Πώς είναι να φτιάχνεις μια ταινία υψηλών προδιαγραφών στην Κύπρο;

Οι 5 Κύπριοι σκηνοθέτες που συμμετέχουν στο 17ο Φεστιβάλ Κινηματογραφικές Μέρες-Κύπρος 2019, απαντούν στο πιάνω ερώτημα και γενικά μιλούν για την εμπειρία τους, λίγο πριν την πολυαναμενόμενη έναρξη.

Πώς είναι να φτιάχνεις μια ταινία υψηλών προδιαγραφών στην Κύπρο;

Οι 5 Κύπριοι σκηνοθέτες που συμμετέχουν στο 17ο Φεστιβάλ Κινηματογραφικές Μέρες-Κύπρος 2019, απαντούν στο πιάνω ερώτημα και γενικά μιλούν για την εμπειρία τους, λίγο πριν την πολυαναμενόμενη έναρξη.

Article featured image
Article featured image

Παρασκευή, 12 Απριλίου, ανεβάζει αυλαία το 17ο Φεστιβάλ Κινηματογραφικές Μέρες-Κύπρος 2019 το οποίο, για ακόμη μία χρονιά, εκτός από τις επιλεγμένες προβολές ταινιών, ετοίμασε ένα πολυδιάστατο καλλιτεχνικό πρόγραμμα με μουσική, περφόρμανς, cocktails και διάφορες άλλες δραστηριότητες για όλες τις ημέρες του φεστιβάλ.

Φέτος, στο διαγωνιστικό κομμάτι συμμετέχουν και 5 κυπριακές ταινίες οι οποίες στο μεγαλύτερό τους μέρος γυρίστηκαν και ολοκληρώθηκαν στην Κύπρο.


Οι Μάριος Πιπερίδης, Σωτήρης Χρίστου, Αλέξανδρος Λεονταρίτης, Johnny Kevorkian και Τώνια Μισιαλή μιλούν στη CITY για τις δυσκολίες που αντιμετώπισαν κατά τη διάρκεια της δημιουργίας της ταινίας τους, δίνοντάς μας παράλληλα και μερικές (άγνωστες) πτυχές της ιστορίας τους, την οποία θα παρακολουθήσουμε στις μεγάλες οθόνες του Θεάτρου Ριάλτο (Λεμεσό) και του Ζήνα Πάλας (Λευκωσία).



Μάριος Πιπερίδης | Smuggling Hendrix


Οι προκλήσεις
είναι πάρα πολλές για οποιονδήποτε αποφασίσει να φτιάξει μια ταινία είτε είναι κυπριακή είτε όχι. Σίγουρα στην Κύπρο υπάρχουν κάποιοι επιπλέον περιορισμοί και δυσκολίες που ίσως δεν συναντάς στο εξωτερικό, αλλά την ίδια στιγμή υπάρχουν και πολλές άλλες ευκαιρίες, όπως για παράδειγμα το ότι είμαστε μια μικρή «κινηματογραφική οικογένεια» και αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό.

Πρόκληση δεν είναι μόνο να διηγηθείς μια καλή και ενδιαφέρουσα ιστορία, αλλά να αγγίξεις τον κόσμο, να πεις κάτι, να προβληματίσεις, να θέσεις ερωτήματα.

Για μένα η μεγαλύτερη πρόκληση είναι το σενάριο. Από την σύλληψη της αρχικής ιδέας μέχρι την τελική ιστορία και πλοκή την οποία δουλεύεις ακόμα και στο μοντάζ. Πρόκληση δεν είναι μόνο να διηγηθείς μια καλή και ενδιαφέρουσα ιστορία, αλλά να αγγίξεις τον κόσμο, να πεις κάτι, να προβληματίσεις, να θέσεις ερωτήματα.

Γράφοντας το σενάριο για την ταινία «Smuggling Hendrix» δεν ήταν καθόλου εύκολο για μένα να προσεγγίσω το θέμα χωρίς προκαταλήψεις και προσωπικές ιδεοληψίες. Έπρεπε, όμως, να τα αφήσω πίσω μου όλα αυτά και να δω την ιστορία από μία άλλη πλευρά, προσπαθώντας, πρώτα απ’ όλα, να είμαι πάντα πιστός στους χαρακτήρες μου και να μην παίρνω θέση μέσα από την προσωπική μου οπτική γωνιά.

