«Έχω μια αδελφή, κουκλίτσα αληθινή, τη λένε Βόρεια Κύπρο την αγαπώ πολύ. Και άμα χρειαστεί, γι’ αυτήν θα σκοτωθώ. Στον τάφο μου να γράψετε Τουρκία δεν ξεχνώ. Στον τάφο μου να γράψετε Ελλάδα σ’ αγαπώ».
Δεν μας έχει καταβάλει εθνικός οίστρος, ούτε την είδαμε ξαφνικά «πατρίς, θρησκεία, οικογένεια». Το πιο πάνω κομμάτι αποτελεί ένα από τα διάφορα που μας μάθαιναν τις πρώτες εκείνες ημέρες του στρατού, για να μας τονώσουν το ηθικό και κυρίως για να μας περάσουν το μήνυμα για ποιο λόγο βρισκόμαστε εκεί.
Αυτός είναι άλλωστε και ο σκοπός τους στρατού, να συντηρεί και να καλλιεργεί στερεότυπα και καταστάσεις που φυσικά το μόνο που δεν θέλουν είναι την ειρήνη και την ενότητα ενός τόπου και ενός λαού.
Πρόσφατα, έτυχε να καθίσω στο ίδιο τραπέζι με ένα Τ/κ, γύρω στα 35, και ανάμεσα στα διάφορα που συζητούσαμε ανέφερε ότι μία λέξη στα ελληνικά που γνωρίζει είναι το «σταμάτα».
Τους την είχαν μάθει στο στρατό, για να προειδοποιούν τυχόν παραβάτες των συνόρων που δεν μιλούσαν αγγλικά, ή τούρκικα, αλλά ελληνικά. Και κάπως έτσι βρεθήκαμε να μιλάμε για το πώς είναι ο κατοχικός στρατός των κατεχομένων, τι τους μαθαίνουν για τους Ε/κ, τι τους λένε για την εισβολή και τον πόλεμο και πώς τους προετοιμάζουν για τον εχθρό.
Ο Τ/κ στρατός ονομάζεται Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı ή GKK και σημαίνει Διοίκηση Δυνάμεων Ασφαλείας. Οι νέοι μπορούν να καταταγούν στα 18, όπως εμείς, ωστόσο έχουν τη δυνατότητα να φύγουν απευθείας για σπουδές και όταν επιστρέψουν να υπηρετήσουν τη θητεία τους, η οποία πλέον διαρκεί μόλις ένα χρόνο. Όπως μας λέει, στρατό στα κατεχόμενα πάνε οι Τ/κ και όσοι έχουν την υπηκοότητα της ΤΔΒΚ.
Τι σας μαθαίνουν κατά τη διάρκεια της θητείας σας για τη Νότια Κύπρο και τους Ελληνοκύπριους;
Μας αναγκάζουν να παρακολουθούμε διάφορα ντοκιμαντέρ, βίντεο και φωτογραφίες για το τι έκαναν οι Έλληνες στον πόλεμο. Νεκρά σώματα, οδυνηρές εικόνες από καταστροφές και άλλα παρόμοια. Επίσης, μας πηγαίνουν στα χωριά Muratağa (Μαράθα) και Sandallar (Σανταλάρης) για να μας δείξουν τους μαζικούς τάφους Τ/κ, και φυσικά προσπαθούν να μας διδάξουν και να μας πείσουν ότι η λεγόμενη Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου είναι αναγνωρισμένη χώρα την οποία θα διατηρήσουμε για πάντα.
Θεωρείς δηλαδή ότι υπάρχει φανατισμός και προπαγάνδα ενάντια στους Ελληνοκυπρίους;
Προφανώς υπάρχει και καλλιεργείται, αλλά με τον τρόπο που περιέγραψα στην προηγούμενή μου απάντηση. Δεν έχω ακούσει ποτέ κάποιον, όσο ήμουν στο στρατό, να μας λέει «θα πάμε να σκοτώσουμε όλους τους Έλληνες και να πάρουμε το νησί», ή «θα πιούμε το αίμα των Ελλήνων».
Θυμάμαι που μου είχες αναφέρει πως μαθαίνετε και κάποια παραγγέλματα στα ελληνικά κατά τη διάρκεια της θητείας σας. Μπορείς να μας αναφέρεις μερικά απ’ αυτά; Και για ποιο σκοπό τα μαθαίνετε;
Ναι, όντως, ισχύει. Η αλήθεια είναι ότι η μόνη λέξη που θυμάμαι από τότε είναι το «σταμάτα». Ο λόγος που μας τα μαθαίνουν είναι για τις περιπτώσεις που κάποιος Ελληνοκύπριος έρθει στο κατεχόμενο κομμάτι με τρόπο "παράνομο". Απαγορεύεται ρητά να πυροβολήσεις ή να σκοτώσεις κάποιον, εκτός αν σε πυροβολήσει αυτός πρώτα, οπότε αν κάποιος που μιλάει ελληνικά τύχει να περάσει τα "σύνορα" οφείλουμε να τον σταματήσουμε, γι’ αυτό χρειάζεται να ξέρουμε τη γλώσσα του.
Υπάρχουν πράγματα τα οποία μάθατε στο στρατό για τους Ε/κ ή τον πόλεμο του 1974, τα οποία μεγαλώνοντας ανακάλυψες ότι ήταν ψέμα ή παραποιημένα;
Φυσικά. Γίνεται μεγάλη προπαγάνδα σε αυτό το κομμάτι. Αλλά μιλάμε για ιστορία και κατά τη γνώμη μου ολόκληρη η ιστορία αποτελεί ένα ψέμα. Είναι πολύ δύσκολο να κατανοήσεις ποιος λέει την αλήθεια και ποιος ψέματα. Τα συναισθήματά μας, οι γνώμες μας, τα πιστεύω μας, επηρεάζουν καθοριστικά την ιστορία και την αλλοιώνουν. Οπότε, όλοι προσπαθούν να σου διδάξουν κάτι και να σου αλλάξουν τα μυαλά.
