Η ανεκτίμητη αξία των γεωργικών περιοχών για την βιοποικιλότητα

Γράφει ο Κωνσταντίνος Χαραλάμπους, Ίδρυμα Terra Cypria

 


Article featured image
Article featured image

Αναρωτήθηκες ποτέ πως δημιουργήθηκαν οι διάφορες περιοχές και τα τοπία του πλανήτη μας;

Από την αρχή της ιστορίας, ο άνθρωπος επηρέαζε το περιβάλλον με τις διάφορες δραστηριότητές του. Μια από αυτές τις δραστηριότητες, η γεωργία, έχει ίσως την πιο μεγάλη επίδραση στο περιβάλλον μας, μετατρέποντας δάση και άλλες φυσικές εκτάσεις σε γεωργικές περιοχές ή βοσκότοπους, διαμορφώνοντας έτσι ολόκληρα τοπία.

Με το πέρας του χρόνου, διάφορα είδη χλωρίδας και πανίδας εξελίχθηκαν και προσαρμόστηκαν στις αλλαγές αυτές, δημιουργώντας τα γεωργικά οικοσυστήματα και τη γεωργική βιοποικιλότητα, η οποία αποτελεί ένα υποσύνολο και ένα σημαντικό κομμάτι της συνολικής βιοποικιλότητας.

Όμως τα τελευταία χρόνια, με την εντατικοποίηση της γεωργίας (εφαρμογή της σε μεγαλύτερη κλίμακα, με τη χρήση ολοένα και περισσότερων ζιζανιοκτόνων και χημικών λιπασμάτων), η βιοποικιλότητα αυτή βρίσκεται σε κίνδυνο.

Όπου η γεωργία παρέμεινε παραδοσιακή, δημιουργήθηκαν οι γεωργικές περιοχές Υψηλής Φυσικής Αξίας (ΥΦΑ), δηλαδή περιοχές με μωσαϊκό μικρών καλλιεργειών και φυσικών και παραδοσιακών στοιχείων του τοπίου. Ιδιαίτερα για την Κύπρο, λόγω του ότι η γεωργία εφαρμόζεται κυρίως σε μικρά τεμάχια και με τρόπο συμβατό προς το περιβάλλον και τις συνθήκες της περιοχής, οι γεωργικές περιοχές Υψηλής Φυσικής Αξίας συνθέτουν τα περισσότερα χαρακτηριστικά τοπία της υπαίθρου μας.

 



Φωτογραφίες: Κωνσταντίνος Χαραλάμπους



Οι περιοχές αυτές, πέραν από τις υπόλοιπες υπηρεσίες που παρέχουν στον άνθρωπο (τροφή, καθαρό αέρα κτλ), είναι ανεκτίμητης αξίας για την βιοποικιλότητα, καθώς συντηρούν τα περισσότερα είδη της γεωργικής βιοποικιλότητας, όπως είναι οι ντόπιες ποικιλίες παραδοσιακής καλλιέργειας, η άγρια και ημιάγρια βλάστηση των αγρών καθώς και τα άγρια πουλιά και ζώα.

Για την προστασία και ενίσχυση των πολύ σημαντικών αυτών περιοχών, εκπονείται αυτό τον καιρό το ευρωπαϊκό Έργο AgroLIFE. Είναι ένα τριετές έργο, συγχρηματοδοτούμενο από το πρόγραμμα LIFE+ της Ε.Ε, το οποίο θέτει σε δοκιμή, εφαρμογή και αξιολόγηση μεθοδολογίες και δράσεις για την ανάδειξη και μακροπρόθεσμη διατήρηση των αγροτικών περιοχών Υψηλής Φυσικής Αξίας στην Κύπρο.

Εστιάζει στους αμπελώνες των χωριών Καπηλειού και Λάνειας, καθώς και στις καλλιέργειες χαρουπιών στην περιοχή της Ανώγυρας. Μέσω του Έργου θα γίνουν διάφορες δράσεις που θα ενισχύσουν την παραγωγή των γεωργών και παράλληλα θα ευνοήσουν την βιοποικιλότητα.

Ήδη πριν από μερικές μέρες, το Έργο AgroLIFE μαζί με το Ταμείο Θήρας τοποθέτησαν στην Ανώγυρα τεχνητές φωλιές ανθρωποπουλιών, ώστε να αυξηθεί ο πληθυσμός του είδους αυτού στην περιοχή. Κάτι τέτοιο θα ευνοήσει τις καλλιέργειες χαρουπιών, καθώς ένα ζευγάρι ανθρωποπούλια καταναλώνει πέραν των 4-5 χιλιάδων ποντικών κάθε χρόνο, βοηθώντας στην καταπολέμηση τους και την μείωση των ζημιών που προκαλούν στις χαρουπιές. Παράλληλα, θα μειωθεί η ανάγκη χρήσης δολωμάτων (δηλητηρίων), τα οποία εκτός από την ποντίκα επηρεάζουν και πολλά χρήσιμα είδη (πουλιά, ερπετά κτλ).

 

Μερικές άλλες δράσεις που προγραμματίζονται από το AgroLIFE είναι η δημιουργία δύο μονοπατιών «Αγροβιοποικιλότητας», η αποκατάσταση εγκαταλελειμμένων καλλιεργειών χαρουπιάς και αμπελιών, η επιδιόρθωση κατεστραμμένων δόμων, η φύτευση θάμνων και λωρίδων βλάστησης και πολλά άλλα.

Για να μάθεις περισσότερα για το Έργο AgroLIFE επισκέψου την ιστοσελίδα του στο www.agrolife.eu.

Επιπλέον, μπορείς να εγγραφείς στο ενημερωτικό δελτίο του Έργου για να λαμβάνεις τα νέα του!



Περισσότερες πληροφορίες και δραστηριότητες του Project μπορείς να βρεις στο site www.cyprusbiodiversity.eu  αλλά και στo facebook page www.facebook.com/Bioforlife, LIFE+ Project


ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