Γράφει ο Έρικ Κίτας



Ήλπιζα να τεθεί υπό έλεγχο  σύντομα, επειδή η εστία της φωτιάς ήταν πολύ κοντά σε μια ζωτικής σημασίας  δασική περιοχή.  Όσοι είναι γνώστες της περιοχής, πιστεύω πώς θα περνούσαν από το μυαλό τους οι τραγικές συνέπειες που θα ακολουθούσαν σε περίπτωση εξάπλωσης της πυρκαγιάς. 

Το πρωί της Τετάρτης αφού είχαμε ξεκινήσει, βλέπαμε από μακριά τους καπνούς και προσπαθούσαμε να προετοιμαστούμε ψυχολογικά, για να αντιμετωπίσουμε όσο πιο ψύχραιμα γίνεται την καταστροφική πυρκαγιά.

Η συγκεκριμένη περιοχή είναι δύσβατη, με πυκνή βλάστηση, μη προσβάσιμη από οχήματα και με πολύ απότομες πλαγιές. Παρακολουθούσα με αγωνία και λύπη τις τραγικές εξελίξεις στα πύρινα μέτωπα. Επιπρόσθετα, λόγω των γνώσεων μου για τον καιρό,  γνώριζα πώς οι συνθήκες καύσωνα θα συνεχίζονταν καθ’ όλη τη διάρκεια της εβδομάδας και με  σταδιακή αύξηση των ανέμων προς τέλος της εβδομάδας και ειδικότερα της Κυριακή. 

Λαμβάνοντας υπόψη τα συγκεκριμένα δεδομένα προσπάθησα να προειδοποιήσω τους αρμόδιους, μέσω των ΜΜΕ για τις καιρικές συνθήκες που θα επικρατούν τις επόμενες μέρες και τους κινδύνους που επιφυλάσσουν.

Παρακολουθούσα στενά τις εξελίξεις σε περίπτωση που ζητήσουν βοήθεια από εθελοντές, αφού έχω κάνει την ανάλογη εκπαίδευση και έχω συνεισφέρει και στο παρελθών σε μικρότερες πυρκαγιές.

Την Τρίτη ανακοινώθηκε πως χρειάζονται εθελοντές για να βοηθήσουν στην κατάσβεση, αφού η  πυρκαγιά πήρε μεγάλες διαστάσεις. Δυστυχώς  λόγω  εργασιακών υποχρεώσεων δεν μπόρεσα να παραστώ την ίδια μέρα, αλλά συντόνισα μικρή ομάδα ατόμων για να αναχωρήσουμε το επόμενο πρωί στις πληγήσες περιοχές.

 

Το πρωί της Τετάρτης αφού είχαμε ξεκινήσει, βλέπαμε από μακριά τους καπνούς και προσπαθούσαμε να προετοιμαστούμε ψυχολογικά, για να αντιμετωπίσουμε όσο πιο ψύχραιμα γίνεται την καταστροφική πυρκαγιά.

Λίγο πριν φτάσουμε στις εστίες φωτιάς, κάναμε στάση στο συντονιστικό κέντρο πυρόσβεσης της περιοχής για την εγγραφή, την αξιολόγηση και τον εφοδιασμό μας  με τσάπες και εμφιαλωμένα μπουκάλια νερού.

Κατά τη συνομιλία μας με τους πυροσβέστες στο χώρο εγγραφής, μπορούσες να αντιληφθείς την απίστευτη σωματική και ψυχολογική κούραση που ένιωθαν.

Μετά από οδηγίες της πυροσβεστικής, αναχωρήσαμε στις περιοχές που είχαν περισσότερη ανάγκη. Λίγο πριν φτάσουμε στο προκαθορισμένο σημείο, είδαμε μια αναζωπύρωση στο βουνό που διασχίζαμε με την φωτιά να κατευθύνεται σε ανεπηρέαστη δασική περιοχή με κίνδυνο δημιουργίας νέου μετώπου. Αμέσως κατεβήκαμε από το αυτοκίνητο και με όσα μέσα είχαμε, ανεβήκαμε στο βουνό για την κατάσβεση της.

