Πώς είναι να δουλεύεις γυμνός; [5 Κύπριοι περιγράφουν την εμπειρία τους]

Πώς θα σου φαινόταν αν αύριο σου έλεγαν να εμφανιστείς στη δουλειά σου γυμνός ή ημίγυμνος; Πώς θα ένιωθες αν έπρεπε να εκθέσεις το σώμα σου χωρίς καμία προστασία μπροστά σε αγνώστους ή έστω στους συναδέλφους σου;

Article featured image
Article featured image

Το πιο πιθανόν είναι πως μια τέτοια προοπτική θα σε έβρισκε αντίθετο, κάνοντάς σε μάλιστα να νιώσεις προσβεβλημένος ή έστω περίεργα. Αν όμως η δουλειά σου το απαιτούσε, θα ένιωθες και πάλι το ίδιο;

Πέντε Κύπριοι επαγγελματίες που η δουλειά τους ενίοτε απαιτεί να εκθέτουν το σώμα τους γυμνό μπροστά στο κοινό, είτε γιατί το επιβάλλει ο ρόλος, είτε για πρακτικούς λόγους, είτε για οποιοδήποτε άλλο λόγο, εξηγούν στη CITY πώς είναι να είσαι κυριολεκτικά γυμνός στη δουλειά.

 

Η ηθοποιός Αντωνία Χαραλάμπους, στην πρόσφατη συνεργασία της στον «Άμλετ», σε σκηνοθεσία Πάρι Ερωτοκρίτου, κλήθηκε να κάνει γυμνό. Το ίδιο και ο συνάδελφός της Γιάννης Μίνως, για έναν από τους δύο ρόλους που ενσάρκωσε. Ο τραγουδιστής των FUSE Francois Micheletto, συχνά βγάζει τη μπλούζα του επί σκηνής, συνήθως εξ ανάγκης, απ’ ότι λέει ο ίδιος, για να μη λιποθυμήσει από τη ζέστη και την ένταση της στιγμής. Για τον performer Πέτρο Κονναρής, κοινός παρονομαστής σχεδόν στα περισσότερα project, είναι το γυμνό σώμα (δες σχετική συνέντευξη εδώ). Τέλος, με αφορμή το «Temple Boy», ο PASHIAS, ο εικαστικός που ασχολείται περισσότερο με το performance art, μας μιλά επίσης για το γυμνό, αφού όσοι παρακολουθούν την πορεία του γνωρίζουν ότι επίσης το σώμα του έχει παρουσιαστεί εντελώς γυμνό, το 2014, σε ένα performance έργο στην Αθήνα.

 

Αντωνία Χαραλάμπους, Ηθοποιός 

Το να βρίσκεσαι γυμνός επί σκηνής δε θεωρώ ότι σε εκθέτει περισσότερο, σε σχέση με όταν βρίσκεσαι ντυμένος πάνω σ’ αυτήν. Αυτό, πάντα, όταν υπάρχει λόγος κι ένα επιχείρημα που να μπορεί να το δικαιολογεί σε εμένα, μέσα μου. Αν ο χαρακτήρας μου πρέπει να είναι γυμνός επί σκηνής, για μένα, εκείνη τη στιγμή, η όποια μορφή γυμνού, το δέρμα έστω, είναι το κοστούμι μου.

 

 

Francois Micheletto, Τραγουδιστής



Photo Credits: Olga Olkhina


Το γυμνό, ανέκαθεν ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της τέχνης και η ύπαρξή του, μέσα σε κάθε μορφή τέχνης, δεν μπορεί να ξενίζει.


Συχνά βγάζω τη μπλούζα επί σκηνής, αλλά δεν το κάνω επίτηδες. Συνήθως, γίνεται εξ ανάγκης, αφού ένα τρίωρο rock live, ειδικά κατά την καλοκαιρινή περίοδο, είναι τόσο έντονο που το να βγάλεις τη μπλούζα σου είναι το λιγότερο που μπορείς να κάνεις για να μη λιποθυμήσεις από τη ζέστη και την ένταση της στιγμής. Απλώς, το κάνω, δεν το σκέφτομαι. Μπορώ να αντιληφθώ βεβαίως ότι κάτι τέτοιο, έστω και αν γίνεται για πρακτικούς λόγους, προσφέρει επιπλέον στη σκηνική παρουσία.

