Περνώντας πριν από μερικές από την Πόλη Χρυσοχούς, από τον δρόμο που βρίσκεται ο αιωνόβιος δρυς (βαλανιδιά) σε κεντρικό σημείο του Δήμου, ήρθαν στο μυαλό μας ωραίες αναμνήσεις από την εποχή που κάναμε κάμπινγκ στην Πόλη και τα βράδια πηγαίναμε για σουβλάκι σε εκείνο ακριβώς το σημείο.

Εννοείται πως δεν χάσαμε την ευκαιρία να πάμε κοντά για να δούμε την πινακίδα με τις πληροφορίες που έχει αναρτήσει το Τμήμα Δασών κάτω ακριβώς από το πανύψηλο αυτό δέντρο, αφού βρίσκεται υπό την προστασία του.

Με αφορμή την απροσδόκητη αυτή επίσκεψή μας και γνωρίζοντας πως στο νησί υπάρχουν κι άλλα πολλά τέτοια δέντρα, δεν χάσαμε την ευκαιρία να μιλήσουμε με τους αρμόδιους στο Τμήμα Δασών έτσι ώστε να μαζέψουμε σε ένα άρθρο όλα τα «διάσημα» δέντρα της Κύπρου, αφού αρκετά από αυτά μπορούν άνετα να μας ξυπνήσουν αναμνήσεις από περασμένες δεκαετίες αλλά και να μας βοηθήσουν να εκτιμήσουμε τον φυσικό πλούτο του τόπου μας!

73 τα αιωνόβια δέντρα που προστατεύονται στην Κύπρο

Σύμφωνα με το Τμήμα Δασών, στην Κύπρο υπάρχουν 115 δέντρα τα οποία βρίσκονται υπό την προστασία του Τμήματος σε συνεργασία με την Πολεοδομία. Παράλληλα, υπάρχουν άλλα 73 δέντρα τα οποία προστατεύονται αποκλειστικά από το Τμήμα Δασών.

«Μέχρι το 2018 είχαμε στη λίστα μας 68 αιωνόβια δέντρα, τα οποία προστατεύουμε και συντηρούμε. Τον τελευταίο χρόνο όμως προσθέσαμε ακόμα 5, με αποτέλεσμα να προστατεύουμε σήμερα 73 δέντρα» λέει στη CITY o Ανώτερος Δασικός Λειτουργός του Τμήματος Δασών, Τάκης Παπαχριστοφόρου, ο οποίος τα τελευταία 30 χρόνια ασχολείται αποκλειστικά με τα αιωνόβια δέντρα.

Τα δέντρα που προστατεύονται

Τα δέντρα «Μνημεία της Φύσης» είναι δέντρα μεγάλης ηλικίας, που έχουν καταφέρει να επιβιώσουν δια μέσου των αιώνων.

Η επιλογή συγκεκριμένων δέντρων για κήρυξη τους σε «Μνημεία της Φύσης» γίνεται με βάση συγκεκριμένα κριτήρια όπως η ηλικία, το μέγεθος, το είδος και επίσης κατά πόσο παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον από επιστημονικής, ιστορικής, πολιτιστικής, οικολογικής, θρησκευτικής ή άλλης άποψης. Αφού επιλεγούν, τα δέντρα αυτά κηρύσσονται σε «Μνημεία της Φύσης» και συντηρούνται στο πλαίσια της εφαρμογής του προγράμματος για τη συντήρηση και προστασία των αιωνόβιων δέντρων, του Τμήματος Δασών.

Σημειώνεται, πως τα δέντρα που βρίσκονται σε δασική γη προστατεύονται από τον Περί Δασών Νόμο ενώ όσα είναι εκτός Κρατικών Δασών κηρύσσονται ως προστατευόμενα από το Τμήμα Πολεοδομίας και Οικήσεως, με βάση το Άρθρο 39 του περί Πολεοδομίας και Χωροταξίας Νόμου, πάντοτε σε συνεργασία με το Τμήμα Δασών.

Σεβασμός από δεκάδες γενεές πριν από εμάς...

Λαμβάνοντας υπόψη και τον σεβασμό που έχουν επιδείξει για την προστασία τους δεκάδες γενεές πριν από εμάς, το Τμήμα Δασών αναγνωρίζει την υποχρέωση που έχει για να τα προστατέψουμε και να τα διατηρήσουμε ως στοιχεία της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς μας.

Η πιο πρόσφατη λίστα (2018) με τα 68 αιωνόβια δέντρα που προστατεύονται στην Κύπρο:

