Η Κύπρος ήταν το κράτος μέλος της ΕΕ με το δεύτερο μεγαλύτερο ποσοστό εργαζομένων που δεν μπορούσαν να πάνε διακοπές λόγω της οικονομικής τους κατάστασης το 2022, ενώ ο αριθμός αυτός σημείωσε την τρίτη μεγαλύτερη αύξηση σε σχέση με το 2021, σύμφωνα με ανάλυση της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (European Trade Union Confederation - ETUC) με βάση δεδομένα της Eurostat.

Ειδικότερα, σύμφωνα με σχετικό δελτίο Τύπου της ETUC, οι χώρες με το υψηλότερο ποσοστό εργαζομένων που δεν μπορούν να ανταπεξέλθουν οικονομικά αν θέλουν να πάνε διακοπές είναι η Ρουμανία (35,8%), η Κύπρος (24,9%) και η Ελλάδα (24,8%).

Όπως σημειώνεται, ενδέχεται η κατάσταση στην Ρουμανία να έχει βελτιωθεί από τότε, καθώς η Κυβέρνηση προχώρησε σε αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 23% και ενίσχυσε την εξουσία των εργαζομένων να διαπραγματεύονται συλλογικά για καλύτερους μισθούς.

Ωστόσο, τονίζεται, τα στοιχεία για το 2023 θα μπορούσαν να είναι χειρότερα μετά την αύξηση ρεκόρ που καταγράφηκε το καλοκαίρι του περασμένου έτους στο κόστος των διακοπών, σε συνδυασμό με στοιχεία και αναλύσεις που επικαλείται η ETUC για πτώση των πραγματικών μισθών σε ολόκληρη την ΕΕ λόγω πληθωρισμού που οφείλεται στα κέρδη.

Συνολικά στην ΕΕ το 2022, 39,7% των εργαζομένων (14,6%) εκτιμάται από την ETUC πως δεν μπόρεσε να φύγει διακοπές λόγω των οικονομικών τους, καταγράφοντας αύξηση δύο εκατομμυρίων σε σχέση με το 2021 (37,6 εκατ. άτομα, ή 13,8% του συνόλου).

«Οι διακοπές δεν είναι πολυτέλεια, το να έχουν χρόνο με την οικογένειά τους είναι καθοριστικό για την προστασία της σωματικής και ψυχικής υγείας των εργαζομένων, μαζί με την παροχή πολύτιμων εμπειριών για τα παιδιά» ανέφερε η γενική γραμματέας της ETUC, Έστερ Λιντς.

Σημειώνοντας πως η αύξηση των οικογενειών της εργατικής τάξης που μπορούσαν να πάνε διακοπές ήταν ένα από τα σημαντικότερα σημεία προόδου στην Ευρώπη τον 20ο αιώνα, επεσήμανε πως «τα στοιχεία αυτά δείχνουν πώς η κοινωνική πρόοδος αντιστρέφεται ως αποτέλεσμα της αυξημένης οικονομικής ανισότητας».

Η μεγαλύτερη αύξηση σε απόλυτους αριθμούς καταγράφηκε στη Γαλλία, όπου οι εργαζόμενοι που δεν μπόρεσαν να πάνε διακοπές αυξήθηκαν κατά 974 περίπου χιλιάδες το 2022 σε σχέση με το 2021. Η Ιταλία εξακολουθούσε να έχει τον υψηλότερο απόλυτο αριθμό εργαζομένων που δεν μπορούσαν να πάνε διακοπές (6,1 εκατομμύρια) παρά το ότι καταγράφηκε μείωση ενός περίπου εκατομμυρίου (-2,74%).

Οι μεγαλύτερες ποσοστιαίες μεταβολές την ίδια περίοδο καταγράφηκαν στην Ιρλανδία (+3,8%) και στη Γαλλία (+2,5%). Στην Κύπρο καταγράφηκε ποσοστιαία αύξηση +2,39% (αντιστοιχεί σε 145 χιλιάδες άτομα), και η τρίτη μεγαλύτερη αύξηση στην ΕΕ.