Το ερωτικό στοιχείο υπάρχει και φυσικά κάποιες λέξεις και στίχοι χρειάζεται να τονιστούν περισσότερο με το σώμα για να περάσουν στο κοινό. Το γυμνό, ανέκαθεν ήταν αναπόσπαστο κομμάτι της τέχνης και η ύπαρξή του, μέσα σε κάθε μορφή τέχνης, δεν μπορεί να ξενίζει. Άλλωστε, όλοι γυμνοί γεννηθήκαμε, αυτή είναι η φύση μας, γιατί να μας ενοχλεί;



 

 

Γιάννης Μίνως, Ηθοποιός


Είναι πολύ σημαντικό ο σκηνοθέτης να σου εμπνέει εμπιστοσύνη και να ξέρεις πως το γυμνό όχι μόνο δεν θα σε εκθέσει, αλλά θα περάσει στο κοινό το μήνυμά του.


Από τότε που μπήκα στην δραματική σχολή του Θεάτρου Τέχνης και άρχισα να παρακολουθώ όλο και περισσότερες παραστάσεις στην Αθήνα, παρατήρησα ότι η παρουσία του γυμνού στο θέατρο, ήταν η νέα τάση της εποχής που είχε γίνει «must». Είχα θέσει τότε στον εαυτό μου την ερώτηση «Εσύ θα έκανες ποτέ γυμνό;» και η απάντηση ήταν «Μάλλον όχι». Ίσως επειδή τότε ήμουν νέος στο χώρο και μία ολική έκθεση, με όλη της την κυριολεξία, να με τρόμαζε. Το σίγουρο, όμως, είναι ότι σήμερα η άποψή μου για το γυμνό στο θέατρο είναι διαφορετική πια και ξεκάθαρη. Το γυμνό γίνεται ορθό όταν το ζητά ο συγγραφέας στο έργο του, είτε όταν εξυπηρετεί την δραματουργία του έργου και είναι δικαιολογημένο. Αλλιώς, γίνεται για να γίνει, που λέμε.

Στην τελευταία μου συνεργασία, στον «Άμλετ», σε σκηνοθεσία Πάρι Ερωτοκρίτου, κλήθηκα να κάνω γυμνό, για τον ένα από τους δύο ρόλους που ερμήνευσα, τον Ρόζενγκρατζ. Ήταν κάτι που προφανώς δεν υπάρχει στο έργο του W. Shakespeare και ήταν μία ξεκάθαρη προσθήκη του σκηνοθέτη. Αυτή η επιλογή του Πάρι ήταν απόλυτα τεκμηριωμένη, εφόσον εξυπηρετούσε πληροφορώντας το κοινό, για την άσωτη και πνιγμένη στην ασυδοσία ζωή των δύο συμφοιτητών του Άμλετ -Ρόζενγκρατζ και Γκίλντενστερν- καθώς προδίδει έτσι και στοιχεία των δύο αυτών προσωπικοτήτων. Η στιγμή του γυμνού των δύο συμφοιτητών, αναδύεται με αριστοτεχνικό τρόπο, μέσα από την τραγικότητα της στιγμής που βίωναν. Ως  αποτέλεσμα, κατάφερε να σοκάρει αρχικά και στη συνέχεια να προσδώσει μια κωμική νότα στο έργο. Οι αντιδράσεις, πάντως, του κοινού ήταν θετικότατες.

Το να βρεθείς γυμνός, λοιπόν, στη σκηνή ή στο φακό χρειάζεται τόλμη και πάθος για την τέχνη σου. Είναι πολύ σημαντικό ο σκηνοθέτης να σου εμπνέει εμπιστοσύνη και να ξέρεις πως το γυμνό όχι μόνο δεν θα σε εκθέσει, αλλά θα περάσει στο κοινό το μήνυμά του. Και αυτή την ασφάλεια, μου την παρείχε ο σκηνοθέτης μου. Άλλωστε, στην τέχνη του Θεάτρου όλα κρίνονται εκ του αποτελέσματος.

 

 

Πέτρος Κονναρής, Performer



Photo Credits: Antti Ahonen


Είναι και άππωμα το να είμαι τίτσιρος.


Τι είναι για μένα το γυμνό στη δουλειά μου; Είναι ένα παιχνίδι. Ένα χαρούμενο απολαυστικό παιχνίδι μέσα από το οποίο επικοινωνώ με το κοινό και ανακαλύπτω διάφορα. Το γυμνό, για μένα, δεν είναι κάτι ξένο. 