1. Μαύρη πεύκη, στο Δάσος Τροόδους, 400 χρονών
   
   
2. Ο Αόρατος του Τροόδους ή Άρκευθος, 450 χρονών
   
   
3. Λατζιά, στον Κρεμμό της Πελλής, 200 χρονών
   
   
4. Κέδρος Ντεοντάρα, στην Κοιλάδα των Κέδρων, 200 χρονών
   
   
5. Δρυς, στον Πύργος της Ρήγαινας, 500 χρονών
   
   
6. Δρυς, στο χωριό Λάνια, 800 χρονών
   
   
7. Πλάτανος, στον Εκδρομικό χώρο Κομιτιτζιή, 400 χρονών
   
   
8. Πλάτανος, στον Καταρράκτη (Φοινί), 500 χρονών
   
   
9. Μαύρη πεύκη, στο Δάσος Τροόδους, 400 χρονών
   
   
10. Δρυς, στον Αγ. Κόνωνα στον Ακάμα, 200 χρονών
    
    
11. Τραχεία πεύκη, στο Δάσος Γιαλιάς, 250 χρονών
    
    
12. Τραχεία πεύκη, στο Δάσος Γιαλιάς, 230 χρονών
    
    
13. Τραχεία πεύκη, στο Δάσος Γιαλιάς, 260 χρονών
    
    
14. Περνιά στον Ακάμα, 300 χρονών
    
    
15. Πλάτανος, στις Μαύρες Συκιές, 400 χρονών
    
    
16. Κέδρος στην Κοιλάδα των Κέδρων, 150 χρονών
    
    
17. Βαλανιδιά, στο Δάσος της Γιαλιάς, 150 χρονών
    
    
18. Πλάτανος, στο Δάσος της Γιαλιάς, 300 χρονών
    
    
19. Σκλήδρος, στο Δάσος της Γιαλιάς, 200 χρονών
    
    

20. Μαύρη πεύκη, στο Δάσος της Γιαλιάς, 250 χρονών

21. Κέδρος στον Πεδουλά, 150 χρονών

22. Φαλακρό κυπαρίσσι στο Φασούρι, 72 χρονών

23. Πεύκο στον Σταυρό της Ψώκας, 200 χρονών

24. Δρυς στον Σταυρό της Ψώκας, 350 χρονών

25. Μαύρη πεύκη στην Αφτουλλίνα, 350 χρονών

26. Άρκευθος στη Μαδαρή, 300 χρονών

27. Σκλήδρος στην Κοιλάδα Πλατύ, 150 χρονών

28. Περνιά στα Πολεμίδια, 250 χρονών

29. Περνιά στα Πολεμίδια, 250 χρονών

30. Περνιά στα Πολεμίδια, 250 χρονών

31. Κέδρος στη Βρύση του Ματσιμά, 300 χρονών

32. Πεύκο στο Δάσος Κολεγίου, 250 χρονών

33. Μαντόπευκος στον Ξεροκόλυμπο, 300 χρονών

34. Κουμαριά στον Προφήτη Ηλία, 120 χρονών

35. Μαύρη πεύκη στη Χωματσιά, 250 χρονών

36. Περνιά στην Kοιλάδα Πλατύ, 450 χρονών

37. Χαρουπιά στα Πολεμίδια, 150 χρονών

38. Περνιά στο Δάσος Αδελφοί, 300 χρονών

39. Δρυς στο Δάσος Αδελφοί, 250 χρονών

40. Συκομουριά στη Μακούντα, 120 χρονών

41. Ελάτη στις Πλάτρες, 115 χρονών

42. Μαύρη πεύκη στο Δάσος Γιαλιάς, 250 χρονών

43. Μαύρη πεύκη στο Δάσος Γιαλιάς, 250 χρονών

44. Μαύρη πεύκη στο Δάσος Γιαλιάς, 210 χρονών

45. Μαύρη πεύκη στο Δάσος Γιαλιάς, 220 χρονών

46. Πλάτανος, στο Δάσος Γιαλιάς, 600 χρονών

47. Σκλήδρος στο Παλαιχώρι, 200 χρονών

48. Μαύρη πεύκη στο Δάσος του Καμπου, 160 χρονών

49. Μαύρη πεύκη στο Δασος Ξερου, 180 χρονών

50. Κουκουναριά στον Άγιο Νικόλαο Πάφου, 110 χρονών

51. Κουκουναριά στον Άγιο Νικόλαο Πάφου, 110 χρονών

52. Κουμαριά στην Κοιλάδα Ρούθκια, 160 χρονών

53. Βαλανιδιά, στο Δάσος Γιαλιάς, 150 χρόνων

54. Κουκουναριά στον Σταυρό της Ψώκας, 120 χρονών

55. Πιστακία στον Προφήτη Ηλία, 170 χρονών

56. Μαύρη πεύκη στον Λυθροδόντα, 160 χρονών

57. Μαύρη πεύκη στον Λυθροδόντα, 130 χρονών

58. Μαύρη πεύκη στον Εκδρομικό Χώρο Κιόνια, 160 χρονών

59. Καλλιτρίδα στον Εκδρομικό Χώρος Κιόνια, 100 χρονών

60. Δρυς στον Εκδρομικό Χώρος Κιόνια, 100 χρονών

61. Μαύρη πεύκη στην Κοιλάδα Αγιάς, 160 χρονών

62. Περνιά στο Δάσος Γιαλιάς, 250 χρονών

63. Πεύκος του Καππέλου στην Κοιλάδα Αγίου Μερκουρίου, 170 χρόνων

64. Μαύρη πεύκη στην Κοιλάδα Αγίου Μερκουρίου, 200 χρονών

65. Πλάτανος στην Κοιλάδα Διαρίζου, 600 χρονών

66. Μαύρη πεύκη στον Πωμό, 150 χρονών

67. Μαύρη πεύκη στο Δάσος Γιαλιάς, 170 χρονών

68. Μαύρη πεύκη στο Δάσος Κάμπου, 180 χρονών