SmugglingHendrix2 copy.jpg


Φυγαδεύοντας τον Χέντριξ (Smuggling Hendrix) | Θέατρο Ριάλτο 12/4 20:00, Ζήνα Πάλλας 15/4 20:00

93', 2018, Κύπρος, Γερμανία, Ελλάδα

Το σχέδιο του Γιάννη για να φύγει από την Κύπρο ανατρέπεται, όταν ο σκύλος του, ο Τζίμυ, διασχίζει την Νεκρή Ζώνη, που χωρίζει τις ελεύθερες περιοχές από τα κατεχόμενα. Καθώς η μεταφορά ζώων από τα κατεχόμενα απαγορεύεται, ο Γιάννης αναγκάζεται να ζητήσει τη βοήθεια κάποιον “εκλεκτών” χαρακτήρων για να τον φέρει πίσω.






Αλέξανδρος Λεονταρίτης | Αίθουσα Αναμονής


Η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν σκηνοθέτη
που ξεκινάει μία κυπριακή ταινία είναι να μπορέσει να φτάσει όσο γίνεται πιο κοντά στο αρχικό του όραμα και να καταφέρει να περάσει τα μηνύματα που θέλει να περάσει μέσα από την ιστορία του. Λόγω των δυσκολιών που έχει η Κύπρος σαν μία χώρα με μικρή κινηματογραφική βιομηχανία και με σχετικά περιορισμένες χρηματοδοτικές δυνατότητες, ένας νέος δημιουργός θα πρέπει να καταφέρει να αξιοποιήσει τα μέσα που έχει στη διάθεση του προκειμένου να μπορέσει να βγάλει το βέλτιστο αποτέλεσμα για να μπορέσει η ταινία του να ακουστεί, να ταξιδέψει σε φεστιβάλ στο εξωτερικό και να κερδίσει την αναγνωρισιμότητα.

Η αναγνωρισιμότητα έρχεται με διάφορους τρόπους είτε μέσα από την αποδοχή του κοινού, με συμμετοχές σε φεστιβάλ καθώς και με καλές κριτικές. Επίσης ζούμε πλέον σε μία περίοδο που υπάρχει μία αφθονία παραγωγής νέων ταινιών από διάφορα είδη από το εξωτερικό, οι οποίες είναι διαθέσιμες για άμεση προβολή μέσα από διάφορες online streaming πλατφόρμες που κυκλοφορούν στην αγορά. Ο θεατής μπορεί πλέον να παρακολουθήσει πολλές νέες ταινίες με μία αρκετά οικονομική μηνιαία συνδρομή (με την πιο δημοφιλή το Netflix, ακολουθούν Amazon και Hulu και σύντομα μπαίνει στο προσκήνιο και ο επόμενος μεγάλος ανταγωνιστής που θα είναι η επερχόμενη πλατφόρμα της Disney που ετοιμάζεται). Σε συνδυασμό με την κρίση που υπάρχει γενικότερα στην πτώση των εισιτηρίων στις κινηματογραφικές αίθουσες και τον έντονο ανταγωνισμό, οι δυσκολίες είναι αυξημένες για έναν νέο δημιουργό που θέλει να βγάλει μία ταινία η οποία θα έχει απήχηση.

Η μνήμη και οι γνώσεις αποδεικνύονται πιο δυνατές στο να επηρεάσουν στη λήψη αποφάσεων καθώς και να τιθασεύσουν τα πιο ζωώδη ανθρώπινα ένστικτα που κρύβουμε μέσα μας.