Από τα 26 κράτη μέλη για τα οποία υπήρχαν στοιχεία, καταγράφηκε μείωση σε μόλις τέσσερα (με τη μεγαλύτερη να καταγράφεται στη Λετονία κατά -3,57% και την Ιταλία, το Λουξεμβούργο και τη Τσεχία να ακολουθούν με -2,74%, -1,53% και -0,28% αντίστοιχα. Στις υπόλοιπες καταγράφηκε αύξηση, στις 14 εκ των οποίων πάνω τον μέσο όρο της αύξησης στην ΕΕ (+0,85%).

«Ενώ οι πλούσιοι διευθύνοντες σύμβουλοι που προκάλεσαν τον πληθωρισμό με γνώμονα τα κέρδη λιάζονταν σε πολυτελή θέρετρα στο αποκορύφωμα της κρίσης του κόστους ζωής, οι διακοπές μιας εβδομάδας ήταν πάνω από τις δυνατότητες σαράντα εκατομμυρίων σκληρά εργαζόμενων ανθρώπων και των οικογενειών τους που αγωνίζονταν μόνο για να βάλουν φαγητό στο τραπέζι» τόνισε.

«Δεν αποτελεί έκπληξη να βλέπουμε αυξανόμενη οργή στις κοινωνίες μας σε αυτό το πλαίσιο. Πάρα πολλοί άνθρωποι δεν βλέπουν πλέον τα οφέλη της ισχυρής ευρωπαϊκής οικονομίας στην καθημερινή τους ζωή» επεσήμανε.

Συλλογικές συμβάσεις η λύση για την ETUC

Η αύξηση της κάλυψης από συλλογικές συμβάσεις είναι «ο καλύτερος τρόπος για να διασφαλίσουμε ότι οι εργαζόμενοι λαμβάνουν ένα δίκαιο μερίδιο από τον πλούτο που δημιουργούν και μπορούν να απολαμβάνουν κάτι τόσο βασικό όσο οι διακοπές μιας εβδομάδας αντί να αγωνίζονται απλώς για την επιβίωσή τους» τόνισε στις δηλώσεις της η γ.γ. της ETUC.

Σύμφωνα με το δελτίο Τύπου, τα ευρήματα της ανάλυσης καταδεικνύουν την ανάγκη συλλογικών διαπραγματεύσεων, καθώς οι εργαζόμενοι που καλύπτονται από αυτές δικαιούνται έως και δύο εβδομάδες περισσότερες διακοπές κάθε χρόνο. Ωστόσο τουλάχιστον τρία εκατομμύρια εργαζόμενοι έχασαν τα οφέλη των συλλογικών συμβάσεων από το 2000 εν μέρει λόγω πολιτικών λιτότητας.

Η συνομοσπονδία των ευρωπαϊκών συντεχνιών επισημαίνει ακόμα πως η Οδηγία για τον Κατώτατο Μισθό που υιοθετήθηκε από την ΕΕ απαιτεί από όλα τα κράτη μέλη να προωθήσουν τις συλλογικές διαπραγματεύσεις και να διασφαλίσουν ότι τουλάχιστον το 80% των εργαζομένων καλύπτεται από συλλογικές συμβάσεις.

Ωστόσο, σημειώνεται, πρόσφατη έκθεση τον Ιούνιο του Ευρωπαϊκού Ιδρύματος για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound), που αποτελεί οργανισμό της ΕΕ, αναφέρει πως μόνο λίγες χώρες προχώρησαν σε συγκεκριμένες ενέργειες. Όπως τονίζει η ETUC, η προθεσμία για την ενσωμάτωση της Οδηγίας για τους κατώτατους μισθούς στην εθνική νομοθεσία λήγει στις 15 Νοεμβρίου 2024.