«Η κατάσταση με τον κορωνοϊό έδειξε σε όλους μας ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο στη ζωή», θα μας πει ο Μιχάλης, ο οποίος ήρθε αντιμέτωπος με τον ιό, μόλις μία εβδομάδα πριν από το προγραμματισμένο του ταξίδι στην Αίγυπο. Άλλωστε, δεν μπορεί κανείς να αμφισβητήσει ότι ο κορωνοϊός μάς στέρησε πράγματα, τα οποία προηγουμένως θεωρούσαμε αυτονόητα. Αγκαλιές, φιλιά, αγγίγματα, συναυλίες, συναθροίσεις με φίλους και συγγενείς. Ακόμα και αυτές οι οικογενειακές συναθροίσεις, στο τραπέζι του Πάσχα και των Χριστουγέννων, για τις οποίες συνηθίζαμε να δυσανασχετούμε, εκτιμήθηκαν με έναν τρόπο που προηγουμένως ήταν αδύνατο να κατανοηθούν.

Η Δέσποινα, η Μαρίνα και ο Μιχάλης είναι τρεις νέοι που έζησαν από πρώτο χέρι την εμπειρία του κορωνοϊού. Η Δέσποινα, φοιτήτρια στο Πανεπιστήμιο Κύπρου, νόσησε με κορωνοϊό, το καλοκαίρι. Η ίδια πέρασε τον ιό με σχετικά ήπια συμπτώματα, αλλά οι γονείς της νόσησαν βαρύτερα. «Ίσως αυτό ήταν και το πιο δύσκολο κομμάτι της περιόδου εκείνης, αφού ο πατέρας μου αναγκάστηκε να νοσηλευτεί στο νοσοκομείο», εξομολογείται η ίδια. Η Μαρίνα, επίσης, πέρασε την ασθένεια χωρίς έντονα συμπτώματα, αλλά αυτή η εμπειρία την έκανε να αναθεωρήσει τα πάντα. Τη σχέση της με τον εαυτό της, αλλά και τις σχέσεις με τους γύρω της. «Όλα, όμως, άλλαξαν προς το καλό», θα μάς πει, χαμογελώντας πια.

Στην τελική, ίσως αυτό να είναι και το (μόνο) θετικό από αυτήν την κατάσταση. Να μπορείς να εντοπίζεις μια ακτίδα φωτός μέσα στο μαύρο. Αυτήν την ακτίδα που θα μάς κάνει να διεκδικήσουμε και να πάρουμε τη ζωή μας πίσω. Με κάθε τρόπο και μέσο!

Είχες συμπτώματα ή απλώς βγήκες θετική/ός σε μια τυχαία δειγματοληψία;

Δέσποινα: Στην αρχή, είχα τα πιο συνηθισμένα και συχνά συμπτώματα του Covid-19, όπως πυρετό, πονοκέφαλο, μυαλγίες και μεταξύ άλλων, καταρροή και πονόλαιμο. Συμπτώματα παρουσίασε και η οικογένειά μου, γι’ αυτό πήγαμε σε ένα από τα σημεία δειγματοληψίας, για να βεβαιωθούμε για την κατάστασή μας. Κάπως έτσι μάθαμε ότι είμαστε θετικοί.

Μαρίνα: Ήμουν άμεση επαφή με κρούσμα, έκανα τεστ, βγήκα θετική και τα συμπτώματα άρχισαν την τρίτη μέρα.

Μιχάλης: Είχα συμπτώματα, ναι. Κυρίως πονοκέφαλο, μυικούς πόνους και κόπωση.

Ποια ήταν η πρώτη αντίδραση μόλις το έμαθες; Φοβήθηκες;

Δέσποινα: Η αλήθεια είναι πως στην αρχή δεν φοβήθηκα ούτε ανησύχησα, γιατί είχα τα πράγματα λίγο διαφορετικά στο μυαλό μου. Ένιωσα πως δεν υπήρχε ανάγκη να ανησυχήσω και πως απλώς θα έμενα σπίτι με την οικογένειά μου μέχρι να γίνω καλά. Δυστυχώς, η κατάσταση εξελίχθηκε εντελώς διαφορετικά στην πορεία.

