Από τη Δέσποινα Χριστοδούλου


Η οροσειρά του Πενταδακτύλου ή αλλιώς γνωστή και ως η οροσειρά της Κερύνειας, συνδέεται με τη βόρεια πλευρά της Κύπρου, από το χωριό του Κορμακίτη ως το ακρωτήριο του Αποστόλου Αντρέα. Η ιστορία αυτού του νησιού είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τον Πενταδάκτυλο.


Η ονομασία «Πενταδάκτυλος» προέρχεται από το σχήμα που έχει μία από τις κορυφές του, η οποία μοιάζει να έχει πέντε δάκτυλα που είναι σαν παλάμη αντεστραμμένη προς τον Νότο. Η οροσειρά αποτελείται από πέντε ξεχωριστές κορυφές που έχουν τις δικές τους μοναδικές ονομασίες: Ο Βορκάς, η Μούττη της Πλάκας ή των Γυπαετών, η Μούττη της Σημαίας ή η Μούττη η ψηλή, η Μούττη τους Κυπάρισσους και ο Κόκκινος Κρεμμός.


Σχετικά με την προέλευση των πέντε δακτύλων της παλάμης που έδωσαν την ονομασία τους στο βουνό Πενταδάκτυλος, σύμφωνα με τον θρύλο, αυτά συνδέονται με τα γιγάντια δάκτυλα του χεριού του Διγενή που βρέθηκε στο νησί, κυνηγώντας έναν Σαρακηνό.


Στις κορυφές του βουνού ψηλά φυτρώνουν δάση από αγριόπευκα και κυπαρίσσια. Τα μαγευτικά δάση της Χαλεύκας, της Καντάρας, του Κορμιού, της Λαπήθου, με θέα προς τη θάλασσα. Εκεί υπάρχουν άγριες αίγιες, πετούν άγρια πουλιά και στους βράχους του σέρνονται πολλά φίδια. Στα χαμηλότερα σημεία μπορεί κανείς να βρει αγριοελιές, αγριοχαρουπιές, θάμνους, αρωματικά φυτά, όπως η τριμιθιά, η σχινιά, η αντρουκλιά, η χαχομηλιά και το θυμάρι.


Η οροσειρά αποτελείται από τρία κάστρα που βρίσκονται θεμελιωμένα στους απόκρημνους βράχους και υψώνονται κάθετα προς τη βόρεια πλευρά: Άγιος Ιλαρίωνας, Βουφαβέντο και Καντάρα. Τα κάστρα είναι προσιτά από τη νότια πλευρά και είναι κτισμένα σε διαφορετικά επίπεδα.


Το φρούριο του Βουφαβέντο βρίσκεται στην κορυφή του Πενταδακτύλου πάνω από τη Λευκωσία σε υψόμετρο 954 μέτρων. Με δεύτερο σε σειρά το φρούριο της Καντάρας, σε υψόμετρο 830 μέτρων, είναι το ακραίο φρούριο της οροσειράς και ελέγχει την είσοδο στη χερσόνησο της Καρπασίας. Το απρόσιτο κάστρο του Αγίου Ιλαρίωνα βρίσκεται στην ομώνυμη κορυφή του Πενταδάκτυλου στα 725 μέτρα.

Στο βιβλίο «Ταξίδια στη μνήμη», που αποτελεί μία συλλογή επιβλητικών φωτογραφιών από την κατεχόμενη Κύπρο, ο συγγραφέας Μάριος Θεμιστοκλή Στυλιανού παρουσιάζει τον επιβλητικό Πενταδάκτυλο μέσα από επτά εξίσου επιβλητικές φωτογραφίες.