Στην ιστορία της ταινίας «Αίθουσα Αναμονής» οι χαρακτήρες που ξυπνούν στην αποθήκη έχουν απώλεια μνήμης για το ποιοι είναι και πως βρέθηκαν εκεί. Όσο οι καταστάσεις αρχίζουν να γίνονται πιο απειλητικές, αναπόφευκτα μέσα τους ξυπνάει το αρχέγονο ένστικτο της επιβίωσης. Στην πορεία όμως φτάνει ένα σημείο που συνειδητοποιούν ότι δεν μπορεί να τα καταφέρει ο καθένας μόνος του και θα πρέπει να συνεργαστούν και να ενώσουν τις δυνάμεις τους άμα σκοπεύουν να βγουν ζωντανοί από αυτό το μέρος. Καθώς οι μνήμες αρχίζουν να επανέρχονται, οι ενέργειες τους επηρεάζονται πλέον από αυτές. Η μνήμη και οι γνώσεις αποδεικνύονται πιο δυνατές στο να επηρεάσουν στη λήψη αποφάσεων καθώς και να τιθασεύσουν τα πιο ζωώδη ανθρώπινα ένστικτα που κρύβουμε μέσα μας.

Τα γεγονότα θυμίζουν λίγο τον αρχαίο μύθο της Θεάς Αθηνάς που τιμώρησε τη Μέδουσα με την αλαζονική της στάση και τη μετέτρεψε σε Γοργώ, δηλαδή τη φυσική ενσάρκωση του θανάτου. Η μαθηματική γνώση είναι το χαρακτηριστικό της Αθηνάς ως το συνειδητό στοιχείο ενώ το γήινο ένστικτο είναι της Μέδουσας. Κατά κάποιο τρόπο, όμως, βλέπουμε ότι είναι αλληλένδετα γιατί χωρίς τη Μέδουσα δεν θα μπορούσαμε να προστατευτούμε. Όταν η Αθηνά ενώνεται με τη Μέδουσα γίνεται εξισορρόπηση του θετικού και αρνητικού στοιχείου και οδηγούμαστε στην επιβίωση. Στις δύσκολες καταστάσεις όμως, εκεί που κάποιος βρίσκεται εκτός της ζώνης ασφαλείας του, θα βγούνε οι πανοπλίες και ο καθένας θα δείξει ποιος είναι ο πραγματικός χαρακτήρας του. Αυτό είναι κάτι που το βλέπουμε επανειλημμένα στην καθημερινή μας ζωή καθώς και ο τρόπος που κάνουμε φιλτράρισμα στις σχέσεις μας και κρίνουμε το ποιοι άνθρωποι θα παραμείνουν στον κοντινό μας κύκλο.

WAITING ROOM6.jpg


Αίθουσα Αναμονής | Θέατρο Ριάλτο 13/4 18:00, Ζήνα Πάλλας 14/4 18:00

87’, 2018, Κύπρος

Πέντε άνθρωποι άγνωστοι μεταξύ τους ξυπνάνε σε μία άδεια αποθήκη χωρίς να έχουν ανάμνηση για το ποιοι είναι ή για το πώς βρέθηκαν εκεί. Θα πρέπει να βρουν έναν τρόπο να συνεργαστούν μεταξύ τους προκειμένου να μείνουνε ζωντανοί και για να καταφέρουν να βρουν μία διέξοδο πριν να είναι πολύ αργά.





Σωτήρης Χρίστου | Small White Envelopes

Η κομπίνα με τα φακελάκια είναι μία από τις ευφάνταστες λύσεις που σκέφτεται ο πρωταγωνιστής για να αποπληρώσει ένα προηγούμενο χρέος του σαν και αυτές που σκεφτόμαστε σαν χώρα.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για έναν δημιουργό, ο οποίος αποφασίζει να φτιάξει μία ταινία εξ ολοκλήρου, είναι η έλλειψη συνεργείου και εξοπλισμού. Τα οποία σε συνδυασμό με την έλλειψη χρηματοδότησης, καθιστούν την παραγωγή ταινιών στην Κύπρο σχεδόν ακατόρθωτη. Οι προκλήσεις αυτές μπορούν να ξεπεραστούν είτε με τη συγγραφή σεναρίων που λαμβάνουν υπόψιν αυτούς τους περιορισμούς είτε με την εξεύρεση συμπαραγωγών από το εξωτερικό, παραδείγματα τα οποία θεωρώ ότι θα δούμε στο φετινό φεστιβάλ.

