Οι επιστήμονες ανακάλυψαν για πρώτη φορά ένα σπήλαιο στη Σελήνη.

Με βάθος τουλάχιστον 100 μέτρων, το σπήλαιο που ανακαλύφθηκε στη Σελήνη θα μπορούσε να είναι ένα ιδανικό μέρος για τους ανθρώπους να χτίσουν μια μόνιμη βάση, λένε οι επιστήμονες. Είναι μόνο ένα από τα πιθανώς εκατοντάδες σπήλαια που κρύβονται σε έναν «υπόγειο, ανεξερεύνητο κόσμο», σύμφωνα με τους ερευνητές. Οι χώρες τρέχουν για να δημιουργήσουν μια μόνιμη ανθρώπινη παρουσία στη Σελήνη, αλλά θα πρέπει να προστατεύσουν τους αστροναύτες από την ακτινοβολία, τις ακραίες θερμοκρασίες και τον διαστημικό καιρό.

Η Έλεν Σάρμαν, η πρώτη Βρετανίδα αστροναύτης που ταξίδεψε στο διάστημα, δήλωσε στο BBC News ότι το νεοανακαλυφθέν σπήλαιο μοιάζει με ένα καλό μέρος για μια βάση, και πρότεινε ότι οι άνθρωποι θα μπορούσαν ενδεχομένως να ζουν σε σεληνιακές λάκκους σε 20-30 χρόνια. Αλλά, όπως είπε, αυτή η σπηλιά είναι τόσο βαθιά που οι αστροναύτες ίσως χρειαστεί να κάνουν αναρρίχηση και να χρησιμοποιήσουν «αεριωθούμενα μέσα ή ανελκυστήρα» για να βγουν.

Οι Lorenzo Bruzzone και Leonardo Carrer του Πανεπιστημίου του Τρέντο στην Ιταλία βρήκαν το σπήλαιο χρησιμοποιώντας ραντάρ για να διεισδύσουν στο άνοιγμα ενός λάκκου σε μια βραχώδη πεδιάδα που ονομάζεται Mare Tranquillitatis. Είναι ορατή με γυμνό μάτι από τη Γη, και είναι επίσης το σημείο όπου προσγειώθηκε το Apollo 11 το 1969.

Το σπήλαιο έχει έναν φεγγίτη στην επιφάνεια της Σελήνης, που οδηγεί σε κάθετους και προεξέχοντες τοίχους, και ένα κεκλιμένο δάπεδο που μπορεί να εκτείνεται περαιτέρω στο υπέδαφος. Δημιουργήθηκε πριν από εκατομμύρια ή δισεκατομμύρια χρόνια, όταν η λάβα έρεε στη Σελήνη, δημιουργώντας μια σήραγγα μέσα στον βράχο. Το πλησιέστερο αντίστοιχο στη Γη θα ήταν τα ηφαιστειακά σπήλαια στο Λανζαρότε της Ισπανίας, εξηγεί ο καθηγητής Carrer, προσθέτοντας ότι οι ερευνητές επισκέφθηκαν αυτά τα σπήλαια στο πλαίσιο των εργασιών τους.

«Είναι πραγματικά συναρπαστικό. Όταν κάνεις αυτές τις ανακαλύψεις και βλέπεις αυτές τις εικόνες, συνειδητοποιείς ότι είσαι ο πρώτος άνθρωπος στην ιστορία της ανθρωπότητας που το βλέπει», δήλωσε ο καθηγητής Carrer. Μόλις οι δύο ερευνητές κατάλαβαν πόσο μεγάλο ήταν το σπήλαιο, συνειδητοποίησαν ότι θα μπορούσε να είναι ένα καλό σημείο για μια σεληνιακή βάση.

«Εξάλλου, η ζωή στη Γη ξεκίνησε σε σπήλαια, οπότε είναι λογικό ότι οι άνθρωποι θα μπορούσαν να ζήσουν μέσα σε αυτά στη Σελήνη», λέει ο Carrer. Το σπήλαιο δεν έχει ακόμη εξερευνηθεί πλήρως, αλλά οι ερευνητές ελπίζουν ότι θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν ραντάρ διείσδυσης στο έδαφος, κάμερες ή ακόμη και ρομπότ για τη χαρτογράφησή του.

Οι επιστήμονες συνειδητοποίησαν για πρώτη φορά ότι πιθανώς υπάρχουν σπήλαια στη Σελήνη πριν από περίπου 50 χρόνια. Στη συνέχεια, το 2010, μια κάμερα σε μια αποστολή που ονομάζεται Lunar Reconnaissance Orbiter τράβηξε φωτογραφίες από λάκκους που οι επιστήμονες θεώρησαν ότι θα μπορούσαν να είναι είσοδοι σπηλαίων.

Όμως οι ερευνητές δεν γνώριζαν πόσο βαθιές μπορεί να ήταν οι σπηλιές ή αν θα είχαν καταρρεύσει. Η εργασία των Bruzzone και Carrer έχει πλέον απαντήσει σε αυτό το ερώτημα, αν και πρέπει να γίνουν πολλά ακόμη για να κατανοηθεί η πλήρης κλίμακα του σπηλαίου.

«Έχουμε πολύ καλές εικόνες της επιφάνειας -με ανάλυση έως και 25 εκατοστά- μπορούμε να δούμε τα σημεία προσεδάφισης του Απόλλων - αλλά δεν γνωρίζουμε τίποτα για το τι βρίσκεται κάτω από την επιφάνεια. Υπάρχουν τεράστιες ευκαιρίες για ανακάλυψη», δήλωσε στο BBC News ο Francesco Sauro, συντονιστής της θεματικής ομάδας Πλανητικά Σπήλαια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος.

Η έρευνα μπορεί επίσης να μας βοηθήσει να εξερευνήσουμε σπήλαια στον Άρη στο μέλλον, λέει. Αυτό θα μπορούσε να ανοίξει την πόρτα για την εύρεση αποδείξεων ζωής στον Άρη, διότι αν υπήρχε, θα ήταν σχεδόν σίγουρα μέσα σε σπηλιές προστατευμένες από τα στοιχεία της επιφάνειας του πλανήτη.

Η σπηλιά της Σελήνης μπορεί να είναι χρήσιμη για τους ανθρώπους, αλλά οι επιστήμονες τονίζουν επίσης ότι θα μπορούσε να βοηθήσει να απαντηθούν θεμελιώδη ερωτήματα σχετικά με την ιστορία της Σελήνης, ακόμη και του ηλιακού μας συστήματος. Τα πετρώματα στο εσωτερικό του σπηλαίου δεν θα έχουν υποστεί τόσο μεγάλη φθορά ή διάβρωση από τις διαστημικές καιρικές συνθήκες, οπότε μπορούν να παρέχουν ένα εκτεταμένο γεωλογικό αρχείο που θα πηγαίνει δισεκατομμύρια χρόνια πίσω.

Η έρευνα δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Astronomy.

Με πληροφορίες από Lifo, BBC