Τέσσερα χρόνια πριν, τον Ιούνιο του 2016, με αφορμή περιστατικά επιθέσεων που είχαν καταγγελθεί εντός του ψυχιατρείου, είχαμε βρεθεί –με ένα μαγνητόφωνο και δύο κάμερες- στον κοινόχρηστο χώρο, έξω από τις εγκαταστάσεις του ψυχιατρείου για να κάνουμε μία κουβέντα με τον Γιώργο Πηχίδη, νοσηλευτή του ψυχιατρείου και μέλος της ΠΑΣΥΝΟ, σε σχέση με τα όσα προβλήματα αντιμετωπίζουν τρόφιμοι και εργαζόμενοι του ψυχιατρείου.

Τότε, ο κος Πηχίδης εμφανίστηκε στη συνέντευξη κρατώντας ένα κομμάτι ξύλο με καρφιά, το οποίο –όπως μας είχε πει- είχε ξηλώσει ασθενής από την πόρτα του θαλάμου του, σε μία στιγμή έξαρσης, για να επιτεθεί σε νοσηλευτές. «Στο θάλαμο 34 νοσηλεύονται αυτή τη στιγμή άτομα με βαριά νοητική υστέρηση, άτομα ψυχωτικά και άτομα με σχιζοφρένεια... Σε ένα μικρό θάλαμο χωρίς επαρκή αποχωρητήρια, χωρίς επαρκή χώρο –για να διαχωρίζεις αυτές τις ασθένειες».

Δεκαετίες αναμονής, δεκαετίες άδειων δεσμεύσεων, δεκαετίες κούφιων υποσχέσεων και ένα νοσηλευτικό ίδρυμα που παραπαίει αγνοώντας πως μέσα σε αυτό υπάρχουν εργαζόμενοι και τρόφιμοι που έχουν ανάγκη κατάλληλης στήριξης, βοήθειας και θεραπείας.

Πριν μερικές μέρες, για ακόμα μία φορά, διάφορα δημοσιεύματα ασχολήθηκαν με την κακή κατάσταση του ψυχιατρείου Αθαλάσσας, κυρίως σε σχέση με τις υποδομές και τις κτηριακές εγκαταστάσεις θίγοντας και πάλι το ζήτημα της κρατικής αδιαφορίας και τους κινδύνους που ελλοχεύουν. Φωτογραφίες, μάλιστα, που κυκλοφόρησαν στα social media έδωσαν μια ενδεικτική εικόνα των χώρων εξαθλίωσης που καλούνται να ζήσουν οι τρόφιμοι και να δουλέψουν οι εργαζόμενοι, αφήνοντας ξανά κράτος και υπουργείο εκτεθειμένο.

Όσο εξελίσσονταν τα πιο πάνω, ένα email που λάβαμε από έναν νοσηλευτικό λειτουργό του Ψυχιατρείου Αθαλάσσας, μας ανέτρεψε μερικώς την εικόνα, καθότι μέσα από τα λεγόμενα και τις περιγραφές του άλλαζε εντελώς τη σκαλέτα των προτεραιοτήτων, βάζοντας πρώτο στη λίστα το ζήτημα της υποστελέχωσης του ψυχιατρείου και της υπερπληρότητας.

«Ξέρετε κάτι; Να μην μας λυπάστε εμάς. Έχουμε συνηθίσει. Μάθαμε να είμαστε πάντα οι αναλώσιμοι του Συστήματος Υγείας. Πρώτη γραμμή του πυρός. Νοσηλευτές, φροντιστές, σύμβουλοι, φίλοι, διαιτητές ακόμη και σωματοφύλακες. Βασικά όπου κοιτάξεις είμαστε εκεί. Τι κι αν έχουμε κι εμείς οικογένεια, μωρά, γονείς, συγγενείς και φίλους. Ό,τι και όσο προλάβουμε. Όποτε τους δούμε. Στο κάτω-κάτω γιατί να νιώθετε τύψεις; Θα πληρωθούμε τις υπερωρίες μας και αυτό είναι αρκετό. Σωστά; Άλλωστε η ποιότητα εργασίας και κατ’ επέκταση ζωής είναι μία ασήμαντη λεπτομέρεια. Φτάνει να δουλεύει η μηχανή. Έτσι κι αλλιώς εμάς αυτή είναι η πορεία και η συνέχειά μας. Βλέπετε, εμείς δεν έχουμε σωστικές λέμβους να μπορέσουμε να φύγουμε. Δεν μας έδωσε χρυσά συμβόλαια ο ΟΚΥΠΥ. Οπότε πρέπει να αντέξουμε. Κι ας βλέπουμε το καράβι να βυθίζεται λίγο-λίγο. Ξέρετε όμως τι. Λυπηθείτε τους ασθενείς μας.