Η όλη ιστορία του «Small White Envelopes» είναι μια αλληγορία με τον πρωταγωνιστή της ιστορίας να λειτουργεί σαν μία προσωποποίηση της χώρας. Η κομπίνα με τα φακελάκια είναι μία από τις ευφάνταστες λύσεις που σκέφτεται ο πρωταγωνιστής για να αποπληρώσει ένα προηγούμενο χρέος του σαν και αυτές που σκεφτόμαστε σαν χώρα.

SMALL-WHITE-ENVELOPES-STILL-2.jpg

Small White Envelopes | Θέατρο Ριάλτο 14/4 18:00, Ζήνα Πάλλας 19/4 22:00

93’, 2018, Κύπρος

Ο νεαρός μικροαπατεώνας Μισιελής, μετά από απειλές που δέχεται κατά της ζωής του σχετικά με ένα συσσωρευμένο χρέος που έχει δημιουργήσει χάνοντας στα χαρτιά, αποφασίζει να κλέψει τα φακελάκια που φέρνουν οι καλεσμένοι ως δώρο σε ένα γάμο.





Johnny Kevorkian | Await Further Instructions

Θεωρώ ότι ο θεατής, κατά κύριο λόγο, φεύγοντας από μία ταινία θέλει να σκεφτεί, να προβληματιστεί, να καταλήξει σε συμπεράσματα.

Η μεγαλύτερη πρόκληση για ένα δημιουργό κυπριακού φιλμ είναι να φτιάξει μία ταινία που θα μπορέσει να ταξιδέψει και να έχει απήχηση σε όλο τον κόσμο και όχι μόνο στην τοπική αγορά. Κάτι τέτοιο θα τοποθετούσε την Κύπρο στον παγκόσμιο κινηματογραφικό χάρτη.

Η τέχνη οφείλει να προβληματίζει τόσο κοινωνικά όσο και πολιτικά. Άλλωστε διαχρονικά οι ταινίες με κρυμμένα μηνύματα και μεταφορές πολιτικοκοινωνικού ενδιαφέροντος, πάντα είχαν μεγάλη απήχηση στο κοινό. Θεωρώ ότι ο θεατής, κατά κύριο λόγο, φεύγοντας από μία ταινία θέλει να σκεφτεί, να προβληματιστεί, να καταλήξει σε συμπεράσματα.

Await Further Instructions1.jpg


Await Further Instructions | Θέατρο Ριάλτο 16/4 22:00, Ζήνα Πάλλας 19/4 18:00

96’, 2018, ΗΠΑ

Ανήμερα Χριστουγέννων. Μια μυστηριώδης μαύρη ουσία έχει περικυκλώσει το σπίτι της οικογένειας Milgram. Κάτι τρομερό συμβαίνει έξω από την πόρτα τους. Τι να ‘ναι όμως; Τρομοκρατικό επεισόδιο; Εργατικό ατύχημα; Πυρηνικός πόλεμος;





Τώνια Μισιαλή | Παύση

* Η ταινία θα προβληθεί σε ειδική προβολή



Το να κάνεις σινεμά είναι ένα δύσκολο εγχείρημα.
Είναι, όμως, ακόμα πιο δύσκολο να το κάνεις στην Κύπρο, κάτω από τις υφιστάμενες συνθήκες, δηλαδή με τόσο μικρό προϋπολογισμό. O κυπριακός κινηματογράφος είναι ένας άξιος πρεσβευτής της Κύπρου στο εξωτερικό και χρειάζεται περισσότερη οικονομική στήριξη από το κράτος. Λόγω του πολύ περιορισμένου κονδυλίου για τον κινηματογράφο, κάνουμε ταινίες χαμηλού προϋπολογισμού οι οποίες είναι περιοριστικές όσον αφορά την παραγωγή τους. Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να κάνουμε καλές ταινίες, με αυτά τα δεδομένα. Πρέπει να αυξηθεί το κονδύλι για να αυξηθεί και η αξία της παραγωγής της κάθε ταινίας ταυτόχρονα, αλλά και να είναι δυνατή η χρηματοδότηση περισσότερων ταινιών κάθε χρόνο.