Μαρίνα: Καθόλου. Αντιλήφθηκα ότι με το που έφτασε αυτός ο ιός στη χώρα δυνητικά όλοι θα μπορούσαμε να τον κολλήσουμε. Τότε άρχισα να προσέχω το σώμα μου και τη διατροφή μου ούτως ώστε να είμαι έτοιμη.

Μιχάλης: Δεν φοβήθηκα. Στεναχωρήθηκα, όμως, γιατί είχα προγραμματισμένο ταξίδι, εκείνες τις μέρες, το οποίο αναγκάστηκα να ακυρώσω.

Πώς πέρασες την ασθένεια;

Δέσποινα: Σε σύγκριση με τους γονείς μου είχα πολύ πιο ήπια συμπτώματα. Το χειρότερο ήταν η έντονη ημικρανία στο αριστερό μου μάτι. Ένιωθα σαν να μου ξερίζωνε κάποιος το νεύρο. Ήταν ό,τι χειρότερο. Πίεζα τον εαυτό μου να κοιμηθώ, για να μην πονώ, αλλά ούτε και αυτό μπορούσα να κάνω. Ξυπνούσα το πρωί και ο πόνος ήταν εντονότερος από την προηγούμενη μέρα. Οι γονείς μου όμως, είχαν καταλήξει στο νοσοκομείο, εφόσον τα συμπτώματά τους ήταν πολύ χειρότερα από τα δικά μου.

Μαρίνα: Αναλόγως καλά. Ο κορωνοϊός είναι σίγουρα «ύπουλος» και γι’ αυτό νομίζω προκαλεί πανικό στους ανθρώπους και μόνο η αναφορά σε αυτόν. Προσωπικά, κάθε μέρα είχα διαφορετικά συμπτώματα, όπως πυρετό, μυαλγία, ζαλάδα, διάρροια. Κάθε μέρα, επίσης, τα συμπτώματα εμφανίζονταν με διαφορετική συχνότητα και διαφορετική ένταση.

Μιχάλης: Είχα συμπτώματα μόνο τις δύο πρώτες μέρες. Μετά, ευτυχώς, όλα ήταν μια χαρά.

Μετά από πόσο διάστημα άρχισες να νιώθεις καλύτερα; Το ξεπέρασες εντελώς ή έχεις κάποιο σύμπτωμα μέχρι και σήμερα;

Δέσποινα: Μετά από περίπου 15 μέρες ξεκίνησα να αισθάνομαι καλύτερα, αλλά μέχρι και σήμερα δεν έχω την έντονη γεύση και μυρωδιά που είχα πριν νοσήσω.

Μαρίνα: Άρχισα να νιώθω καλύτερα γύρω στην 8η με 9η ημέρα. Γενικά, το ξεπέρασα εντελώς. Το μόνο που θέλει ακόμα βελτίωση είναι η όσφρησή μου που δεν επανήλθε στο 100%, είμαι στο 95% θα έλεγα! Το θέμα με τον κορωνοϊό, έτσι όπως το βίωσα εγώ τουλάχιστον, είναι ότι κάνει σαν ριστάρτ όλο σου το σύστημα. Αν δεν προσπαθήσεις να ξαναμυρίσεις ή να ξαναγευτείς ή τουλάχιστον να θυμηθείς πώς ήταν, τότε είναι ακόμα πιο δύσκολο το έργο.

Μιχάλης: Το ξεπέρασα εντελώς θα έλεγα. Βέβαια, η όσφρησή μου άργησε να επανέλθει.

