«Δεν ξέρω να το εξηγήσω, αλλά έχω την εντύπωση ότι ένας άνθρωπος που πίνει το κρασί του με λίγη ντομάτα και μερικές ελιές, καθισμένος σ’ ένα τραπέζι κάτω από τα πλατάνια ή αντίκρυ στη θάλασσα, βρίσκεται πιο κοντά στο Θεό -και άρα στον εαυτό του- από κείνον που τρώει αστακό παραγεμισμένο με τυρί μέσα σ’ ένα σφραγισμένο γυάλινο κτίριο, με τη δροσιά του αιρκοντίσιον».
«Το ατύχημα είναι ότι η παιδεία δεν αρκεί. Χρειάζεται ανεπτυγμένη ευαισθησία. Και πως ν’ αναπτυχθεί η ευαισθησία, σήμερα, σ’ έναν νέο που δεν μένει ούτε μία στιγμή του εικοσιτετραώρου μόνος του, έτσι ώστε να μπορέσει να συγκεντρωθεί στα προβλήματά του, να ρεμβάσει, να ονειρευτεί;».
«Μια φορά που παραπονιόμουνα στον Πικασσό, με κοίταξε, θυμάμαι, με τα μεγάλα, μαύρα μάτια του, σαν ν’ απορούσε, και μου είπε: "Δεν χαίρεστε; Αν τα καθεστώτα δεν ήταν συντηρητικά, πως θα μπορούσαμε του λόγου μας να ‘μαστε επαναστάτες;" και έσκασε στα γέλια. Φαντάζομαι, για να μη βάλει τα κλάματα!».
«Λυπούμαι, και λυπούμαι ειλικρινά, τις χιλιάδες των ανθρώπων που αποστερούνται θεληματικά από το αγαθό της επικοινωνίας τους με έργα ικανά να μιλήσουν στην ψυχή τους. Ζουν και κινούνται και εργάζονται και κάνουν έρωτα, έτσι, «στα τυφλά». Και μια μέρα πεθαίνουν χωρίς ποτέ να έχουν λάβει συνείδηση του τι υπήρξαν ή του ποιοι ήταν ή ποιοι θα μπορούσαν να είναι. Ο κόσμος έχει απολεσθεί γι’ αυτούς πολύ προτού κλείσουν τα μάτια τους».
«Εγώ πιστεύω στην έμπνευση, αφήνομαι με πολλή εμπιστοσύνη σ’ αυτή, και μπορώ να πω πως καλύτερά μου ποιήματα γράφτηκαν εντελώς αυθόρμητα , και βγήκαν έτοιμα -με ελάχιστες ίσως διορθώσεις- μέσα σε λίγα λεπτά της ώρας».
«Το όραμα ενός κλασσικού κόσμου δεν βρίσκεται πίσω, αλλά μπροστά μας. Είναι η ελπίδα μας η αυριανή».
«Από τι πάσχουμε κυρίως; Θα σας το πω αμέσως: από μια μόνιμο, πλήρη, και κακοήθη ασυμφωνία μεταξύ του πνεύματος της εκάστοτε ηγεσίας μας και του «ήθους» που χαρακτηρίζει τον βαθύτερο ψυχικό πολιτισμό του ελληνικού λαού στο σύνολό του».
«Δεν μ’ ενδιαφέρει ο επίσημος όρος της δουλοπρέπειας. Μ’ ενδιαφέρει η ουσία. Και κείνο που ξέρω είναι ότι μ’ αυτά και μ’ αυτά εφτάσαμε σε κάτι που θα μου επιτρέψετε να ονομάσω «ψευδοφάνεια». Έχουμε δηλαδή την τάση να παρουσιαζόμαστε διαρκώς διαφορετικοί απ’ ότι πραγματικά είμαστε. Και δεν υπάρχει ασφαλέστερος δρόμος προς την αποτυχία, είτε σαν άτομο σταδιοδρομείς είτε σαν σύνολο, από την έλλειψη της γνησιότητας».
«Πρέπει να είσαι πολύ σκληροτράχηλος και συνάμα πολύ προσηλωμένος στο «ιδεατό μέλλον» για ν’ αντέξεις και να συνεχίσεις την προσωπική σου δημιουργία. Οι περισσότεροι λυγίζουν μετά το πρώτο τους έργο και σβήνουν».
Αποσπάσματα από το βιβλίο «Συν τοις άλλοις» που φιλοξενεί 37 συνεντεύξεις του Οδυσσέα Ελύτη, εκδ. ύψιλον/βιβλία
Ο Οδυσσέας Ελύτης γεννήθηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης στις 2 Νοεμβρίου του 1911 και πέθανε στην Αθήνα τον Μάρτιο του 1996. Το πραγματικό του ονοματεπώνυμο ήταν Οδυσσέας Αλεπουδέλλης. Πρόκειται για ένα από τα σημαντικότερα μέλη της λογοτεχνικής γενιάς του ’30. Το 1960 διακρίθηκε με το Κρατικό Βραβείο Ποίησης ενώ το 1979 με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας. Πολλά ποιήματά του μελοποιήθηκαν, ενώ συλλογές του έχουν μεταφραστεί σε πολλές ξένες γλώσσες. Υπήρξε μέλος της Διεθνούς Ένωσης Κριτικών Έργων Τέχνης και της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Κριτικής, Αντιπρόσωπος στις Rencontres Internationales της Γενεύης και Incontro Romano della Cultura της Ρώμης.