O κυπριακός κινηματογράφος είναι ένας άξιος πρεσβευτής της Κύπρου στο εξωτερικό και χρειάζεται περισσότερη οικονομική στήριξη από το κράτος

Στην υπόλοιπη Ευρώπη οι ταινίες χρηματοδοτούνται κυρίως, και με ένα μεγάλο ποσοστό του προϋπολογισμού τους, από το κράτος, για να είναι δυνατή η εξεύρεση συμπαραγωγών από άλλες χώρες (οι οποίες συμπαραγωγές στην συνέχεια θα καλύψουν το υπόλοιπο ποσοστό του προϋπολογισμού). Αν δεν έχεις χρηματοδότηση αρχικά από την χώρα σου δεν πας πουθενά, δεν θα ασχοληθεί κανείς μαζί σου. Άρα βασική προϋπόθεση της παραγωγής μιας ταινίας είναι η υποστήριξη από την ίδια μας τη χώρα. Σε άλλες χώρες του κόσμου οι ταινίες χρηματοδοτούνται επίσης και από ιδιώτες επενδυτές. Αυτό δυστυχώς δεν συμβαίνει στην Κύπρο γιατί πρέπει να υπάρχουν και τα ανάλογα φορολογικά κίνητρα που να αφορούν τις ιδιωτικές εταιρείες. Αν και αυτό αλλάξει, θα μπορούν να χρηματοδοτηθούν περισσότερες ταινίες.

Γιατί πολλές γυναίκες, ακόμη και σήμερα, επιλέγουν να παραμένουν σε ένα γάμο ή μια σχέση που τις παγιδεύει και τις οδηγεί στη μιζέρια και την κατάθλιψη; Γιατί δεν διεκδικούν το χώρο τους και αυτό που τους ανήκει και προτιμούν να βασανίζουν και να βασανίζονται;

Πρώτα θα ήθελα να σημειώσω ότι, κατά την άποψή μου, γυναίκες οι οποίες επιλέγουν να παραμένουν σε ένα γάμο που τις παγιδεύει και τις οδηγεί στη μιζέρια, δεν μπορεί «να βασανίζουν», όπως το θέτετε. Μόνο να βασανίζονται.

Χιλιάδες γυναίκες που ζουν σε πατριαρχικές κοινωνίες ανά το παγκόσμιο, εξακολουθούν να ζουν στο περιθώριο, έχοντας ως κύριο σκοπό της ζωής τους να υπηρετούν τον σύζυγο και τα παιδιά τους. Είναι ανήμπορες να βρουν την προσωπική τους φωνή και να παλέψουν για τον εαυτό τους και τα δικαιώματά τους. Είναι θύματα της κοινωνίας.

Η ευθύνη της οικογένειας είναι αυτό που τις κρατάει πίσω. Ανέκαθεν έβαζαν την οικογένειά τους σε πρώτη και τον εαυτό τους σε δεύτερη μοίρα. Δεν είχαν ποτέ την ανεξαρτησία τους, πράγμα που τις έκανε ακόμα πιο ευάλωτες και ανήμπορες να διεκδικήσουν τη θέση τους. Όλα αυτά συντείνουν στη δυσκολία να επαναστατήσουν, γι’ αυτό και παραμένουν παγιδευμένες.

PAUSE still_6 (1) copy.jpg

Παύση | Θέατρο Ριάλτο 14/4 22:00, Ζήνα Πάλλας 13/4 18:00

96', 2018, Κύπρος

Σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να δραπετεύσει από τη μιζέρια ενός γάμου χωρίς αγάπη, η Ελπίδα καταφεύγει σε έναν κόσμο εκδικητικής βίας προς τον καταπιεστικό σύζυγο της. Σύντομα, φαντασία και πραγματικότητα θα αρχίσουν να συγχέονται.

ΔΕΙΤΕ ΑΚΟΜΑ