Από μικρός, θυμάμαι, όταν η μητέρα μου δεν είχε και ιδιαίτερη όρεξη για μαγείρεμα το βράδυ, έκοβε μία σαλάτα στα γρήγορα, έριχνε μέσα 2-3 κονσέρβες τόνου, ανάλογα με την ποσότητα και μας το πουλούσε ως υγιεινό και ελαφρύ γεύμα για το βράδυ. Και ήταν, αφού μία σαλάτα με τόνο, αγγούρι, ντομάτα και κρεμμύδι περιέχει ελάχιστες θερμίδες και σου δίνει πολλές βιταμίνες, ωμέγα 3 λιπαρά και άλλα διάφορα θρεπτικά συστατικά.

Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που όσοι ασχολούνται επαγγελματικά με τον αθλητισμό ή ακολουθούν μία ισορροπημένη διατροφή, έχουν αναγάγει τον τόνο σε κονσέρβα ως την απόλυτη πηγή πρωτεΐνης, με χαμηλά λιπαρά και πανεύκολο στην ετοιμασία.

Και δεν έχουν άδικο αφού οι κονσέρβες τόνου, διατηρούν όλα τα θρεπτικά συστατικά του φρέσκου ψαριού, όπως είναι για παράδειγμα τα πολυακόρεστα ωμέγα 3 λιπαρά που θωρακίζουν την καρδιά και τη μνήμη σας. Επιπλέον μία κονσέρβα τόνου καλύπτει περίπου το 50% των ημερήσιων αναγκών σε πρωτεΐνες. Και παρατείνουν το αίσθημα κορεσμού μετά από ένα γεύμα. Ακόμη μία εξαιρετική λεπτομέρεια για τα κονσερβοποιημένα ψάρια είναι πως πρόκειται για πηγές ασβεστίου.

Ποιος είναι, όμως, ο λόγος που κάποιοι υποστηρίζουν πως ο τόνος μπορεί να κάνει κακό στην υγεία μας;

Στην αντίπερα όχθη των θρεπτικών συστατικών, μία κονσέρβα τόνου περιέχει κι άλλα στοιχεία που μπορεί να αποδειχθούν επιβλαβή για την υγεία μας εάν τα λαμβάνουμε σε μεγάλες ποσότητες.

Ένα κουτάκι κονσερβοποιημένου τόνου μπορεί να περιέχει έως και 600 mg νατρίου, το οποίο μπορεί να προκαλέσει υψηλή αρτηριακή πίεση και ακόμη και εγκεφαλικά επεισόδια.

Από την άλλη, ο τόνος όσο είναι ακόμη εν ζωή τρέφεται με μικρότερα μικρότερα ψάρια γεγονός που σημαίνει πως ένας τόνος καταναλώνει πολλά βαρέα μέταλλα όπως ο υδράργυρος, ο οποίος έχει συσσωρευτεί στην τροφική αλυσίδα.

Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ακόμη και μικρές ποσότητες υδραργύρου μπορούν να βλάψουν το πεπτικό σύστημα, τα νεφρά, το δέρμα, το νευρικό σύστημα και το ανοσοποιητικό σύστημα. Ο υδράργυρος μπορεί επίσης να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιακών προσβολών έως και 70% και να προκαλέσει εγκεφαλική βλάβη που οδηγεί σε προβλήματα συγκέντρωσης και άλλες γνωστικές διαταραχές. Αν και στις περισσότερες περιπτώσεις η συγκέντρωση υδραργύρου στα ψάρια είναι αρκετά χαμηλή, ώστε να μην προκαλεί ανησυχίες, υπάρχουν πάντα εξαιρέσεις. Αυτό πιθανά συμβαίνει διότι για τις κονσέρβες χρησιμοποιούνται μικρότερα σε κιλά ψάρια.

Σε γενικές γραμμές, οι επιστήμονες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι τα οφέλη της κατανάλωσης ψαριού είναι περισσότερα, συγκριτικά με τους πιθανούς κινδύνους, ενώ προτείνουν η κατανάλωση μεγάλων ψαριών ή και κονσερβοποιημένου, από γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας, εγκύους, θηλάζουσες και παιδιά, να μην υπερβαίνει τις 2 μερίδες των 150 γρ. ανά εβδομάδα.

Συνεπώς, θα λέγαμε πως η κατανάλωση τόνου 1-2 φορές την εβδομάδα, φαίνεται να είναι ασφαλής. Σε κάθε περίπτωση, όταν επιλέγετε κονσέρβα, προτιμήστε τόνο σε νερό, αντί για λάδι και αποφύγετε την προσθήκη αλατιού.

Πιο συγκεκριμένα, ο τόνος σε νερό έχει περίπου 144 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια σε σύγκριση με τον τόνο σε λάδι που έχει 198 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια. Ενώ ο τόνος σε νερό περιέχει 2,5 γραμμάρια λίπους ανά μερίδα, με τον τόνο σε λάδι να περιέχει 6,8 γραμμάρια λίπους.

Βέβαια, ο τόνος σε λάδι έχει ένα μεγάλο πλεονέκτημα για το οποίο ίσως και να αξίζει να παραβλέψετε τις θερμίδες. Ο τόνος σε λάδι έχει την ιδιότητα να προστατεύει το ψάρι από την οξείδωση που μπορεί να συμβεί μέσα στην κονσέρβα από την επαφή με το μέταλλο.

Οπότε αν θέλετε να γλιτώσετε εν μέρει τις θερμίδες, μπορείτε να ξεπλύνετε ελαφρά τον τόνο και να συμπληρώσετε όσο θέλετε εσείς λάδι από το δικό σας.