Ευτυχώς καταφέραμε να δημιουργήσουμε αντιπυρηνική ζώνη με τις τσάπες και την περιορίσαμε μέχρι να φθάσει πυροσβεστικό όχημα για την ολική κατάσβεση της. Στην συνέχεια προχωρήσαμε προς τα μεγαλύτερα μέτωπα της πυρκαγιάς, όπου και διαπιστώσαμε με μεγάλη θλίψη το μέγεθος της καταστροφής.

Πιστεύω  μόνο με τη φράση  «κόλαση πυρός» μπορώ να περιγράψω τις συνθήκες που επικρατούσαν εκείνη τη στιγμή στο μέτωπο.

Έβλεπες τους δασοπυροσβέστες, τους πυροσβέστες, τους κυνηγούς, τους αγρότες, τους απλούς εθελοντές, με κίνδυνο τη ζωή τους να παλεύουν με τις φλόγες και να προσπαθούν να σώσουν ότι μπορούν. Μια τέτοια μικρή πράξη που έκανε κάθε ένας εθελοντής, που τόλμησε να πάει να δώσει και αυτός τη δική του μάχη ενάντια στις φλόγες, συνείσφερε σημαντικά στο όλο έργο της κατάσβεσης.

Μερικοί μπορεί να πιστεύουν πως είναι πολύ εύκολο να διασχίζουν τα βουνά πεζοί, αλλά από προσωπική εμπειρία οφείλω να αναφέρω πως το να διασχίζεις δύσβατα βουνά σε τέτοιες συνθήκες είναι πάρα πολύ δύσκολο και επικίνδυνο. Ευτυχώς, ανάμεσα στους εθελοντές υπήρχαν και άτομα που γνώριζαν τις περιοχές και είχαν και τη φυσική αντοχή να το παλέψουν, βοηθώντας και τους υπόλοιπους.

Αργά το απόγευμα αφού η φωτιά τέθηκε υπό έλεγχο στα περισσότερα μέτωπα, συνομίλησα με όσους όλες τις προηγούμενες ημέρες βρέθηκαν στην πρώτη γραμμή. Διαπίστωσα ότι τις πρώτες μέρες έδιναν μια άνιση μάχη, με τις φλόγες αφού κανείς δεν ήταν προετοιμασμένος για όλο αυτό που συνέβη.

Μια τέτοια μικρή πράξη που έκανε κάθε ένας εθελοντής, που τόλμησε να πάει να δώσει και αυτός τη δική του μάχη ενάντια στις φλόγες, συνείσφερε σημαντικά στο όλο έργο της κατάσβεσης.

Ελλιπής εξοπλισμός, ανεπαρκές ανθρώπινο δυναμικό και όλα αυτά σε μια περιοχή δύσβατη. Ο εξοπλισμός μας που διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία, είναι παλιός και μικρός σε αριθμό, ενώ τα πτητικά μέσα που έχουμε στην κατοχή μας, δεν είναι αποτελεσματικά για τέτοια έντασης και έκτασης πυρκαγιά.

Από την πρώτη στιγμή, έπρεπε να είχαν καλεστεί τα ξένα πτητικά μέσα, που έχουν μεγαλύτερη χωρητικότητα νερού, ενώ έπρεπε να είχαν κινηθεί οι διαδικασίες από την αρχή, για πιο μαζική βοήθεια από κοντινές χώρες. Το ανθρώπινο μας δυναμικό είναι ανεπαρκές λόγο οικονομικών περικοπών.

Ο εξοπλισμός μας που διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία, είναι παλιός και μικρός σε αριθμό, ενώ τα πτητικά μέσα που έχουμε στην κατοχή μας, δεν είναι αποτελεσματικά για τέτοια έντασης και έκτασης πυρκαγιά.