Λυπηθείτε τους ανθρώπους τούτους που πέφτουν στα σιέρκα μας, γιατί βρίσκονται σε υποτροπή. Γιατί υποφέρουν, γιατί πονούν. Έρχονται να σταθεροποιηθούν, να ηρεμήσουν, να πάρουν τη σωστή φαρμακευτική αγωγή, να κάνουν ψυχοθεραπεία, να μπορέσουν να επιστρέψουν στην οικογένειά τους, να επανενταχθούν.

Λυπηθείτε τους, γιατί εν στοιβαγμένοι μες τους θαλάμους, ο ένας πάνω στον άλλον. Λυπηθείτε τους, γιατί μόλις που προλαβαίνουμε να ικανοποιήσουμε τις βασικές τους ανάγκες, να τους ταΐσουμε και να τους δώσουμε τα ‘χάπια’, τους τα οποία κάθε τρεις και λίγο είναι έλλειψη.

Λυπηθείτε τους, γιατί το ήσυχο και ασφαλές περιβάλλον νοσηλείας που θα έπρεπε να είχαμε, δεν υπάρχει. Στο τέλος της ημέρας λυπηθείτε τους γιατί στη θέση αυτή μπορούσε να ήταν η μάνα, ο πατέρας, ο αδερφός, ο θείος, ο φίλος, ο σύζυγός σας. Εν τζαι τούτοι πλάσματα. Ξυπνάτε. Το καράβι βουλιάζει. Εμείναμε οι ναύτες, οι τρελοί, οι πειρατές. Μεταρρυθμίσεις εδώ και τώρα».

Περήφανος Νοσηλευτής Ψυχικής Υγείας

Σε περαιτέρω επικοινωνία που είχαμε μαζί του, ο νοσηλευτικός λειτουργός ξεκαθάρισε πως παρότι οι κτιριακές εγκαταστάσεις είναι τραγικές, τις έχουν συνηθίσει και έχουν μάθει να εργάζονται κάτω από τέτοιες συνθήκες. «Επείγει, όμως, η δημιουργία νέων θαλάμων καθώς σήμερα έχουμε θαλάμους που σχεδιάστηκαν για 12 κλίνες, εδώ και καιρό προσθέσαμε επιπλέον 6, ενώ λίγες μέρες πριν κάθε θάλαμος φιλοξενούσε 22 ασθενείς. Αντιλαμβάνεστε πώς ήταν τα πράγματα».

Μεγάλο πρόβλημα, όμως, ίσως και τα μεγαλύτερο είναι η έλλειψη νοσηλευτικού προσωπικού και ψυχιάτρων λέει. Όπως υποστηρίζει, ελλείψει ψυχιάτρων οι ασθενείς βαλτώνουν στο ψυχιατρείο και κανείς δεν μπορεί να τους βοηθήσει, ενώ το νοσηλευτικό προσωπικό κάνει διπλοβάρδιες για να καλυφτούν οι ανάγκες. «Πλέον βιώνουμε το φαινόμενο της σαρδελοποίησης, δεν μπορούμε να δουλέψουμε θεραπευτικά με τους ανθρώπους μας αφού η βασική μας έγνοια είναι να τους προσφέρουμε τη βασική φροντίδα όπως ένα μπάνιο και η τροφή τους», αναφέρει.

