κρίστερ Χάμπλιν του Φινλανδικού Ινστιτούτου Επαγγελματικής Υγείας δήλωσε στο AFP ότι από τα αποτελέσματα της έρευνας προκύπτει πως οι βραδινοί τύποι μπορούν να λάβουν μέτρα αν θέλουν να μειώσουν τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου.
«Οι βραδινοί τύποι θα πρέπει να αναλογιστούν στα σοβαρά τις ποσότητες αλκοόλ και καπνού που καταναλώνουν», σημείωσε. Ανεξάρτητα από άλλους παράγοντες, η ώρα που οι άνθρωποι πηγαίνουν για ύπνο- δηλαδή ο χρονότυπός τους συμβάλλει ελάχιστα η και καθόλου στη θνητότητά τους, σύμφωνα με τον Χάμπλιν.
Από την πλευρά του, ο Γίβαν Φερνάντο, ένας ερευνητής του χρονότυπου στο Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, δήλωσε στο AFP ότι παρότι τα συμπεράσματα της μελέτης είναι βάσιμα, έχει κάποιους περιορισμούς. Όπως εξήγησε, το ότι οι συμμετέχοντες απλώς αυτοπροσδιορίστηκαν ως πρωινοί ή βραδινοί τύποι «δεν είναι ικανοποιητικό γιατί δεν περιλαμβάνει κάποιες αντικειμενικές πληροφορίες» σε αντίθεση με πιο σύγχρονες μεθόδους. Επίσης, η μελέτη δεν περιέλαβε και τη χρήση ναρκωτικών πέραν του αλκοόλ και του καπνού, καθώς όπως επισήμανε ειδικά η κοκαΐνη έχει συνδεθεί με την αλλαγή στις συνήθειες των ανθρώπων, από πρωινούς σε βραδινούς τύπους.
Ο Φερνάντο στο παρελθόν ηγήθηκε έρευνας που έδειξε ότι οι βραδινοί τύποι έχουν χειρότερη ψυχική υγεία- κυρίως άγχος-και ότι η χρήση ναρκωτικών μπορεί να επιδεινώσει το πρόβλημα.
ΠΗΓΗ: ΑΠΕ-ΜΠΕ, Science Alert