Σε πολλές δασικές περιοχές δεν υπάρχει πρόσβαση σε μεγάλες αποστάσεις και έτσι δεν μπορεί να υπάρξει άμεση και αποτελεσματική αντιμετώπιση την πυρκαγιάς και επίσης η αντιπυρηνικές ζώνες έχουν πολύ καιρό να συντηρηθούν, αφού πλέον στη θέση τους υπάρχει άγρια βλάστηση.

Επιπρόσθετα θα ήθελα να αναφερθώ στο περσινό κλείσιμο του δασικού κολεγίου, ένεκα οικονομικής κρίσης -γεγονός που κατά την άποψη μου ήταν λάθος, αφού οι συνθήκες στο νησί είναι τέτοιες που επιβάλλεται να έχουμε ανθρώπους με τις σχετικές γνώσεις.

 

Παρόλες τις δυσκολίες και τις άσχημες συνθήκες που επικρατούσαν, επιτεύχθηκε ο πλήρης έλεγχος της φωτιάς. Σημαντικό ρόλο έπαιξαν οι υπεράνθρωπες προσπάθειες των πυροσβεστών, δασοπυροσβεστών, οδηγών καδενοφόρων που έκαναν αντιπυρηνικές ζώνες και δρόμους πρόσβασης, τα ξένα και τοπικά εναέρια μέσα, τους ανθρώπους που συντόνιζαν το όλο έργο και τους χιλιάδες εθελοντές που ο καθένας με το δικό του τρόπο πρόσφερε στην προσπάθεια κατάσβεσης της πυρκαγιάς.

Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως παρόλο που στο νησί επικρατούσαν πολύ ψηλές θερμοκρασίες, οι άνεμοι ήταν γενικά ασθενείς μέχρι μέτριοι 1-4 μποφόρ και δεν επιβάρυναν ιδιαίτερα το έργο της πυρόσβεσης, ενώ παράλληλα κάποιοι που δεν είναι γνώστες του αντικειμένου προσπαθούσαν  να ρίξουν την ευθύνη στους  δήθεν ισχυρούς ανέμους με σκοπό να κρύψουν τις ελλείψεις, τις αδυναμίες και τα λάθη μας σαν κράτος.

Θεωρώ καθήκον μου να ενημερώσω τους αρμόδιους πως την Κυριακή και την Δευτέρα, το νησί θα επηρεαστεί από ισχυρό δυτικό ρεύμα ανέμου αυξάνοντας κατά πολύ τον κίνδυνο αναζωπύρωσης και γρήγορης εξάπλωσης νέας πυρκαγιάς και εύχομαι να είναι ενήμεροι και να έχουν πάρει τα απαραίτητα προληπτικά μέτρα.

Θα ήθελα να απευθυνθώ στους αρμόδιους για να  ενεργήσουν άμεσα  και  να επιτευχθεί μια γρήγορη αναδάσωση, να κάνουν σχετικές μελέτες και να ληφθούν μέτρα για προστασία των υπόλοιπων δασικών περιοχών.

Μήπως ήρθε η ώρα να προβληματιστούν οι διάφοροι «οικολόγοι/περιβαλλοντιστές» και να μελετήσουν ξανά το ενδεχόμενο να  γίνονται ελεγχόμενες πυρκαγιές κατά τους χειμερινούς μήνες κατόπιν συνεννόησης με όλες τις αρμόδιες αρχές;

Τέλος, θεωρώ καθήκον μου να ευχαριστήσω και να συγχαρώ, όλους όσοι συνέβαλαν με κάθε τρόπο στην αντιμετώπιση αυτής της μεγάλης τραγωδίας, που δυστυχώς χάθηκαν άδικα δυο ανθρώπινες ζωές και πολλά χιλιόμετρα δασικής γής.