Ένα ακόμη κενό που παρουσιάζεται είναι ο μη διαχωρισμός των περιστατικών, όπου άτομα διπολικής διαταραχής βρίσκονται στους ίδιους χώρους με χρήστες ναρκωτικών, οι οποίοι μπορεί να βιώνουν κάποια διαταραχή από τη χρήση, αλλά το ψυχιατρείο Αθαλάσσας δεν είναι το κατάλληλο μέρος για να θεραπευτούν, σημειώνει. Μάλιστα εκεί νοσηλεύονται μέχρι και άτομα με σύνδρομο Tourette, τα οποία δεν έχουν καμία θέση στο ψυχιατρείο, ειδικά όταν δεν είναι επιθετικά ή επικίνδυνα για τρίτους. «Όπως είχα πει και στο κείμενό μου, το ότι πληρωνόμαστε τις υπερωρίες που δουλεύουμε δεν σημαίνει πως αρκεί για να καλύψει τη χαμένη ποιότητα της ζωής μας. Ωστόσο, η έλλειψη προσωπικού και οι άθλιες εγκαταστάσεις της Αθαλάσσας επηρεάζουν και τραυματίζουν πολύ περισσότερο τους ασθενείς και τους τρόφιμους που φιλοξενούνται εκεί, χωρίς να τους προσφέρεται η δυνατότητα βελτίωσης και προόδου».

Νέο Νοσοκομείο Αθαλάσσας: Πότε αναμένεται η 1η φάση
Η έντονη δημοσιότητα που πήρε το ζήτημα ανάγκασε Υπουργείο και όλους τους εμπλεκομένους να προχωρήσουν σε καθοριστικές αποφάσεις, έπειτα από σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε σήμερα, 25 Φεβρουαρίου.

Σε δηλώσεις του μετά το πέρας της σύσκεψης, ο Υπουργός Υγείας, αφού ευχαρίστησε τον Υπουργό Μεταφορών και τις υπηρεσίες του Υπουργείου του για την άμεση ανταπόκριση, ανέφερε ότι η σύσκεψη πραγματοποιήθηκε για να υπάρξει συντονισμός αναφορικά με την πρόοδο των εργασιών στο Νοσοκομείο Αθαλάσσας. «Από τη σημερινή συνάντηση το αποτέλεσμα είναι ότι θα προχωρήσουμε άμεσα με τα βελτιωτικά έργα που είχαν προβλεφθεί να ξεκινήσουν εδώ και δύο μήνες σε κάποιους από τους θαλάμους, ούτως ώστε να μην υπάρχουν τα προβλήματα που παρατηρούνται αυτή τη στιγμή», δήλωσε ο κ. Ιωάννου.

Το πιο σημαντικό, συνέχισε, «είναι ότι όσον αφορά στην ανέγερση των δύο νέων κλινικών, καθώς και του κτιρίου της Διοίκησης και του ΘΕΜΕΑ, που τον περασμένο Σεπτέμβριο είχαμε ενημερωθεί ότι δεν μπορούν να ανακαινιστούν και πρέπει να κατεδαφιστούν, έχει ετοιμαστεί το Σημείωμα Έργου, τα αρχιτεκτονικά σχέδια, έχουν εμβαστεί τα λεφτά από τον ΟΚΥπΥ στο Υπουργείο Μεταφορών, οπότε, και σε συνεννόηση σήμερα με τον Υπουργό, θα προχωρήσουν άμεσα να προκηρύξουν το μέτρο και υπάρχουν τα συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα, εντός 28 μηνών θα έχουν ολοκληρωθεί. Πρόκειται για κτίρια γύρω στις 5,500 τετραγωνικά μέτρα, δύο κλινικές, το κτίριο του ΘΕΜΕΑ και το κτίριο Διοίκησης».

Κληθείς να πει πότε αναμένεται να ξεκινήσουν τα έργα, ο κ. Ιωάννου είπε ότι οι εργασίες αναμένεται να ξεκινήσουν άμεσα, προσθέτοντας ότι σύμφωνα με την ενημέρωση από το Τμήμα Δημοσίων Έργων, «τους επόμενους τρεις μήνες θα έχουν ολοκληρωθεί τα βελτιωτικά έργα εδώ στο Νοσοκομείο, τους επόμενους έξι μήνες τα κτίρια του ΘΕΜΕΑ, διότι χρειάζεται αλλαγή οροφής, και τις επόμενες εβδομάδες θα προσφοριοδοτηθεί το έργο για να ξεκινήσει και η ανέγερση πλέον των εγκαταστάσεων του νέου Νοσοκομείου, στον υφιστάμενο χώρο».

Σημείωσε ακόμα ότι οι ασθενείς που νοσηλεύονται στους συγκεκριμένους θαλάμους θα παραμείνουν και θα χτιστούν παρακείμενα κτίρια, δίπλα από τα υφιστάμενα.