Εκτός από το κομμάτι της αρρώστιας, πώς βίωσες την εμπειρία της απομόνωσης στο σπίτι; Η ώρα πώς περνούσε;

Δέσποινα: Στην πραγματικότητα η ώρα δεν περνούσε, υπήρξε μέρα που δεν βγήκα καν από το δωμάτιό μου. Ακούω αρκετούς που λένε ότι νόσησαν, έμειναν σπίτι και μετά όλα καλά. Στη δική μου περίπτωση δεν ήταν έτσι. Ο χρόνος έμοιαζε παγωμένος, σταματημένος.

Μάρινα: Απομόνωση όπως το είπες. Όσον αφορά στην αρρώστια έτρωγα τα λαχανικά μου και τα φρούτα μου. Όσον αφορά στην απομόνωση… η τηλεόραση δεν έκλεινε και το κινητό δεν έφευγε από το χέρι μου!

Μιχάλης: Προσπαθούσα όσο μπορώ να περνώ παραγωγικά την ώρα μου. Λίγο διάβασμα, λίγη γυμναστική και, φυσικά, κάμποσες δουλειές στο σπίτι.

Ποιο ήταν το πιο δύσκολο κομμάτι κατά την παραμονή στο σπίτι; Υπήρξε κάποιο συμβάν ιδιαίτερα έντονο;

Δέσποινα: Οι γονείς μου στην αρχή ήταν καλά, μετά, όμως, νόσησαν πιο βαριά και έπρεπε κι εγώ να προσπαθήσω να τους βοηθήσω με κάποιο τρόπο. Ο πατέρας μου χειροτέρευε μέρα με τη μέρα. Ήταν μια πολύ άσχημη εμπειρία. Το επίπεδο του οξυγόνου του ήταν γύρω στο 85%. Νοικιάσαμε ακόμη και οξυγόνο, για να το έχουμε στο σπίτι, όμως, δεν βοήθησε ιδιαίτερα. Γενικότερα, τα ασθενοφόρα πηγαινοέρχονταν στο σπίτι μου, ενώ ο πατέρας μου τελικά νοσηλεύτηκε στο νοσοκομείο, καθώς χρειαζόταν επειγόντως ιατρική περίθαλψη.

Μαρίνα: Οι ίδιοι οι τέσσερις τοίχοι και τα συναισθήματα που δημιουργεί όλη αυτή η εμπειρία. Είναι σαν φυλακή. Μη βγεις, μη μιλήσεις, μην αγκαλιάσεις...

Μιχάλης: Μέσα στο καλοκαίρι, το να αναγκάζεσαι να μείνεις κλεισμένος, 14 μέρες στο σπίτι, δεν το λες και εύκολο πράγμα!

Είχε αντίκτυπο όλο αυτό στην προσωπική/κοινωνική σου ζωή;

Δέσποινα: Εννοείται πως είχε! Το να μένεις σπίτι εσώκλειστος για δύο εβδομάδες, χωρίς να βλέπεις τα αγαπημένα σου πρόσωπα είναι δύσκολο. Η υγεία μερικές φορές χρειάζεται και την απαραίτητη «υποστήριξη» από τους φίλους μας. Χρειάζεσαι κάποιον, για να ξεχαστείς λίγο, να επικοινωνήσεις ως άνθρωπος. Φυσικά, ίσως ο Covid-19 να με βοήθησε να αντιληφθώ καλύτερα και τους ανθρώπους γύρω μου. Θέλω να πω ότι υπήρξαν και αυτοί οι «φίλοι» που δεν ενδιαφέρθηκαν καθόλου.

Μαρίνα: Μεγάλο. Αναθεώρησα τα πάντα. Εμένα, τους γύρω μου, τη δουλειά μου. Όλα άλλαξαν, αλλά προς το καλό! Όσον αφορά στις προσωπικές σχέσεις, αυτό ήταν, ίσως, το χειρότερο. Για καλή μου τύχη, ήμουν με τον σύντροφό μου και «εκμεταλλευτήκαμε» αυτόν τον χρόνο για τη σχέση μας. Η οικογένειά μου, βέβαια, βίωσε έναν πανικό στην αρχή, αλλά στη συνέχεια έρχονταν κάθε μέρα να αφήσουν έστω και κάτι έξω από την πόρτα. Όσον αφορά στους φίλους, κατάλαβα ποιοι είναι φίλοι και ποιοι όχι, γιατί με λύπη μου κάποια άτομα που ήταν προηγουμένως κοντά μου, ξαφνικά και εντελώς συμπωματικά «χάθηκαν» εκείνη την περίοδο.