Είναι η καθημερινότητά μου και παράλληλα μια συνεχής εξερεύνηση, μια αντίσταση στην εξουσία πάνω στο σώμα μου. Είναι και άππωμα το να είμαι τίτσιρος, με ενθουσιάζει αυτή μου η δυνατότητα να ανακαλύπτω τι σημαίνει να είσαι γυμνός μπροστά σε κόσμο.

Άλλωστε, το γυμνό σώμα, τόσο για μένα όσο και για όλους μας πρέπει να είναι κάτι οικείο, γεμάτο μνήμες και αναμνήσεις.

 

 

PASHIAS



Photo Credits: 'Herostrat', PASHIAS & BBB Johannes Deimling, Από την Μ. Sobczak


 

Μέσα από την ιδιότητα του εικαστικού, και ιδιαίτερα στην πρακτική του performance art, αντιμετωπίζω πάντα το σώμα ως βασικό υλικό δημιουργίας, καθώς ‘εκτίθεται’ στο κοινό -δηλαδή, προσφέρεται προς θέαση, είτε είναι γυμνό ή ντυμένο. Το γυμνό αποτελεί με τη σειρά του ένα είδος ένδυσης, αφού θα μπορούσαμε να το αντιληφθούμε ως ‘ρούχο τέχνης’. Δηλαδή, η επιλογή παρουσίασης του γυμνού σώματος μπορεί να αποτελέσει ‘ευκολία’ ως προς την έκθεσή του στο πλαίσιο της τέχνης. Η χειρονομία του σώματος μετατρέπεται σε καλλιτεχνική χειρονομία όταν αυτό είναι γυμνό -όπως έχει ήδη καλλιεργηθεί ως αντίληψη μέσα από την ιστορία της τέχνης και τους κοινωνικούς κανόνες συμπεριφοράς. Η επικινδυνότητα απλοποίησης αυτού του παραλληλισμού μπορεί να αποφευχθεί όταν το γυμνό αποτελεί ‘κρίσιμη’ ανάγκη της κεντρικής ιδέας ενός έργου τέχνης, όταν δηλαδή το ίδιο το έργο απαιτεί την επιλογή αυτή.


Το γυμνό αποτελεί με τη σειρά του ένα είδος ένδυσης, αφού θα μπορούσαμε να το αντιληφθούμε ως ‘ρούχο τέχνης’.


Επομένως, το γυμνό σώμα κινείται ελεύθερο από το βάρος της ίδιας της γύμνιας του, όταν η πρόθεση του δημιουργού δεν αποσκοπεί στη καλλιτεχνική χειρονομία μέσα από το γυμνό αρχέτυπο ή την διάθεση σκόπιμης πρόκλησης. Μέσα από τη δική μου πρακτική, έχω συχνά παρουσιάσει το ανθρώπινο σώμα ημίγυμνο προσπαθώντας να συγκεντρώσω τη προσοχή του κοινού σε συγκεκριμένα σημεία ανάλογα με τη κεντρική ιδέα του κάθε έργου -όπως κοιλιακούς, τη ρώγα, τη μασχάλη ή τις τρίχες των ποδιών.

Το σώμα μου έχει παρουσιαστεί εντελώς γυμνό μόνο μία φορά, στο performance έργο ‘Herostrat’ που πήρε μέρος το 2014 στη γκαλερί Beton7 στην Αθήνα, σε συνεργασία με το Γερμανό εικαστικό BBB Johannes Deimling. Σε συσχετισμό με το βάρους του μαρμάρου ως υλικό και την ‘ελαφρότητα’ της γλυπτικής τεχνικής που διαπρέπει τις φιγούρες στο αέτωμα του Παρθενώνα, το σώμα μου παρουσιάζεται ‘παγωμένο’ ανάμεσα σε δύο κομμάτια βρεγμένου λευκού υφάσματος. Η εικόνα αυτή αιτιολογεί τη τοποθέτηση του γυμνού σώματος ως κεντρική φιγούρα του έργου, όπου ο ίδιος πλέον δεν έχω το περιθώριο αμφισβήτησης της επιλογής αυτής ή του συναισθήματος της απόλυτης έκθεσης που μπορεί να προκαλέσει.


ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