Μιχάλης: Εννοείται πως είχε. Σίγουρα κάναμε πολλές μέρες να βρεθούμε με φίλους, συγγενείς, συναδέλφους, κ.λπ. Αλλά, νομίζω πως αυτό δεν είναι πάντα κακό. Η χαρά που ένιωσα, όταν τούς είδα μετά από μέρες, ήταν ακόμη μεγαλύτερη.

Μετά το πέρας των 14 ημερών, ένιωσες να αντιμετωπίζεσαι από τον περίγυρό σου με προκατάληψη;

Δέσποινα: Όταν πέρασαν οι 14 ημέρες, θα έβγαινα με μία φίλη μου και εννοείται πως ένιωθα καλά στην υγεία μου. Λίγες ώρες πριν βγούμε, απαίτησε να πάω σε χημείο να κάνω τεστ. Το τεστ το έκανα, για να νιώσω και εγώ ασφαλής, αλλά αυτό που με ενόχλησε ήταν το ότι το απαίτησε με τρόπο επιτακτικό.

Μαρίνα: Ξεκάθαρα. Για κάποιους ήμουν η λεπρή που έφυγε από το νησί και για κάποιους άλλους η πιο ασφαλής στον κόσμο γιατί δεν θα μπορούσα πλέον να νοσήσω εύκολα.

Μιχάλης: Όχι, δεν ένιωσα να αντιμετωπίζομαι με προκατάληψη.

Τι σου έλειψε περισσότερο αυτήν την περίοδο; Σε έκανε να αναθεωρήσεις κάποια πράγματα αυτή η εμπειρία;

Δέσποινα: Αυτό που θέλω να τονίσω μετά από αυτήν την εμπειρία είναι πως πρέπει να προσέχουμε, ο κάθε ένας από εμάς ατομικά. Πρέπει να είμαστε προσεκτικοί, τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τους αγαπημένους μας ανθρώπους, μικρούς και μεγάλους. Η κανονικότητα ήταν ίσως αυτό που είδα με άλλο μάτι, μετά από όλη αυτήν την εμπειρία.

Μαρίνα: Φουλ. Αναθεώρησα τα πάντα. Είμαι πιο ήρεμη, είμαι πιο ευθύς με τα άτομα γύρω μου, μένω περισσότερο χρόνο με εμένα και τη φύση, έκλεισα κάποιες πόρτες και κάποιους ανθρώπους που έδειξαν ότι με την πρώτη δυσκολία είναι έτοιμοι να το βάλουν στα πόδια. Μόνο καλά πράγματα μέσα από μια δύσκολη κατάσταση.

Μιχάλης: Γενικά, η κατάσταση με τον κορωνοϊό έδειξε σε όλους μας ότι τίποτα δεν είναι δεδομένο στη ζωή. Επίσης, μάς υπενθύμισε πόσο σημαντικό είναι να έχεις ελεύθερο χρόνο και να τον αξιοποιείς δημιουργικά.

Για την εμπεριστατωμένη ενημέρωση σχετικά με την πανδημία και τον εμβολιασμό, η ΑΗΚ σε συνεργασία με το Υπουργείο Υγείας ξεκίνησε παγκύπρια εκστρατεία ενημέρωσης για τον εμβολιασμό στους νέους μέχρι 30 ετών. Στο πλαίσιο της εν λόγω εκστρατείας, δημιουργήθηκε και η σελίδα «Μάθε. Κρίνε. Πράξε».